تامین نقدینگی چیست؟

بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟

شما می‌توانید یک بازار ساز خودکار را به‌عنوان یک ربات تصور کنید که همیشه مایل است قیمت بین دو دارایی را برای شما تعریف کند. برخی از فرمول‌های ساده مانند Uniswap استفاده می‌کنند، در حالی که Curve Balancer و سایر موارد از فرمول‌های پیچیده‌تر استفاده می‌کنند.

نه تنها می‌توانید با استفاده از AMM تجارت کنید، بلکه می‌توانید اقدام به تأمین نقدینگی یک مجموعه کنید. این اساساً به هر کسی اجازه می‌دهد تا در مبادله یا معامله خرید ارز دیجیتال به یک سازنده بازار تبدیل شود و برای تأمین نقدینگی کارمزد کسب کند.

AMM ها به دلیل استفاده ساده و آسان از جایگاه واقعی خود در فضای DeFi وارد شده‌اند. غیر متمرکز ساختن بازار به این روش، چشم‌انداز آینده ارزهای دیجیتال و بازار خرید ارز دیجیتال است.

معرفی بازار ساز خودکار یا AMM

امور مالی غیرمتمرکز DeFi در Ethereum و سایر سیستم عامل‌های قرارداد هوشمند مانند Binance Smart Chain رونق گرفته است. تولید بازده به روشی محبوب برای توزیع رمز تبدیل شده است، توکن‌ها در اتریوم در حال رشد هستند و حجم وام‌های فلاش در حال رونق است.

در همین حال، پروتکل‌های سازنده بازار خودکار مانند Uniswap به طور منظم شاهد حجم رقابتی، نقدینگی بالا و تعداد فزاینده‌ای از کاربران در بازار خرید ارز دیجیتال هستند.

اما این مبادلات چگونه کار می‌کند؟ چرا راه‌اندازی بازار خرید ارز دیجیتال برای جدیدترین ارزها بسیار سریع و آسان است؟ آیا AMMها واقعاً می‌توانند با مبادلات سفارشی سنتی رقابت کنند؟

در این مقاله تترلند به بررسی این موضوعات می‌پردازیم.

بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟

بازار ساز خودکار AMM نوعی پروتکل مبادله غیرمتمرکزDEX است که برای قیمت‌گذاری ارزها به یک فرمول ریاضی متکی است. ارزها به‌جای استفاده از سفارشات مانند صرافی‌های سنتی، طبق الگوریتم‌های قیمت‌گذاری، قیمت‌گذاری می‌شوند.

این فرمول می‌تواند با هر پروتکل متفاوت باشد. به عنوان مثال، Uniswap از x * y = k استفاده می‌کند، جایی که x مقدار یک رمز در ذخیره نقدینگی است و y مقدار دیگری است. در این فرمول، k یک مقدار ثابت است، به این معنی که نقدینگی کل استخر همیشه باید ثابت بماند.

سایر AMMها از فرمول‌های دیگر برای موارد استفاده خاصی که هدف قرار می‌دهند، استفاده می‌کنند. شباهت بین همه آن‌ها این است که آن‌ها قیمت‌ها را به صورت الگوریتمی تعیین می‌کنند.

بازار سازی سنتی معمولاً با شرکت‌هایی همراه منابع گسترده و استراتژی‌های پیچیده کار می‌کند. سازندگان بازار به شما کمک می‌کنند تا در مبادله سفارشات، قیمت مناسب و قیمت پیشنهادی تنگاتنگی داشته باشید. سازندگان بازار خودکار این فرآیند را غیر متمرکز کرده و در واقع هر کسی می‌تواند در بلاک چین بازار ایجاد کند.

سازنده خودکار بازار (AMM) چگونه کار می‌کند؟

AMM از این نظر که جفت معاملاتی وجود دارد – به عنوان مثال ETH / DAI، مشابه تبادل سفارش است. با این حال، برای انجام معامله خرید ارز دیجیتال نیازی به طرف مقابل دیگری ندارید. در عوض، شما با یک قرارداد هوشمند ارتباط برقرار می‌کنید که بازار را برای شما “ایجاد” می‌کند.

در مبادله غیرمتمرکز مانند Binance DEX ، معاملات خرید ارز دیجیتال مستقیماً بین کیف پول‌های کاربر انجام می‌شود. اگر BNB را با BUSD در Binance DEX می‌فروشید، شخص دیگری در آن طرف معامله BNB را با BUSD خود خریداری می‌کند. ما می‌توانیم این را معامله نظیر به نظیرP2P بنامیم.

بنابراین نیازی به طرفین نیست، اما هنوز تامین نقدینگی چیست؟ لازم است شخصی بازار را ایجاد کند. نقدینگی در قرارداد هوشمند هنوز باید توسط کاربرانی ارائه شود که موسسات تأمین نقدینگیLP نامیده می‌شوند.

استخر نقدینگی چیست؟

تأمین‌کنندگان نقدینگی LP بودجه‌ای را به مجموعه نقدینگی اضافه می‌کنند. شما می‌توانید یک مجموعه نقدینگی را به‌عنوان انبوهی از وجوه در نظر بگیرید که سرمایه‌گذاران می‌توانند در برابر آن معامله کنند. در ازای تأمین نقدینگی به پروتکل، LPها از معاملات انجام شده در استخر خود کارمزد دریافت می‌کنند.

در مورد Uniswap ،LPها معادل دو نشانه – مثلاً 50٪ ETH و 50٪ DAI به استخر ETH / DAI واریز می‌كنند.

بنابراین کسی می‌تواند یک بازار ساز شود؟

در واقع، افزودن وجوه به صندوق نقدینگی کاملاً آسان است. جوایز توسط پروتکل تعیین می‌شود. به عنوان مثال، Uniswap v2 0.3٪ از معامله‌گران دریافت می‌کند که مستقیماً به LP می‌رسد. سایر سیستم عامل‌ها یا فورک‌ها ممکن است کارمزد کمتری را دریافت کنند تا تأمین‌کنندگان نقدینگی بیشتری را به استخر خود جذب کنند.

