درک مفهوم پوشش ریسک

زمان مطالعه 4 دقیقه

پوشش نوسان قیمت خودرو: خداحافظی با ریسک گران شدن ماشین

قیمت اتومبیل، مانند قیمت خانه، تحت تأثیر عوامل کاملاً گیج کننده‌ای قرار دارد. اگرچه مدل و سال تولید اتومبیل تاثیر زیادی بر قیمت خودرو دارد، اما عوامل دیگر می‌توانند تفاوت میلیونی در قیمت نهایی اتومبیل ایجاد کنند. در حقیقت وقتی هر موقع اقدام به استعلام قیمت خودرو می‌کنید، با قیمت‌های متفاوتی روبرو خواهید شد. به سختی می توان بسیاری از این عوامل را تغییر داد، اما با روشی می‌توانید نوسانات قیمت خود را کاهش داده و متوقف کنید. با پوشش نوسان خودرو بیمه اتومبیل خود می‌توانید این نوسان را کنترل کنید. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما همراه باشید.

پوشش نوسان قیمت خودرو در بیمه بدنه

شما هم مثل ما در جریان شرایط بد اقتصادی کشورمان هستید، می‌دانید که هر روزه قیمت اتومبیل درکنار دیگر چیزها افزایش یافته و سر به فلک می‌کشد.به همین علت، بیمه بدنه در درک مفهوم پوشش ریسک راستای جبران این هزینه‌ها، پوششی را تخت عنوان پوشش نوسان قیمت خودرو معرفی کرده است که جزو پوشش‌های اضافی بیمه بدنه محسوب می‌شود.

ای داد از این نوسانات قیمت! صبح که از خواب بیدار می‌شویم و اقدام به استعلام آنلاین قیمت خودرو می­کنیم، با قیمت‌های گزاف خودرو رو‌به‌رو می‌شویم که چشمان پف دارمان را به درشتی کره زمین تبدیل می‌کند! و دلمان می‌خواهد زمین و زمان را به هم بدوزیم. این روزها دیگر تخمین قیمت خودرو بسیار درک مفهوم پوشش ریسک سخت شده است.

مثالی جهت درک مطلب پوشش نوسان قیمت اتومبیل

حال فرض کنید در زمان خرید بیمه بدنه، قیمت خودروی شما 100 میلیون بوده باشد و بعد از مدتی با این شرایط اقتصادی به 150 میلیون برسد، اگر در این مدت خسارتی به خودروی شما وارد شود بیمه بدنه به اندازه‌ی همان 100 میلیون به شما خسارت می‌دهد نه 150 میلیون! این موضوع چیزی جز ضرر را برای شما به همراه ندارد.اما اگر شما پوشش نوسان قیمت خودرو را نیز در زمان خرید بیمه بدنه خریداری کرده باشید.بیمه بدنه در زمان پرداخت خسارت ارزش خودروی شمارا بیش از قیمتی که در بیمه‌نامه ثبت شده در نظر گرفته و خسارت بیشتری نیز پرداخت خواهد کرد.

همچنین می‌توانید در زیر پوشش‌های بیمه بدنه را مشاهده کنید:

پوشش های اصلی بیمه بدنه

پوشش‌های اصلی بیمه بدنه ماشین برای جبران خسارت‌های زیر ارائه شده‌اند:

• پرداخت خسارت ناشی از تصادفات و برخورد با اجسام ثابت یا متحرک درک مفهوم پوشش ریسک با خودرو
• واژگونی و سقوط خودرو
• آتش‌سوزی، انفجار و برخورد آذرخش با خودرو
• سرقت کلی خودرو (بیمه سرقت خودرو را مطالعه کنید.)

پوشش های تکمیلی بیمه بدنه

در واقع این پوشش‌ها جزء پوشش‌هایی محسوب می‌شوند که خود بیمه‌گذار باید آن‌ها را تعیین کند. این پوشش‌های الحاقی بیمه بدنه ماشین، خسارات زیر را جبران می‌کنند:

• پوشش خسارت‌های ناشی از سیل، زلزله و بلایای طبیعی
• پوشش خسارت‌های ناشی از پاشیده شدن رنگ، مواد شیمیایی و اسیدی روی بدنه خودرو
درک مفهوم پوشش ریسک
• پوشش‌ نوسان قیمت خودرو
• پوشش شکست شیشه و پرداخت خسارت شکست شیشه به خاطر تغییرات دما و دیگر موارد تحت تعهد بیمه‌نامه
• پوشش ترانزیت برای خودروهایی که از کشور خارج می‌شوند
• پوشش‌ کاهش ارزش خودرو برای زمانی که از ارزش خودرو بر اثر تصادف کاسته می‌شود
• پوشش‌ هزینه توقف (پوشش خواب خودرو را مطالعه کنید.)
• سرقت درجا یا سرقت جزیی وسایل ماشین

سقف پوشش نوسانات قیمت خودرو چقدر است؟

این پوشش در هر شرکت‌بیمه‌ای متفاوت است برای مثال:

: 50 درصد : 25 درصد
• بیمه البرز: 20 درصد

این پوشش خسارات کلی مانند سرقت خودرو را هم شامل می‌شود؟ صاحب خودرو در صورت دزدیده شدن یا از دست دادن خودرو در اثر آتش سوزی، می‌تواند از بیمه توقع داشته باشد که خسارت را به قیمت روز دریافت کند؟

باید توجه داشته باشید که برخی ازشرکت‌ها در بیمه‌نامه ذکر می‌کنند که این پوشش صرفا برای خسارات جز‌‌ئی از جمله تصادفات اعمال شده و شامل خسارات کلی مثل سرقت و سوختن خودرو نخواهد شد.

در حالتی که خسارات کلی بروز دهد، پرداختی بر اساس آنچه در بیمه‌نامه ذکر شده، محاسبه می‌شود. ولی بعض از بیمه‌ها این شروط را نداشته و خسارات را به اندازه قیمتی که افزایش پیدا می‌کند می‌پردازند.

در رابطه با بیمه بدنه چه می‌دانید؟

حال که در رابطه با پوشش نوسان قیمت خودرو صحبت کردیم، بد نیست کمی درباره‌ی بیمه بدنه خودرو و تخفیفات آن نیز صحبت کنیم تا بیشتر با این بیمه آشنا شوید و با دانشی بیشتر این بیمه را خریداری نمایید. البته باید گفت که در هنگام محاسبه قیمت خودرو داشتن بیمه بدنه می‎تواند تاثیرگذار باشد.

تخفیف‌های بیمه بدنه

این بیمه‌نامه در کنار مزایایی که دارد دارای تخفیفاتی برای وسایل نقلیه شماست.در حقیقت میزان حق‌بیمه نهایی و قابل پرداخت بعد از کم شدن تخفیف‌های مشترک بین شرکت‌های بیمه (تخفیف‌های اصلی) و تخفیف‌های مختص هر شرکت (تخفیف‌های فرعی) از حق‌بیمه کل بدست خواهدآمد که در ادامه در رابطه با این تخفیفات نامبرده شده بحث خواهیم کرد:

• تخفیف بیمه بدنه خودرو صفر بین ۲۰ تا ۳۰ درصد

• تخفیف ۱۰ درصدی مخصوص خرید نقدی در تمام شرکت‌های بیمه

• تخفیف عدم‌خسارت بیمه بدنه

در بیمه بدنه نیز مثل بیمه شخص ثالث، تخفیف عدم‌خسارت برای خودروهایی که از شرکت بیمه خسارت دریافت نکرده باشند، محاسبه خواهد شد.

