آموزش محاسبه خطوط پیوت
به طور کلی از خطوط پیوت برای معاملات روزانه استفاده می کنند و با انجام محاسبه بر روی قیمت های روز گذشته ساپورت و رزیستنس های روز آتی را به دست می آورند. ولی افرادی نیز هستند که این خطوط را برای بازه های زمانی بزرگتر مانند هفتگی، ماهانه و یا حتی سالانه استفاده می کنند. برای محاسبه خط پیوت به چهار پارامتر روز گذشته (بازه زمانی قبلی) نیاز است. این چهار پارامتر عبارتند از بیشترین قیمت، کمترین قیمت، نقطه باز شده و نقطه بسته شده روز گذشته که مورد نیاز هستند. البته در مورد بازارهای 42ساعته مانند مبادلات ارز که بازار زمان بسته شدن شبانه ندارد نقطه باز شدن قیمت لحاظ نمی شود و تنها از نقطه بسته شدن قیمت استفاده می گردد. نحوه محاسبه آن به شکل زیر است:
در محاسبه پیوت بازارهای 42ساعته، قیمت بسته شدن(Close) از اهمیت بالایی برخوردار است به علت اینکه در ساعتی خاص بازار بسته نمی شود، معامله گران می توانند از ساعات مختلفی استفاده کنند. اغلب افراد با ساعت 42بروکر خود پیوت را محاسبه می کنند که می تواند کاری اشتباه باشد برای بهترین جواب عموما ساعت 24نیمه شب گرینویچ یا ساعت 24نیمه شب به وقت نیویورک مورد استفاده قرار می گیرد که بازده بهتری نسبت به دیگر ساعات بازار دارد. بالاترین و پایینترین قیمت(High-Low) نیز در بازه زمانی بین 24نیمه شب روز گذشته تا24نیمه شب روز جاری محاسبه میگردد.
کار با خطوط پیوت
استفاده از خطوط پیوت دقیقا به مانند استفاده از خطوط ساپورت و خطوطرزیستنس است بدین صورت که پس از ترسیم، هر کدام از خطوط می تواند قابلیت عکس العمل به قیمت را داشته باشند. در شکل زیر پس از محاسبه داده های روز 18 July خطوط پیوت و ساپورت برای روز 21July محاسبه می گردد در ساعات اولیه روز کاری اروپای مرکزی (بازار توکیو) قیمت نمودار پوند به دلار به خط پیوت می رسد اما با فشار خریداران قیمت به سطوح بالا می رود. تا اینکه در ساعت 21:01به وقت اروپای مرکزی با اعلام خبری مربوط به انگلستان قیمت با گپی رو به پایین از خط پیوت می گذرد. در کندل بعد لحظاتی قیمت به پیوت می رسد و در ادامه روز، قیمت به خط ساپورت اول می رود. قیمت توانایی رد شدن از ساپورت یک را نداشته و دوباره رو به بالا حرکت می کند. این بار نقش حمایتی خط پیوت پوینت تبدیل به مقاومت می شود و قیمت در اواخر روز در بین خط پیوت وS1 بسته می شود.
در نمونه ای دیگر قیمت پس از رسیدن بهخط پیوت در ادامه روز حرکت صعودی را نمایش می دهد. با اینکه خطوطR1 تاR3 برای دوره ای جلوی حرکت صعودی قیمت را می گیرند اما فشار خریداران صعود قیمت را رقم می زند.
اندیکاتور پیوت پوینت (Pivot Point) چیست و چطور از آن استفاده کنیم؟
پیوت پوینت (Pivot Point) یعنی نقطهای از نمودار که انتظار تغییر و یا چرخش قیمت را داریم. در این نواحی رفتار حرکت قیمتها کاملا تغییر میکند. با کمک پیوت پوینت میتوانید اهداف پیوت پیونت سالانه خود را تعیین کنید و برنامهریزیهای معاملاتی خود را دقیقتر انجام دهید. در این مقاله قصد داریم به صورت تخصصی درباره اندیکاتور پیوت پوینت صحبت کنیم. اینکه این اندیکاتور چیست و دقیقا چه چیزی را نشان میدهد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
پیوت پوینت چیست؟
پیوت پونت یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که برای تعیین روند کلی بازار در بازههای زمانی مختلف استفاده میشود. در واقع میانگین بیشترین، کمترین و قیمت بسته شدن روز معاملاتی قبلی را پیوت پوینت میگوییم. اندیکاتور پیوت پوینت با استفاده از این قیمتها سطوح حمایت و مقاومت آینده را تخمین میزند.
همه این سطوح به معامله گران کمک می کند تا ببینند قیمت کجا میتواند حمایت یا مقاومت را تجربه کند. به طور مشابه، اگر قیمت در این سطوح حرکت کند، به معاملهگر اجازه میدهد بداند که قیمت در آن جهت در حرکت است.
مهمترین ویژگیهای اندیکاتور پیوت پوینت
- پیوت پوینت یک اندیکاتور تکنیکال برای معاملهگران تکنیکال که به صورت روزانه معامله میکنند مناسب است.این اندیکاتور برای شناسایی روندها و معکوسها عمدتاً در بازارهای سهام، کالاها و فارکس استفاده میشود.
- پیوت پوینت برای تعیین سطوحی محاسبه میشوند که در آن احساسات بازار میتواند از صعود به نزول و برعکس تغییر کند.
- معامله گران روزانه، پیوت پوینت را برای تعیین سطوح قیمتی جهت مشخص نمودن نقاط ورود، حد ضرر و حد سود مورد استفاده قرار می دهند.
مقایسه اندیکاتور پیوت پوینت و ابزار فیبوناچی
اندیکاتور پیوت پوینت و ابزار فیبوناچی هر دو سطوحی افقی را بر روی نمودار قیمتی نشان میدهند. این سطوح به عنوان نواحی حمایت و مقاومت محسوب میشوند.
در ابزار فیبوناچی سطوح به صورت اعداد فیبوناچی و بر حسب درصد نمایش داده میشوند. در صورتیکه در اندیکاتور پیوت پوینت از درصد استفاده نمیشود و بر اساس اعداد ثابت از جمله بیشترین قیمت، کمترین قیمت و قیمت بسته شدن تنظیم میشود.