چرا جذب نقدینگی مهم است؟

به‌دلیل نحوه کار AMMها، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، ممکن است سفارشات بزرگ لغزش کمتری داشته باشند. که به نوبه خود، ممکن است حجم بیشتری را به سیستم عامل جذب کند و غیره.

مشکلات لغزش با طرح‌های مختلف AMM متفاوت خواهد بود، اما قطعاً این نکته را باید به یاد داشته باشید، قیمت‌گذاری توسط یک الگوریتم تعیین می‌شود. به روشی ساده، میزان تغییر بین توکن‌های موجود در مجموعه نقدینگی پس از معامله تعیین می‌شود. اگر نسبت با اختلاف زیادی تغییر کند، مقدار زیادی لغزش وجود دارد.

اما این داستان کامل درباره AMM ها و استخرهای نقدینگی نیست. هنگام تأمین نقدینگی به AMMها، باید نکته دیگری را نیز به خاطر بسپارید و آن هم ضرر ناگهانی یا ناپایدار است.

ضرر ناپایدار چیست؟

ضرر ناگهانی زمانی اتفاق می‌افتد که نسبت قیمت توکن‌های سپرده شده، پس از واریز آن‌ها در استخر تغییر کند. هرچه تغییر بزرگ‌تر باشد، ضرر ناپایدار بزرگ‌تر است. به‌همین دلیل است که AMMها با جفت‌های توکن که دارای ارزش مشابه هستند، مانند پول‌های پایدار یا توکن‌های بسته‌بندی شده بهترین کار را می‌کنند. اگر نسبت قیمت بین جفت در محدوده نسبتاً کمی باقی بماند، ضرر ناپایدار نیز ناچیز است.

از طرف دیگر، اگر این نسبت تغییرات زیادی داشته باشد، ممکن تامین نقدینگی چیست؟ است ارائه‌دهندگان نقدینگی به جای افزودن وجوه به یک جمع، به سادگی در دست گرفتن رمزها باشند. حتی در این صورت، استخرهای Uniswap مانند ETH / DAI که کاملاً در معرض ضرر ناگهانی قرار دارند به لطف کارمزدهای معاملاتی خرید ارز دیجیتال یا فروش که به آن‌ها تعلق می‌گیرد سودآور بوده‌اند.

با این اوصاف‌، ضرر ناگهانی راهی عالی برای نام‌گذاری این پدیده نیست. “ناپایداری” فرض می‌کند که اگر ارزها به قیمت‌هایی که در ابتدا واریز شده‌اند برگردند، ریسک‌ها کاهش می‌یابد. با این حال، اگر وجوه خود را با نسبت قیمتی متفاوت از سپرده‌گذاری خود برداشت کنید، ضررهای آن دائمی است. در برخی موارد، کارمزدهای معاملاتی خرید ارز دیجیتال یا فروش آن ممکن است ضررها را کاهش دهد، اما هنوز هم در نظر گرفتن ریسک‌ها مهم است.

هنگام واریز وجه به AMM مراقب باشید و مطمئن شوید که پیامدهای ناگهانی آن را درک می‌کنید.

جمع بندی

سازندگان بازار خودکار جز اصلی فضای DeFi هستند. آن‌ها اساساً هرکسی را قادر می‌سازند تا بازارهای خرید ارز دیجیتال و تجارت با آن را به‌صورت یک‌پارچه و کارآمد ایجاد کند. در حالی که در تامین نقدینگی چیست؟ مقایسه با سفارشات مبادله محدودیت‌های خود را دارند، اما نوآوری کلی آن‌ها در بازار خرید ارز دیجیتال و تجارت بسیار ارزشمند است.

AMMها هنوز در مراحل ابتدایی هستند. احتمالاً بسیاری از طرح‌های نوآورانه AMM در آینده وجود دارد. این باید منجر به کاهش کارمزدها، اصطکاک کمتر و در نهایت نقدینگی بهتر برای هر کاربر DeFi شود.

نقدینگی چطور تورم ایجاد می‌کند؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نقدینگی مجموع پول و شبه پولی است که در اقتصاد کشور جریان دارد. پول، طبق تعریف شامل اسکناس و مسکوک در دست اشخاص به علاوه سپرده‌های دیداری است و شبه پول نیز شامل سپرده‌های غیردیداری است.

نقدینگی در اقتصاد ضریبی از پایه پولی است که توسط بانک مرکزی خلق شده است.

عوامل موثر بر حجم نقدینگی در اقتصاد عمدتا شامل سه قلم؛

خالص دارایی‌های خارجی سیستم بانکی

خالص بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی

بدهی بخش غیردولتی به سیستم بانکی است.

مجموع اقلام فوق به صورت پول و شبه‌پول در اقتصاد به گردش درمی‌آید.

با یک مثال به تعریف نقدینگی به زبان ساده می پردازیم؛

فرض کنید که شما 15 میلیون تومان پول نقد دارید و با پول خود 3 کار انجام می‌دهید.
5 میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می‌کنید و یک دفترچه حساب می‌گیرید.
5 میلیون تومان بابت خرید یک قطعه طلا می‌دهید.
با 5 میلیون باقی مانده هم یک محصولی مثلا ساعت می‌خرید.
حال بعد از مدتی شما به پول نیاز پیدا می‌کنید. کدام یکی از 3 مورد بالا در سریع‌ترین حالت ممکن و بدون ضرر به پول نقد تبدیل می‌شود؟

بی شک سپرده بانکی و طلا. شما نمی‌توانید ساعتی که خریداری کرده اید را سریعا و بدون ضرر به پول نقد تبدیل کنید. پس نقدینگی شما در لحظه‌ای که به پول نیاز داشته اید 10 میلیون تومان است.