تخفیف‌های فرعی بیمه بدنه

هرشرکت بیمه تخفیفات فرعی مختص به خود را دارد، در این جا به ذکر چند نمونه خواهیم پرداخت:

• تخفیف ارزش خودرو مختص خودروهای گران‌قیمت
• تخفیف‌های گروهی
• تخفیف مناسبت‌های خاص
• تخفیف مخصوص دارندگان بیمه‌عمر و حساب بلندمدت سامان و پاسارگاد
• دارندگان بیمه شخص ثالث که از همان شرکت، بیمه بدنه نیز تهیه کنند.
• و …

خسارت هایی که تحت پوشش بیمه بدنه نمی‌باشد

بیمه بدنه جبران خسارات حوادث زیر را در تعهدات خود نمی‌‌پذیرد؛ به بیان دیگر، شرکت بیمه در قبال آن‌ها پولی به شما برای جبران خسارت پرداخت نخواهد کرد:

• خسارات که از انفجار‌های هسته‌ای وارد می‌شود
• خسارت‌هایی در اثر جنگ و شورش و یا اعتصاب و حمله وارد می‌شود
• خسارات عمدی که توسط بیمه گذار، ذینفع و یا خود راننده به خودرو وارد شود.
• خسارت‌هایی که در اثر مصرف برخی از مواد از جمله مواد روان گردان و مخدر و یا حتی از مشروبات الکلی اتفاق بیافتد.
• خسارت‌هایی که در حوادثی از قبیل فرار از پلیس به خودرو وارد شود
• خسارات حوادثی که در اثر رانندگی بدون گواهینامه و یا حتی اگر حوادثی در اثر رانندگی با گواهینامه نامرتبط باشد و یا حتی گواهینامه باطل شده باشد، بیمه بدنه این خسارات را پوشش نمی‌دهد.
• همه خساراتی که در اثر بکسل کردن وسیله نقلیه به خودروی دیگر به خودرو وارد شود
• خسارت‌هایی که در اثر حمل تعداد مسافر و یا بار بیش از ظرفیت به خودرو وارد شود.

مشاوره و خرید آنلاین بیمه بدنه

برای این‌که بیمه بدنه و بیمه ماشین را به صورت آنلاین خریداری کنید و نیازی به مراجعه حضوری به نمایندگی‌های شرکت‌های بیمه نداشته باشید، می‌توانید به صفحه استعلام و خرید اینترنتی بیمه بدنه خودرو کنید. بعدا از تکمیل اطلاعات خود بیمه بدنه را سفارش دهید. به این نکته توجه داشته باشید که اضافه کردن این پوشش برای هر خودرویی امکان پذیر است. بعد از تکمیل سفارش در اسرع وقت بیمه نامه شما صادر شده و هر کجای کشور که باشید می‌توانید با ارسالی رایگان آن را تحویل بگیرید. همچنین برای دریافت مشاوره آنلاین می‌توانید با مراجعه به سایت بیمه دات کام از مشاورین حاذق بیمه دات کام کمک بگیرید

• خیر. بعضی از شرکت ها و آن هم با درصدهای مختلف این پوشش را عرضه می کنند.

• خیر؛ اما با توجه به افزایش قیمت خودرو و تغییرات مداوم آن، خرید این پوشش توصیه می شود.

• زمانی که خودرو یا بعضی از وسایل تحت پوشش سرقت می شوند، می توان از این پوشش برای جبران خسارت استفاده کرد.

• بیمه خودرو
• بیمه آتش سوزی
• بیمه ماشین
• بیمه تکمیلی

زمان مطالعه 4 دقیقه

صدور بیمه عمر و عوامل موثر در انتخاب ریسک

انتخاب ریسک و تعیین نرخ و صدور بیمه عمر به عواملی که در ادامه بدان اشاره شده بستگی دارد.
امروزه رشته های مختلف بیمه ای خصوصاً در بیمه های اشخاص توسعه یافته است. بیمه گران به منظور حمایت مالی در صورت فوت یکی از اعضای خانواده خصوصاً سرپرست خانواده ها به ارائه بیمه های زندگی برای افراد برآمدند. همچنین بیمه زندگی به صورت بیمه عمر و پس انداز توسط بیمه گران به منظور پس انداز در كنار اخذ پوشش بیمه ای به فروش می رسد.
ریسک موجود در بیمه های زندگی، فوت بیمه شده می باشد و لزوم مدیریت آن، بیمه گران را به كسب مزیت رقابتی نائل می سازد.
مراحل این تحقیق شامل تعریفی از ریسک، مدیریت ریسک و اهمیت آن در بیمه های عمر، ریسک های پزشكی كه منجر به فوت انسان می شود و ارائه راهکارهایی به منظور كنترل ریسك ها می باشد.

صدور بیمه عمر

این عوامل عبارتند از سن، جنس، قد و وزن، وضعیت جسمانی(چاقی، لاغری، عضلاتی )، تاریخچه سلامت خانواده، وضعیت جسمانی آشکار شده در معاینات پزشکی، سابقه سلامتی، شغل و حرفه، عادات و استانداردهای اخلاقی و سایر عوامل موثر از قبیل مسافرت ملیت، نژاد.
مقصود از ریسک معمولا اشاره به خطرهایی است كه افراد در هر زمان ممكن است به طور عینی در معرض آنها قرار گیرند. همچنین ریسک به عنوان تفاوت در نتایجی كه در یک دوره معین می توانست رخ دهد تعریف می شود. اگر فقط امكان وقوع یک پیشامد وجود داشته باشد تفاوت و بنابراین ریسك آن صفر است، اگر امكان وقوع پیشامدهای بسیاری وجود داشته باشد ریسک صفر نیست.
ریسک به عنوان شانس وقوع خسارت یا آمیزه ای از خطرها نیز تعریف شده است. (اوترویل، ۲۰۰۱)
مأخذ محاسبه تمامی قراردادهای بیمه و بیمه عمر، موضوع ریسک و برآورد میزان آن است ـ که بر حسب شدت و تواتر آن ـ بر سرنوشت قرارداد اثرگذار بوده و از این رو بررسی میزان آن در قرارداد و تعیین حق بیمه بر اساس آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ریسک دلیل وجود بیمه است و بدون ریسک، بیمه مفهومش را از دست میدهد. در جامعه ای که ریسک وجود نداشته باشد، بیمه نیز وجود نخواهد داشت. گاروی در سال ۲۰۰۸ ریسك را این چنین تعریف می کند: ریسک رویدادی است كه اگر رخ دهد، بر توانایی پروژه در رسیدن به اهدافش تاثیر می گذارد.
در تعریف دیگری، ریسک انحراف در پیامدهایی است كه می توانند در طول یک دوره مشخص در یک موقعیت معین اتفاق بیفتد. (ویلیامز و هینز، ۲۰۰۱) .ریسک مورد توجه بیمه، به مفهوم احتمال وقوع حادثه است. مطابق این مفهوم، ریسک، واقعهای است اتفاقی و احتمالی که منشأ ایراد خسارت خواهد بود.

می توانیم افراد را از بدو تولد تا سن ۶۵ـ۷۰ سالگی تحت پوشش بیمه قرارداد به همین دلیل سن عامل اصلی تعیین حق صدور بیمه عمر بشمار میرود و استفاده از جدول مرگ و میر یکی از عوامل موثر در تعیین و محاسبه حق بیمه میباشد. سن در زمان ارزیابی خطر برای افرادی که از بعضی از ناخوشیها رنج می برند جزو عوامل تعیین کننده بشمار میرود. مثلا لاغری و کسر وزن بیش از حد در سنین جوانی از اهمیت بیشتری برخوردار است تا در سنین پیری و یا مرض قند در جوانان به مراتب خطرناکتر از پیدایش این مرض در پیران و یا کسانی است که از سن و سال جوانی گذشته اند.