اعتبار پیوت پوینت
پیوت پوینت هم مانند سایر ابزارهای تحلیل تکنیکل ممکن است مورد علاقه بعضی از تحلیلگران باشد و دستهای دیگر به آن استناد نکنند. خوب است بدانید هیچ اطمینانی وجود ندارد که قیمت در سطوح پیوت پوینت متوقف شود، معکوس شود یا حتی به این سطوح ایجاد شده در نمودار برسد. این اندیکاتور نیز مانند همه اندیکاتورها، میتواند به عنوان ابزار کمکی مورد استفاده معاملهگران قرار گیرد.
انواع پیوت پوینت
همانطور که گفتیم پیوت پوینت به معامله گران اجازه میدهد سطوح حمایت و مقاومت مهم یا تغییرات بالقوه در جهت روند را شناسایی کنند. برای معامله گران فعال، پنج نوع مختلف پیوت پوینت وجود دارد که معمولاً توسط تحلیلگران تکنیکال استفاده میشود:
پیوت پوینت استاندارد به معامله گران اجازه میدهد سطوح حمایت و مقاومت را حول پیوت مرکزی ترسیم کنند که با یک سری محاسبات ساده تعیین میشود. این محاسبات میانگین بیشترین قیمت، کمترین قیمت و قیمت بسته شدن در هر دوره زمانی انتخاب شده است.
شکل زیر نشاندهنده پیوت پوینت استاندارد بر روی نمودار قیمت ارز دیجیتال بیت کوین است. سطوح R1 تا R3 سطوح مقاومتی، سطوح S1 تا S3 سطوح حمایتی و سطح P پیوت پونت است.
فرمول پیوت پوینت استاندارد:
همانطور که گفتیم پیوت پوینت براساس یک سری محاسبات ساده بدست میآید. شاید برایتان جالب باشد که این محاسبات با چه فرمولهایی بدست میآید. بنابراین در اینجا این فرمولها را برایتان آوردهایم:
3/P=High+Low+Close
R1=(P×2)−Low
R2=P+(High−Low)
S1=(P×2)−High
S2=P−(High−Low)
P=Pivot
R1=Resistance 1
R2=Resistance 2
S1=Support 1
S2=Support 2
پیوت پوینت WOODIES
پیوت پوینت Woodies کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. این پیوت پوینت به معامله گران اجازه میدهد دو سطح حمایت و مقاومت را بر اساس یک پیوت مرکزی ترسیم کنند. پیوت پوینت Woodies وزن بیشتری به قیمت بسته شدن دارایی میدهد. در نتیجه، این سیستم به روشهایی شبیه به استراتژیهایی عمل میکند که شامل استفاده از میانگینهای متحرک نمایی (EMA) میشود، زیرا دادههای قیمتی اخیراً وزن بیشتری نسبت به دادههای قیمت قبلی دارند.
در شکل زیر پیوت پوینت Woodies را در نمودار قیمت ارز دیجیتال بیت کوین نشان میدهد. تفاوت سطوح حمایت و مقاومت نسبت به پیوت پوینت استاندارد را میبینیم.
نحوه محاسبات پیوت پوینت WOODIES
R2 = Pivot Point + (High–Low)
R1 = (2x Pivot Point) – Low Pivot Point = (High+Low) + (2x Closing Price) / 4
S1 = (2x Pivot Point) – High
S2 = Pivot Point – (High+Low)
پیوت پوینت کاماریلا
اندیکاتور پیوت پوینت Camarilla برای اولین بار در دهه 1980 به بازارهای مالی معرفی شد. مفاهیم این اندیکاتور شبیه به Woodies هستند زیرا قیمتها بر اساس قیمتهای بسته شدن روز قبل است.
مثال:سطوح حمایت و مقاومت در پیوت پونت Camarilla در نمودار ارز دیجیتال بیت کوین را در شکل زیر میبینید.
تفاوت پیوت پوینت کاماریلا (Camarilla) با پیوت پوینت وودی (Woodies) و استاندارد
برای معاملهگران، تفاوت اصلی بین قوانین معاملاتی Woodies Pivot Point و Camarilla Pivot Point در این است که سیستمهای استراتژی معاملاتی اندیکاتور پیوت پوینت Camarilla بر اساس چهار سطح مقاومت قیمت و چهار سطح حمایت قیمت هستند. به یاد داشته باشید، این برخلاف سیستم استاندارد Pivot Point است که فقط بر اساس دو سطح قیمت برای مقاومت و دو سطح برای حمایت از پیوت است.
جالب است بدانید در اندیکاتور پیوت پوینت کاماریلا Camarilla سطوح خاصتر و سیستماتیکتری داریم. در این سطوح اعشار غیر صفر (یعنی 1.5، 1.25، 1.16، و 1.0833) به عنوان ضریب استفاده میشود.
نحوه معامله با اندیکاتور پیوت پونت کاماریلا (Camarilla)
معاملاگران روزانه با استفاده از شناسایی سطوح حمایت و مقاومت در این اندیکاتور میتوانند برنامه ریزی معاملاتی مناسب را اجرا کنند. به گونهای که با رسیدن قیمت به سطح مقاومتی R3 احتمال افت قیمت و بستن معامله خرید را میتوان داشت و همچنین در زمان افت قیمت سطح S3 میتواند به عنوان سطح حمایتی برای برگشت و رشد قیمت برای انجام معامله خرید محسوب شود.
از طرفی ممکن است قیمتها تا سطح R4 و یا فراتر از آن رشد کند بنابراین سناریو قبلی مبنی بر افت قیمت نقض میشود و اقدام به فروش نمیکنیم در این حالت معامله خرید همچنان پابرجاست.
همچنین در صورت افت قیمت تا سطح S4 و فراتر از آن، سناریو قبلی یعنی شکلگیری حمایت و انجام معامله خرید نقض میشود.
پیوت پوینت فیبوناچی
پیوت پونت فیبوناچی مشابه پیوت پوینت استاندار است. سطوح قیمت اولیه در فرمولهای پیوت فیبوناچی معمولاً با اعداد فیبوناچی در سطوح اصلاحی 38.2% و 61.8% مرتبط است. از طرفی برخی معاملهگران از ترکیب اندیکاتور پیوت پوینت فیبوناچی با الگوهای قیمتی (مانند الگوی مثلث یا الگوی سر و شانه) برای انجام معاملات خود استفاده میکنند.
