سوآپ مالی چیست؟

مشتقات مالی (financial derivatives) چیست و معرفی انواع آن

تعریف: بر اساس یک دارایی اصلی مثل اوراق بهادار انتشار یافته (Securities) استوار بوده و ارزشگذاری می‌شوند، و ابزارهای مؤثر جهت کاهش ریسک محسوب می‌شوند.

1. مشتقات مالی (financial derivatives)
2. انواع مشتقات مالی (financial derivatives types)
3. قراردادهای آتی یا سلف (Forwards contract)
4. شرایط :
5. ویژگی‌ها :
6. مثال :
7. پیمان‌های مالی یا آتی‌های مالی (Financial futures)
8. شرایط:
9. تفاوت قراردادهای آتی با پیمان آتی‌های مالی (Forwards contract vs Financial futures)
10. اختیارهای معامله (Options)
11. انواع اختیارها (Options types)
12. قراردادهای اختیار معامله (Options contracts)
13. سایر مشتقات مالی (Other financial derivatives)
14. قراردادهای سوآپ یا معاوضه یا تاخت (Swaps)
15. مدیریت ریسک نرخ بهره (plain vanilla swap)
16. سوآپ‌های نقدی یا ارزی (Currency swaps)
17. مکانیزم بازارهای مشتقه
18. مکانیزم عملی اتاق پایاپای
19. سکوی معاملاتی (pits)
20. بازار اوراق اختیار معامله
21. بازار تاخت یا سوآپ
22. توضیحات انگلیسی در خصوص تاخت

مشتقات مالی (financial derivatives)

انواع مشتقات مالی (financial derivatives types)

1. قراردادهای آتی یا سلف (Forward contracts)
2. پیمان‌های آتی یا آتی‌های مالی (Financial Futures)
3. اختیارهای معامله (Options)
4. قراردادهای سوآپ یا معاوضه یا تاخت (Swaps)

قراردادهای آتی یا سلف (Forwards contract)

تعریف: خارج از بورس (بطور غیر رسمی) بین 2 فرد یا 2 شرکت یا فردوشرکت

شرایط :

1. پرداخت کل مبلغ در ابتدا
2. کالا در سررسید

ویژگی‌ها :

1. قراردادهای دوطرفه
2. تاریخ مشخص
3. قیمت مشخص
4. کالا با کیفیت مشخص

اصطلاحات مربوطه: موافقت نامه خرید (Long position) یا فروش (Short position)

1. نفت خام (تحویل در ژانویه)
2. محصولات کشاورزی(تحویل پس از برداشت)

نظرات موافقین ومخالفین

1. پیداکردن طرف قرارداد و فروش به قیمت بالا که منجر به فقدان نقدینگی (Lack of liquidity)
2. ریسک نکول (Default risk) اطمینان از طرف مقابل از لحاظ مالی سالم ومطابق مفاد قرارداد

Lack of liquidity + Default risk = بی فایده بودن قرارداد

پیمان‌های مالی یا آتی‌های مالی (Financial futures)

ایجاد از سال 1975 و استاندارد شده قراردادهای آتی یا سلف (Forwards) از طریق نهاد واسطه با عنوان موسسات پایاپای(Clearing house) و طرفین قرارداد با یکدیگر ارتباط مستقیم ندارند درنتیجه ریسک نکول کمتر

شرایط : خریدار و فروشنده باید 5% تا 7% ارزش کل قرارداد و در صورت بورس‌بازی 1% تا 3% ارزش کل قرارداد را به اتاق تسویه پایاپای برای تضمین قرارداد ودیعه گذاری کنند

شرایط:

1. یک تاریخ مشخص
2. قیمت مشخص
3. کالا با کیفت مشخص
4. طبق ضوابط رسمی بازار بورس (مبلغ یا در زمان معامله یا در زمان سررسید تعیین می‌شود)

در بازار رسمی بورس انجام می‌شود و مقداری از مبلغ مورد معامله نزد سازمان بورس به عنوان وجوه تضمین حسن انجام قرار می‌گیرد. در تاریخ خاتمه پیمان آتی‌های مالی، قیمت قرارداد همان قیمت دارایی است که تحویل می‌شود

تفاوت قراردادهای آتی با پیمان آتی‌های مالی (Forwards contract vs Financial futures)

1- بر مبنای مذاکره مستقیم

1- در فضای رقابتی و از طریق بازاری متمرکز

2- حجم و مشخصات دارایی استاندارد نیست

2- حجم و مشخصات دارایی استاندارد است

3- ثبات قیمتی در طول عمر قرارداد و مشکل کمبود نقدینگی برای پرداخت نهایی

3- تعدیل روزانه سود و زیان پیمان با توجه به تغییرات قیمت یعنی تعدیل حساب سپرده یا تسویه نقدی روزانه بین طرفین پیمان (market to market) اطمینان از موجودی کافی برای پرداخت نهایی

