ارزش بازار در بورس ایران

اگه دلار رو ۶۰۰۰ تومن در نظر بگیریم ارزش کل بورس ایران ۶۲ میلیارد دلاره در حالی که فقط شرکت اپل به تنهایی ارزشی حدود ۹۰۰ میلیارد دلار داره و البته آمریکا هیچ غلطی نمیتونه بکنه— آقای مخالف (@mrmokhalef) May 31, 2018

مقایسه ارزش بورس ایران با شرکت اپل

از ما خواسته شده تا این مطلب را که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده بررسی کنیم.

اگه دلار رو ۶۰۰۰ تومن در نظر بگیریم ارزش کل بورس ایران ۶۲ میلیارد دلاره در حالی که فقط شرکت اپل به تنهایی ارزشی حدود ۹۰۰ میلیارد دلار داره و البته آمریکا هیچ غلطی نمیتونه بکنه

— آقای مخالف (@mrmokhalef) May 31, 2018

"ارزش کل بورس ایران ۶۲ میلیارد دلار است در حالی که فقط شرکت اپل به تنهایی ارزشی حدود ۹۰۰ میلیارد دلار دارد."

مقایسه میان اقتصاد ایران با اپل، پیش از این نیز سابقه داشته است.

به عنوان مثال دو سال پیش هم موضوع مشابهی در شبکه‌های اجتماعی مطرح بود:

پیش‌تر نیز برخی رسانه‌ها به این مقایسه اشاره کرده بودند. مثلا خبرآنلاین در پاییز سال ۹۳ مطلبی با این عنوان منتشر کرد که «آیا شرکت اپل از کل اقتصاد ایران بزرگتر است؟» در این مطلب گفته شده بود، اگرچه از نظر اسمی ارزش اپل در آن موقع (سال ۲۰۱۴) ۱/۸ برابر کل اقتصاد ایران است، اما برای مقایسه اقتصاد یک کشور با یک شرکت بین‌المللی بهتر است ملاحظات دیگری مثل برابری قدرت خرید نیز در نظر گرفته شود.

ارزش کل بازار سرمایه ایران چقدر است؟

برای برآورد ارزش سرمایه‌ در ایران به دلار، کافی است عدد بالا را بر قیمت هر دلار تقسیم کنیم.

اگر فرض کنیم قیمت هر دلار آمریکا، قیمت رسمی ۴۲۰۰ تومان باشد، ارزش بازار سرمایه در ایران بیشتر از ۱۲۶ میلیارد دلار خواهد بود.

اگر فرض کنیم قیمت هر دلار ۶ هزار تومان باشد، ارزش بازار سرمایه در ایران، حدود ۸۸ میلیارد دلار خواهد بود که ۶۳ میلیارد دلار آن مربوط به بورس تهران و حدود ۲۵ میلیارد دلار ارزش فرابورس است.

در مرکز داده‌های بانک حهانی نیز ارزش بازار سرمایه در ایران در سال ۲۰۱۷، حدود ۱۰۶ میلیارد دلار برآورده شده است. منحنی زیر تحولات بازار سرمایه در ایران را طی ۲۰ سال نشان می‌دهد.

ارزش شرکت اپل چقدر است؟

بر اساس اطلاعات بازار بورس نزدک (NASDAQ)، ارزش کل بازار اپل در اولین روز از ماه ژوئن ۲۰۱۸ بیش از ۹۴۳ میلیارد دلار بوده است. این عدد ۷/۵ برابر ارزش کل بازار سرمایه در ایران به دلار رسمی و ۱۱ برابر به قیمت بهای آزاد دلار است. این عدد بیش از ۲ برابر بزرگ‌تر از کل تولید ناخالص ملی ایران در سال ۲۰۱۷ نیز هست.

ارزش اپل در مقایسه با ارزش بازار سرمایه در سایر کشورها نیز قابل تامل به نظر می‌رسد.

منحنی بالا ارزش سرمایه را در ارزش بازار در بورس ایران چند کشور نشان می‌دهد. بر اساس داده‌های بانک جهانی ارزش اپل تقریبا ۴ برابر بیشتر از بازار سرمایه امارات متحده عربی است. بیش از ۲ برابر بازار سرمایه عربستان سعودی است. از ارزش کل بازار سرمایه اسپانیا نیز بیشتر است. حدود یک سوم کل بازار سرمایه در فرانسه و آلمان است و بزرگ تر از ۱۰ درصد کل ارزش بازار سرمایه در چین است.

حتی مقایسه بازار اپل با تولید ناخالص ملی کشورهای مختلف هم نشان می‌دهد، ارزش این شرکت آمریکایی از تولید ناخالص ملی عربستان و امارات نیز بزرگ‌تر است و حجم آن معادل یک سوم کل اقتصاد فرانسه، یک چهارم کل اقتصاد آلمان و یک دوازدهم کل اقتصاد چین است.

شواهد و قرائن نشان می‌دهند،بر اساس آخرین گزارش‌ها ارزش بازار سرمایه در ایران (بورس تهران و فرابورس) نه ۶۳ که دست‌کم ۸۸ میلیارد دلار (به قیمت دلار ۶ هزار تومانی) است. ارزش شرکت اپل نیز در اولین روز ماه ژوئن (۱۱ خرداد ۹۷) بیش از ۹۴۳ میلیارد دلار بوده است. این عدد حدود ۱۱ برابر بزرگ‌تر از ارزش کل بازار سرمایه در ایران و بیش از ۲ برابر بزرگ‌تر از کل تولید ناخالص ملی ایران نیز است.