شما در شکل زیر پیوت پوینت فیبوناچی را در نمودار قیمتی ارز دیجیتال اتریوم میبینید.
نحوه محاسبات پیوت پوینت فیبوناچی
R1 = (0.382 x (High–Low)) + Pivot Point
R2 = (0.618 x (High–Low)) + Pivot Point
R3 = (1.0 x (High–Low)) + Pivot Point Pivot Point = (High+Low+Close) / 3
Pivot Point = (High+Low+Close) / 3
S3 = Pivot Point – (1.0 x (High–Low))
S2 = Pivot Point – (0.618 x (High–Low))
S1 = Pivot Point – (0.382 x (High–Low))
پیوت پوینت دیمارک (DEMARK)
تام دیمارک، پیوت پونت دیمارک را به عنوان پاسخی به کار قبلی جی.ولز وایلدر به بازارهای مالی معرفی کرد. پیوت پوینت دیمارک بر اساس روابط تفاضلی بین دو قیمت باز شدن و بسته شدن یک دارایی است.
Pivot Point Value = X / 4
Resistance 1 = (X / 2) – Price Low
:Support 1 = (X / 2) – Price High
When the Closing Price > Opening Price
:X = (Price High x 2) + Price Low + Closing Price
:X = High + (Price Low x 2) + Price Close
When Closing = Opening Price
X = Price High + Price Low + (Closing Price x 2)
شکل زیر نمایش پیوت پوینت DEMARK در نمودار قیمتی ارز دیجیتال اتریوم است.
ترسیم اندیکاتور پیوت پوینت در رهآورد ۳۶۵
پس از ورود به وبسایت رهآورد ۳۶۵ و انتخاب نماد مد نظرتان، در کادر بالای نمودار در بخش Indicators گزینه Pivot Points را تایپ کنید. بعد Pivot Points Standard را انتخاب کنید.
شکل زیر نحوه نمایش اندیکاتور پیوت پوینت بر روی نمودار ایران خودرو (خودرو) هست.
تنظیمات اندیکاتور پیوت پوینت رهآورد ۳۶۵
پس از ورود به قسمت Settings اندیکاتور، پنجرهای مشابه زیر باز میشود که شامل دو گزینه Inputs و Style است. حالا میتوانید تنظیمات خود را انجام دهید.
گزینه Inputs
- در این بخش شما میتوانید نوع اندیکاتور پیوت پوینت شامل انواع Traditional، Fibonacci، Woodie، Classic، DeMark، Camarilla، را در بخش ۱ انتخاب کنید.
- همچنین در بخش ۲ میتوانید نمایش یا عدم نمایش پیوت پوینتهای گذشته را تعیین کنید.
- بخش ۳ مربوط به دوره زمانی محاسبه است.
- بخش ۴ تعداد پیوتهای گذشته است. دقت کنید که در تمامی شکلها این بخش را ۱ در نظر گرفتیم.
- برای افزودن تنظیمات جدید به قسمت پیشفرض روی گزینه ۵ کلیک کنید.
گزینه Style
با انتخاب گزینه style شما پنجره زیر را میبینید که میتوانید رنگ و نوع خطوط اندیکاتور، نوع فونت و اندازه نام خطوط را تغییر دهید.
ترسیم اندیکاتور پیوت پوینت در TradingView
با ورود به وبسایت TradingView و انتخاب نماد مورد نظر خود، مشابه قبل در بخش Indicators گزینه Pivot Points را تایپ کنید. سپس Pivot Points Standard را انتخاب کنید.
تنظیمات اندیکاتور پیوت پوینت در TradingView
باورود به قسمت Settings اندیکاتور پنجرهای مشابه زیر برایتان باز میشود که شامل سه گزینه Inputs و Style و Visibility است و شما میتوانید تنظیمات خود را انجام دهید.
گزینه Inputs
- مشابه آنچه در قبل گفتیم در این بخش میتوانید نوع اندیکاتور پیوت پوینت شامل انواع Traditional، Fibonacci، Woodie، Classic، DeMark، Camarilla، را انتخاب کنید.
- همچنین دوره زمانی محاسبه و تعداد پیوتهای گذشته را تعیین کنید.
- همینطور میتوانید تیک گزینه استفاده از مقادیر پایه روزانه را غیر فعال کنید.
گزینه Styls
- در این بخش با فعال بودن تیک گزینه labele اعداد هر کدام از سطوح را مشاهده میکنید و با فعال بودن تیک گزینه Lines سطوح حمایت و مقاومت برایتان نمایش داده میشوند.
- لازم به ذکر است در صورت تمایل برای افزودن تنظیمات جدید به قسمت پیشفرض بر روی گزینه Defaults کلیک کنید.
گزینه Visibility
این بخش چگونگی نمایش اندیکاتور پیوت پوینت بر اساس زمان است.
در آخر
هنگامی که معامله گران سطوح نشانگر محوری فیبوناچی را زیر نظر دارند، اغلب ایده خوبی است که سطح محور مرکزی را به عنوان نقطه شروع در نظر بگیرید و به دنبال جهت روند جدید در رابطه با مقادیر قیمت دیروز باشید. معامله گران به سادگی می توانند مقادیر محدوده از روز معاملاتی قبل را در هر نسبت فیبوناچی شناخته شده (معمولاً 38.2٪ یا 61.8٪) ضرب کنند.
در نهایت، معامله گران خبره می توانند پس از افزودن نتایج حاصل از این محاسبات به مقدار نقطه محوری (هنگام شناسایی سطوح مقاومت) یا کم کردن رقم از مقدار نقطه محوری (هنگام شناسایی سطوح حمایت) یک موضع معاملاتی را تعریف و اصلاح کنند.
در ترکیب، این تکنیکها به معاملهگران اجازه میدهند تا یک موضع معاملاتی را آغاز کنند که به وضوح به صورت صعودی یا نزولی تعریف میشود. نظر شما درباره پیوت پوینت چیست؟ آیا تا به حال از آن کمک گرفتهاید؟ لطفا در قسمت نظرات تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
پیوت پونت یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که برای تعیین روند پیوت پیونت سالانه کلی بازار در بازههای زمانی مختلف استفاده میشود. پیوت پوینت در واقع میانگین بیشترین، کمترین و قیمت بسته شدن روز معاملاتی قبلی است. اندیکاتور پیوت پوینت با استفاده از این قیمتها سطوح حمایت و مقاومت آینده را تخمین میزند.