درصد مرگ و میر بیمه شدگان زن معمولا کمتر از مردان بوده و از نقطه نظر سلامتی در وضعیت بهتری قرار دارند که این امر باید در زمان صدور بیمه نامه مورد توجه قرار گیرد. علی رغم خطرات زایمان و امراض متداول مربوط به زنان و میانگین سنی زنان بهتر از مردان است و عامل مهم دیگر وجود نفع بیمه ای است، علی الخصوص اگر صدور بیمه عمر شده دارای درآمد، خاص و حاصل از فعالیت خود نباشد.

قد و وزن

بهترین و دقیق ترین بررسی در مورد وضعیت جسمانی افراد را میتوان از اندازه گیری قد و وزن آنها بدست آورد. کلیه آمار نرخ مرگ و میر تهیه شده بوسیله شرکتهای صدور بیمه عمر با توجه به قد و وزن بیمه شدگان این شرکتها بوده است. پزشک در فرم مخصوص باید ذکر نماید که بیمه شده دارای قدی بلند، متوسط و یا کوتاه است زیرا کلیه این عوامل اثرات مهم در قبول و یا رد خطر دارد.

ریسک در بیمه های زندگی:

بیمه عمر یک قرارداد خصوصی میان بیمه گذاران و بیمه گران است و جهت حفاظت مالی بیمه گذاران در صورت حیات و حمایت مالی ذینفعان در صورت فوت طراحی شده است. جهت
محاسبه حق بیمه، بیمه گران از اطلاعاتی همچون سن، جنسیت، وضعیت سلامتی و سبك زندگی به همراه اطلاعاتی در خصوص تاریخچه سلامتی خانوادگی متقاضی استفاده می کنند.
پس از آن بیمه شدگان در گروههایی متشكل از افراد با ریسک های مشابه قرار داده می شوند. در نتیجه به دلیل ماهیت بیمه عمر ، فرآیند بیمه گری میان افراد بر اساس
شاخصه های فردی و خانوادگی تمایز ایجاد می کند. بنابراین، بیمه گر در انتخاب ریسک دقت می کند که انتخاب اصلح صورت پذیرد. ( لمنز و همكاران ۲۰۰۴)
ارزیابی ریسک البته در هر یک از بیمه های زندگی متفاوت است و راههای تحصیل آن در هر یک متفاوت است. در بیمه های عمر، حق بیمه بر اساس جدول مرگ و میر محاسبه میشود
که برای ریسکهای نرمال است. از آنجا که مدت قرارداد بیمهی عمر طولانی است و انتخاب نیز فقط یک بار در ابتدای قرارداد انجام می گیرد، بیمه گر باید در انتخاب ریسک
دقت کند. چون ممکن است وضعیت سلامت شخص بیمه شده تغییر کند و خطر تشدید شود. این انتخاب ریسک، به خصوص در بیمه های عمر در صورت فوت بیمه شده از درجه اهمیت بالایی
برخوردار است. چون بیمه شده ای که از آینده خود نگران است، ممکن است به فکر تهیه بیمه نامه افتاده باشد، در حالی که در بیمه های به شرط حیات، این امر منتفی است.
بنابراین بیمه گر باید دقت کند تا از صدور بیمه نامه هایی که ممکن است با قصدِ سوء و اغفال درک مفهوم پوشش ریسک بیمه گر همراه است خودداری کند.
علاوه بر بیمه گر، واسطه های بیمه (نمایندگان و کارگزاران) نیز باید از نحوهی فروش و انتخاب ریسک در بیمههای عمر، آموزشهای لازم را دیده باشند و به بیمه گر در ارایه
اطلاعات کافی برای ارزیابی ریسک کمک کنند.
توانایی پیش بینی بیماریهای مزمن و مرگ و میر می تواند نقش مهمی در بهبود بیمه گری بیمه های زندگی و تجزیه و تحلیل ریسک و اکچوئری داشته باشد. در دهه های اخیر فروش
بیمه های زندگی بسیار رقابتی شده است و برای موفقیت در این بازار مدیریت ریسک بهتر و بیمه گری بهبود یافته ضروری است.

مدیریت ریسک :

به جرات باید گفت آینده بازار بیمه از آن موسسات بیمه ای است كه در استراتژی هایشان استفاده حداکثری از این علم را در سازمان خود نهادینه نموده باشند و محور کلیه فعالیت های عملیاتی و غیر عملیاتی آنها مهندسی و مدیریت ریسک های استاتیک و دینامیک به صورت سازمان یافته ، هوشمند و سیستمیک می باشد؛ چه در قالب ریسک پروژه ها و در قالب ریسک های مالی ، سرمایه گذاری و منابع انسانی؛ علی ایحال در آینده ای نه چندان دور بدون در اختیار داشتن این تفكر امكان فعالیت و کسب مزیت های رقابتی فراهم نمی گردد. بنابراین قطعاً آینده رهبری و مدیریت بازار بیمه و ایجاد ارزش افزوده شرکت های بیمه متعلق به مدیران ریسک خواهد بود.

وضعیت جسمانی

سلامت ظاهری شخص از عوامل مهم و تعیین کننده محسوب میشود. یک ظاهر ناسالم همیشه زنگ خطری برای صدور بیمه عمر گران محسوب میشود چه معمولا اینگونه افراد در معرض خطر های جسمانی و امراض مختلف قرار خواهند گرفت که برای بیمه نمودن آنها نیاز به اضافه نرخ پزشکی وجود دارد. علاوه بر آگاهی از تاریخچه سلامت خانواده در رابطه با امراض مختلف، گوناگون و مرگ و میر متداول در آنها، تاریخچه سلامتی خود بیمه شده و یک ظاهر جسمانی ناسالم و نامناسب می تواند اثرات ناخوشایندی در قبول و یا رد خطر برای بیمه گر محسوب شود. تعیین اضافه و یا کسر وزن معمولا با توجه به قد و وزن بیمه شدگان انجام می پذیرد.
با طبقه بندی ظاهری انسانها به سه گروه کار بیمه گران. آسان شده است شلدن یک از متخصصان همین امر است آه جسم ظاهری انسان را به سه گروه تقسیم نموده است: چاق، لاغر، عضلانی و برای هر یک از سه طبقه بندی فوق درجاتی را ذکر می کند و مشخصات هر یک از این جسم و بدن انسانی را به خوبی تشریح می نماید.

تاریخچه سلامت خانواده

آمار و تجربه نشان میدهد که عمر طولانی و زیاد یک امر موروثی در خانواده است. البته عمر طولانی هم ممکن است به علت توارث و یا محیط و شرایط زیست یک خانواده باشد. بعضی از امراض موروثی است به همین دلیل مرگ والدین و یا سایر اعضاء خانواده میتواند در زمان پذیرش خطر عامل تعیین کننده محسوب شود.
مدیریت ریسک فرآیند شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسک های اتفاقی بالقوه ای است كه مشخصاً پیشامدهای ممکن آن، خسارت یا تغییر در وضع موجود می باشد. (ویلیامز و هاینز،
۲۰۰۱)
در تعریف دیگری، مدیریت ریسک فرایندی است شامل تعریف و شناسایی ریسک، ارزیابی ریسک و مراحل كاهش ریسك به منظور رسیدن به سطح قابل قبول ریسک. (استانبوردر و دیگران،
۲۰۰۲)
بیمه یك ابزار عمده انتقال در مدیریت ریسک است، بیمه های خصوصی و دولتی نقشی درک مفهوم پوشش ریسک حیاتی در مدیریت ریسک و در زندگی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مردم بازی می کنند.
شاید بتوان دانش مدیریت ریسک را به عنوان لبه علوم جدید مدیریت كه تا بحال در صنعت بیمه به دلیل حاکم بودن نظام تعرفه و مدیریت دولتی مهجور واقع شده، تلقی نمود.
متاسفانه تاكنون در كشور ما استفاده از آن به صورت بهینه و مبنای عملیات بیمه گری علمی نبوده و نهایتاً بصورت تجربی و محدود این شیوه به خدمت گرفته شده است.
کارشناسان خبره مدیریت ریسک در بیمه های اموال، با دریافت اطلاعات مورد بیمه و خطرات موضوع بیمه در پیچیده ترین ریسک ها، شرایط لازم برای پذیرش ریسک را به بیمه گذار و بیمه گر اعلام نموده و ضمن تعیین دستوراتی برای کنترل ریسک و مستثنی نمودن برخی خطرات وقوع احتمالی خطر را تخمین زده و برای آن شرایط خاص به بیمه گران توصیه می نمایند بیمه گران با مطالعه و بررسی گزارش آنها، نرخ و شرایط درک مفهوم پوشش ریسک بیمه گری را با توجه به محاسبات خاص اکچوئری اعمال می نمایند.