این مقایسه، اما بیش از آنکه نشان دهنده کوچک بودن بازار سرمایه ایران باشد، نشان دهنده ارزش بالای شرکت اپل است، چنانکه ارزش اپل نسبت به حجم اقتصاد و ارزش بازار سرمایه -حتی در کشورهای پیشرفته نیز- قابل تامل به نظر می‌رسد.

برای آسیب‌شناسی وضعیت بازار سرمایه در ایران شاخص‌ها و روش‌های بهتری وجود دارد که واقعیت بازار را واقع‌گرایانه‌تر نشان می‌دهد.

با این اوصاف فکت‌نامه، مقایسه ارزش بازار سرمایه در ایران با شرکت اپل را، مقایسه‌ای گمراه‌کننده ارزیابی می‌کند.

گفته یا آمار، نادرست نیست اما به گونه‌ای بیان شده تا بر فکت مهمی سرپوش بگذارد یا واقعیت را منحرف کند.

وضعیت ارزش بازار شرکت های بورس ایران

آخرین وضعیت قیمت پایانی هر سهم در بورس تهران نشان می‌دهد سهام ۴۰ شرکت بیش از ۱۰۰۰۰ ریال، ۱۳۱ شرکت بین ۳۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ ریال، ۱۳۲ شرکت با قیمتی بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ ریال و قیمت سهام ۲۱ شرکت کمتر از ۱۰۰۰ ریال در تابلوی بورس داد و ستد می شود.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ P/E یا نسبت قیمت به سود یکی از ابزارهای قدیمی و عموما پر استفاده به منظور ارزش ‌گذاری سهام است. بر این اساس باید گفت P/E کوتاه شده نسبت price) P یا قیمت سهم) به (Earning per share یا سود هر سهم) است.

به لحاظ تاریخی در بورس اوراق بهادار تهران عموما میانگین P/E در دامنه ۲‎/3 تا ۲‎/13 تجربه شده است و نوسان P/E در این دامنه عمدتا بستگی به شرایط اقتصادی هر زمان دارد.

بر این اساس تازه ‌ترین آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد متوسط نسبت قیمت بر درآمد ناشران بورس تهران (P / E) در پایان خرداد ماه به ۹۷ / ۶ مرتبه و ارزش بازار ناشران بورس تهران به ۳۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

همچنین آخرین وضعیت ارزش بازار ناشران بورسی بیانگر این مطلب است که از میان ۳۲۴ شرکت که در بورس تهران فعالیت دارند، رتبه اول تا سوم از نظر ارزش بازار به صنایع پتروشیمی خلیج فارس با ۲۳۱۶۰۰ میلیارد ریال، ارتباطات سیار ایران با ۱۳۱۷۰۰میلیارد ریال و مخابرات ایران با ۱۱۶۵۲۰ میلیارد ریال اختصاص یافته است.

شرکت های فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، پتروشیمی جم، سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، سرمایه گذاری غدیر، خدمات انفورماتیک و مدیریت پروژه های نیروگاهی مپنا به ترتیب با ۱۰۳۲۷۵ میلیارد ریال، ۹۲۱۰۰ میلیارد ریال، ۹۰۷۲۰ میلیارد ریال، ۸۱۱۲۸ میلیارد ریال، ۷۸۳۳۶ میلیارد ریال، ۷۳۰۸۳ میلیارد ریال و ۷۲۶۱۰ میلیارد ریال رتبه ‌های چهارم تا دهم را به نام خود ثبت کردند.

از سویی دیگر شرکت های تولیدی گرانیت بهسرام، آلومراد، تولیدی و صنعتی درخشان تهران، نوش مازندران، پارس سرام، ماشین سازی نیرو محرکه، صنایع جوشکاب یزد، کمک فنر ایندامین، تولیدی لنت ترمز ایران و لامیران به ترتیب در انتهای این جدول قرار دارند.

همچنین بررسی آخرین وضعیت P/E ناشران بورسی نشان می‌دهد در بین شرکت هایی که در تابلوهای بورس تهران معامله می شوند، ۷۸ شرکت دارای P/E بیش از ۲۰ مرتبه هستند و ۷۱ شرکت نیز دارای P/E بین ۱۰ تا ۲۰ مرتبه و ۱۵۱ شرکت دارای P/E کوچکتر از ۱۰ می باشند. این درحالی است که ۲۴ شرکت با پیش بینی زیان، P/E منفی دارند.

این گزارش می‌افزاید: آخرین وضعیت قیمت پایانی هر سهم نیز در بورس تهران بیان گر این موضوع می‌باشد که قیمت به ازای هر سهم برای ۴۰ شرکت بیش از ۱۰۰۰۰ ریال است و قیمت هر سهم 131 شرکت نیز بین 3000 تا ۱۰۰۰۰ ریال می باشد.

همچنین ۱۳۲ شرکت با قیمتی بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ ریال در تابلوی بورس مشاهده می شود و قیمت سهم ۲۱ شرکت نیز کمتر از ۱۰۰۰ ریال داد و ستد می شود.