4- لزوم شناخت طرفین معامله از هم

4- عدم لزوم شناخت طرفین معامله از هم

5- ریسک اعتباری بالا – همراه با ریسک نکول

5- ریسک اعتباری پایین – همراه با ریسک نکول

6- ضوابط استاندارد برای معاملات

6- ضوابط دقیق، مشخص و استاندارد برای معاملات

7- مسدود نمودن مواضع یا انتقال تعهدات غیرممکن است

7- مسدود نمودن مواضع یا انتقال تعهدات مقدور است

8- درصد بسیار کمی به تحویل منجر می‌شود

8- اکثر قراردادها به تحویل منجر می‌شود

9- انجام در بازارهای خارج از بورس (فرابورس)

9- انجام در بازارهای بورس سازمان یافته

اختیارهای معامله (Options)

تعریف: پوشش یک نرخ بهره و بازارهای سهام

اختیار خرید: در طول یک دوره زمانی که بعد از آن منقضی می‌شود. مالک اختیار می‌تواند از حق خود استفاده کند یا نکند اما فروشنده اختیار هیچ اختیاری ندارد و تابع مالک اختیار می‌باشد

دارنده اختیار معامله مقداری پول به عنوان حق امتیاز یا قیمت یا بیمه (Premium) باید بپردازد

انواع اختیارها (Options types)

1. اختیار معامله آمریکایی: در هر لحظه قابل اجرا
2. اختیار معامله اروپایی: فقط در تاریخ انقضا قابل اجرا می‌باشد

Stock options / Futures options

بازار قراردادهای آتی‌های مالی نبست به بازار ابزارهای بدهی دارای نقدینگی بیشتر است

بازده حاصل از خرید یا فروش اختیار معاملات اروپایی

الف) خرید اختیار خرید (Buy call option)

ب) فروش اختیار خرید (Sell call option)

ج) خرید اختیار فروش (Buy put option)

د) فروش اختیار فروش (Sell put option)

قراردادهای اختیار معامله (Options contracts)

1- اختیار خرید (call option)

2- اختیار فروش (put option)

مثال: سرمایه گذاری یک اختیار خرید برای خرید 100 سهم یک شرکت معتبر خریداری می‌کند، قیمت فعلی هر سهم 98$ است و قیمت توافقی 100$ و ارزش یک اختیار خرید برای خرید هر سهم 5$ است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضا 115$ باشد در نتیجه

100 * $5 = $500 سرمایه گذاری اولیه

($115 - $100) * 100 = $1,500 سود

$1,500 - $500 = $1,000 سود خالص

اگر قیمت سهام 90$ بشود حل کنید؟

سایر مشتقات مالی (Other financial derivatives)

1. قرارداد سقف (cap): خرید برگ اختیار خرید نرخ بهره، در افزایش نرخ بهره و زیان سرمایه‌گذار، فروش دارایی از طریق اوراق بدهی با نرخ شناور(Libor) تأمین مالی
2. قراردادکف (floor): خرید یک برگ اختیار فروش بهره
3. قراردادکولار(collar): خرید همزمان قرارداد سقف و فروش قراردادکف
4. قرارداد مشتقه اعتباری(credit): پوشش افزایش ریسک اعتباری

قراردادهای سوآپ یا معاوضه یا تاخت (Swaps)

تعریف: تعویض پرداخت‌های دو طرف با یکدیگر

1. سوآپ‌های نقدی یا ارزی (Currency swaps): تعویض پرداخت‌های پولی با یکدیگر
2. سوآپ‌های نرخ بهره (Interest-rate swaps): تعویض پرداخت‌های بهره با یک نوع پول
3. تاخت کالا، سوآپ سرمایه و تاخت اعتباری

مدیریت ریسک نرخ بهره (plain vanilla swap)

1. تشخیص نرخ بهره پرداخت‌هایی که در این معاوضه وجود دارد
2. تعیین نوع پرداخت بهره (نرخ متغیر یا ثابت برای طرفین معاوضه)
3. تعیین مقدار اصلی که (اصل ذهنی) بهره روی آن پرداخت می‌گردد
4. تعیین دوره زمانی که معاوضه برای آن دوره ساخته شده است

سوآپ‌های نقدی یا ارزی (Currency swaps)

سوآپ نرخ ارز: پوشش ریسک نرخ ارز ناشی از اختلاف قیمت‌های بین ارزهای مختلف

مثال: ارزش اسمی تمام دارایی‌های یک شرکت آمریکایی به دلار است، این شرکت بخشی از پرتفوی خود را به ارزش 100میلیون پوند از طریق اسناد بلندمدت تأمین مالی کرده که نرخ بهره سالانه آن 6% است.