نقدینگی یعنی دارایی که در سریع‌ترین حالت ممکن به پول نقد تبدیل می‌شود. درصد نقدینگی موجود در دنیا سپرده‌های بانکی، اوراق قرضه و مشابه این هاست و فقط 5 درصد نقدینگی موجود پول نقد و طلا در دست مردم است.
پس اگر زین پس صحبتی از نقدینگی می‌شود منظور سپرده‌های بانکی است. رشد نقدینگی در وهله اول یعنی رشد سپرده ها، کاهش سرعت رشد نقدینگی یعنی کاهش رشد سود سپرده‌ها و …

فرض کنید شما می‌خواهید منزلتان در سریع‌ترین زمان ممکن به شخصی بفروشید. قیمت منزل شما 250 میلیون تومان است. از فرد خریدار در مورد نحوه پرداخت می‌پرسید. او بیان می‌کند من 50 میلیون تومان پول نقد دارم، 160 میلیون پول منزلم است که می‌خواهم بفروشم و 40 میلیون مابقی را نیز با فروش ماشینم به شما پرداخت می‌کنم.

در این مثال شخص در ظاهر 250 میلیون لازم برای این معامله را دارد، اما آیا همگی این دارایی‌ها در حال حاضر قابل‌تبدیل شدن به پول هستند؟ بدون شک فروش منزل و ماشین او نیاز به زمان دارد. از طرفی نمی‌توان دقیقا گفت این دارایی‌ها به قیمت گفته شده به‌فروش می‌رسد یا خیر.

همه این عوامل موجب می‌شود شما به این فکر بیفتید که پرداخت مشتری برای مثال ممکن است 4 یا 5 ماه به‌طول بینجامد. حال اگر شخصی همان لحظه برسد و بگوید که 250 میلیون پول نقد در حساب جاری خود در بانک دارد و می‌تواند همین امروز منزل شما را بخرد بدون شک شما با او وارد معامله خواهید شد.

میزان نقدینگی در مقابل مقدار معینی از کالا‌ها و خدمات می‌باشد و نقدینگی باید با گردشی که دست افراد جامعه دارد تکافوی جریان کالا‌ها و خدمات را بنماید. بدین ترتیب قیمت کالا‌ها با میزان نقدینگی و سرعت گردش آن بستگی پیدا می‌کند.

رشد بی رویه نقدینگی، باعث رشد سریع تقاضا برای کالا‌ها و خدمات شده و، چون در کوتاه مدت عرضه کالا و خدمات محدود است این امر منجر به ایجاد تورم در اقتصاد می‌شود. کنترل حجم نقدینگی هدف نهایی کشور‌ها برای رسیدن به اهداف کلان اقتصادی مثل ایجاد رشد در تولیدات، کنترل تورم، ایجاد موازنه در پرداخت‌های خارجی و ایجاد اشتغال است.

در واقع کنترل نقدینگی به عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به اهداف نهایی اقتصاد است. بدین منظور حجم نقدینگی به گونه‌ای در نظر گرفته می‌شود که با حمایت از رشد تولیدات داخلی در حد ظرفیت‌های تولیدی از بروز تورم جلوگیری نماید. مقامات پولی کشور‌ها با استفاده از سیاست‌های پولی رشد نقدینگی را تحت کنترل قرار می‌دهند.

رشد نقدینگی شامل پول‌هایی میشود که خارج سیستم پولی ومالی باشد وبجای تولید صرف خرید وفروش کالا شود.

رابطه تورم و نقدینگی

چون میزان کالا و خدمات در جامعه محدود است، پس باید میزان نقدینگی به اندازه‌ای باشد که با کالا و خدمات برابری کند. اگر میزان نقدینگی افزایش یابد، کالا و خدمات در جامعه کم شده و قیمت‌ها افزایش می‌یابد (تورم)

کنترل نقدینگی از مهم‌ترین خواسته‌های کشور‌ها است و سیاست‌های گوناگونی را بدین منظور تدوین می‌کنند. برای نمونه افزایش فناوری و تولید درون‌مرزی، که با گردآوری کالای کافی و بسنده، از تورم جلوگیری می‌کند درصورت رشد متناسب نقدینگی و سطح تولید در جامعه، می‌توان تا حدود زیادی از بروز تورم در اقتصاد جلوگیری کرد، این موضوع توسط نظریه مقداری پول (نظریه مبادله‌ای) که بصورت ساده MV=PY مطرح می‌شود و در آن M نشان دهنده حجم نقدینگی، V سرعت گردش پول، P سطح قیمت‌ها و بالاخره Y سطح تولید در اقتصاد است، توجیه می‌شود.

در رابطه فوق فرض بر این است که تولید بر مبنای رشد بهره‌وری، با یک نسبت معینی در طول یکسال مالی رشد می‌کند، درصورتیکه رشد حجم نقدینگی متناسب با رشد تولید باشد، با فرض ثبات سرعت گردش پول در طول دوره مالی، سطح قیمت‌ها نیز ثابت می‌ماند، اما چنانچه نقدینگی بیشتر از رشد تولید رشد داشته باشد، برای برقراری تساوی در معادله فوق می‌بایست این نابرابری از طریق رشد قیمت‌ها رفع شود و در صورت کمتر بودن رشد نقدینگی از رشد تولید، با توجه به کمبود منابع مالی لازم تقاضا کاهش یافته و بدنبال آن برای جلوگیری از کاهش عرضه می‌بایست سطح قیمت‌ها کاهش یابد تا تساوی برقرار باشد.

بدیهی است که در چنین حالتی با افزایش معین سرعت گردش پول در اقتصاد می‌توان بازهم بدون ایجاد تورم تولید را افزایش داد.

به حجم پول در گردش نقدینگی گفته می‌شود. حجم پول در گردش شامل دو مولفه پایه پولی (Monetary Base) و ضریب فزاینده پولی است.

پایه پولی یا همان پول پر قدرت به مجموع اسکناس و مسکوک در گردش به علاوه سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزی گفته می‌شود، ولی این عامل به تنهایی حجم پول در گزدش را تعیین نمی‌کند و ضریب فزاینده پولی ناشی از فعالیت‌های بانک‌های تجاری و تعاملات اقتصادی مردم نیز به عنوان مولفه مهم نقدینگی عمل می‌کند به گونه اییکه اگر نرخ ذخیره قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی برایر (r) باشد حجم پول در گردش برایر نسبت پایه پولی (D) به نرخ ذخیره می‌باشد. به عبارتی حجم پول در گردش برابر (D/r) خواهد بود.