همانطور که گفتیم پیوت پوینت به معامله گران اجازه میدهد سطوح حمایت و مقاومت مهم یا تغییرات بالقوه در جهت روند را شناسایی کنند. برای معامله گران فعال، پنج نوع مختلف پیوت پوینت وجود دارد که معمولاً توسط تحلیلگران تکنیکال استفاده میشود:
پیوت پوینت استاندارد
پیوت پوینت Woodies
پیوت پوینت Camarilla
پیوت پوینت فیبوناچی
پیوت پوینت Demark
پیوت پوینت استاندارد
پیوت در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی از اصلیترین اهداف تحلیل تکنیکال در بازار مالی، تشخیص نقاط بازگشت قیمت است. در واقع اگر فردی به این سطح از مهارت تحلیلی برسد، به مثابه یافتن جام مقدس در معاملهگری خواهد بود؛ اما بر اساس پژوهشهای انجام شده، تلاش برای تعیین دقیق نقاط کف و سقف (نواحی بازگشت قیمت) یا به عبارتی زمانبندی بازار، تاکنون بیفایده بوده است. با این حال، برخی ابزار تحلیل نموداری در این زمینه عملکرد قابل اطمینانی دارند. پیوت در تحلیل تکنیکال، یکی از پرکاربردترین ابزار بررسی وضعیت گذشته و فعلی قیمت میباشد. به بیان ساده، نقاط چرخش قیمت در نمودار پیوت نامیده میشود؛ که بر اساس ماهیت به دو گونه قیمتی و محاسباتی و بر مبنای قدرت بازگشتی نمودار، دو دسته ماژور و مینور را شامل میشوند.
انواع پیوت ها
پیوتها یا نقاط بازگشت معمولاً زمانی شکل میگیرند؛ که نیروی عرضه یا تقاضا یکی بر دیگری غالب شود! در واقع زمانی که شما به یک نمودار قیمت نگاه کنید؛ تعداد بیشماری پیوت مشاهده خواهید نمود، که هر کدام در یکی از دستهبندیهای فوق جای میگیرند.
۱- پیوت قیمتی
مفهوم اصلی و اساسی نقاط بازگشت قیمت، در ذات این پیوتها نهفته است. در تعریف کلاسیک پیوتهای قیمتی بدان اشاره شده است، که اگر بازار به میزان مشخصی در یک جهت حرکت کرده و پس از تشکیل سقف یا کف، با روندی نسبتاً قوی در جهت مخالف حرکت کند؛ یک پیوت در نمودار تشکیل شده است. در حال حاضر این تعریف تکامل یافته و عموماً در روشهای پرایس اکشنی مطرح میشود؛ که اگر قیمت حداقل به اندازه سه کندل (شمع ژاپنی) حرکت نموده و پس از تشکیل کندل بازگشتی، دوباره با همان شرایط اما در جهت مخالف حرکت کند؛ یک پیوت یا نقطه بازگشت قابل اطمینان خواهیم داشت. نحوه تشخیص این پیوتها به صورت بصری و بر مبنای قوانین روشهای تحلیلی مختلف بوده و اصولاً ابزار تحلیلی خاصی نمیطلبد. به طور کلی، بر اساس دو روش معامله بر اساس سطوح حمایت و مقاومت قبلی یا زمان تشکیل پیوت، میتوانید از آنها استفاده کنید.
۲- پیوت محاسباتی
این نوع از پیوتها بر اساس دادههای قیمتی (OHLC) و فرمولهای ریاضی محاسبه میشوند و جزئیات تحرکات قیمتی بازار، در آنها دخیل نیست! در واقع خروجی این محاسبات که به صورت چند عدد میباشد؛ به عنوان سطوح حمایت و مقاومت آتی نمودار به کار برده میشوند. این پیوتها بر اساس دوره زمانی نمودار و دادههای قیمتی مورد استفاده، تا مدت زمان مشخصی معتبرند و با تشکیل کندلهای جدید، این سطوح بهروزرسانی میشوند. به طور مثال، نواحی پیوتی نمودار یکساعته برای معاملهگران میانمدتی کاربرد ندارند. پیوتهای محاسباتی نیز خود انواع مختلفی دارند، که پیوت پوینت و خطوط کاماریلا مهمترین آنها هستند. در ادامه به شرح مختصر هرکدام از آنها خواهیم پرداخت.
بر اساس قواعد، اگر قیمت بالاتر از نقطه «PP» قرار داشته باشد؛ به معنی روند صعودی بوده و باید بر اساس واکنشهای قیمت نسبت به سطوح مقاومتی، به دنبال موقعیت خرید باشیم و در غیر این صورت(قیمت کمتر از PP)، اقدام به فروش مینماییم. توجه داشته باشید، که نقاط «R» مخفف Resistance یا همان سطوح مقاومتی و نقاط «S» مخفف Support یا نواحی حمایتی نمودار میباشند.
- Camarilla Lines
- H4 = ((High-Low)*(1.1/2))+Close
- H3 = ((High-Low)*(1.1/4))+Close
- H2 = ((High-Low)*(1.1/6))+Close
- H1 = ((High-Low)*(1.1/12))+Close
- L1 = Close-((High-Low)*(1.1/12))
- L2 = Close-((High-Low)*(1.1/6))
- L3 = Close-((High-Low)*(1.1/4))
- L4 = Close-((High-Low)*(1.1/2))
در محاسبات خطوط کاماریلا ناحیه کلیدی نظیر «PP» نداریم؛ اما به دلیل تعدد نواحی مقاومت و حمایت محاسبه شده در این روش، میتوان قدرت روند را تا حد زیادی تشخیص داد و معاملات دقیقتری داشت. در واقع زمانی که قیمت به سطوح ۳ یا ۴(از نوع R یا S) برسد؛ در نگاه اول نشاندهنده قدرت روند و تحرک قیمتی بالا میباشد. ذکر این نکته ضروری است، که محاسبهگر نقاط پیوت در اکثر پلتفرمهای تحلیلی به صورت اندیکاتورهای پیشفرض قرار دارند و حتی در صورت عدم وجود آن میتوانید، به صورت رایگان آن را از منابع مختلف دانلود و نصب کنید. امروزه در بسیاری از استراتژیهای معاملاتی، پیوتها به عنوان ابزار اصلی و در کنار مواردی چون خطوط روند، میانگینهای متحرک و… به کار برده میشوند.