ارزش دارایی های یک شرکت انگلیسی به پوند است. این شرکت بخشی از پرتفوی خود را به ارزش 200میلیون دلار از طریق اسناد بلندمدت تأمین مالی کرده که نرخ بهره سالانه آن 6% است.

هر2شرکت در 5سال آینده در معرض ریسک نرخ ارز قراردارند. فرض کنید نرخ ثابت مبادله 2دلار به 1پوند باشد. چگونه این 2 شرکت می‌توانند وارد یک تاخت شوند؟

دارایی‌های دلاری با نرخ ثابت

دارایی‌های پوندی با نرخ ثابت

100میلیون پوند بدهی با نرخ بهره 6%(به نرخ ثابت)

200میلیون دلار بدهی با نرخ بهره 6% (به نرخ ثابت)

نحوه تاخت: دارایی‌های دلاری شرکت انگلیسی را شرکت آمریکایی قبول می‌کند، دارایی‌های پوندی شرکت آمریکایی را شرکت انگلیسی قبول می‌کند.

مکانیزم بازارهای مشتقه

1. قراردادهای آنی (Spot contract): مبادله فوری یا نقدی / بازار افراد تولیدکننده و شرکت‌ها
2. بازار قراردادهای آتی (Forwards): بانک‌های تجاری، موسسات تأمین مالی، کارگزاران و معامله گران
3. بازار پیمان‌های آتی (Futures): بورس‌های سازمان یافته

مکانیزم عملی اتاق پایاپای

سکوی معاملاتی (pits)

1- هَجینگ کنندگان (Hedgers): کالا یا دارایی‌هایشان با ریسک مواجه است و درمعرض تغییرات قیمت

2- بورس‌بازان (سفته‌بازان) (Speculators): جذب عرضه و تقاضای مازادی که توسط هَجینگ کنندگان ایجاد می‌شود نموده و ریسک نوسانات قیمت که هَجینگ کنندگان به دنبال دوری هستند را می‌پذیرند

بازار اوراق اختیار معامله

1. ابتدا سرمایه گذار از کارگزار می‌خواهد سفارش خرید یا فروش حجم معینی از اوراق را بخرد
2. کارگزار از نماینده بورس تقاضا می‌کند
3. بعد به روی سکوی معاملاتی می‌رود
4. توافق روی قیمت
5. اتاق پایاپای
6. در بخش خرید و فروش قرار می‌گیرد
7. تأیید کارگزار تالار بورس

اطلاعات اضافه: اولین بورس در آمریکا در سال 1983 بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE) انجام این معاملات را اجازه داده است

بازار تاخت یا سوآپ

بین نهادهای مالی بزرگ (با احتمال ورشکستگی پایین)

1. غیر رسمی
2. امنیت
3. قلب آن بانک‌های سوآپ

کاهش کیفیت اعتباری وام گیرنده در قالب قراردادهای آتی و سوآپ

سوآپ اعتباری دو نوع اصلی دارد:

1. تاخت با بازدهی کامل (Total return swaps)
2. تاخت اعتباری خالص (Pure credit or default swaps)

توضیحات انگلیسی در خصوص تاخت

The value of the swap at the initiation date will be 0 (zero) to both parties. The value of cash flow streams should be equal. V(fix) = V(fl)

Libor: London Interbank Offered سوآپ مالی چیست؟ Rate (Prime rate)

FRN: Floating Rate Note

Floating rate (2 – 5 years) = issued by financial institutions, governments, corporation

Swap formula for currency pairs

Swap= -(contract size(size of contract)* (interest rate differential + markup(brokers charge(0.25))/100)/days per year (365)

Example: Euro سوآپ مالی چیست؟ = 1.5% EUR / USA= 0.25% USD

Long position: -(100,000*(0.25-1.5+0.25)/100)/365= 2.74 per 1 lot

Short position: -(100,000*(1.5-0.25+0.25)/100)/365= -4.11 per 1 lot

*** each lot = 100,000

Swap formula for سوآپ مالی چیست؟ specific position

Position volume * swap * base currency rate to currency of deposit ratio ( lots * long or short position * swap price)

Example: EUR / USD , long position , volume = 1.5 lot

Currency of deposit is USD

Long swap = 1.5 * 2.74 * 1.411 = 5.8 USD

Swap formula for metals

(Long or short /100 /360) * lots * price

Example: #BMW , 1 lot is 100 shares , swap rate for BMW is annual 5% , each share $68.5