واضح است که هر قدر نرخ ذخیره قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی بیشتر باشد قدرت تولید پول بانک‌ها تضعیف شده و حجم کلی نقدینگی به سمت مقدار پایه پولی میل می‌کند.
نکته 1: عوامل تاثیر گذار در نقدینگی پنج رکن

نکته 2: حجم نقدینگی در یک اقتصاد باید متناسب با میزان تامین نقدینگی چیست؟ تولید کالا و خدمات باشد. در غیر این صورت بدون تردید باعث تورم با رکود در تولید خواهد شد.

مدیریت نقدینگی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که سیستم بانک‌داری با آن روبرو است. دلیل اصلی این چالش این است که بیشتر منابع بانک‌ها از محل سپرده‌های کوتاه‌مدت تامین مالی می‌شود. علاوه بر این تسهیلات اعطایی بانک‌ها صرف سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی می‌شود که درجه نقدشوندگی نسبتاً پایینی دارند.

وظیفه اصلی بانک ایجاد توازن بین تعهدات کوتاه‌مدت مالی و سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت است. نگهداری مقادیر ناکافی نقدینگی بانک را با خطر عدم توانایی در ایفای تعهدات و در نتیجه ورشکستگی قرار می‌دهد. نگهداری مقادیر فراوان نقدینگی، نوع خاصی از تخصیص ناکارآمد منابع است که باعث کاهش نرخ سوددهی بانک به سپرده‌های مردم و در نتیجه از دست دادن بازار می‌شود.

مدیریت نقدینگی به معنی توانایی بانک برای ایفای تعهدات مالی خود در طول زمان است. مدیریت نقدینگی در سطوح مختلفی صورت می‌گیرد.

اولین نوع مدیریت نقدینگی به صورت روزانه صورت پذیرفته و به صورت متناوب نقدینگی مورد نیاز در روز‌های آتی پیش‌بینی می‌شود.

دومین نوع مدیریت نقدینگی که مبتنی بر مدیریت تامین نقدینگی چیست؟ جریان نقدینگی است، نقدینگی مورد نیاز را برای فواصل طولانی‌تر شش ماهه تا دو ساله پیش‌بینی می‌کند.

سومین نوع مدیریت نقدینگی به بررسی نقدینگی مورد نیاز بانک در شرایط بحرانی می‌پردازد.

نقدینگی و افزایش پول و اسکناس در بین مردم از جمله مواردی است که از دیر باز مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته و از جمله دلایلی بوده که موجب افزایش تورم و نا به سامانی در حوزه اقتصاد شده است.

در همین خصوص برای کنترل تورم و اثرگذاری منفی آن بر اقتصاد، ابتدا بایستی نقدینگی و تولید و خلق اعتبار بانک‌ها کنترل شود. یعنی اگر هدف کنترل تورم است، به جای کنترل نقدینگی که مجموع پول چاپ شده دولت و خلق اعتبار بانک هاست، باید بر کنترل خلق اعتبار بانک ها، تاکید بیشتری شود.

این بدان معنی است که مجموعه‌های نظارتی و سیاست گذاری مانند بانک مرکزی باید سیاست‌هایی را اتخاذ کنند تا بر میزان تولید پول و خلق اعتبار نظارت بیشتری صورت گیرد تا موازنه چاپ اسکناس و نقدینگی و همچنین نیاز جامعه به پول نقد به هم نریزد.
بدون شک در صورت کنترل فعالیت بانک‌ها و جلوگیری از خلق بی رویه پول و نقدینگی، در بلندمدت می‌توان به کنترل نقدینگی، کاهش نرخ تورم و به تبع آن رشد اقتصادی مناسب دست یافت.

روشهای اندازه گیری ریسک نقدینگی (محاسبه شکاف نقدینگی)

ریسک نقدینگی عبارت است از عدم آمادگی بانک‌ها برای تأمین تسهیلات اعطایی یا پرداخت به‌موقع دیون بانک‌ها (سپرده‌ها). هنگامی که یک بانک نقدینگی کافی ندارد، قادر نیست که به سرعت و با هزینه‌ای معقول، وجوه کافی را با افزایش بدهی‌ها یا تبدیل دارایی‌ها به دست بیاورد و این ناتوانایی بر سودآوری بانک تاثیرخواهد گذاشت.

این روش مبتنی بر ساخت جدول طبقه بندی سررسیدی اقلام ترازنامه و محاسبه خالص مازاد یا کسری وجوه (شکاف نقدینگی) در تاریخ‌های سررسید معین است.

این شکاف، به‌وسیله تحلیل جریان نقدینگی آتی بانک که بر اساس فرض‌های رفتار آتی دارایی‌ها، بدهی‌ها و اقلام خارج از ترازنامه (تحت سناریوهای مختلف) پیش‌بینی‌شده، محاسبه می‌شود.

چنین تجزیه‌وتحلیل‌هایی، فرصت زمانی را برای مدیریت شکاف نقدینگی، قبل از وقوع هر رخدادی، برای دوره‌های آتی فراهم می‌آورد. دراین‌ارتباط بانک‌ها می‌بایست شکاف نقدینگی روزانه را برای یک یا دو هفته بعد، ششم ماه بعد و یا برای یک‌فصل یا یک سال آتی محاسبه کنند.

همان‌طور که اشاره گردید، ساخت جدول شکاف نقدینگی بانک مستلزم تدوین سناریوهای مختلفی است. در هر سناریویی، بانک باید هر نوع جریان مثبت یا منفی نقدینگی را که می‌تواند رخ دهد، مدنظر قرار دهد. این سناریوها باید هم عوامل داخلی (درون بانکی) و هم عوامل خارجی (بازارهای پولی و بانکی) را در برگیرند.