۳- پیوت ماژور
حتی اگر با تحلیل تکنیکال آشنایی نداشته باشید؛ با مشاهده نمودار قیمت، کف و سقفهایی که موجب وقوع حرکات قیمتی قوی در جهت مخالف شدهاند، کاملاً محسوس میباشند. در اصطلاح به این دسته از نقاط بازگشتی، پیوت ماژور گفته میشود. این نقاط از اعتبار بالایی برخوردارند و تحلیلگران برای ترسیم خطوط روند و الگوهای قیمتی، باید از این پیوتها استفاده کنند.
۴- پیوت مینور
در طرف مقابل نقاط پیوتی هم وجود دارند؛ که نهایتاً منجر به حرکات اصلاحی کوچک یا برقراری روند خنثی میشوند. پیوت مینورها در نمودارهای با دوره زمانی پایین (تایمفریم کوچک) به وفور قابل مشاهدهاند؛ زیرا نوسانات کاذب و مقطعی در نمودارهای میانروزی بیشتر ایجاد میشوند. به دلیل اینکه نقاط بازگشتی مینور، قدرت چندانی در تغییر روند و ایجاد حرکات قیمتی چشمگیر ندارند؛ الگوهای قیمتی و خطوط روند مبتنی بر آنها از اعتبار چندانی برخوردار نیست. در نتیجه برای کاهش درصد خطای تحلیل، معاملهگران باید به دورههای زمانی مناسب رجوع کنند.
نحوه تشخیص پیوت ماژور از مینور
حال که تعاریف اولیه پیوت ماژور و مینور ذکر شد؛ سؤال اصلی این است، که چگونه این نقاط را از یکدیگر تمایز دهیم؟ با توجه به اینکه سطوح پیوتی کاملاً مبتنی بر قیمت میباشند، تشخیص آنها به صورت چشمی و بر اساس مقایسه ذهنی سطوح بر اساس قدرت حرکات بعدی امکانپذیر خواهد بود؛ اما این امر مستلزم داشتن تجربه کافی در زمینه تحلیل تکنیکال است! به همین دلیل، روشی ترکیبی شامل دو ابزار فیبوناچی بازگشتی و اندیکاتور مکدی تدوین شده است؛ تا معاملهگران متوسط و مبتدی نیز قادر به تشخیص این سطوح باشند. در واقع اگر سطوح کف یا سقف نمودار این دو ویژگی را داشته باشند؛ به احتمال قوی با یک پیوت ماژور روبهرو خواهیم بود. قاعده کلی شامل موارد ذیل است:
- تغییر فاز مکدی در زمان تشکیل پیوت
- اصلاح قیمت حداقل به اندازه ۳۸ درصد موج قبلی
جهت درک بهتر موضوع، به این مثال دقت کنید.
در این نمودار، تغییر فاز هیستوگرام مکدی و تقاطع نزولی خطوط سیگنال و مکدی در زمان تشکیل پیوت کاملاً مشهود است. همچنین با رسم فیبوناچی بازگشتی مشخص میشود؛ که شرط اصلاح حداقل ۳۸ درصدی قیمت نیز برآورده شده و به نظر میرسد، گواههای معاملاتی کافی برای پیوت ماژور بودن این نقطه بازگشتی وجود دارد.
کلام پایانی
به طور کلی، پیوتها یکی از بهترین ابزار تحلیل و معاملهگری در بازار مالی است؛ اما با توجه به نوسانات قیمتی متعدد و شدید، دارای خطاهایی نیز میباشند؛ که باید به واسطه تعیین استراتژیهای معاملاتی دقیق و روشهای نوین تحلیلی، پوشش داده شوند.
پیوت پوینت ها و استفاده از آن در برگشت های بازار
پیوت پوینت ها و استفاده از آن در نمودارها یکی از رایجترین تحلیلهای مورداستفاده توسط معاملهگران به منظور تشخیص نقاط مناسب ورود به یک معامله و خروج از آن است. شکل گیری قیمتها بر اساس خرد و تفکر جمعی بازار است. پس برای سود کردن بر اساس رفتار معاملهگران در بازار دو راه وجود دارد. راه اول جهتدهی به سهم بر اساس قدرت و منابع مالی شخصی ( ایجاد موج ) و راه بعدی تشخیص جهت حرکتی غالب در بازار و حرکت با آن ( موج سواری ) است. البته شناخت رفتار شکل گرفته در سهم بر اساس عرضه و تقاضا بسیار مهم است؛ چون گاهی اوقات باور داریم که جهت حرکت سهم رو به بالاست، ولی بعد از خرید سهم، قیمت سهم در مسیر کاهشی قرار گرفته و متضرر میشویم.
یکی از مهم ترین وظایف معاملهگر در شناسایی موقعیت معاملاتی درست، تشخیص نقاط شکل گیری پیوت پوینت ها در سهام است. پیوت پوینت ها، نقاطی در نمودارهای قیمتی هستند که خرد جمعی بازار، باور بهتری نسبت به برگشت قیمتی سهم دارد. خرد جمعی شکل گرفته در بازار هم میتواند در جهت خریدار باشد و هم در جهت فروشنده که در این حالت شاهد تقابل بین خریدار و فروشنده در سهم هستیم ( در نقاط پیوت پوینت چرخش و تغییر جهت در سهام ایجاد شده و شاهد تغییر روند صعودی به روند نزولی و تغییر روند نزولی به روند صعودی هستیم).
در تقابل بین خریدار و فروشنده، در صورت عدم برآورده شدن توقعات یک سمت معامله، معاملهگر تسلیم و در نهایت بازنده معامله بوده و جهت حرکتی نمودار هم به آسانی تغییر میکند و اینجاست که شاهد شکل گیری نقطه پیوت در سهم هستیم و هر چقدر این نقاط قویتر باشد (برگشتهای قیمتی محسوستر باشد) معاملهگران با جابجایی از یک موقعیت به موقعیت مخالف، تاثیر بیشتری بر روند حرکت قیمتی سهم ایجاد میکنند. پس واضح است که اهمیت این نقاط برای هر دو طرف خریدار و فروشنده مهم می باشد.