(5 / 100 / 360) * 100 * 68.5 * 1.405(current swap EUR/USD) = $1.34

Small c: annual fixed rate of the swap

C: annual fixed amount

N: notional amount

Interest Bank should pay (c/4 * N) or (C/4)

Will receive Libor rate * N.c is a rate that equates the value of the fixed سوآپ مالی چیست؟ cash flow stream to the value of the floating cash flow stream

تنظیم شده توسط محمدرضا طهرانی زاده

در انتهای فایل PDF تمامی توضیحات این بخش که طراحی شده است در اختیار دوستان علاقه‌مند قرار داده شده است

قرارداد سوآپ

قرارداد سوآپ به نوعی قرارداد گفته می شود که برای معاوضه جریان نقدی در آینده از آن استفاده می شود. این نوع قرارداد، تاریخ پرداخت، چگونگی محاسبه جریان نقدی و … را مشخص می کند. این جریان نقدی در واقع همان ارزش آتی می باشد که در مورد معامله صورت می گیرد.

مفهوم سوآپ:

سوآپ در لغت به معنی معامله پایاپای (ارز)، معاوضه، مبادله، جانشینی و اخراج کردن می باشد و در اصطلاح، توافقی است بین دو شرکت که برای معاوضه جریان نقدی در آینده، با دو نوع پرداخت متفاوت از بدهی یا دارایی، صورت می گیرد.

اولین نوع از قرارداد های سوآپ در دهه ۱۹۸۰ م معامله شد و از آن زمان تا کنون، این بازار با رشد چشم گیری مواجه شده است.

نکته: در بازار های کنونی، اکثر قرارداد های مشتقه خارج از بورس، به صورت سوآپ معاله می شوند.

اجزای تشکیل دهنده سوآپ:

سوآپ ها دارای بخش ها و اجزای زیر هستند:

دارایی پایه:

دارایی پایه، موضوع قراردادی است که هدف آن، انتقال ریسک اعتباری موجود می باشد. معمولا دارایی های پایه یکی از اقلام زیر هستند:

• اوراق قرضه دارای ریسک اعتباری
• وام
• پرتفوی (سبد دارایی ها در بورس) مرجع متشکل از اوراق قرضه و وام ها
• شاخص های مربوط به بخشی از بازار اوراق قرضه
• شاخص سهام

فروشنده سوآپ:

فروشنده سوآپ (Swap Seller)، به طرف قراردادی گفته می شود که نرخ شناور را دریافت و بازده کل را به طرف مقابل پرداخت می کند. به این فروشنده، خریدار حمایت نیز گفته می شود.

خریدار سوآپ:

خریدار سوآپ (Swap Buyer)، به طرف قراردادی می باشد که با پرداخت نرخ شناور و بازده کل را دریافت می کند، به این خریدار فروشنده حمایت یا سرمایه گذار نیز گفته می شود.

شخص مرجع یا تعهد مرجع:

شخص مرجع (تعهد مرجع)، صادر کننده ابزار بدهی است که می تواند شرکت، دولت و یا صادر کننده وام باشد.

صرف سوآپ:

صرف سوآپ (Swap Premium) به پرداخت هایی گفته می شود که به وسیله خریدار حمایت صورت می گیرد، و همچنین پرداخت های احتمالی که ممکن است فروشنده حمایت به پرداخت آنها مجبور شود به پایه حمایت موسوم است.

در تایرخ معامله خریدار و فروشنده بر روی این صرف به توافق می رسند و این صرف تا پایان مدت قرارداد ثابت می ماند.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله اختیار معامله را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

انواع قرارداد های سوآپ:

دارایی پایه سوآپ می تواند یکی از موارد زیر باشد:

سوآپ نرخ بهره:

در سوآپ نرخ بهره (interest rate swap)، مبالغ نرخ بهره بر حسب ارز های مشابه توسط طرفین قرارداد، تعویض می شود.

در این نوع از سوآپ، مبلغ اسمی قرارداد برای دو طرف قرارداد یکسان می باشد و تسویه آن به صورت خالص انجام می گیرد که در این سوآپ، دو حالت زیر ممکن است:

حالت اول، دو طرف قرارداد مبالغ بهره را بر اساس بهره متغیر اقدام به پرداخت کنند.

حالت دوم، یکی از طرفین قرارداد بر اساس بهره ثابت و دیگری بر اساس بهره متغیر اقدام به پرداخت کنند.

سوآپ سهام:

در سوآپ سهام (equity swaps)، دو طرف قرارداد مبالغی، را که بر حسب بازده سهام یا شاخص سهام مشخص شده اند، تعویض می کنند.

این نوع سوآپ به شکلی طراحی شده است که علاوه بر بازده حاصل از سود نقدی، بازده ناشی از منفعت سرمایه ای(capital gain) را نیز شامل می شود.