نقش فراهم کننده نقد شوندگی (Liquidity Provider) در بازار فارکس

در دنیای تریدینگ یکی از مهمترین عناصری که معاملات سودآور را فراهم می کند وجود یک بازار نقد است و بازار فارکس نیز از این قاعده کلی مستثنی نیست. نقد شوندگی بیشتر در بازارهای مالی، جریان معاملات را ساده تر و قیمتها را رقابتی تر می کند. با توجه به بزرگی بازار فارکس نقدینگی این بازار قابل مقایسه با هیچ بازار سرمایه ای در هیچ کجای دنیا نیست. این مزیت خصوصا در جفت ارزهای اصلی قابل توجه تر است. با وجود نقد شوندگی بالا در جفت ارزهای اصلی، گاهی اوقات در جفت ارزهای فرعی و جفت ارزهای سمی (exotic currency pairs) مشکل نقد شوندگی دیده می شود. این مشکل زمانی بیشتر می شود که اطلاعات اقتصادی کلیدی یا اخبار و رویدادهای پیش بینی نشده منتشر می شوند که موجب شوک بازار و زیاد شدن شکاف قیمتی در جفت ارزها می گردد.

مرسوم ترین روش فراهم کردن نقد شوندگی در بازار فارکس توسط آنهایی صورت می گیرد که در نقش یک بازار گردان (Market Maker) حرفه ای ظاهر می شوند و مظنه های تبدیل ارز را به سایرین اعلام و همچنین برای آنها اجرا می کنند. با این وجود هنوز هم دیگر بازیگران بازار فارکس می توانند نقش قابل توجهی در بهبود نقدشوندگی بازار از طریق افزایش حجم معاملاتشان داشته باشند.

نقد شوندگی به چه معنی است؟

بطور کلی تعریف نقد شوندگی در فرهنگ لغت مالی و سرمایه گذاری، سرعت تبدیل شدن سرمایه گذاری به وجه نقد می باشد. یک مثال از بازار با نقد شوندگی پایین می تواند بازار املاک باشد که در آن برخی از معاملات تا چند سال نیز به طول می انجامد. بر عکس در بازار فارکس نقدینگی بالایی وجود دارد به صورتیکه اغلب معاملات بطور منظم و بهنگام انجام می پذیرد. میزان بالای نقد شوندگی بازار ارز، اسپردهای معاملاتی رقابتی را فراهم آورده و موجب شده تا سفارشات با حجم بالا بدون آنکه بر قیمتها تاثیر زیادی داشته باشند در بازار هضم شوند.

چه کسی نقد شوندگی را در بازار فارکس فراهم می کند؟

عبارت “Liquidity Provider” معمولا اشاره به بازار گردان دارد اما انواع مختلف مشارکت کنندگان در بازار فارکس با حجم بالای معاملاتشان نقد شوندگی را فراهم می آورند. از این قبیل بازیگران بازار می توان به بانکهای مرکزی، بانکهای تجاری اصلی و تامین سرمایه ها، شرکتهای چند ملیتی، هج فاندها ، مدیران سرمایه گذاری خارجی، بروکرهای خرده فروشی فارکس، معامله گران خرده و اشخاصی که سرمایه های کلان دارند اشاره کرد. بازار گردان های فیوچرز ارز، آربیتراژگران، اسکالپرها و سفته بازان نیز نقد شوندگی سهیم هستند. درجه بالای نقدشوندگی معاملات فارکس نتیجه مستقیم حضور تعداد زیادی از شرکتها، موسسات، اشخاص و دولتهاست که در این بازار بین المللی فعالیت می کنند.

نقد شوندگی بازار ارز

یکی از عوامل نقدینگی بالا در بازار ارز، ساعت فعالیت بازار است. بازار فرابورسی ارز بصورت 24 ساعته فعال است بگونه ای که در یکشنبه از ولینگتن یا سیدنی آغاز و در بعد از ظهر روز جمعه در نیویورک خاتمه می یابد.

همانگونه که قبلا نیز اشاره شد یکی دیگر از فاکتورهای نقدشوندگی بالای فارکس تعداد زیادی از مشارکت کنندگان هستند که در سرتاسر جهان فعالیت می کنند. امروزه بازار خرده فروشی فارکس این امکان را فراهم آورده تا هر فردی با سرمایه جزئی و اتصال به اینترنت انواع ارزها را معامله کند. قبل از ظهور اینترنت و معاملات آنلاین، فراهم کنندگان نقد شوندگی معمولا موسسات بزرگ و بانکهای تجاری بودند. اما امروزه بروکرهای آنلاین بازار گردانی برای مشتریان خرد در نقاط مختلف دنیا را از طریق اینترنت انجام می دهند.

انواع مختلف فراهم کنندگان نقد شوندگی در بازار فارکس

یک فراهم کننده نقد شوندگی در بازار فارکس یک موسسه یا شخص است که بعنوان بازار گردان عمل می کند. بازار گردان بودن به این معنی است که یک شخص هم در نقش خریدار و هم در نقش فروشنده یک نوع دارایی خاص (در اینجا نرخ ارز) ظاهر شود.

نقش فراهم کننده نقد شوندگی، ثبات بیشتر قیمت از طریق اتخاذ موقعیت در جفت ارزهاست که این موقعیت ها می تواند با یک بازار گردان دیگر، متقابلا معامله (offset) شود یا اینکه در حسابهای بازارگردان انباشته شده تا در زمان دیگری نقد شوند. بسیاری از بازار گردان های فارکس سفارشات و سطح تقاضای بازار را برای مشتریانشان بررسی می کنند و در حالت آماده باش قرار می گیرند تا بتوانند سفارشات مشتریان را به قیمت بازار از طرف آنها اجرا کنند.

در بازار مبادلات ارزهای خارجی به فراهم کنندگان نقد شوندگی اصلی، تایر1 (Tier1) گفته می شود. این فراهم کنندگان نقد شوندگی درجه یک شامل بزرگترین تامین سرمایه ها با دپارتمانهای تبادل ارزی وسیع هستند که مظنه های خرید و فروش را برای تمامی جفت ارزهایی که بازار گردانی می کنند اعلام می دارند. همچنین دیگر خدمات خود را به مشتریانشان از جمله مشتریان CFD ارائه می دهند.

اغلب این گروه از فراهم کنندگان نقد شوندگی برای جفت ارزهایی که بازار گردانی می کنند کمترین اسپردها را ارائه می دهند و تنها به کسب درآمد از شکاف قیمتی خرید و فروش اکتفا نمی کنند بلکه با اتخاذ موقعیت های معاملاتی در بازار نیز درآمد خود را افزایش می دهند. این مسئله فرصت های قابل توجهی برای آنها جهت انجام معاملات سودآور را فراهم می کند.