وضعیت جسمانی آشکار شده در معاینات پزشکی

ارزش گزارش پزشک معاینه کننده تا حدود بسیار زیادی بستگی به دقت وی در آزمایشات انجام شده دارد. آزمایشات از قبیل نوار قلب، آزمایش خون و ادرار میباشد و بایستی بین پزشکان و بیمه گران رابطه و همکاری نزدیکی وجود داشته باشد. تا بیمه گر بتواند از اطلاعات و گزارش پزشکی دریافت شده ارزیابی لازم را بعمل آورد.

سابقه سلامتی

از عواملی است که در ارزیابی خطر از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا بعضی از امراض ممکن است که مجددا در سنین بالا بروز نماید به همین دلیل امراض قبلی بیمه شده باید کاملا مورد بررسی قرار گیرد.

شغل و حرفه

شغل و حرفه یکی از شناخته ترین و مهمترین عوامل تشکیل دهنده خطر برای بیمه های اشخاص محسوب می شود، زیرا حرفه معدنچیان و یا افرادی که با مواد شیمیایی خاصی سر و کار دارند و یا تحت فشار هوا، جاذبه، درجه حرارت، رطوبت و اشعه های سوزان قرار دارند از عوامل فوق العاده مهم در قبول و یا رد ریسک میباشد. گاهی اوقات ممکن است خطرات اضافی، مربوط به آن شغل و حرفه نبوده و مربوط به شرایط خاص آن شغل و حرفه باشد.
برای مثال: اگر حرفه ای خاص علاوه بر خطرات شغلی از حقوق و دستمزد کمتری هم برخوردار باشد و بیمه شده از امکانات رفاهی نسبی و استاندارد مورد نیاز بی بهره باشد، در این وضعیت خاص افزایش خطر مربوط به آن حرفه و شغل نبوده بلکه قابل انطباق با درآمد کم و شرایط اقتصادی بیمه شده هم میباشد. با پیشرفتهای بدست آمده در امور پیشگیری و ایمنی و داروهای صنعتی، مخاطرات شغلی کاهش یافته است. بعلاوه بهبود نسبی وضعیت زندگی بیمه شدگان و برخورداری از امکانات رفاهی بهتر و تغذیه مناسب تر و بهداشت قابل قبول باعث بهبود نسبی در جدول مرگ و میر شده است و کلیه این عوامل دست به دست هم داده تا شرایط بهتری را برای بیمه شدن افرادی که دارای مشاغل پرخطری هستند بوجود آورد.

فرآیند مدیریت ریسک:

گام اول: شناسایی خطر( یا ریسک)
شاید یکی از مهمترین وظایف مدیریت ریسک فرآیند شناسایی باشد. ناتوانی در زمینه شناسایی یك یا چند پیشامد بالقوه ممكن است به ورشکستگی مالی منجر شود. مهم آن است
كه بتوان وجود مشكل را قبل از این كه تحقق یابد پیش بینی كرد ، اما روش علمی یا رویکرد سیستماتیك برای فرایند شناسایی وجود ندارد. در نهایت، ممكن است ریسکهای
متعددی ناشناخته بمانند. در خصوص فرآیند شناسایی، رویکرد های متعددی پیشنهاد شده اند كه بیشتر آنها بر ارزیابی ویژگی های عملیاتی بنگاه تاکید می ورزند. انجمن
های مدیریت ریسک ، موسسات مشاوره مدیریت و شرکت های بیمه ، لیست بررسی ریسک های بالقوه را توسعه داده اند كه عمدتاً بر اساس رویکرد پرسشنامه ای تنظیم شده اند.
در رویکرد پرسشنامه ای ، بازرسی معمولاً یك مكمل ضروری است.

گام دوم: اندازه گیری ریسک
وقتی که ریسک ها شناسایی شدند، مدیر ریسک باید آنها را ارزیابی کند. فرآیند ایجاد داده ها ، همان اندازه گیری ریسک است. این یعنی سنجش اندازه بالقوه خسارت و
این كه احتمال وقوع آن چقدر است.

داده های مورد نیاز ، مربوط به دو بعد از ریسک است:

۱- فراوانی پیشامدها
۲- شدت خسارت هایی كه رخ خواهد داد.

اطلاعات با هدف توصیف یک پدیده، ارزیابی و پیشگیری جمع آوری می شود. معمولاً مطلوب آن است كه داده ها از طریق مهیا كردن توزیع های فراوانی خلاصه شوند. ارائه داده ممكن است اطلاعات خیلی مفیدی از علت ها یا نتیجه یك پدیده نشان دهد.
مشكلی كه در فرآیند ارزیابی وجود دارد این است كه حادثه ممكن است به ایجاد هزینه های مستقیم یا غیرمستقیم منجر شود. خسارت های مستقیم شامل هزینه های مالی مستقیم مربوط به ۱٫اموال در معرض خطر ۲٫مسئولیت در معرض خطر و ۳٫افراد در معرض خطر است و خسارت های غیرمستقیم در پی خسارت های مستقیم ایجاد می شوند.

گام سوم: ارزیابی ریسک
داده های مربوط به فراوانی و شدت خسارت چیزی فراتر از شناسایی خسارت های مهم را انجام می دهند. این داده ها در تعیین روش برخورد با وضعیت نیز بسیار مفیدند. هدف های ارزیابی ریسک این است که میزان جدی بودن ریسک تعیین و معلوم شود كه آیا افراد در معرض آن قرار دارند یا جامعه. یک جنبه از اندازه گیری ریسک به این فرض اساسی مربوط می شود که توانایی پیش بینی تحقق ریسک تا حد زیادی به کمیت و قابل اطمینان بودن اطلاعات در مورد پدیده تحت بررسی وابسته است. با وجود این ، در برخی موارد منحصر به فرد بودن وضعیت به نحوی است كه اندازه گیری و بنابراین ارزیابی ریسک را مشكل میكند.

گام چهارم: كنترل ریسك
خواه بنگاه تصمیم گرفته باشد كه ریسك را قبول كند یا نه ، بنگاه درک مفهوم پوشش ریسک دو احتمال را نیز باید در نظر بگیرد: ۱- كاهش فراوانی پیشامد و ۲- كاهش شدت خسارت هایی كه حادث خواهند شد. باید به نفع بالقوه حاصل از كنترل ریسك در مقابل هزینه ها وزن داده شود. اگر نفع مورد انتظار برابر یا بیشتر از هزینه نباشد بهتر است كه بنگاه در آن فعالیت وارد نشود. اگر کاهش هزینه های مستقیم و غیرمستقیم قابل تخمین باشد، لزوماً منافع مورد انتظار بلند مدت ( مانند كاهش عدم اطمینان ، بهبود درك عمومی یا درك مصرف كنندگان و افزایش روحیه و كارایی كاركنان ) ضرورتاً قابل اندازه گیری نیست.
مهم این است كه به هزینه نهایی كاهش ریسك توجه شود زیرا با كاهش ریسك هزینه نهایی افزایش می یابد. معیار معمول مورد استفاده برای تصمیم گیری به سطح ریسك قابل قبول بستگی دارد و باید به همان پایینی بهترین تکنولوژی قابل اجرا یا به همان پایینی بهترین تکنولوژی در دسترس باشد. حد تغییر صفر دلالت بر این دارد كه ریسك قرار است مستقل از هزینه کاهش یابد.