انواع پیوت پوینت ها
پیوتهای مینور:
پیوتهای مینور عموما اصلاح های قیمتی کوچکی هستند که در آن شاهد توقف روند کوتاه مدت اصلی هستیم. این پیوت ها نوسانات قیمتی کوچک هستند که عمدتا مورد پسند نوسانگیران بازار است ولی در تحلیل، از این پیوتها استفاده نمیکنیم.
پیوتهای ماژور:
پیوتهای ماژور، برگشتهای قیمتی هستند که روند حرکتی در نمودار را تغییر داده و روند صعودی را به روند نزولی و روند نزولی را به صعودی تبدیل میکنند. تشخیص این پیوت از اهمیت بالایی برخوردار است چون در این حالت قادر به تشخیص جهت حرکت نمودار و اخذ موقعیت معاملاتی مناسب هستیم.
در شکل بالا برخی از نقاط پیوت ماژور و مینور نشان داده شده است که محدوده های سبز رنگ محدوده ماژور و محدوده های قرمز رنگ محدوده مینور را نشان میدهد. پس شناخت و شناسایی نقاط پیوت در نمودارها از اهمیت بالایی برخوردار است که هر سرمایهگذاری باید به تکنیک های شناسایی این نقاط آگاه باشد. حال سرمایه گذاری که دیدگاه کوتاه مدت دارد میتواند از پیوت های مینور و سرمایه گذارانی که دیدگاه میان مدت به سهم دارند باید از پیوت ماژور استفاده کنند.
حال سرمایه گذاران باید در نمودارهای قیمتی به دنبال نقاط پیوت ماژور باشند تا بتوانند به راحتی برگشت های قیمتی را تشخیص داده و بیشترین سود را در بازار کسب کنند. به طور کلی دو روش برای تشخیص نقاط پیوت ماژور در بین سرمایه گذاران معمول است.
روش اول: قیمت بیش از 38 درصد گام قبل را اصلاح کند و اندیکاتور MACD تغییر فاز دهد
روش دوم: نمودار به لحاظ زمانی حداقل به اندازه 38 درصد گام قبلی باشد و اندیکاتور MACD تغییر فاز دهد.
چگونه نقاط پیوت پوینت در بازار را تشخیص دهیم
برای محاسبه سطح پیوت پوینت در هر بازی زمانی از فرمول زیر استفاده میکنیم:
P.P= (High+Low+2*close)/4
HIGH: بیشترین قیمت
LOW: کمترین قیمت
CLOSE: قیمت بسته شدن سهم در آخرین روز دوره زمانی
استراتژی های معاملاتی پیوت پوینت در بازه های زمانی مختلف
سطوح پیوت را برای هر دوره زمانی میتوان مورد استفاده قرار داد. به عنوان مثال اگر قرار باشد سطح پیوت سالانه را حساب کنیم کلیه دیتاها باید مربوط به سال گذشته باشد. به عنوان مثال اگر بالاترین قیمت یک سال گذشته 450 تومان و کمترین قیمت آن 340 تومان و قیمت بسته شدن سهم در آخرین روز سال 390 تومان باشد سطح پیوت سالیانه سهم طبق فرمول بالا 392 تومان خواهد بود. در کل سهامی که بالاتر از سطح پیوت سالانه خود معامله می شوند دارای ریسک پایین تری می باشند و باید به دنبال فرصت های معاملاتی خرید در آن بود.
سرمایه گذارانی که دیدگاه میان مدت و بلندمدت در سهم دارند بهتر است از سطح پیوت پیونت سالانه پیوت سالیانه برای خرید سهام استفاده کنند.
تشخیص سطوح حمایت و مقاومت با استفاده از پیوت پوینت ها
با استفاده از پیوت پوینت ها میتوان یک سری سطوح حمایت و مقاومت را در نمودار تعیین کرد که برای خرید و فروش سهم بسیار کارا می باشد. سطوح حمایت و مقاومت با استفاده از پیوت پوینت به صورت زیر تعیین می شوند.
سطوح مقاومت:
R1= ( 2 * PP ) – L
( R2 = PP + ( H – L
( R3 = H + 2 * ( PP – L
سطوح حمایت:
S1= ( 2 * PP ) – H
( S2 = PP – ( H – L
( S3 = L – 2 * ( H – PP
شکل زیر محدوده های پیوت پوینت و مقاومت و حمایت را نشان می دهد.
همانطور که در شکل بالا مشاهده می شود سه سطح مقاومتی برای نمودار تعیین شده است که نمودار هر بار با برخورد به این سطوح واکنش نشان میدهد. اما نکته جالب در بحث پیوت پوینت ها این است که خطوط مقاومت که با استفاده از پیوت پوینت ها تعیین شده است می تواند نقش حمایتی و بالعکس را نیز بازی کند و این نشان میدهد که پیوت پوینت ها تغییر سطوح را نیز به خوبی انجام میدهند.
بنابراین در صورت که با استفاده از تحلیل تکنیکال در بازار معامله میکنیم پیوت پوینت ها می توانند یک روش کارا برای خرید و فروش سهم در موقعیت های مناسب باشند که با استفاده از آن می توان محدوده های پر ریسک و کم ریسک سرمایه گذاری را شناسایی کرد.
ایجاد دیدبان کمریسک به وسیله پیوت پوینت (Pivot Point)
امروزه تکنیکها، روشها و ابزارهای مختلفی برای تحلیل و بررسی شرکتها وجود دارد که معاملهگران بازارهای مالی با استفاده از آنها به معاملات و خریدوفروش سهام میپردازند. باتوجه به شرایط بازار و در هر دوره هر یک از این تکنیکها، دارای معایب و مزایایی هستند که میتواند در تحلیل معامله گران تعیینکننده باشد. معاملهگران به دنبال روشهایی هستند که به بازدهی بالا، ضرر کمتر، ایجاد شرایط کم ریسکتر و … منجر شود، به همین دلیل همواره روشها و تکنیکهای مختلفی که برای فعالیت در بازارهای مالی بهکار میروند در حال بروزرسانی هستند.
در این مقاله در نظر داریم با استفاده از سطوح پیوت پوینت و اندیکاتور میانگین متحرک (مووینگ اوریج)، روشی برای شناسایی سهام کم ریسک و ایجاد دیدبانی متشکل از سهامی که پتانسیل افزایش قیمتی رو به بالا دارند، به مخاطبین بآشگاه بلاگ ارائه دهیم. این دیدبان، علاوه براینکه در تصمیمگیری درست در خرید و فروش به ما کمک میکند، همچنین میتواند از تمرکز ما بر سهامی که مورد توجه بازار هستند ولی در میانمدت و بلندمدت بازدهی خاصی ندارند، جلوگیری نماید.