فراهم کنندگان نقد شوندگی در بازار بین بانکی فارکس

کمسیون اوراق بهادار آمریکا بازار گردان را اینگونه تعریف کرده است: یک بازار گردان شرکتی است که آماده خرید و فروش سهام بصورت منظم و مستمر با مظنه عمومی قیمت می باشد.

در بازار فارکس اصطلاح بازار گردان، هم اشاره به شرکتی دارد که بر روی جفت ارزها بازار سازی می کند و هم اشاره به تریدرهایی دارد که به این منظور از طرف شرکت فعالیت می کنند. فراهم کنندگان نقد شوندگی در بازار فرابورسی و بین بانکی فارکس بازار گردانانی هستند که به بانکهای تجاری اصلی و برخی تامین سرمایه ها خدمات ارائه می دهند. آنها مظنه های خرید و فروش جفت ارزها را هم به طرف های حرفه ای و هم به مشتریان غیر حرفه ای که از طریق میز معاملاتی شان با آنها در ارتباط هستند اعلام می کنند.

اغلب بروکرهای آنلاین فارکس و بسیاری از بانکهای تجاری و تامین سرمایه ها بازار گردان هستند که بر روی جفت ارزهای مختلف بازار سازی می کنند. بطور کلی یک بازار گردان فارکس تقریبا در تمام ساعاتی که بازار باز است تمایل به خرید موقعیت های فارکس از مشتریان یا فروش موقعیت به آنها را دارد. وجود تعداد بیشتری بازارگردان برای یک جفت ارز بخصوص، نقد شوندگی را افزایش، هزینه معاملاتی معامله گران را کاهش می دهد و بطور کلی معاملات را تسهیل می بخشد. زیرا قیمتها بسیار نزدیک به هم می شوند و همچنین این بازار گردان ها در بازارهای متلاطم در دسترس هستند.

معمولا نیاز شرکتهای مختلف به تبادل ارز از طریق بانکهای تجاری بزرگ بعنوان فراهم کننده اصلی نقدینگی، تامین می شود. این مهم است که توجه شود بازار گردان ها همیشه به مشتریان و طرف های حرفه ای خود مظنه عمومی بازار را ارائه نمی دهند. بلکه معمولا یک مظنه بر اساس پیش بینی روند آن جفت ارز خاص و پیش بینی که از تمایلات طرف مقابلشان دارند ارائه می دهند. بدین صورت اگر احساس کنند طرف مقابل فروشنده است قیمت فروش پایین تر و اگر پیش بینی کنند طرف مقابل خریدار باشد قیمت خرید بالاتری ارائه می کنند. این یک عمل معمول در بین بازار گردان های فارکس است.

مشتریان بالقوه این بازار گردان ها می تواند شامل شرکتها، هج فاندها، معامله گران شخصی و بانکهای کوچک باشد. در حالیکه برخی شرکتهای درگیر با بازار فارکس جهت انجام عملیات برون مرزی تبادل ارز می کنند و بدنبال حرکت های بلند مدت تر هستند، برخی معامله گران کوتاه مدت فارکس تمایل به فروش در قیمت بالا و خرید در قیمتهای پایین تر را دارند تا بتوانند از این طریق سود کسب کنند.

چگونه بروکرهای آنلاین فارکس نقد شوندگی را برای بازار خرده فروشی تامین می کنند؟

یک معامله گر انفرادی، غیر از آنهایی که بسیار ثروتمند هستند و در حجم عظیم معامله می کنند هیچگاه به فراهم کننده نقدینگی درجه 1 دسترسی پیدا نمی کنند. در عوض دسترسی آنها به بازار فارکس از طریق بروکرهای آنلاین یا فراهم کننده نقد شوندگی درجه 2 مانند بانکهای کوچک یا شرکتهای پرداخت که مشتریان خرده را قبول می کنند فراهم می شود.

بروکرهای معتبر آنلاین بطور معمول حداقل از چندین فراهم کننده نقد شوندگی درجه یک برای اجرای سفارشات خود استفاده می کنند. این نوع از موسسات تنها زمانی وارد روابط با فراهم کنندگان نقد شوندگی می شوند که ریسک نکولشان کاهش یابد. بروکرهای آنلاین فارکس معمولا به شبکه ECN یا STP جهت اجرای سفارشات مشتریانشان دسترسی دارند. سایر بروکرها بصورت NDD (No Dealing Desk) فعالیت می کنند. در حالت NDD تمام معاملات مستقیما به فراهم کنندگان نقدشوندگی درجه 1 یا درجه 2 ارسال و از طریق آنها انجام می شود. بروکرهایی که بصورت DD(Dealing Desk) فعالیت می کنند در نقش فراهم کننده نقد شوندگی برای مشتریانشان ظاهر می شوند. به صورتیکه در طرف مقابل معاملات مشتریان قرار می گیرند و در صورت لزوم ریسک اضافی را از طریق یک طرف حرفه ای دیگر خنثی می کنند. این شرکتها بطور موثری بعنوان بازار گردان عمل می کنند و تجارت آنها از این واقعیت بهره می برد که اکثر معامله گران خرده، پول خود را در معاملات از دست می دهند.

مدل های بروکرهای آنلاین فارکس

بروکرهای آنلاین فارکس معمولا به بیش از یک فراهم کننده نقد شوندگی متصل هستند تا بتوانند نرخها و اسپردهای بهتری به مشتریانشان ارائه دهند. بروکرهای فارکس معمولا یک ارتباط الکترونیکی ایجاد می کنند تا بدین ترتیب بصورت اتوماتیک پلتفرم معاملاتی خود یا یک شخص ثالث را به پلتفرم دیگر متصل کنند. مجموعه این ارتباط های اتوماتیک شبکه ECN را تشکیل می دهد.