سوآپ ارزی:

در سوآپ ارزی (currency swaps)، دو طرف قرارداد مبالغ بهره را به نسبت ارز های مختلف مورد تعویض قرار می دهند. این روش به معاله گران کمک می کند که در مقابل نوسان های ریسک نرخ ارز، مقاوم باشند.

سوآپ ارز ثابت – ثابت:

از سال ۱۹۹۰ م، معمول ترین شکل سوآپ، سوآپ ارز ثابت- ثابت (fixed-for-fixed) می باشد که به صورت سوآپ Plain Vanilla ( رایج ترین نوع سوآپ) شناخته شده است.

بر اساس این نوع سوآپ، گردش نقدینگی سوآپ طبق گردش نقدینگی آتی ارز ها متفاوت می باشد.

سوآپ ارزی ثابت – شناور:

سوآپ ارزی ثابت – شناور (fixed-for-flow) نوعی از سوآپ است که تحت این قرارداد،‌ یکی از جریان های پرداخت در نرخ ثابت‌ یک ارز قرار می گیرد، در حالی که جریان پرداخت دیگر، بر اساس نرخ شناور ارز دیگر قرار می گیرد.

سوآپ نرخ بازده کل:

سوآپ نرخ بازده کل (Total Return Swap or Total Rate Of Return Swap: TRORS)، سوآپی می باشد که در آن، دو طرف معامله، یک دارایی را به صورت دارایی پایه یا معیار انتخاب می کنند و توافق می کنند که یکی از آنها بهره متعلقه به آن دارایی پایه و هر نوع افزایش یا کاهش ارزش آن دارایی را صاحب شود.

در برابر، طرف مقابل معامله وجوه ثابت یا شناوری را از طرف مقابل دریافت می کند که به طور معمول هیچ گونه ارتباطی با دریافتی های طرف اول نخواهد داشت.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله مدیریت مالی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

سوآپ نکول اعتباری

کارکرد های اصلی سوآپ بازده کل:

کاهش ریسک اعتباری دارایی پایه از راه انتقال بازده کل به خریداران سوآپ

کاهش ریسک بازار دارایی پایه فروشنده سوآپ از طریق جبران زیان کاهش ارزش دارایی پایه به وسیله خریدار سوآپ

سوآپ نکول اعتباری:

زمانی که موسسات مالی، در معرض ریسک عدم باز پرداخت اقساط وام های مشتریان قرار می گیرند، به منظور نگه داری از دارایی خود کاهش ریسک عدم باز پرداخت اقساط وام از سوی مشتریان، از مکانیزم سوآپ نکول اعتباری (Credit Default Swap: CDS)، استفاده می کنند.

بر این اساس، موسسات مذکور طی قراردادی در جایگاه خریدار سوآپ قرار می گیرند و با فروشنده سوآپ که معمولا یک موسسه بیمه ای می باشد توافق می کنند تا در سررسید های معینی، مبلغ مشخصی را به فروشنده پرداخت کنند.

سپس فروشنده نیز تعهد می کند که در صورت عدم باز پرداخت اقساط مشتریان به موسسه مالی، در راستای اجرای قرارداد نکول اعتباری در سقف تعهدی که به موجب این قرارداد پذیرفته، معادل آن چه که مشتری موسسه نپرداخته است، جبران کند.

این نوع قرارداد، مانند بیمه ای عمل می کند که در طی آن، صاحبان دارایی ها آنها را در ازای مبلغی به صورت دوره ای بیمه می کنند.

تفاوت بین سوآپ نکول اعتباری و سوآپ نرخ بازده کل:

سوآپ نکول اعتباری از دارایی، در برابر بروز یک اتفاق خاص، محافظت می کند، در حالی که سوآپ نرخ بازده کل از دارایی، در برابر کاهش ارزش احتمالی آن در آینده محافظت می کند.

سوآپ کالا و سایر انواع سوآپ:

سوآپ کالا (commodity swaps)، سوآپی است که مشابه آن، چه در سوآپ ارزی، سوآپ نرخ بهره و سوآپ سهام ملاحظه شد، می توان بر روی کالا ها و هر چیز دیگری با نتایج تصادفی که شرکت ها، نهاد های مالی و یا اشخاص با آن مواجه هستند، این سوآپ را تعریف نمود.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله عرضه اولیه سهام را به شما پیشنهاد می کنیم.

سوآپ (SWAP)چیست؟

سوآپ در لغت به معنای معامله پاباپای ، معاوضه ، عوض کردن، مبادله کردن و جانشین کردت هست و در اصطلاح ، توافقی بین دو طرف برای معاوضه جریان نقدی در آینده ( با دو نوع پرداخت متفاوت) است.