پیوت پوینت(Pivot Point):
قدمت پیوت پوینتها به حدود ۹۰ سال قبل برمیگردد. هماکنون در بازارهای جهانی و مالی در دورههای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت به شکلی فراگیر از این تکنیک استفاده میشود. تحلیل مبتنی بر پیوت پوینت یکی از رایجترین تحلیلهای مورداستفاده توسط معاملهگران بهمنظور تشخیص نقاط مناسب ورود به یک معامله و خروج از آن است. در نمودارهای قیمتی، یک سری نقاط و سطوحی وجود دارند که نقاط و سطوح پیوت نامیده میشوند. پیوت پوینتها، نقاطی از نمودار قیمتی هستند که انتظار میرود در آن نقاط، روند سهم عوض شده و بازگشت قیمتی اتفاق بیفتد.
نقاط پیوت به دو دسته پیوت مینور و پیوت ماژور تقسیم میشوند. در پیوتهای مینور برگشت قیمتی به صورت جزئی بوده اما پیوتهای ماژور نقاط با اهمیتی هستند که باعث میشوند روندهای صعودی به روندهای نزولی و یا بالعکس تبدیل شوند.
علاوهبر نقاط پیوت، مفهوم دیگری به نام سطوح پیوت وجود دارد که با استفاده از یک سری فرمولهای ریاضی و با توجه به نوسانات دورههای قبل نمودار قیمتی، بهدست میآیند.
بیشتر بخوانید: تغییر کارگزار ناظر
تشخیص پیوت ماژور:
همانطور که گفته شد پیوتهای ماژور نقاط بااهمیتی از نمودار قیمتی هستند که باعث برگشت قیمت میشوند، درنتیجه این نقاط مبنای اصلی تحلیلگران برای تجزیهوتحلیل نمودارها بهشمار میروند. ازاینرو تشخیص پیوتهای ماژور، امری بسیار مهم است که برای تشخیص آنها از پیوت مینور دو راه وجود دارد:
- قیمت بیش از ۳۸% گام قبل را اصلاح کند و اندیکاتور macd تغییر فاز دهد.
- نمودار از لحاظ زمانی حداقل به اندازه ۳۸% گام قبلی باشد و اندیکاتور مکدی تغییر فاز دهد.
در بیشتر مواقع تشخیص پیوت ماژور بدون نیاز به محاسبات فوق امکانپذیر است اما در مواردی باید از دو تکنیک گفته شده استفاده کرد. در ادامه به بررسی هر تکنیک بهصورت جداگانه میپردازیم.
۱-قیمت و مکدی:
همانطور که گفته شد در این تکنیک برای تشخیص پیوت ماژور، قیمت باید حداقل ۳۸% گام قبل را اصلاح کند و در اندیکاتور مکدی تغییر فاز اتفاق بیفتد.
در شکل فوق همانطور که مشخص شده است در هر گام اصلاحی، قیمت به میزان حداقل ۳۸% درصد، گام قبل از خود را اصلاح کرده و در مکدی تغییر فاز نیز اتفاق افتاده است.
۲-زمان و مکدی:
در این تکنیک مدت زمان گام اصلاحی باید حداقل به میزان ۳۸% گام قبل باشد و در اندیکاتور macd تغییر فاز رخ بدهد.
در شکل فوق همانطور که مشاهده میشود، زمان گامهای اصلاحی، حداقل به میزان ۳۸% گام قبل بوده است.
با استفاده از دو تکنیک فوق میتوان بهراحتی پیوتهای ماژور را از پیوتهای مینور تشخیص داد.
نکتهای که در تشخیص پیوتها وجود دارد این است که اگر دیدگاه یک تحلیلگر بلندمدت باشد، باید نمودار قیمتی را نیز بهصورت بلندمدت تحلیل کند و پیوتهای ماژور را انتخاب نماید. در یک دیدگاه (Time Frame) بلندمدت، پیوتهای مینور بهعنوان یک پیوت ماژور برای دیدگاه (Time Frame) کوتاهمدت است که این نکته باید مدنظر قرار بگیرد.
در شکل فوق یک نمودار در دیدگاه بلندمدت را مشاهده میکنید. مستطیلهای قرمز پیوتهای ماژور و دایرههای سبز پیوتهای مینور هستند.
تحلیلگری که دیدگاه کوتاهمدت دارد، باید از دایرههای سبز رنگ که در تایم کوتاهمدت بهعنوان ماژور محسوب میشوند، برای تحلیل استفاده کند. درنتیجه برای تعیین پیوتهای ماژور در ابتدا باید دیدگاه تحلیل مشخص شود و بعد از آن به شناسایی پیوتها بپردازیم.
میانگین متحرک(مووینگ اوریج):
میانگین متحرکها یکی از نابترین ابزارها برای استفاده و تحلیل بازار هستند که اکثر کارشناسان و تحلیلگران جهانی بهطور حتم از این ابزار استفاده میکنند. میانگین متحرکها یک ابزار کلیدی برای تعیین و تشخیص روند بازار هستند و با استفاده از این اندیکاتورها میتوان جهت بازار را تشخیص داد و برای معاملهگرانی که تمایل به انجام معاملات در جهت روند بازار دارند مناسب است.
در این روش برای تجزیهوتحلیل سهام شرکتها از میانگین متحرک ۲۰۰ روزه گذشته بازار استفاده میکنیم. این میانگین متحرک ۲۰۰ روزه در نرمافزار تحت وب کارگزاری آگاه وجود دارد و بهراحتی میتوان از آن استفاده کرد.
تشریح روش استفاده از پیوت پوینت و میانگین متحرک:
همانطور که در ابتدا گفته شد، در این روش به دنبال ایجاد یک دیدهبان از سهام کم ریسک با پتانسیل بالا در دورههای مختلف بازار هستیم. دورههای بازار میتوانند بهصورت ساعتی، روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه باشند که در بورس تهران با توجه به اینکه تایم روزانه بازار محدود است، دورههای ساعتی و روزانه کاربرد نداشته و دورههای ماهانه و سالانه بازدهی بهتری دارند.