زمانیکه بروکر به شبکه ECN متصل می شود مشخص می کند که کدام سفارش ها و معاملات یا کدام گروه مشتریان توسط ECN بصورت اتوماتیک پردازش شوند در حالیکه سفارش های سایر مشتریان از طریق روشهای دیگر اجرا می شوند. این یک رویکرد ترکیبی است که بروکر بواسطه آن اجرای سفارشات خود را فیلتر و دسته بندی می کند. این راه حل شبیه به عملکرد بازار گردان های بین بانکی است که در نقش فراهم کننده نقد شوندگی عمل می کنند و بر اساس اندازه و پیچیدگی مشتریانشان برخی از موقعیت های معاملاتی را حفظ و برخی دیگر را توسط بازار گردان دیگر خنثی می کنند.

بسیاری از معامله گران از بروکرهای بازار گردان دوری می کنند. زیرا احتمال تضاد منافع بین مشتری و بروکر وجود دارد. از آنجاییکه بروکر در طرف دیگر معامله مشتری قرار دارد زمانی بروکر سود می کند که مشتری ضرر کرده باشد. این یکی از دلایلی است که بسیاری از معامله گران عمده فارکس تمایل به استفاده از خدمات بروکرهای ECN و STP دارند. بدین صورت تریدر با استفاده از خدمات بروکر STP/ECN اطمینان می یابد که معاملات در نهایت توسط یک فراهم کننده نقد شوندگی درجه 1 انجام می شود و بروکر در طرف دیگر معاملات وی قرار نمی گیرد.

نقدترین جفت ارزها

معامله گری که بر روی جفت ارزهای نقدتر تمرکز دارد شانس بیشتری برای کسب سودهای مناسبتر را خواهد داشت. نقد شوندگی بالای یک جفت ارز در شکاف قیمتی خرید و فروش(اسپرد) منعکس می شود. همچنین اینکه چقدر سریع و به چه میزان یک سفارش با حجم بالا بر روی نرخ جفت ارز و حرکت بازار تاثیر می گذارد به نقد شوندگی آن جفت ارز مربوط می شود.

بدون شک نقدترین جفت ارز بازار یورو/دلار است. با توجه به تعداد مشارکت کنندگان بازار، عمق بازار و استفاده بین المللی از اسپرد این جفت ارز، شکاف قیمتی یورو/دلار در محدوده 0.25 تا 1.8 پیپ در نوسان است. بعد از یورو/دلار جفت ارز دلار/ین نقدترین بازار را دارد. اسپرد بر روی این جفت ارز معمولا بین 0.5 تا 2.5 پیپ می باشد. سومین جفت ارز نقد بازار دلار/فرانک سوئیس است که به سوئیسی (Swissy) معروف است که اسپردی بین 2.5 تا 5 پیپ دارد. چهارمین جفت ارز از نظر نقد شوندگی پوند/دلار یا همان استرلینگ است که با دلار قیمتگذاری شده است. این جفت ارز گاهی اوقات با اسم مستعار “کابل (Cable)” شناخته می شود. چرا که در گذشته این نرخ از طریق کابل منتقل می شده است. اسپرد این جفت ارز بین 2 تا 4 پیپ است و معمولا دارای نوسانات زیاد می باشد. جفت تامین نقدینگی چیست؟ ارز دلار استرالیا به دلار آمریکا جایگاه پنجم را دارند. اسپرد معمول برای این جفت ارز بین 2.5 تا 4.5 پیپ است. از آنجا که استرالیا تولید کننده بزرگ مواد خام در دنیاست قیمت کالاها تاثیر زیادی بر این جفت ارز می گذارند. سایر جفت ارزهایی که حجم معاملات بالایی دارند دلار نیوزلند به دلار آمریکا، یورو به پوند و یورو به ین هستند.

معامله بر روی جفت ارزهای اشاره شده در بالا با توجه به نقد شوندگی مناسب و هزینه های پایین معامله می توانند گزینه های سودآوری برای مهامله گران بازار باشند. غیر از جفت ارزهای اصلی، یک معامله گر فارکس جفت ارزی را جهت معامله پیدا خواهد کرد که اسپر منصفانه و توانایی هضم حجم بالای معاملات را داشته باشد.

خلاصه مطلب

برای داشتن معاملات کارآمد، نقد شوندگی دارای اهمیت فراوان است. نقد شوندگی ضعیف می تواند موجب نوسانهای ناگهانی قیمت در یک جفت ارز شود. برای مثال اگر یک موسسه مالی مانند بانک، یک سفارش بزرگ دریافت کند اجرای این سفارش ممکن است که تغییرات قابل توجهی در بازار با نقد شوندگی پایین ایجاد کند.

با وجود اینکه اهمیت نقد شوندگی در بازار فارکس را نمی توان نا دیده گرفت بروکرهایی که بعنوان بازار گردان، نقد شوندگی را فراهم می کنند معمولا دارای تضاد منافع با مشتریانشان هستند. زیرا در سمت دیگر موقعیت های معاملاتی مشتریانشان قرار دارند و در صورتی به سود می رسند که مشتریانشان زیان ببینند.

اگر این مطلب براتون مفید بود امتیاز بدین!

برای امتیاز روی ستاره ها کلیک کنید

امتیاز 4 / 5. تعداد آرا 23

شما اولین نفری هستید که به این پست امتیاز میدین!

آشنایی با اندیکاتور مکدی (MACD)

ICO یا عرضه اولیه رمزارز چیست؟

ساسان پرهون

کارشناسی حسابداری- دارای گواهینامه های حرفه ای سازمان بورس- پنج سال سابقه فعالیت در کارگزاری بورس با سمت معامله گر کالا و اوراق بهادار

تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست؟

تامین مالی شرکت‌ها می‌تواند به روش‌های متفاوتی انجام شود. انتشار سهام، دریافت وام بانکی، گواهی سپرده و اسناد خزانه نمونه این روش‌ها هستند. روش‌های تامین مالی دسته‌بندی‌های مختلفی دارد و یکی از این دسته‌بندی‌ها مربوط به تامین مالی از طریق بازار سرمایه است و شامل دو شیوه «مبتنی بر بدهی» و «مبتنی بر سرمایه» می‌شود.