0 پاسخ به "سوآپ (SWAP)چیست؟"

ارسال یک پیام لغو پاسخ

جستجو در سایت

آموزش های رایگان

آموزش رایگان بورس – قسمت هجدهم

آموزش تحلیل تکنیکال قسمت 8

عوامل تاثیر گذار بر نرخ بهره اسمی

سطوح حمایتی

آموزش تحلیل بنیادی قسمت 3

دوره های برگزیده

آخرین های VIP

• نخبگان سرمایه
• اساتید مجرب
• پشتیبانی حرفه ای
• آموزش های کاربردی
• کد معاملاتی

درباره ما

بنیاد علمی آموزشی تدبیر با بیش از 2دهه فعالیت آموزشی، آموزش‎های نوین کاربردی و مهارتی را در زمینه‌های مدیریتی، مالی، سرمایه‌گذاری، بازار کار و… برگزار می‌نماید. در راستای اعتلای دانش و توانمندسازی آحاد جامعه، سعی کرده‌ایم بالاترین کیفیت خدمات آموزشی را بر بسترهای نوین فناوری اطلاعات ارائه نماییم تا گامی در جهت عدالت آموزشی و بهره‌مندی همگان از دانش روز، برداریم.

معاملات سوآپ چیست؟

سوآپ در لغت به معنی مبادله کردن است و در اصطلاح، قرارداد مشتقه ی است که از طریق آن دو طرف، جریان های نقدی یا بدهی های دو ابزار مالی مختلف را در پریود زمانی معین مبادله می کنند. این ابزار های مالی می توانند هر چیزی مانند پول نقد، اوراق قرضه، اسهام و غیره باشند. در اکثر موارد، یک طرف جریان نقد در معاملات سوآپ معمولاً ثابت بوده و طرف دیگر جریان نقد براساس نرخ بهره، نرخ ارز، و یا بازده سهام متغیر می باشد.

معاملات سوآپ در اواخر دهه 1980 میلادی معرفی شد و در مدت زمان کوتاه، به صورت وسیع گسترش یافته و به معاملات مالی با کاربرد گسترده مبدل شد. امروزه این معاملات بخش اساسی در امور مالی مدرن گفته می شود. متخصصان امور مالی شرکت ها از قراردادهای سوآپ برای جلوگیری از ریسک و به حداقل رساندن عدم اطمینان در برخی از معاملات مالی استفاده می کنند. به عنوان مثال، گاهی اوقات پروژه ها می توانند در معرض خطر نرخ ارز قرار بگیرند و مدیر مالی شرکت ممکن است از قرارداد سوآپ ارز به عنوان ابزار مصون سازی استفاده کند.

بر خلاف سایر معاملات مالی، طرفین در معاملات سوآپ معمولاً شرکتها و سازمانهای مالی بوده و افراد نیستند. امروزه از معاملات سوآپ جهت پوشش خطرات و دسترسی به بازار های جدید استفاده می شود:

یکی از عملکردهای اصلی معاملات سوآپ، پوشش دادن خطرات است. به عنوان مثال، سوآپ نرخ بهره جهت پوشش نوسانات نرخ بهره و سوآپ ارز جهت پوشش نوسانات نرخ ارز استفاده می شود.

2. دسترسی به بازارهای جدید

شرکت ها می توانند از معاملات سوآپ به عنوان ابزاری برای دسترسی به بازارهایی که قبلاً به آن دسترسی نداشتند، استفاده کنند. به عنوان مثال، یک شرکت آمریکایی می تواند برای دسترسی به نرخ بهتر دالر به پوند سوآپ ارزی را با یک شرکت انگلیسی انجام دهد، زیرا این شرکت مستقر در انگلستان بوده و می تواند در داخل آن کشور با نرخ پایین تر وام بگیرد.

انواع سوآپ

1. سوآپ نرخ بهره

سوآپ نرخ بهره متداول ترین نوع سوآپ بوده که در آن طرفین قرارداد مبالغ بهره را بر حسب ارز مشابه مبادله می نمایند.

به طور مثال، تصور کنید شرکت ABC به تازگی به ارزش 1 میلیون دالر اوراق قرضه را به مدت پنج سال با نرخ بهره متغیر سالانه که به عنوان نرخ بهره استقراض بین بانکی لندن (LIBOR) یاد می شود، به علاوه 1.3 درصد، منتشر کرده است. همچنین، فرض کنید نرخ بهره استقراض بین بانکی لندن (LIBOR) در حال حاضر 2.5٪ بوده و هییت مدیره شرکت ABC نگران افزایش نرخ بهره میباشد.

