بورس کالا ایران

خودروی شاهین وارد بورس شد/ قیمت پایه، ۳۰۴ میلیون تومان اعلام شد

بورس کالای ایران طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: ۲۰۰ دستگاه خودروی شاهین سه شنبه هفته بعد در بورس کالا عرضه می‌شود.

به گزارش خبرگزاری موج، بر اساس اطلاعیه بورس کالای ایران، عرضه خودروی شاهین گروه خودرویی سایپا در بورس کالا تأیید شد و بر اساس آن، ۲۰۰ دستگاه خودرو شاهین با قیمت پایه هر خودرو ۳۰۴ میلیون تومان در سه شنبه ۲۲ شهریور در بورس کالا عرضه می‌شود. تاریخ تحویل خودروی شاهین ۲۳ مهر ۱۴۰۱ اعلام شده است.

در توضیح مشخصات این محصول آمده است که محل تحویل خودرو، نمایندگی‌های فروش شرکت به انتخاب مشتری است.

خریداران ملزم به واریز ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و یک درصد مالیات نقل و انتقال و ۲ درصد مالیات شماره گذاری برچسب انرژی (بر مبنای قیمت نهایی) و همچنین مبلغ ۴۲ میلیون و ۳۴ هزار و ۴۶۵ ریال به ازای هر خودرو شامل بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۸ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۴۶۵ ریال و خدمات مرتبط با شماره گذاری و پلاک به مبلغ ۳ میلیون و ۸۹۷ هزار ریال هستند.

در این اطلاعیه همچنین اشاره شده انتخاب نمایندگی و امکان تعیین رنگ خودرو (سفید یا مشکی) بدون هزینه در مرحله تکمیل وجه برای مشتری فراهم شده است.

بورس کالا چیست ؟ (راهنمای جامع)

بورس کالا بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.

در بورس کالا معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و… دادوستد می‌شوند. یکی از مزایای بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار می‌شوند.

یک تعریف ساده از بورس کالا

اگر بخواهیم یک تعریف ساده از بورس کالا بیان کنیم، می‌توانیم بگوییم بورس کالا فضایی است برای مجموعه‌ای از عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان که برای خرید و فروش کالای خاصی به شکل‌های مختلف با توجه به ماهیت کالا به آن بازار وارد می‌شوند. همچنین یکی دیگر از ویژگی‌های این بازار که می‌توان به این تعریف اضافه کرد قانونمند بودن این بازار است. شاید اگر هدف این بازار را به این تعریف اضافه کنیم، تعریف ما از بازار بورس کالا کامل شود.

ضرورت پیدایش بورس کالا، چیست؟

همان‌طور که گفته شد بازار بورس می‌توانست نیاز بسیاری از افرادی که در بازار سنتی فعالیت می‌کردند را تأمین کند. بورس کالا، به دنبال تشکیل بازاری کامل در جهت رفع ایرادات بازار سنتی به وجود آمد. در ادامه به چند مورد از دلایل و ضرورت پیدایش بورس کالا، بورس کالا ایران اشاره خواهیم کرد.

• نبود قانون و هرج‌ومرج در قیمت‌ها
• نبود یک مرجع قیمت گذار با ضمانت اجرایی
• غیرقابل‌پیش‌بینی بودن قیمت‌های آینده
• امکان کلاه‌برداری
• نبود آمار و اطلاعات دقیق

مزایای بازار بورس کالا نسبت به بازار سنتی

پس از تشکیل بازار بورس کالا، افراد در حوزه‌های مختلف واردشده و اقدام به معاملات محصولات مدنظر خود کردند. طبق تجربه این افراد، بازار بورس کالا نسبت به بازار سنتی مزایای زیادی دارد. در ادامه به چند مورد از این مزایا اشاره‌شده است:

• قانونمند، قابل نظارت و شفاف
• پوشش، توزیع و انتقال ریسک
• کشف قیمت در حین معاملات به‌صورت شفاف
• تضمین ابعاد مختلف معامله
• ایجاد بازار مستقیم و صرفه‌جویی در هزینه‌های بازاریابی و فروش
• یکی دیگر از مزایای منحصربه‌فرد بازار بورس کالا این بورس کالا ایران است که می‌تواند برای بازارهای مختلف، ابزارهای مالی جدیدی طراحی کند و با توجه به شرایط جدید منجر به رشد بیشتر بازار نسبت به قبل شود.