نگاهی به انواع ارزش سهام در بازار بورس ایران

قیمت اسمی سهام یا همان ارزش اسمی سهام در واقع همان مبلغی است که در اساسنامه شرکت برای هر سهم تعیین شده است که این عدد بر روی برگه سهام نیز درج شده است .همچنین مبلغ ارزش اسمی هر سهم شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس ایران 100 تومان می باشد.

همانطور که در تصویر زیر مشاهده می شود ، در هر برگ سهام تمام اطلاعات ضروری سهامدار و سهام مورد نظر از قبیل نام شرکت و نماد ، ارزش اسمی هر سهم ، تعداد کل سهام شرکت یا سرمایه ثبت شده آن ، کد سهامداری و … درج شده است .

ارزش دفتری

ارزش دفتری یک شرکت را از تفاضل جمع بدهی های شرکت مورد نظر از جمع تمام دارایی های آن محاسبه می کنند که این مبلغ حاکی از ارزش کل سرمایه سهامداران شرکت مورد نظر و یا بطور واضح تر ، مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت می باشد.

پس از محاسبه ارزش کل سرمایه سهامداران این مبلغ را بر تعداد کل سهام این شرکت تقسیم کنیم ، عدد بدست آمده گویای ارزش دفتری به ازای هر یک سهم می باشد .

تصور کنید مجموع ارزش دارایی های شرکت X در دهمین سال فعالیتش 50 میلیارد تومان است . همچنین شرکت X طی این سال ها 30 میلیارد تومان به موسسات مالی و یا هر شرکت دیگری بدهکار است . پس در اینصورت ارزش کل سرمایه سهامداران 20 میلیارد تومان می باشد و اگر فرض کنیم که این شرکت در مجموع 15 میلیون سهام منتشر کرده باشد ، ارزش دفتری این شرکت به ازای هر سهم حدود 1330 تومان است .

شاید برای شما سوال باشد که دلیل نامگذاری این ارزش به ((ارزش دفتری)) چیست ؟

این نامگذاری به این خاطر است که این اعداد و ارقام ، بر مبنای ثبت در دفاتر حسابداری شرکت می باشند.

معایب ارزش دفتری

انتقادی که به ارزش دفتری سهام وارد می شود به این گونه مطرح شده که در این نوع ارزیابی قیمت سهام شرکت ، ارزش دارایی های نامشهود از قبیل حقوق مالکیت معنوی به درستی و یا اصلا نشان داده نمی شوند. برای حل این مشکل راه حل ارائه شده توسط عده زیادی از کارشناسان به این صورت است که ما از ارزش دفتری به عنوان شاخص و ابزار مقایسه ی شرکت هایی که در یک صنعت می باشند استفاده کنیم .

برای نمونه ما در شرکت هایی که در آن ها ماشین الات و ابزار زیادی وجود دارد شاهد نرخ ارزش دفتری بالایی هستیم و بالعکس در شرکت هایی که در حوزه خدمات ، معاملات ، طراحی و … هستند ارزش دفتری پایین تری را مشاهده می کنیم به این دلیل که در اینگونه شرکت ها ممکن است تجهیزات گرانبهایی وجود نداشته باشد و سرمایه این شرکت ها بر پایه نیروی انسانی آن هاست .

مزایای ارزش دفتری

و اما بزرگ ترین مزیت ارزیابی قیمت به شیوه ارزش دفتری این است که در این نوع محاسبات ، هیچ گونه استنباط شخصی و غیر حرفه ای دخیل نیست .

ارزش بازار

همانطور که مستحضر هستید ، مهم ترین عامل تعیین قیمت سهم در یک بازار بورس رقابتی و سالم ، میزان عرضه و تقاضا است. برای نمونه ممکن است به دلیل عملکرد و بهره وری بالای یک شرکت در یک دوره زمانی ، این شرکت توجه سرمایه گذاران زیادی را به خود جلب کند و آن ها اقدام به خرید سهام این شرکت در بازار بورس کنند .

که در این صورت منطقی است بر اساس قانون تقاضا ، قیمت سهام این شرکت در بازار بورس افزایش داشته باشد. دقیقا در حالت عکس این اتفاق ممکن است بخاطر عملکرد ضعیف یک شرکت ، سرمایه گذاران اقدام به خروج سرمایه خود و فروش سهام نمایند که در این حالت درصورتی که حمایت ویژه ای از این شرکت صورت نگیرد ، قیمت آن با کاهش در بازار روبرو خواهد شد.