هییت مدیره شرکت ABC شرکت دیگری را به نام XYZ پیدا می نماید که مایل است با این شرکت قرارداد سوآپ عقد کند. طبق این قرارداد، شرکت XYZ به شرکت ABC نرخ بهره سالانه LIBOR به علاوه 1.3 درصد، برای 5 سال، مبنی بر مبلغ اصلی 1 میلیون دالر پرداخت خواهد کرد. به عبارت دیگر، شرکت XYZ پرداخت سود اوراق قرضه 1 میلیون دالری شرکت ABC را تأمین کرده و در ازای آن، شرکت ABC به شرکت XYZ نرخ بهره ثابت سالانه 5٪ را برای مبلغ یک میلیون دالر به مدت پنج سال پرداخت خواهد کرد. اگر نرخ بهره طی پنج سال آینده به طور چشم گیری افزایش یابد، شرکت ABC از معامله سوآپ سود برده و در صورت کاهش، ثابت ماندن و یا افزایش تدریجی نرخ بهره، شرکت XYZ از مزایای آن بهره مند خواهد شد.

در زیر دو سناریو برای این قرارداد سوآپ آورده شده است: فرض بر این است که در سناریو اول نرخ بهره 0.75 LIBOR درصد در سال و در سناریو دوم این نرخ0.25 درصد در سال افزایش می یابد.

سناریو 1:

در صورت افزایش 0.75 درصدی نرخ بهره LIBOR در سال، شرکت ABC در پایان 5 سال، از قرارداد سوآپ مبلغ 15000 دالر مفاد بدست آورده و شرکت XYZ زیانی را به ارزش 15000 دالر متحمل خواهد شد. محاسبه این مفاد و زیان در جریان 5 سال طور ذیل است:

سواپ در فارکس چیست؟

به معنای بهره های ارزی خارجی می باشد که اگر معامله یا قرارداد بیش از یک روز ادامه پیدا کند شامل نرخ بهره شبانه ارز ها می شود که توسط بانک مرکزی مربوطه تعیین می گردد و شما می بایست نرخ بهره ارزی را درکنار خود ارز پرداخت یا دریافت کنید.

سواپ منفی و مثبت چیست ؟

از اختلاف بین نرخ بهره ها در دو ارز به دست میاید برای مثال اگر میزان نرخ بهره برای ارزی که می فروشید بیشتر از نرخ بهره ارزی که می خرید باشد با سواپ منفی مواجه می شوید و ضرر میکنید ولی اگر نرخ بهره ارزی که می خرید بیشتر باشد ،شما سود میکنید و با سواپ مثبت مواجه می شوید.

نحوه محاسبه سواپ چگونه است ؟

ابتدا اختلاف نرخ بهره ارز ها رو به دست آورده و سپس حاصل را در عدد کلی لات ضرب و حاصل را تقسیم بر ۱۰۰ می کنیم در نهایت عدد حاصل را تقسیم بر ۳۶۰ (تعداد روز های سال ) کرده و اگر منفی به دست آید شما ضرر کردید و اگر مثبت به دست آید شما سود کردید.

حساب بدون سواپ چیست ؟

حساب بدون سواپ یا حساب اسلامی در واقع حسابی است که بروکر برای فرد مسلمان باز می کند تا حسابی بدون پرداخت سواپ داشته باشد زیرا در قوانین اسلامی با بعضی از ساز و کار های بازار فارکس مخالفت می کند.

سواپ یکی از مهم‌ترین مفاهیم در بازار فارکس محسوب می‌شود که با وجود سابقه حضور کم در میان مفاهیم اقتصادی، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین دانستن مفهوم سواپ یکی از مهم‌ترین موضوعات مهم در عرصه بازار فارکس است. در ادامه به این پرسش که سواپ در بازار فارکس چیست، پاسخ جامع و کاملی می‌دهیم. با ما همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله :

بازار فارکس چیست؟

پیش از بررسی مفهوم سواپ فارکس، ابتدا باید با تعریف و ویژگی‌های بازار فارکس آشنا شوید تا در ادامه بتوانید به درک کاملی از مفهوم سواپ در فارکس برسید.

بازار فارکس یکی از مهم‌ترین بازار‌های مالی در سطح بین الملل است که بعد از اهمیت اقتصاد جهانی و مفاهیمی چون گردشگری و کسب و کار بین المللی، جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد و بازار‌های مالی پیدا کرده سوآپ مالی چیست؟ است.

بازار فارکس به زبان ساده، بازاری برای تبادل ارز و خرید و فروش ارز‌های خارجی است که به منظور اهدافی مثل سفر، راه اندازی کسب و کار بین المللی و یا منافع شخصی دیگر صورت می‌گیرد. این نکته نیز قابل ذکر است که فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است.

در بازار فارکس شما ارزی را می‌خرید و همزمان ارزی دیگر می‌فروشید، به این ترتیب یک گردش مالی ارزی با سرمایه شما در بازار فارکس به وجود می‌آید.