قرارداد آتی( Future Contract )چیست؟

قرارداد های آتی را بیشتر بشناسم و مفوم و هدف قرارداد های آتی چیست

قرارداد آتی (Future Contract)، قراردادی است منعقد شده بین دو نفر که در آن یک سرمایه مشخص ، در زمانی تعیین شده (در آینده) و با قیمت تعیین شده خرید و فروش می‌شود.

در این نوع قرارداد، خریدها با نام ( long) وفروش ها با نام (short) انجام میشود. در موقعیت خرید یا long، خریدار موافقت می‌کند، دارایی مورد نظر را با قیمت مشخص شده در تاریخی معین خریداری کند.

همچنین در موقعیت فروش یا short فروشنده تضمین می‌کند که در تاریخی معین و با رسیدن به تاریخ سررسید قرارداد، سرمایه مشخص شده را با قیمت مورد توافق بفروشد.

مفهوم قرارداد آتی

قرارداد آتی به قراردادی گفته میشود که طرفین قرارداد درآن توافق میکنند دارایی مشخص شده را در تاریخ سررسید قرارداد خرید و فروش کنند.

به بیان ساده تر در قرارداد آتی طرف “الف” توافق میکند که در تاریخ سرسید سرمایه با قیمت مشخص شده را به طرف ”ب” بفروشد و طرف “ب” نیز توافق میکند در تاریخ سررسید قرارداد دارایی با قیمت مشخص شده را از طرف” الف” بخرد.

برای درک بهتر موضوع به این مثال توجه کنید: فرض کنید یک شرکت فعال در حوزه ساختمان سازی، برای در امان ماندن از تغییرات قیمت مصالح ساختمانی، یک قرارداد آتی میان خود و کارخانه تولید کننده سیمان منعقد می‌کند.

فرض می‌کنیم که قیمت هر بسته سیمان در زمان انعقاد قرارداد، ۱۰ دلار است. شرکت ساختمانی که پیش‌بینی می‌کند قیمت سیمان رشد خواهد کرد، یک قرارداد آتی خرید سه ماهه برای هزار بسته سیمان و با ارزش ۱۰ هزار دلار خریداری می‌کند.

طبق این قرارداد، شرکت ساختمانی پول هزار بسته سیمان را پرداخت می‌کند و سه ماه دیگر که قرارداد به اتمام رسید، بسته‌های سیمان را تحویل خواهد گرفت.

هدف قرارداد آتی چیست؟

قراردادهای آتی به دو منظور استفاده می‌شوند:

• مصونیت و پوشش ریسک (Hedging)
• سفته‌بازی (Speculation)

پوشش ریسک

قرارداد های آتی ریسک های پیش بینی شده و احتمالی موجود در آینده را برای طرفین قرار داد یعنی همان خریدار و فروشنده ازبین میبرد.

مثالی که در قسمت قبل آورده شد را در نظر داشته باشید، فرض کنید شرکت ساختمانی می‌داند که باید حتما در آینده سیمان مورد نیاز خود را خریداری کند.

در این حالت باید قراردادی آتی از نوع خرید (لانگ) ایجاد کند. بدین ترتیب او خطر افزایش قیمت را با خرید یک قرارداد آتی خنثی می کند.

همچنین اگر کارخانه تولید سیمان پیش بینی کند که در آینده قیمت فروش سیمان افت خواهد کرد، فروشنده قرارداد آتی از نوع فروش (شورت) منعقد می‌کند که در تاریخ سر رسید، مقدار مشخص شده را به خریدار بفروشد. بدین ترتیب او خود را از خطرات احتمالی کاهش قیمت مصالح دور کرده است.

یکی از اصلی ترین دلایل ایجاد قراردادهای آتی نوسانات زیاد در بازار و اطمینان نداشتن از اتفاقات پیش رو است، که ریسک نوسانات قیمت برای طرفین قرارداد را کاهش میدهد.

سفته‌بازی

با استفاده از این نوع قرارداد، خریدار میتواند بر اساس تحلیلی که – مبنی بر افزایش قیمت یک دارایی در آینده – انجام داده سود کند.

همچنین فروشنده نیز بر اساس پیش بینی خود این احتمال را میدهد که قیمت دارایی‌اش در آینده کاهش پیدا می‌کند، به همین دلیل طی یک قرارداد آتی دارایی مورد نظرش را میفروشد.

قرارداد آتی بیت کوین

در واقع قراردادهای آتی بیت کوین با استفاده از سفته‌بازی – که در قسمت قبل گفته شد – یا انجام معاملات پر ریسک مالی ایجاد میشود.

برای مثال فردی برای اینکه از نوسانات قیمت بیت کوین در امان باشد ، قرارداد آتی میان خود و فردی دیگر منعقد میکند، خریدار احتمال میدهد که بیت کوین در آینده با افزایش قیمت رو به است.

در این حالت، خریدار یک قرارداد آتی با سررسید چند ماهه ایجاد می‌کند. طبق این قرارداد خریدار در زمان ایجاد آن، پول بیت کوین را پرداخت و بیت کوین‌ها را در تاریخ سررسید دریافت می‌کند.

حالا اگر تحلیل خریداردرست باشد و قیمت بیت کوین افزایش یابد، او سود کرده است. اما این قراردادها چه سودی برای فروشنده دارد؟

توجه داشته باشید قیمتی که در قراردادهای آتی ذکر می‌شود توافقی است؛ پس فروشنده هم می‌تواند با در نظر گرفتن پیش بینی خود از قیمت ها وارد این معاملات شود. فروشنده می‌تواند با اطمینان یافتن از ثابت ماندن یا کاهش قیمت در آینده، وارد چنین قراردادهایی شود.

قراردادهای آتی در بازارهای پر نوسان مانند بیت کوین از دو جهت سودمند هستند. اول اینکه می‌توان با استفاده درست از آنها، خطرات سرمایه‌گذاری را کاهش داد؛ نکته دوم اینجاست که در عین حفاظت از سرمایه‌ها، معامله‌گر می‌تواند به سود نیز برسد.

اما همه اینها به آگاهی معامله گر از بازارهای قراردادهای آتی، بازار بیت کوین و نحوه کار با آنها بستگی دارد.

اهرم یا لوریج (Leverage) در قرارداد آتی چیست؟

برخی اوقات تریدر نیاز دارد بروی ارقام بالاتری معامله کند اما ممکن است موجودی کافی برای انجام معامله مورد نظر را نداشته باشد، در چنین مواقعی میتوان از اهرم یا لوریج استفاده کند.

اهرم یا لوریج زمانی استفاده میشود که بخواهیم چند برابر موجودی اصلی حساب معامله کنیم.

همانطور که در علم فیزیک از اهرم برای آسان تر انجام دادن امور استفاده میشود در امور مالی واقتصادی هم از اهرم برای کسب سود بیشتر استفاده میشود.

برای درک بهتر این موضوع میتوان اهرم را نوعی وام در نظر گرفت که کاربر از صرافی مورد نظر برای سرمایه گذاری میگیرد.

لوریج در قرارداد های آتی یک استراتژی مهم است و معامله گران با استفاده از آن میتوانند سود قابل توجهی بدست آورند. این ویژگی به معامله گران کمک می‌کند تا سرمایه کمتری به معاملات خود در قرارداد آتی وارد کنند و سود بیشتری کسب کنند.

اما باید به این نکته توجه کنید که استفاده از اهرم‌ها به همان اندازه که برای معامله گر سود آور است به همان میزان نیز میتواند ضرر آفرین باشد. در کل نمی‌توان هیچ نوع سرمایه‌ گذاری یا معامله ای را بدون ریسک تلقی کرد.