ارزش معاملات بورس به چه معناست؟

در بورس همیشه افراد با چالشی مانند یافتن بهترین فرصت برای سرمایه گذاری مواجه اند، به همین خاطر روش های گوناگونی به منظور تحلیل بازار و رویدادهای آن در نظر گرفته شده است. به منظور استفاده از این روش ها در ابتدا به آشنایی با اصطلاحات رایج و همچنین مفاهیم آن نیاز دارید. جالب است بدانید از مفاهیم مهمی که قصد داریم در این مطلب آموزشی بورس ارائه کنیم؛ ارزش معاملات بورس است که در موازات ارزش بازار قرار می گیرد و آشنایی با این دو مورد کمک بسیار در روند درک بازار بورس به شما عزیزان خواهد کرد. در این مطلب بررسی خواهیم کرد که ارزش معاملات بورس چیست و تحلیل و بررسی ارزش معاملات در بورس چه مواردی را میتواند برای ما آشکار سازد. اگر سرمایه گذار و فعال بازار بورس هستید و هرچند اندک سرمایه ای در این بازار دارید، بهتر است با مفهوم ارزش معاملات بورس آشنایی داشته باشید. به صورت کلی ارزش معاملات بازار بورس است که نشان می دهد در یک روز، معاملاتی که انجام شده است چه ارزشی از لحاظ ریالی داشته است.

ارزش معاملات بورس

ورود نقدینگی به بازار یکی از راه کارهایی به حساب می آید که سرمایه گذار با بهره گیری از آن می تواند تشخیص دهد که چه زمانی پول خود را وارد بازار کند و با استفاده از آن سهام خریداری کند. در خصوص انتخاب یک سهم توجه به فاکتورهای تحلیلی شرکت مانند؛ تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی الزامیست و در کنار تحلیل موضوع تابلوخوانی در بورس هم ارزش و اهمیت بسیار زیادی دارد و جالب است بدانید که ارزش معاملات در بورس هم یکی از مواردی است که در بحث تابلوخوانی بازار بورس میتوانید آن را مورد بررسی و تحلیل قرار دهید.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

در این مطلب آموزشی بنا داریم در خصوص ارزش معاملات بازار در یک روز و تشخیص ورود نقدینگی به آن صحبت کنیم. یکی از سیگنال هایی که تعیین میکند ورود نقدینگی به بازار سرمایه اتفاق افتاده است یا خیر ارزش معاملات روزانه بازار می باشد. ارزش معاملات یک شرکت معمولا از ضرب حجم معاملات روزانه سهم در قیمت آن حاصل می شود. اکنون این طور فرض کنید اگر این فرمول را برای کل شرکت هایی که در روز معامله می شوند، محاسبه کنیم ارزش معاملات کل بازار حاصل خواهد شد.

مفهوم ارزش معاملات بورس

ارزش معاملات در بورس در اصل معیاری است به منظور تخمین حجم نقدینگی در بازار و یافتن زمان مناسب سرمایه گذاری. به عبارتی شما با اطلاع از ارزش ریالی کل داد و ستدهای انجام شده در روز، موفق به تخمین حجم نقدینگی همان روز می‌شوید که این مورد یکی از فاکتورهای حائز اهمیت در راستای یافتن بهترین زمان سرمایه گذاری به شمار می رود.

بدیهی است که افزایش ارزش سهام در یک نماد خاص، بیانگر افزایش سرمایه گذاری در سهم مذکور و رشد قیمت آن است و میتوان گفت که این مورد در رابطه با کل بازار سهام نیز صدق می کند؛ افزایش ارزش کل معاملات بازار ، گویای ورود نقدینگی و روند مثبت بازار بوده و از طرفی برعکس این مورد نیز صادق است؛ کاهش ارزش معاملات بازار گویای زمان نامناسب به منظور سرمایه گذاری خواهد بود. توجه داشته باشید که اگرچه توجه بر این مورد می تواند راهنمای شما جهت سرمایه گذاری سود ده باشد، اما این موضوع به تنهایی کافی نیست و استفاده از روش ‌های تحلیلی که در ابتدای متن به آن اشاره کردیم، در کنار آن ضروری خواهد بود.

مفهوم ارزش بازار

از مفاهیم دیگری که درک آن در کنار ارزش معاملاتی مهم است،“ارزش بازار است؛ به این دلیل که با بررسی ارزش معاملاتی، شما دیدگاه کوتاه مدتی جهت انجام سرمایه گذاری کسب خواهید کرد. از آنجایی که روند صعودی و یا نزولی بودن سهام یک نماد اغلب نمی ‌تواند برای مدت زمان طولانی ادامه یابد، بنابراین نیاز به دیدگاه دیگری جهت تحلیل روند سهام یک نماد برای زمان طولانی ‌تر در این جایگاه احساس ارزش بازار در بورس ایران می شود. محاسبه ارزش بازار برای نمادهای بورسی به وسیله فرمول زیر صورت می پذیرد :

تعداد سهام کل شرکت × قیمت هر سهم (قیمت پایانی سهم در روز معاملاتی) = ارزش بازار

بر اساس فرمول فوق، تعیین ارزش بازار، بسته به دو پارامتر قیمت سهام و تعداد آن خواهد بود؛ به صورتی که با افزایش و یا کاهش قیمت سهام، ارزش بازار آن به صورت صعودی و یا نزولی عوض خواهد شد و از طرفی در صورت ثابت ماندن قیمت و افزایش تعداد سهام، ارزش بازار مشمول تغییر مثبت خواهد شد، به همین خاطر بسیاری از افراد تحت تاثیر این روند قرار گرفته و با افزایش ارزش بازار شرکتی، آن را بزرگ ‌تر و معتبرتر پنداشته و به سرمایه گذاری در آن می پردازند. این تفکر تا حدودی صحیح است و می‌ توان گفت ریسک سرمایه گذاری در این حالت کمتر خواهد بود، ولی نکته مهم دیگر این است که در شرکت های کوچک‌تر با ارزش دارایی پایین ‌تر، در صورت رشد سهام، سودآوری خوبی برای سرمایه گذاران حاصل خواهد شد.