چرا بورس کالا، ایجاد شد؟

به‌طورکلی بورس کالا، سعی در ایجاد یک بازار مدرن دارد که این بازار منشأ و مرجع قیمت گذاری برای آن بازار در کشور باشد، بورس کالا بازار امنی را برای کالاهای فیزیکی برای همگان ایجاد کرده است. بورس کالابا توجه به تغییرات سبک زندگی و نیازهای گوناگون جامعه، جهت پوشش بورس کالا ایران دادن ریسک‌ها و جبران نقص‌های موجود در بازار سنتی به طراحی ابزارهای معاملاتی گوناگون می‌پردازد.

چه کسانی به بورس کالا مراجعه می‌کنند؟

۱- گروه اول كسانی هستند كه می‌خواهند از ريسک نوسان كاذب قيمت‌ها در امان باشند. در واقع بورس‌های كالا به عنوان عاملی موثر برای کاهش ریسک توليدكنندگان كالا و مصرف‌ كنندگان عمده در بازار شناخته می‌شود.

۲- گروه دوم بر خلاف گروه اول، از نوسانات قيمت استفاده كرده و سود خود را حداكثر می‌كنند. در بورس‌های كالا، اين گروه با نام سوداگران (Speculator) شناخته می‌شوند.

تاریخچه بورس کالا در ایران

در راستای تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه که مطابق با آن‌ها شورای عالی بورس موظف به راه‌اندازی و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود، بورس بورس کالا ایران فلزات در شهریور ۱۳۸۲ (نخستین بورس کالایی در ایران) و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند. بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد. گفتنی است ارکان شرکت بورس کالای ایران هم اکنون شامل «مجمع عمومی»، «هیئت مدیره»، «مدیرعامل»، «بازرس/حسابرس» می‌شود.

چه قراردادهایی در بورس کالا، معامله می‌شوند؟

همه داد و ستدها در بورس کالا، در قالب قراردادهای استاندارد انجام می‌گیرد. به طور کلی، قراردادهای «نقدی»، «سلف»، «نسیه»، «آتی» ،«اختیار معامله» ، «صلح» و «معاوضه» برای داد و ستد هر کالا وجود دارد.

اجزای مهم در بورس کالا

بازار فیزیکی، بازار فرعی، بازار مشتقه و بازار مالی از اجزای مهم بورس کالا هستند. در ادامه تعاریفی کلی از این بازارها را بیان می‌کنیم.

بازار فیزیکی

بازار فیزیکی باهدف معامله کالا در بورس و تحویل آن شکل گرفته است. ماهیت این بازار به بازار سنتی ازنظر تحویل کالا شبیه است؛ اما با سازوکارهای پیشرفته و کامل‌تر. در بازار فیزیکی ۴ دسته اصلی گروه‌های کالایی در بورس عرضه می‌شوند. نکته قابل‌توجه این است که بیشترین ارزش معاملات در بورس کالا، در بازار فیزیکی رقم می‌خورد. این بازار فقط باهدف فراهم کردن فضایی جهت تشکیل بازاری برای عرضه کنندگان (صنایع بالادستی) مواد خام (مانند محصولات پتروشیمی، محصولات پالایشگاهی، محصولات فلزی و محصولات کشاورزی) و تولیدکنندگان (صنایع پایین‌دستی) شکل گرفته است.

بازار فرعی

این بازار نیز سازوکاری شبیه بازار فیزیکی دارد. هم ازنظر ماهیت اصلی آن یعنی معامله جهت تحویل کالا و هم ازنظر سازوکارهای تسویه و قانونمند بودن آن شبیه به بازار فیزیکی است. تنها تفاوت این بازار با بازار فیزیکی این است که این بازار باهدف بهره‌مند شدن طیف وسیع‌تری از بازار کالایی کشور از مزایای بورس کالای ایران، با مقررات آسان‌تری در خصوص قواعد پذیرش کالا راه‌اندازی شده است.