هرچقدر لوریج بالاتر باشد، ریسک بیشتر خواهد شد و حتی ممکن است ظرف چند دقیقه کل سرمایه خود را از دست بدهید.درواقع سود و زیان موجود در معامله با لوریج به این بستگی دارد که معامله گر از اهرم به صورت درست وصحیح استفاده کند یا خیر؟

پس به یاد داشته باشید که با استفاده از اهرم ممکن است سود کلانی کسب کنید اما این امکان نیز وجود دارد که اهرم استفاده شده در معامله باعث ضرر شده و سرمایه به طور کامل از دست برود !

با رسیدن به موعد سررسید قرارداد ، سرمایه‌گذار موظف است مقدار ارزش اولیه قرارداد را به کارگزار برگرداند.

نرخ تنزیل چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

نرخ تنزیل (Discount rate) می‌توان به زبان ساده به این صورت که مقدار نرخ تنزیل درواقع میزان افتی است که ارزش یک سرمایه در طول زمان نسبت به ارزش امروز آن تجربه می‌کند، تعریف کرد. در این مقاله از اکو ساختمان در ابتدا به تعریف نرخ تنزیل پرداخته‌ایم و در ادامه درباره متغیرهای آن و پارامترهای مؤثر بر آن صحبت شده است.

تنزیل چیست؟

تنزیل در حقیقت درک مفهوم پوشش ریسک روشی است که برای تخمین زدن ارزش فعلی جریان وجوه نقدی که در دوره‌های زمانی مشخصی در آینده قابل دریافت و دسترسی هستند، استفاده می‌شود. پایه تئوری و منطق این روش بر این حقیقت استوار است که «هر یک ریال امروز، بیشتر از یک ریال فردا ارزش دارد.»

دلایل مختلفی که ازاین‌بین می‌توان به وجود تورم، استهلاک دارایی، قانون‌گذاری‌های جدید، هزینه نگهداری پول و دیگر موارد ازاین‌دست اشاره کرد؛ بر حق بودن این ادعا کامل واضح به نظر می‌رسد. از سوی دیگر می‌توان این‌طور توضیح داد که تنزیل راهی برای به‌روز کردن ارزش پولی است که در آینده می‌توانیم آن را به دست آوریم.

نرخ تنزیل چیست؟

حالا که با مفهوم تنزیل آشنا شدیم، در ادامه به نرخ تنزیل که موضوع اصلی این مقاله است و همینطور مشخصه‌ای است که در مطالعات امکان سنجی و طرح‌های توجیهی به آن توجه می‌شود، پرداخته می‌شود.

با توجه به این که هزینه‌های مربوط به هر پروژه در طول سال‌های مختلفی انجام می‌شود و همچنین درآمدهای مربوط به آن سرمایه گذاری هم در طول سال‌های مختلف تحقق یافته و به دست می‌آید. نتیجه می‌شود که خواسته یا ناخواسته، اختلاف زمانی میان هزینه‌ها و درآمدها به وجود می‌آید. در واقع همین اختلاف زمانی است که نهایتاً باعث می‌شود، ارزش واقعی هر واحد پول برای انجام هزینه‌ها و یا درآمد به دست آمده در هر دو سال مختلف با هم در ارزش، اختلاف داشته باشد.

درصورتی‌که یک سال خاص به عنوان سال مبنا در نظر گرفته شود، نرخ تنزیل یا به عبارت دیگر حداقل نرخ بازدهی مورد انتظار (MARR) در واقع همان نرخی است که با استفاده از آن می‌توانیم ارزش واقعی هزینه‌هایی که در سال‌های مختلف انجام شده‌اند و یا درآمدهایی که در سال‌های مختلف به دست آمده‌اند را در آن سالی که به عنوان سال مبنا تعریف کرده‌ایم، محاسبه کنیم.

با توجه به توضیحات بالا می‌توان نرخ تنزیل را به‌صورت نرخی که افراد، شرکت‌ها و یا بخش عمومی مایل‌اند تا هزینه‌ها و منافع موجود را با هزینه‌ها، در آینده معاوضه کنند تعریف کرد. این موضوع ریشه در ماهیت تنزیل دارد که به هزینه فرصت سرمایه و قابلیت آن در انجام سرمایه‌گذاری و کسب سود بازمی‌گردد.

درواقع تنزیل فرایندی مالی است که مبنای تحلیل بین زمانی در حوزه‌های مالی و اقتصادی قرار می‌گیرد. بدین صورت که با تبدیل مقادیر ریالی هزینه‌ها و عایدی‌ها در مقاطع زمانی مختلف به ارزش حال و یا بالعکس، این مقادیر را با یکدیگر مقایسه می‌کند.

نرخ تنزیل در بازار مسکن را می‌توان اینگونه تفسیر کرد. فردی را در نظر بگیرید که با رونق گرفتن بازار مسکن مقداری از سرمایه خود را از بازار بورس و سپرده‌های بانکی به بازار مسکن منتقل می‌کند. نرخ تنزیل در این سرمایه گذاری با رشد قیمت مسکن در سال‌های آینده، ثابت ماندن نرخ‌های بهره بانکی، با رکود مواجه شدن بازار بورس و استهلاک مسکن و کاهش ارزش پول رایج می‌توان بسیار کمتر از زمانی باشد که فرد سرمایه خود را در بانک یا در بازار بورس سرمایه گذاری کرده بود. نرخ تنزیل در این سرمایه گذاری کاهش پیدا می‌کند و به اصطلاح سرمایه گذاری اقتصادی به نظر می‌رسد.

نرخ تنزیل بر اساس منطق نرم افزاری

نرخ تنزیل (Discounting Rate) یا همان هزینه سرمایه (Cost of Capital)، برای آورده هر سرمایه گذار (Equity Capital) در هر پروژه و طرحی به طور اختصاصی و به تناسب سطح ریسک آن پروژه تعیین می‌شود. به این شکل که هر چقدر سطح ریسک مربوط به یک پروژه یا طرح بیشتر باشد، نرخ تنزیل که در واقع نشانگر حداقل سطح بازدهی مورد انتظار است، به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند.

جدول نرخ تنزیل

در جدول زیر ارزش ۱۰۰۰ ریال طی سال‌های متفاوت با نرخ تنزیل جداگانه آمده است. در این جدول، نوسان نرخ تنزیل در کنار نوسان دوره زمانی که موجب تغییر ارزش حال محاسبه شده، دیده می‌شود. در جدول نرخ تنزیل اهمیت دو عنصر زمان و نرخ را در فرایند تنزیل خاطرنشان می‌کند؛ به این صورت که نتیجه تنزیل از این دو عنصر تبعیت می‌کند، لذا هرگونه لغزش در تعیین نرخ تنزیل از سوی محقق و تحلیلگر می‌تواند در نتیجه گزارش‌ها و تحلیل‌های مرتبط بر آن تأثیرگذار باشد.

فرمول نرخ تنزیل

پایه و اساس تجزیه و تحلیل‌های مالی درک مفهوم این جمله است که هر رقم پیش بینی نشده برای جریانات نقدی در سال‌های آینده برابر یک سرمایه گذاری با نرخ سود سالانه در زمان حال است. در تجزیه و تحلیل‌های مالی برای حذف عامل زمان در محاسبات، ارزش جریانات نقدی که در سال‌های آینده کسب می‌شود با استفاده از ضریب تنزیل (i+1) به ارزش روز تبدیل می‌شود.

معمولاً نرخ تنزیل در یک طرح سرمایه گذاری که برای محاسبه ارزش فعلی هزینه‌ها و درآمدهای پیش بینی نشده برای سال‌های آتی طرح مورد استفاده قرار می‌گیرد، معادل حداکثر نرخ سود بدون ریسک (نرخ سود سپرده بلند مدت بانکی و یا اوراق مشارکت) به اضافه چند درصد برای پوشش ریسک سرمایه گذاری است.