مورد دیگر مربوط به قیمت هایی است که خرید و فروش سهام شرکت با آن انجام می شود. امکان دارد این قیمت ها حقیقی نباشد و بارها مشاهده شده که قیمت سهامی به صورت غیر منطقی بیش از حد بالا و یا پایین است؛ از آنجایی که قیمت سهام یکی از پارامترهای محاسبه ارزش بازار است، لذا در صورت دستکاری قیمت، نمی ‌توان ارزش بازار آن شرکت را معیاری جهت سرمایه گذاری در نظر گرفت؛ در این شرایط می ‌توانید به بررسی قیمت سهام شرکت های مشابه آن بپردازید تا درک بیشتری از قیمت حقیقی کسب کنید.

آخرین موردی که در این بخش توجه به آن همواره توصیه می شود حجم معاملات بازار بورس است. حجم معاملات به معنی تعداد کل خریداران و فروشندگان و در کل میزان فعالیت بازار است. این مورد رابطه مستقیم با قیمت سهام داشته و اغلب رشد این دو را به موازات یکدیگر می ‌توان مشاهده کرد که گویای پویایی بازار در آن بازه زمانی است.

با استفاده از ارزش بازار میتوان به اطلاعات زیر دسترسی داشت :

• ریسک سرمایه گذاری : ارزش بازار با ریسک سرمایه‌ گذاری یک رابطه معکوس دارد و این بدین معنی است که هر اندازه ارزش کل بازار یک سهم بیشتر باشد، سرمایه‌ گذاری در آن از خطر کمتری خواهد داشت و بالعکس. پایین بودن ارزش کل یک سهام یعنی که آن دارایی برای افزایش قیمت به اندازه مثلا ۳۰۰ درصد به حجم سرمایه کمتری در مقایسه با یک دارایی که حجم بازار بیشتری دارد، نیاز دارد. در نتیجه باید گفت که هر چقدر ارزش بازار یک دارایی پایین ‌تر باشد، ریسک بالاتری دارد، ولی در صورت حرکت صعودی، اغلب سودآوری خیلی خوبی در آینده به همراه خواهد داشت.
• بررسی میزان اهمیت یک فناوری در بازار : می ‌توان پروژه‌هایی که دارایی کاربرد، اهداف و تکنولوژی‌ های مشابه ای هستند را یافت و با جمع کردن مقدار ارزش بازار و مقایسه آن با کل سرمایه موجود در بازار، میزان اهمیت و سهم یک نوع تکنولوژی را بدست آورد.
• توانایی دست کاری در بازار بورس : گفتنی است که دست‌ کاری در بازار یکی از جنبه‌ های ارزش کل بازار است و اغلب بازارهای کم‌ ارزش اغلب بیشتر در معرض دست ‌کاری بازار قرار دارند.

نتیجه گیری و کلام آخر

در بحث تابلو خوانی بورس و بازار خوانی در بورس به همین روش اگر ارزش معاملات کل سهام را به صورت روزانه جمع کنیم، ارزش معاملات کل بازار حاصل می شود که یکی از معیارهای ورود نقدینگی به بورس تهران است. می توان گفت ارزش معاملات بورس به نوعی حجم نقدینگی که اکنون در بورس در جربان است را مشخص می کند و به عبارتی با استناد بر این موضوع می توان متوجه شده که آیا بازار بورس گسترش یافته و نقدینگی و پول جدید وارد این بازار شده یا خیر.

البته نمی توان گفت که ۱۰۰ درصد ارزش معاملات در بورس به رشد بازار بورس بستگی دارد، ولی با بررسی های صورت گرفته و تجربه گذشته ثابت شده است که معمولا هر زمان ارزش معاملات در بورس افزایش یابد، یعنی سرمایه و پول جدید وارد این بازار شده. نتیجه بررسی های انجام شده حاکی از آن است که وقتی ارزش معاملات بورس با افزایش مناسبی روبرو شود، قیمت سهام ها و همچنین شاخص بورس در یک بازه زمانی کوتاه با رشد چشم گیری همراه خواهد بود.

به غیر از ارزش معاملات در بورس ، حجم معاملات در یک سهم نیز میتواند نشان دهنده ورود نقدینگی و میزان سرمایه گذاری در بورس به حساب آید. به عبارتی که افزایش حجم و ارزش معاملات می تواند خبر از تزریق پول جدید در بورس دهد. با توجه به حجم معاملات یک نماد شرکت بورسی می توان میزان توجه سرمایه گذاران به آن سهم را دریافت و تجربه نشان داده پس از افزایش جحم معاملات در یک سهم باید شاهد افزایش قیمت آن سهم باشیم. در نهایت یکی از فاکتور هایی که می تواند نشانه رشد قیمت یک سهام باشد افزایش حجم و ارزش معاملات در بورس است و از طرفی دیگر قیمت بالای یک سهم نمی تواند نشان دهند خوب بازده بودن آن سهام باشد و همچنین قیمت پایین یک سهم نیز نمی توند دلیل مناسبی برای عدم خرید سهم باشد.