موضوع این مطلب تامین مالی از بازار سرمایه به شیوه مبتنی بر بدهی است. در ابتدا بررسی می‌کنیم که تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست؟ و در ادامه به بررسی ویژگی‌ها، مزایا و معایب این روش خواهیم پرداخت.

تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست؟

برای درک اینکه تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست، شرایطی را در نظر بگیرید که شرکتی نیاز به تامین مالی دارد. این شرکت (با توجه به شرایط جاری خود) می‌تواند اقدام به انتشار سهام کند یا با دعوت از شرکای جدید، در کنار استفاده از منابع مالی آنها، مالیک شرکت را با شرکا تقسیم کند. روش دیگر قرض گرفتن وجه مورد نیاز است. احتمالا اولین روش استقراضی که به ذهن شما می‌رسد، وام‌های بانکی هستند. البته این تصور اشتباه نیست، اما در بازار سرمایه، ابزارهای تامین مالی دیگری هم وجود دارند که بدون دعوت از شرکای جدید و بر مبنای قرض وجه شکل گرفته‌اند. زمانی که شرکتی از این ابزارها استفاده کند، روش تامین مالی مبتنی بر بدهی را انتخاب کرده است.

روش‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی

روش‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی در بازار سرمایه به شرح زیر است:

- صکوک سفارش ساخت

- گواهی سپرده خاص

- اوراق سلف موازی استاندارد

- اوراق اختیار فروش تبعی

اگرچه روش‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی در بازار سرمایه بسیار متنوع است اما برخی از آنها کاربردی‌تر هستند، در واقع شرکت‌ها بیشتر از ابزارهایی مانند صکوک، گواهی سپرده خاص، اوراق سلف موازی استاندارد و اوراق اختیار فروش تبعی برای تامین مالی مبتنی بر بدهی استفاده می‌کنند.

ویژگی‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی

حتما برای شما هم این سوال پیش آمده: تامین مالی مبتنی بر بدهی، روش خوبی است یا نه؟ پاسخ این سوال تا حد زیادی به شرایط شرکت، اولویت مالکان و سهامداران، میزان نیاز مالی، اهداف و برنامه‌های شرکت بستگی دارد. اما قبل از هر نوع بررسی نسبت به شرایط شرکت، ما باید با ویژگی‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی آشنا شویم.

در واقع انتخاب روش تامین مالی، موضوعی دو طرفه است. از یک طرف آگاهی نسبت به مزایا و معایب روش‌های مختلف تامین مالی و از طرف دیگر شرایط شرکت و در نهایت تطبیق این دو موضوع با یکدیگر، باعث می‌شود بتوانیم بهترین روش را انتخاب کنیم. برای درک ساده‌تر ویژگی‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی، ابتدا مزایا و سپس معایب آن را بررسی می‌کنیم.

مزایای تامین مالی مبتنی بر بدهی

مزایای تامین مالی مبتنی بر بدهی به شرح زیر است:

وقتی مالکیت شرکت تقسیم ‌می‌شود، سودی که در آینده به دست می‌آید هم باید تقسیم شود. بنابراین از سهم افراد در سود کاسته خواهد شد که خوشایند هیچ سهامدار و سرمایه‌گذاری نیست. پس اولین مزیت تامین مالی مبتنی بر بدهی، عدم تقسیم مالکیت شرکت است.

از آنجایی که نرخ سود وام، قبل از محاسبه مالیات پرداخت می‌شود، پس در آینده به عنوان سپر مالیاتی عمل خواهد کرد و از مبلغ مالیات کاسته خواهد شد.

وقتی از صکوک (اوراق قرضه اسلامی) به عنوان ابزار تامین مالی مبتنی بر بدهی استفاده می‌کنیم، نقدینگی بانی افزایش می‌یابد. دارایی‌هایی با نقدینگی پایین یا غیر نقد از ترازنامه خارج می‌شوند و وجوه نقد جای آن را می‌گیرد.

همچنین با توجه به اینکه اوراق صکوک با پشتوانه دارایی یا منفعت آن منتشر می‌شوند، ریسک آن بسیار کم است و هزینه تامین مالی را کاهش می‌دهد.

از مزایای دیگر تامین مالی مبتنی بر بدهی می‌توان به امکان تامین مالی با حجم بالا، امکان بازپرداخت بلندمدت و معافیت مالیاتی سود اوراق برای خریداران اشاره کرد.

معایب تامین مالی مبتنی بر بدهی

قطعا معایب تامین مالی مبتنی بر بدهی کمتر از مزایای آن است. در ادامه به چند مورد اصلی اشاره می‌شود.

در روش تامین مالی مبتنی بر بدهی، بازپرداخت در سررسیدهای مقرر انجام می‌شود. پس شرکت باید در موعد بازپرداخت از نقدینگی کافی برخوردار باشد.

انتخاب روش تامین مالی مبتنی بر بدهی، یعنی شرکت قصد دارد طرح سودآوری را اجرا کند و با سود آن، بازپرداخت وام را انجام دهد. نکته این جا است که اگر مبلغ وام‌ها برای اجرای طرح زیاد باشد، سود حاصل تنها برای بازپرداخت صرف خواهد شد و هیچ جریان نقدی مثبتی باقی نمی‌ماند.

برای دریافت وام‌هایی با مبلغ بالا، دست‌اندکاران شرکت باید بتوانند وام‌دهندگان را درباره سودآوری طرح قانع کنند. همچنین برای تضمین بازپرداخت بدهی، ارائه وثیقه‌های مکفی الزامی است.

سخن آخر

برای انتخاب روش تامین مالی، شناخت بازار سرمایه، جزئیات روش‌های مختلف و چگونگی بهره‌گیری از ابزارهای آن اهمیت زیادی دارد. در این مطلب آموختیم که تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست و با مزایا و معایب آن آشنا شدیم. همانطور که متوجه شده‌اید تامین مالی مبتنی بر بدهی یک از کاربردی‌ترین روش‌های تامین سرمایه در بازار است که شرکت‌های بزرگ و کوچک از آن بهره می‌برند. پیشنهاد می‌شود که برای شناخت بهتر این ابزارها، به مطالعه مقالات حوزه تامین مالی بپردازید.