نرخ تنزیل که از آن می‌توان به عنوان یک استاندارد شاخص مالی نام برد، تابعی از زمان، مکان و صنعت مورد بررسی است و در شرایط مختلف با در نظر گرفتن مجموع موارد تأثیر گذار بر آن تعیین و در محاسبات از فرمول زیر محاسبه می‌شود.

نرخ تنزیل در ایران

نرخ تنزیل در طرح‌های سرمایه گذاری در ایران با استفاده از فرمولی که در بالا به آن اشاره شده برآورد می‌شود.

(Rf) در این فرمول برابر نرخ سود اوراق مشارکت ارزی و همینطور تسهیلات صندوق توسعه ملی در بخش انرژی است که برابر ۸ درصد است.

(RPm) با توجه به معادله چهار این مؤلفه نرخ بازدهی اوراق بهادار در بازار بورس تهران است که طی آمار مربوط به ۵ سال گذشته ۲۴ درصد بوده است.

برای به دست آوردن نرخ تنزیل در محاسبات دلاری رقـم ۲۴ درصـد را پـس از کسـر تـورم داخلـی (طبـق اعـلام بانـک مرکـزی میـانگین نـرخ تـورم ایـران طـی ۵ سـال گذشـته ۲۰ درصـد بـوده اسـت) و اضـافه نمـودن نـرخ تـورم امریکـا (بـه دلار ۲) (درصد طی ۵ سال گذشته ۸ از) درصد نرخ بهره بـدون ریسـک کـم می‌کنیم. بـا انجـام ایـن محاسـبه میـزان حاشـیه سـود بازار معادل منفی ۲ درصد خواهد بود.

(RPi) به دلیل عـدم وجـود اطلاعـات شـفاف در خصـوص میـزان بـازدهی سـرمایه گـذاری در بخـش بالادسـتی نفـت و گـاز در ایـران، حساسـیت سـنجی ایـن متغیـر بـا اعمـال دامنـه تغییرات مثبت و منفی ۳ درصد انجـام گرفتـه اسـت. بـا تقریبـی معـادل ۳ درصـد بالاتر و پایین‌تر از بازدهی بازار در نظر گرفته شده است.

(RP) بـا در نظـر گـرفتن ارقـام رتبـه بنـدی ریسـک اعتبـاری کشـورها و مقایسـه کشـورهایی بـا اقتصـاد مشـابه ایـران رقم (CRP) برای ایران، معادل ۷ درصد برآورد می‌گردد. (i) بــا توجــه بــه ارقــام فــوق بــا در نظــر گــرفتن (RP) معــادل ۳ درصــد، رقــم نــرخ طبــق معادلــه (۳) تنزیــل برابــر اســت.

بــدیهی اســت در صــورت لحــاظ رقــم (RPi) رقم تنزیل به ترتیب معادل ۱۳ و ۱۰ درصد خواهد بود.

تفاوت نرخ تنزیل با نرخ بهره

نرخ تنزیل در بازار سرمایه بسیار حائز اهمیت است زیرا به وسیله آن می‌توان ارزش آتی شرکت‌ها را بر اساس وجوه نقد آن در آینده تخمین زد. نرخ بهره با ریسک به دست آمدن جریان وجوه نقد آتی رابطه مستقیم دارد یعنی هرچه ریسک به دست آمدن وجوه نقد آتی بیشتر باشد نرخ تنزیل نیز بزرگ‌تر است.

سخن آخر

بــا در نظــر گــرفتن شــرایط کنــونی بــه لحــاظ نــرخ بهــره ارزی، نــرخ تــورم داخلــی، نــرخ بــازدهی بــازار و ریســک اعتبــاری ایــران، نــرخ تنزیــل جهــت محاســبه ارزش فعلــی خــالص طرح‌های سرمایه‌ای، در محــدوده ۱۰ تــا ۱۶ درصــد بــرآورد می‌شود. بــدیهی اســت در صــورت تغییــر شــرایط بــه لحــاظ اقتصــادی، سیاســی و … کــه منجــر بــه تغییــر در هــر یــک از اجــزای محاســبه نــرخ تنزیــل در فرمــول بالا گــردد، رقــم نــرخ تنزیــل تغییر خواهد نمود.

مفهوم هج کردن در بازارهای مالی

مفهوم هج کردن در بازارهای مالی | معرفی کلی هج کردن هج کردن (hedging) به معنی خرید یک دارایی برای کاهش خطر ضرر از دارایی‌های دیگر می‌باشد. هجینگ در امور مالی یک استراتژی مدیریت ریسک است که با کاهش و از بین بردن ریسک عدم قطعیت‌ها سروکار دارد. این استراتژی کمک می‌کند تا ضررهایی که […]

مفهوم هج کردن در بازارهای مالی |

معرفی کلی هج کردن

هج کردن (hedging) به معنی خرید یک دارایی برای کاهش خطر ضرر از دارایی‌های دیگر می‌باشد. هجینگ در امور مالی یک استراتژی مدیریت ریسک است که با کاهش و از بین بردن ریسک عدم قطعیت‌ها سروکار دارد. این استراتژی کمک می‌کند تا ضررهایی که ممکن است به دلیل نوسانات ناشناخته قیمت سرمایه گذاری ایجاد شود، پوشش داده شود.

این سازوکار یک روش استاندارد است که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار از آن استفاده می‌کنند تا از سرمایه‌های خود در برابر ضرر و زیان محافظت کنند. این استراتژی در زمینه‌های زیر نیز انجام می‌شود:

کالاها: شامل محصولات کشاورزی، محصولات انرژی، فلزات و غیره است. خطر مرتبط با این موارد به عنوان ریسک کالا شناخته می‌شود.

اوراق بهادار: شامل سرمایه‌گذاری در سهام، شاخص و غیره است. خطرات مرتبط با این موارد به عنوان ریسک حقوق صاحبان سهام یا ریسک اوراق بهادار شناخته می‌شوند.

• ارزها: شامل ارزهای خارجی است. انواع مختلفی از خطرات مرتبط با آن وجود دارد مانند – خطر نوسانات ریسک ارزی و غیره
• نرخ بهره: شامل نرخ‌های وام است. خطرات مرتبط با این موارد به عنوان خطرات نرخ بهره شناخته می‌شوند.
• آب و هوا: هم‌چنین یکی از موضوعاتی است که امکان حفاظت از آن وجود دارد.

برخی از بروکرها به شما اجازه می دهند تا معاملاتی انجام دهید که هج مستقیم (Direct Hedge) هستند. هج مستقیم یعنی زمانی که اجازه داشته باشید وارد معامله ای شوید که در آن به عنوان مثال جفت ارز USD/GBP خریده و در عین حال بتوانید همان جفت ارز بفروشید.

با اینکه سود خالص هر دو معامله در زمان باز بودن آنها صفر است، شما می توانید با زمان بندی درست در بازار و بدون ضرر اضافی پول بیشتری به دست بی آورید.

یک هج ساده Forex از شما محافظت می کند زیرا به واسطه ی آن می توانید در جهت مخالف و بدون نیاز به بستن معامله اولیه تان به معامله بپردازید. می توان ادعا کرد که بهتر است معامله اولیه با یک ضرر بسته شود و سپس معامله ی جدیدی در پوزیشن بهتری انجام شود. این یکی از تصمیماتی است که شما به عنوان یک معامله گر با آن روبرو خواهید بود.

مطمئناً می توانید معامله اولیه تان را ببندید و بعداً دوباره با قیمتی بهتر وارد بازار شوید. مزیت استفاده از هج این است که شما را قادر می سازد تا در عین نگه داشتن معامله اول در بازار، با استفاده از معامله دوم زمانی که بازار در جهت مخالف پوزیشن اولیه تان حرکت می کند سود کنید.