ارزش یک معامله در بازار بورس هیچ زمان با اتکا بر یک مورد خاص تعیین نمی شود. جالب است بدانید که با توجه به نوع معاملات، دیدگاه های متفاوتی جهت دریافت سود وجود دارد و بسته به آن نیز روش های تحلیل مختلف و توجه به المان های متفاوتی پیشنهاد می ‌شود. مشخصا سرمایه گذاری طولانی مدت و کوتاه مدت، نوسان گیری در بازار بورس ، بورس کالا و یا اوراق بهادار و … هر کدام دارای ویژگی های خاص خود بوده و تحلیلی متفاوت برای هر یک نیاز خواهد بود.

امیدوارم از این مطلب آموزشی نهایت استفاده رو برده باشید.

هر سوال و یا ابهامی در خصوص ارزش معاملات بازار بورس داشتید، کافیست تا از بخش ارسال نظرات با ما در ارتباط باشید.

تحلیل آینده بورس از منظر مقایسه ارزش بازار و نقدینگی کل

بورس در سالی که گذشت (سال 1398) روند صعودی را طی کرد و بازدهی مناسبی را نصیب سرمایه گذاران کرد. اما چیزی که برای سرمایه گذاران و اهالی بورس اهمیت دارد تحلیل آینده بورس است. در تاریخ نگارش این مقاله (10 فروردین 99) سه روز کاری از فعالیت بورس در سال جدید گذشته است و در این سه روز شاهد بازار سراسر سبزی بوده‌ایم که سرمایه گذاران را نسبت به آینده بورس در سال 99 امیدوار کرده است. اما رشد بازار سرمایه که از اواخر سال 97 آغاز شده و تا به امروز ادامه داشته است تا کی ادامه خواهد داشت؟ این یک سوال بسیار مهم و اساسی است که تمامی فعالان بازار بورس به دنبال پاسخ آن هستند.

ما در این مقاله می‌خواهیم از منظر یک مقایسه از ارزش بازار سرمایه و نقدینگی کل کشور به پیش بینی یا تحلیل آینده بورس بپردازیم. سعی میکنیم مطلب را طوری بیان کنیم که علاوه بر اینکه میتواند دید روشن تری برای سرمایه گذاری در بورس برای سال 99 به خوانندگان بدهد، حاوی مطالب آموزشی و ارائه یک روش تحلیلی مدون باشد که در تمامی زمان ها بتوان از این روش برای تخمین روندهای بلند مدت بورس استفاده کرد.

تحلیل آینده بورس از منظر مقایسه ارزش بازار و نقدینگی کل در کشور، میتواند یک روش تحلیلی برای پیش بینی زمان اتمام یک روند صعودی یا نزولی در رالی‌های بلند مدت کلیت بازار باشد. شاید بتوان این روش را تحلیل بنیادی کلیت بازار بورس نامید. با همراه باشید.

ارزش کل بازار بورس چیست؟

به بیان ساده ارزش کل بازار سرمایه یعنی مجموع ارزش تمامی شرکت‌های بورسی و فرابورسی که با قیمت روز تمامی سهم‌ها محاسبه میشود. البته شما نیازی به محاسبه این عدد ندارید، برای دانستن ارزش کل بازار سرمایه کافی است به سایت TSETMC مراجعه کنید و ارزش بازار بورس و فرابورس را با هم جمع کنید. در تصویر زیر این دو مقدار را مشاهده میکنید. نشانگر موس را روی عدد نگه دارید تا رقم کامل نمایش داده شود.

در تصویر بالا ارزش بازار بورس 19,448,416,673,411,098 ریال، تقریبا معادل 1944 هزار میلیارد تومان است. همچنین ارزش فرابورس 4,163,715,137,110,037 ریال، تقریبا معادل 416 هزار میلیارد تومان است. بنابراین مجموع ارزش کل بازار سرمایه چیزی حدود 2360 هزار میلیارد تومان است (در زمان نگارش این مقاله). این عدد را داشته باشید تا بعدا درباره آن صحبت کنیم. قبل از آن اجازه بدهید ببینیم تعریف نقدینگی و اهمیت آن چیست.

نقدینگی کل چیست و چه اهمیتی دارد؟

نقدینگی کل کشور شامل مجموع کل پول و شبه پولی است که در اقتصاد کشور در جریان است. منظور از پول دارایی‌هایی است که کاملا نقد است و شما میتونید هر لحظه از آن برای مبادله استفاده کنید، سپرده های بانکی که هر لحظه میتوان از آن استفاده کرد، اسکناس و سکه همگی پول نقد محسوب میشوند و شبه پول نیز سپرده‌های بانکی بلند مدت است که نمیتوان تا تاریخ معینی از آن استفاده کرد. بنابراین به مجموع همه اینها اصطلاحا “نقدینگی کل” میگویند.