در این تکنیک ابتدا یک مقایسه بین سطح پیوت پوینت و میانگین متحرک با نمودار قیمتی انجام میشود. سهامی که نمودار قیمتی آنها در بالای سطح پیوت و میانگین متحرک ۲۰۰ روزه است، در دیدهبان قرار گرفته و جزو سهام کم ریسک محسوب میشوند. سهامی که نمودار آنها زیر یکی از موارد گفتهشده مانند سطح پیوت و یا میانگین متحرک باشند، منتظر میمانیم تا تکلیف آنها مشخص شوند و سهامی که نمودار آنها هم زیر سطح پیوت و هم زیر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه هستند جزو سهام پرریسک محسوب شده و در دیدبان قرار نمیگیرند.
به شکل زیر توجه کنید:
سهامی که شرایط بالا را داشته باشند بهعنوان سهام کم ریسک در دیدهبان قرار میگیرند. در اینجا لازم است ذکر شود که شناسایی سهام کم ریسک به منزله سیگنال خرید نیست، بلکه با شناسایی این سهام به دنبال فرصتهای معاملاتی خرید در دوره زمانی مدنظر هستیم که در بعضی مواقع ممکن هست فرصت معاملاتی موردنظر ایجاد نشده و قیمت سهم ریزشی باشد. شرایط فوق برای دورههای سرمایهگذاری میانمدت و بلندمدت بسیار مناسب است، زیرا میانگین متحرک ۲۰۰ روزه، دوره بلندمدتی از نوسانات قیمت سهام را در برمیگیرد و در دوره کوتاهمدت کاربرد زیادی ندارد.
نکته بعدی که باید موردتوجه قرار بگیرد این است که منظور از سهم کم ریسک، سهمی نیست که با سرمایهگذاری در آن هیچگونه ریسکی موردتوجه معاملهگر نباشد، بلکه ریسک ناشی از این سهم برای سرمایهگذاری بهمراتب کمتر از سهام دیگر هست اما همچنان به میزان کمی ریسک برای آن وجود دارد.
بهعنوان مثال نمودار زیر متعلق به شرکت فولاد مبارکه اصفهان است.
همانطور که در شکل بالا مشخص است، در ابتدای سال ۹۶ نمودار حول سطح پیوت سال و میانگین متحرک در حال نوسان است. بهمحض تثبیت نمودار بالای سطح پیوت و میانگین متحرک، سهم شرکت فولاد در دیدبان قرار گرفته و پس از آن به دنبال فرصتهای معاملاتی خرید در طول سال خواهیم بود و بازدهی قیمت سهام این شرکت در طول سال ۹۶، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
برای محاسبه سطح پیوت در هر دوره زمانی از فرمول زیر استفاده میکنیم:
P.P= (High+Low+2*close)/4
High: بیشترین قیمت
Low: کمترین قیمت
Close: قیمت بسته شدن سهم در آخرین روز دوره مد نظر
به عنوان مثال در سال ۱۳۹۶ هستیم و در نظر داریم به صورت بلند مدت تحلیل کنیم. چون در سال ۹۶ هستیم، با مراجعه به سال ۹۵ (دوره قبلی ) و بدست آوردن بیشترین و کمترین قیمت و همچنین قیمت بسته شدن سهم در سال ۹۵ و استفاده از فرمول بالا، سطح پیوت سالیانه بدست می آید.
شکل بالا نمودار شرکت کروی است. از ابتدای سال ۹۶ قیمت سهام زیر پیوت سال بوده و با شکست سطح پیوت و میانگین متحرک، شرایط برای سرمایهگذاری مناسب مهیا میشود.
همانگونه که مشخص است سهامی که بالای سطح پیوت و میانگین متحرک هستند، سهامی بهشدت کم ریسک بوده و میتوان در شرایط مناسب به دنبال فرصتهای معاملاتی خرید برای سرمایهگذاری پربازده بود.
برای ثبت نام در دوره آشنایی با پیوتها و استراتژی معامله در آن کلیک نمایید:
تعریف استراتژی ها متنوع با سطوح پیوت
در کنار سطح پیوت، یک سری سطوح حمایت و مقاومت تعریف میشود که با استفاده از ترکیب این سطوح، میتوان سیستمهای معاملاتی متنوعی طراحی کرد و بهراحتی محدودههای مناسب سرمایهگذاری را مورد شناسایی قرار داد.
در مبحث پیوت پوینت، سه مقاومت و سه حمایت در کنار سطح اصلی پیوت تعریف میشود.
- R1 = (2*PP) – L
- R2 = PP + (H – L) سطوح مقاومت
- R3 = H + 2*(PP-L)
- S1 = (2*PP) – H
- S2 = PP – (H – L) سطوح حمایت
- S3 = L – 2*(H – PP)
شکل بالا نمودار مرقام است. همانطور که ملاحظه میشود نمودار در یک دوره میانمدت بین سطح پیوت و مقاوت R1 در حال نوسان بوده و بهترین استراتژی نوسانگیری بین این دو سطح محسوب میشود. با شکست سطح پیوت، نمودار به سمت حمایت اول سال در حرکت است و در آن محدوده امکان یک نوسان و برگشت قیمتی وجود دارد.
در نمودار ذوب میتوان عکسالعمل به سطوح مقاومتی را مشاهده کرد. این سطوح میتوانند نقاط مناسب سرمایهگذاری برای ورود و خروج از سهم ذوبآهن را نشان دهند.
یکی از موارد مورداستفاده از سطوح پیوت، تغییر قطبیت یا سطوح است. جایی که با شکست مقاومتها یا حمایتها نقش سطوح برعکس میشود.
به مثال زیر توجه کنید:
در نمودار قیمتی سهم قثابت میتوان تغییر عملکرد سطوح حمایت و مقاومت را بهوضوح مشاهده کرد.
جمعبندی:
در این مقاله به معرفی یک روش برای تشکیل یک دیدبان از سهام کم ریسک پرداختیم تا از سهام پر ریسک بازار دوری کنیم. با شناسایی سهام و تشکیل دیدبان، ریسک سرمایهگذاری بهشدت کاهش میابد و به دنبال فرصتهای معاملاتی خرید برای کسب سود مناسب در دورههای زمانی مختلف با استراتژیهای متنوع هستیم.
دیدگاه شما