اگر حدس می زنید که بازار در جهت مساعدی با معامله اولیه تان در حال تغییر مسیر است، همواره می توانید یک اردر توقف ضرر (Stop Loss) بر روی معامله هج قرار داده و یا آن را ببندید.

جفت ارزهای چندگانه

یک معامله گر Forex می تواند با استفاده از ۲ جفت ارز متفاوت در برابر یک ارز خاص هج کند. به عنوان مثال، شما می توانید یک پوزیشن خرید در جفت ارز EUR/USD و یک پوزیشن فروش در جفت ارز USD/CHF داشته باشید. در این صورت، شاید دقیق نباشد، اما شما به این ترتیب ریسک USD را هج کرده اید. تنها مشکل این نوع هج کردن این است که شما در معرض نوسانات یورو (EUR) و فرانک سوئیس (CHF) قرار خواهید گرفت.

به این ترتیب، اگر ارزش یورو در برابر تمام ارزهای دیگر افزایش پیدا کند، این منجر به نوسانی در جفت ارز EUR/USD شده که توسط معامله USD/CHF تان خنثی نخواهد شد. به طور کل، این روش قابل اعتمادی برای هج کردن نیست مگر اینکه هج پیچیده ای در نظر دارید که بسیاری از جفت ارزها را در بر می گیرد.

دلیل اصلی استفاده از هج به حداقل رساندن ریسک در معاملات است. اگر با دقت انجام شود، هج می تواند بخش بزرگی از برنامه تجاری تان باشد. تنها معامله گران با تجربه که نوسانات و زمان بندی بازار را به درستی درک می کنند باید از هج استفاده کنند. بکارگیری هج بدون داشتن تجربه تجاری کافی خیلی زود منجر به خالی شدن موجودی حساب تان خواهد شد.

انواع مختلف هج کردن

هجینگ به طور کلی به سه نوع تقسیم می‌شود که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با معامله بر روی کالاها، ارزها یا اوراق بهادار مختلف سود کسب کنند. این سه دسته عبارتند از:

• قرارداد فوروارد: این قرارداد توافق نامه‌ای غیر استاندارد برای خرید یا فروش دارایی‌های اساسی با قیمت تعیین شده در تاریخ توافق شده توسط دو طرف مستقل درگیر است. قرارداد فوروارد شامل قراردادهای مختلفی مانند قراردادهای مبادله‌ای برای ارزها، کالاها و غیره است.
• قرارداد فیوچرز: یک قرارداد استاندارد برای خرید یا فروش دارایی‌های اساسی با قیمت تعیین شده در تاریخ خاص و مقدار استاندارد توافق شده توسط دو طرف مستقل درگیر است. قرارداد آتی شامل قراردادهای مختلف مانند کالاها، قراردادهای آینده ارزها و غیره است.
• بازارهای پول: یکی از اجزای اصلی بازارهای مالی است که در آن وام‌های کوتاه مدت، استقراض، خرید و فروش با سررسید یک سال یا کمتر انجام می‌شود. این موضوع شامل اشکال مختلفی از فعالیت‌های مالی ارزها، عملیات بازار پول برای بهره، فراخوان سهام است که در آن‌ها وام‌های کوتاه مدت، استقراض، فروش و وام با سررسید یک سال یا بیشتر اتفاق می‌افتد.

مزایای هج کردن

• می‌تواند برای قفل کردن سود استفاده شود.
• معامله گران را قادر می‌سازد تا در دوره‌های سخت بازار زنده بمانند.
• تلفات را تا حد زیادی محدود می‌کند.
• از آنجا که موجب سرمایه گذاری سرمایه گذاران در طبقات مختلف دارایی می‌شود، نقدینگی را افزایش می‌دهد.
• همچنین به صرفه جویی در وقت کمک می‌کند، زیرا با استفاده از این استراتژی معامله‌گران بلندمدت ملزم به نظارت و تنظیم سبد سهام خود با نوسانات روزانه بازار نیستند.
• یک مکانیسم قیمت انعطاف پذیر را ارائه می‌دهد، زیرا به هزینه کمتری از مارجین نیاز است.
• در صورت هج کردن موفقیت آمیز از معامله گران در برابر تغییرات قیمت کالاها، تورم، تغییرات نرخ ارز، تغییرات نرخ بهره و غیره محافظت می‌کند.
• در پوشش با استفاده از معاملات اختیار، فرصتی برای معامله گران فراهم می‌شود تا با استفاده از استراتژی‌های معاملات، گزینه‌های پیچیده را برای به حداکثر رساندن بازده اعمال کنند.
• به افزایش نقدینگی در بازارهای مالی کمک می‌کند.

سرمایه گذاران چگونه صندوق‌های تامینی را پوشش می ‌دهند؟

استراتژی‌های مختلفی وجود دارد که توسط سرمایه‌گذاران برای کاهش ریسک استفاده می‌شود مانند:

• تخصیص دارایی: با تنوع بخشیدن به پرتفوی سرمایه گذار با کلاس‌های مختلف دارایی انجام می‌شود. به عنوان مثال، شما می‌توانید ۴۰ درصد سرمایه را در سهام سرمایه گذاری کنید و باقی سرمایه‌تان را به کلاس‌های دارایی ثابت تخصیص دهید. این موضوع به تعادل سرمایه گذاری کمک می‌کند.
• ساختار: با سرمایه گذاری قسمت خاصی از پورتفو در اوراق بدهی و بقیه در اوراق مشتقه انجام می‌شود. سرمایه گذاری در بدهی ثبات را ایجاد می‌کند در حالی که سرمایه گذاری در اوراق مشتقه به منظور پوشش ریسک به کار گرفته می‌شود.
• استفاده از اوراق اختیار: این گزینه شامل خرید اختیار خرید و اختیار روش است که به راحتی می‌توانید دارایی‌ها را مستقیماً ایمن کنید.
• استراتژی آربیتراژ: بسیار ساده و در عین حال بسیار هوشمندانه است. این استراتژی شامل خرید یک محصول و فروش سریع آن در بازار دیگر با قیمت بالاتر است. بنابراین در صورت وجود چنین فرصتی سودی ناچیز اما ثابت تضمین می‌شود. این استراتژی معمولاً در بازار سهام استفاده می‌شود.

بیایید یک مثال بسیار ساده از یک دانش آموز دبیرستانی در نظر بگیریم که یک جفت کفش Asics را از فروشگاه اوت لت که در نزدیکی خانه او است فقط ۴۵ دلار خریداری کرده درک مفهوم پوشش ریسک و آن را به قیمت ۷۰ دلار به هم مدرسه‌ای خود بفروشد. دانش آموز دوم نیز خوشحال است که قیمت بسیار ارزان تری را در مقایسه با فروشگاه بزرگ که همین کفش را با قیمت ۱۱۰ دلار به فروش می‌رساند، پیدا کرده است.

• استراتژی کاهش میانگین: ​​شامل خرید واحد‌های بیشتری از یک محصول خاص است حتی اگر هزینه یا قیمت فروش محصول کاهش یافته باشد. سرمایه گذاران سهام اغلب از این استراتژی استفاده می‌کنند. اگر قیمت سهامی که قبلاً خریداری کرده‌اند به میزان قابل توجهی کاهش یابد، آن‌ها سهام بیشتری را با قیمت پایین خریداری می‌کنند. سپس، اگر قیمت بین دو قیمت خرید آن‌ها به نقطه‌ای افزایش یابد، سود حاصل از خرید دوم ممکن است ضررهای مورد اول را پوشش دهد.

سخن آخر

هجینگ روش مهمی است که سرمایه گذاران می توانند برای محافظت از سرمایه گذاری های خود در برابر تغییرات ناگهانی و پیش‌بینی نشده در بازارهای مالی از آن استفاده کنند.