به عنوان مثال، فرض کنید برای کار یا تفریح قصد سفر به کشور آلمان را دارید؛ شما برای سفر به آلمان نیاز به ارز مخصوص آلمان دارید؛ بنابراین ریال خود را می‌فروشید و به جای آن یورو خریداری می‌کنید. این کار شما در واقع همان کارکرد بازار فارکس است.

بازار فارکس در یک نگاه

• یکی از مهم‌ترین بازار‌های مالی
• تبادل و خرید و فروش جفت ارز‌های خارجی به سادگی هرچه تمام‌تر
• یک بازار ۲۴ ساعته

سواپ به زبان ساده

بحث تبادل ارز در بازار فارکس، با اینکه در نگاه اول موضوعی ساده به نظر می‌رسد، اما بعضا دارای مفاهیمی است که معمولا تعاریف سختی دارند؛ اما به خودی خود موضوع پیچیده‌ای نیستند. سواپ یکی از این مفاهیم است که تا حدود بسیار زیادی به بازار فارکس مربوط است.

مفهوم کلمه سواپ، به واژه‌هایی چون مبادله پایاپای، معامله، معاوضه و خرید و فروش متقابل بر می‌گردد و می‌توان گفت یک مفهوم دو طرفه است. سواپ به زبان ساده به معنای معاوضه جریان‌های نقدی در آینده طبق توافق و قراردادی از پیش تعیین شده است.

این تعریف مختص خود کلمه سواپ است. اما معنای سوآپ در بازار فارکس کمی متفاوت‌تر از این تعریف است. در ادامه سعی می‌کنیم با تعریف جامع سوآپ مالی چیست؟ سواپ در فارکس و ذکر مثال، به سادگی این مفهوم را دریابید و به پاسخ سوال سوآپ فارکس چیست برسید.

سواپ در فارکس چیست؟

در بالا مفهوم خود کلمه سواپ (SWAP) را به طور کلی بررسی کردیم؛ اما منظور از سوآپ در فارکس چیست؟ در معاملات فارکس، مفهوم سواپ، یکی از مهم‌ترین مفاهیم است که هر معامله‌گری باید به آن توجه کند. معنی سواپ در فارکس از مفهوم نرخ بهره ارز‌های خارجی نشئت می‌گیرد.

هنگام انجام خرید و فروش ارز، اگر قرارداد شما طی یک روز بسته شود و به سرانجام خودش برسد، دیگر نیازی به توجه به بحث سوآپ ارزی نیست. اما اگر قرارداد طی روز‌های آینده ادامه پیدا کند، بحث بهره شبانه یا همان سواپ به میان می‌آید.

به عبارتی دیگر، سواپ تنها به معاملاتی مربوط می‌شود که بیش‌تر از یک روز باز مانده. معمولا پایان کار بازار فارکس ساعت پنج عصر می‌باشد و سواپ در همان ساعات محاسبه می‌شود. بنابراین اگر پوزیشنی را ساعت ۳ عصر باز کنید و این پوزیشن را تا فردای آن روز ساعت ۱ صبح باز نگه دارید، سواپ برای معامله شما لحاظ می‌شود.

به طور کلی منظور از سواپ در فارکس همان پرداخت و دریافت نرخ بهره شبانه ارز‌ها است که توسط بانک مرکزی کشور مربوطه تعیین می‌شود. شما باید به ازای هر روزی که قرارداد در بازار فارکس باز می‌ماند، نرخ بهره ارزی را در کنار خود ارز پرداخت یا دریافت کنید.

سواپ مثبت و سواپ منفی، از اختلاف بین نرخ بهره‌ها در دو ارز بدست می‌آید. اگر میزان نرخ بهره برای ارزی که می‌فروشید بیشتر از نرخ بهره ارزی که می‌خرید باشد، با سواپ منفی مواجه شدید و ضرر می‌کنید. اما اگر نرخ بهره سوآپ مالی چیست؟ ارزی که می‌خرید بیشتر باشد، شما سود می‌کنید و با سواپ مثبت مواجه خواهید شد.

به مثال زیر دقت کنید:

به عنوان مثال شما قصد خرید و فروش جفت ارزی USD/EUR را دارید. اگر قرارداد شما بیشتر از یک روز باز بماند، شما موظف به پرداخت و دریافت سواپ می‌شوید. فرض کنید روز بعد نرخ بهره شبانه دلار ۰% است؛ اما نرخ بهره یورو که قصد خرید آن را دارید ۲% است. در این حالت اختلاف بین نرخ بهره‌های دوتا ارز، عددی مثبت در می‌آید و شما از این معامله سود کردید.