حجم نقدینگی و اثرات رشد آن در اقتصاد

عوامل موثر بر حجم نقدینگی کل در اقتصاد عمدتا شامل تغییرات سه فاکتور زیر است:

• خالص دارایی‌های خارجی سیستم بانکی
• خالص بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی
• بدهی بخش غیردولتی به سیستم بانکی

در اینجا نمی‌خواهیم درباره علل و عوامل رشد نقدینگی در کشور بپردازیم. چیزی که برای ما مهم است اثرات تغییرات نقدینگی بر اقتصاد و به تبع آن بر بورس است. تغییرات حجم و ترکیب نقدینگی در اقتصاد بسیار اهمیت دارد. در هر اقتصادی، رشد نقدینگی اجتناب ناپذیر است ولی موضوع مهم این است که اگر رشد نقدینگی بیش از رشد تولید باشد، آثار آن به صورت رشد قیمت‌ها و ایجاد تورم ظاهر می‌شود.

هر چقدر نقدینگی دست مردم بیشتر باشد، مردم بیشتر به خرید می‌پردازند (تقاضا زیاد میشود) و قیمت‌ها اتوماتیک بالا میرود. حال اگر در یک اقتصاد، ظرفیت‌های واقعی تولید افزایش نیافته باشد ولی پول جدیدی توسط بانک مرکزی خلق شده باشد (بانک مرکزی عامل ایجاد نقدینگی جدید است)، این عدم توازن باعث ایجاد تورم خواهد شد. میانگین سالانه نرخ رشد نقدینگی در اقتصاد ایران از سال 1353 تا اکنون در حدود 27 درصد بوده است؛ این در حالی است که میانگین سالانه رشد اقتصادی (تولید) در این دوره اندکی بیش از 2 درصد بوده است.

به روشنی می‌توان دریافت که چرا در این مدت میانگین نرخ سالانه تورم در حدود 19 درصد بوده است. وقتی حجم نقدینگی با شتاب بیش از ظرفیت‌های تولید رشد کند نتیجه آن تورمی است که در طی این 45 سال شاهد آن بوده ایم. ناکارآمد بودن نظام بانکی یکی از عوامل ایجاد این عدم تناسب است. این موضوع دلایل بسیار زیاد دیگری نیز دارد که در اینجا موضوع بحث ما نیست.

رابطه حجم نقدینگی و ارزش بازار بورس

حجم کل نقدینگی و ارزش کل بازار سرمایه دو پارامتر کلان اقتصادی هستند که با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند. به عبارتی شاخص قیمت سهام بورس با ارزش بازار در بورس ایران نقدینگی رابطه مثبت دارد و رشد نقدینگی به رشد بازار بورس منتهی خواهد شد. این یک رابطه کلی بین این دو پارامتر است که ما بر پایه همین رابطه، میخواهیم به تحلیل آینده بورس از منظر مقایسه بین نسبت‌های این دو پارامتر در گذشته و امروز بپردازیم.

این روزها ارزش کل بازار بورس به مرز ارزش کل نقدینگی در کشور نزدیک شده است و این میتواند برای ما بسیار مهم باشد. برخی از تحلیلگران معتقدند این موضوع میتواند مقدمه‌ای برعوامل موثر بر ریزش بازار بورس در سال 99 باشد. اجازه بدهید بیشتر این موضوع را بررسی کنیم.

حجم کل نقدینگی در کشور در حال حاضر (در تاریخ نگارش این مقاله در 10 فروردین 99) چیزی حدود 2400 هزار میلیارد تومان است و ارزش کل بازار سرمایه هم تقریبا 2360 هزار میلیارد تومان است (در بالا اشاره شد). به عبارت دیگر ارزش بورس تقریبا به 100 درصد حجم نقدینگی کل کشور رسیده است! اجازه بدهید ببینیم این نسبت در گذشته چگونه بوده است. خوب با بررسی نمودار زیر که نشان دهنده نسبت ارزش کل بازار به کل نقدینگی است، همه چیز روشن میشود.

نزدیک شدن ارزش بازار سرمایه به مرز نقدینگی کل، در گذشته یکبار اتفاق افتاده است. این قضیه یک بار در دی ماه سال 92 اتفاق افتاده است و موجب اصلاح سنگین بازار بورس شد. در نمودار بالا می‌بینید که در دی ماه سال 92 ارزش کل بازار سرمایه به حدود 95 درصد نقدینگی کل کشور رسید و دقیقا در همان تاریخ ریزش شاخص کل بورس را در نمودار زیر مشاهده کنید.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

در حال حاضر (فروردین 99) دوباره ارزش بازار به 100 درصد نقدینگی کل کشور نزدیک شده است (به نمودار دقت کنید). با این اوصاف شاید با خود بگویید که باتوجه به مطالب بالا زمان ریزش سنگین بورس فرا رسیده است، اما عجله نکنید! نکته مهمی که باید در نظر داشت شرکت‌های جدید الورود به بورس است که در طی این 7 سال وارد بورس شده‌اند.

با توجه به ورود شرکت‌های جدید به بورس (عرضه‌های اولیه)، این نسبت از قابلیت مقایسه یک به یک با گذشته برخوردار نیست و برای مقایسه باید نسبت‌های کنونی رو کمتر از نسبت‌های تاریخی متناظر در نظر گرفت. در واقع اگر بخواهیم کل ارزش بازار بورس را بدون شرکت‌های جدید در نظر بگیریم، ارزش بازار شاید حدود 80 درصد نقدینگی کل باشد. بنابراین از این منظر شرایط کمی با سال 92 فرق دارد.

ارزش دلاری بازار سرمایه و اهمیت آن در تحلیل آینده بورس

نکته بعدی که باید به آن توجه کرد ارزش دلاری بازار سرمایه است. نمودار ارزش دلاری کل بازار سرمایه را در تصویر زیر می‌بینید. در دی ماه 92 ارزش دلاری بازار سرمایه 175 میلیارد دلار رسیده بود دز حالی ارزش دلاری بازار در فروردین 99 با تمام شرکت های جدیدی که وارد بورس شده‌اند، تنها 144 میلیار دلار است (با توجه به نرخ روز دلار که تقریبا 16 هزار تومان است).

باتوجه به مطلب بالا، با همه رشدی که شاخص بورس در سال 98 داشته است، ارزش دلاری بازار سرمایه هنوز به سقف تاریخی خودش در دی ماه 92 نرسیده است. بنابراین از این منظر هم به نظر میرسد با شرایط سال 92 هنوز فاصله داریم. بنابراین میتوان نتیجه گرفت صرف برابری ارزش کل بورس با حجم نقدینگی کل، به هیچ عنوان نمی‌توانیم بگوییم که بورس حبابی شده است و قطعا ریزش خواهد کرد.

اما اتفاقی که در سال 92 در پی برابری حجم نقدینگی کل و ارزش بازار سرمایه رقم خورد میتواند یک زنگ خطر جدی برای اهالی بازار سرمایه باشد. فارغ از اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد، این داستان را پیگیری کنید و به عنوان یک درس مهم به تجربیات خودتان اضافه کنید.

زمان خروج از بازار

با توجه به برابری نقدینگی با ارزش بازار در سال 92 و سال 99، یعنی ارزش دلاری نقدینگی نیز به مانند ارزش دلاری بورس در سال 99 نسبت به 92 کمتر است. این یعنی اگر سال 92 را مبدا بگیریم، نقدینگی با دلار به طور متناسب رشد نکرده است و سرعت رشد دلار بیشتر بوده است. حالا اینجا باید توجه کنید که در سال 92 با آن نسبت، چه اتفاقی افتاده است؟

آن نسبت در آن تاریخ پایدار نبود که شاید علتش پایین بودن تصنوعی دلار در آن تاریخ بوده و الآن به قیمت واقعی تری رسیده است، اما اصلا قرار نیست ما به آن نقطه سال 92 برسیم، چیزی که برای ما اهمیت دارد آینده بورس است. خوب با آن ارزش دلاری نقدینگی و ارزش دلاری بورس و با آن نسبت ارزش بورس به نقدینگی در سال 92، شاهد ریزش بازار بودیم، اگر دوباره همه این متغییرها به نوعی به شرایط سال 92 برسد، میتوان نتیجه گرفت بازار در آستانه ریزش است. این یک تحلیل مقایسه ای است.

خوب حالا چیزهایی که میتواند شرایط را نزدیک دی ماه سال 92 کند به شرح زیر است:

• قیمت دلار تا حدود 13 هزار تومان افت کند ( ارزش دلاری بورس و ارزش دلاری نقدینگی به سال 92 نزدیک میشود)
• ارزش کل بورس بالاتر برود به نحوی که سرعت رشدش بیشتر از رشد نقدینگی باشد (ارزش دلاری بورس به سال 92 میرسد و نسبت ارزش بورس به نقدینگی هم مثلا به 130 درصد میرسد)

اگر بخواهیم با این استراتژی اقدام کنیم، از این زمان به بعد (10 فروردین 99) در صورت اتفاق افتادن هر یک از دو حالت بالا یا اتفاق افتادن هم زمان آنها، شرایط به دی ماه 92 نزدیک میشود و میتوان نتیجه گرفت بازار در آستانه ریزش قرار خواهد گرفت و باید از بازار خارج شد.

نتیجه گیری

با توجه به مطالب بیان شده دز این مقاله میتوان به عنوان یک روش تحلیلی مقایسه‌ای، روندهای آتی بورس را از منظر مقایسه‌ی ارزش بازار با حجم نقدینگی کل و همچنین توجه به ارزش دلاری بازار پیشبینی کرد.

هیچ کس آینده را نمی‌تواند پیشگویی کند، ما باید به دنبال نشانه‌ها باشیم. چیزی که واضح است باید تقاضا برای بازار وجود داشته باشد و تقاضا هم مستلزم وجود نقدینگی می‌باشد. هر چقدر ارزش بازار بورس بیشتر از ارزش نقدینگی شود، یعنی در حال حرکت به جایی هستیم که ممکن است بازار به یک ثباتی برسد یا دچار ریزش شود. در این میان هر چقدر نشانه‌های بیشتری را پیدا کنیم به پیش بینی درست نزدیک‌تر خواهیم شد.

برای اینکه بتوانیم زمان این تعادل بازار را بدست آوریم می‌توانیم به ارزش دلاری بازار نگاه کنیم و آن را با سقف قبلی مقایسه کنیم. در نهایت باید گفت تمامی این تحلیل‌های مقایسه‌ای، ذاتا قطعیتی در آنها نیست و تنها یک روش احتمالاتی است که نیازمند توسعه بیشتر برای بالا بردن احتمال وقوع یک پیش بینی است.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما ارزش بازار در بورس ایران با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.