بازار مشتقه

بازار مشتقه را نوع جدیدی از بازار بورس کالا می‌توان تعریف کرد که با توجه به نیاز بعضی بازارها و ماهیت کالاها دست به تعریف ابزار جدیدی برای معامله این کالاها زده است. این بازار از ابزارهایی مانند قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله برای تعریف جدیدی از معاملات بورس کالا باهدف شکل‌گیری بازار برای طیف جدیدی از سرمایه‌گذاران شکل گرفته است. در این بازار یک دارایی پایه که قراردادها بر روی آن منتشر می‌شوند، تعریف می‌شود. این دارایی پایه می‌تواند محصولات کشاورزی، انواع فلزات و انواع فراورده‌های نفتی باشد. در ایران نخستین بازار قراردادهای آتی بر روی سکه و محصولات کشاورزی مانند زعفران شکل گرفت. رفته‌رفته در این نوع معاملات محصولات دیگری نظیر پسته و زیرِ نیز افزوده شد. مخاطبان این بازار طیف بزرگ‌تری از سرمایه‌گذاران خرد هستند که تمایل به سرمایه گذاری در این ابزار جدید را دارند.

بازار مالی

این بازار نیز باهدف جذب سرمایه‌های سرگردان در جهت تامین مالی بخش تولید در کشور در بورس کالای ایران شکل گرفته است. در این بازار ابزار مختلفی طراحی شده که هر کدام از این ابزار با توجه به ماهیت آن بازار و کالای قابل معامله در آن بازار به وجود آمده است. بازار مالی به سه بخش سلف موازی استاندارد،

سخن آخر

با توجه به انواع بازارهای بورس کالا مشخص می‌شود هرچقدر که جلوتر می‌رویم، بورس کالا ابزارها و بازارهای جدیدی را برای سرمایه‌گذاری تعریف می‌کند که علاوه برجذب سرمایه برای بخش‌های مختلف که نیاز به سرمایه گذاری دارند، بازارهای امن و جدیدی را برای سرمایه گذاران فراهم می‌کند. قانونمند بودن و شفافیت در این بازار، باعث اعتماد همه طرف‌های معامله به این بازار شده است. مرجع بودن قیمت های بورس باعث شده که همه فعالان بازار منتظر کشف نرخ در بازار شوند و بازارهای موازی بورس کالا بعد از این کشف نرخ، قیمت‌های خود را اعلام می‌کنند.

بورس کالا ایران

بازارهای مالی به دو بخش عمده بازار پول و سرمایه تقسیم می‌شوند؛ در بازار پول اسنادی مانند اوراق خزانه مورد معامله قرار می‌گیرند، در این بازار فعالان برای کسب سود اقدام به معامله می‌کنند، متاعی را می‌خرند یا به فروش می‌رسانند، در این بازارها واسطه‌ها و کارگزاران دخالت کرده یا حضور فعال دارند، اینها مورد معامله را برای خود نمی‌خرند یا نمی‌فروشند بلکه عملیات خرید یا فروش را برای دیگری انجام می‌دهند، به عنوان مثال نماینده فروش اتومبیل یا بنگاه معاملات املاک که در هیچ کدام معامله برای کارگزار یا نماینده انجام نمی‌شود بلکه توسط کارگزار برای خریدار یا فروشنده صورت می‌پذیرد.

آنچه در بورس کالا انجام می‌شود شبیه معامله در بازار پول است. در بازارهای مالی از نظر نوع و نحوه انجام معاملات و نیز خریداران و فروشندگان تفاوت‌هایی وجود دارد که سبب تفکیک بازارهای مالی می‌شوند. یک بخش دیگر بازار پول بازار سرمایه یا بورس اوراق بهادار است.

بورس کالا چیست؟

بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود. در این بازار معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و… دادوستد می‌شوند. یکی از مزایای این بازار، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار می‌شوند.

تاریخچه بورس کالای ایران

در راستای تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه، که مطابق با آنها شورای عالی بورس موظف به راه‌اندازی و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود، بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ (نخستین بورس کالایی در ایران) و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند.بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب ۱ آذر ۱۳۸۴، مجلس شورای اسلامی) و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد.

مهم‌ترین اهداف بورس کالا

• ایجاد بازاری منسجم و قانونمند برای تسهیل داد و ستد نقدی و آتی کالا
• سامان‌دهی بازار کالاهای خاص نظیر محصولات فلزی کشاورزی، انرژی و پتروشیمی
• کشف قیمت کالاها به شکل رقابتی
• حذف واسطه‌گری در معاملات و خریدوفروش مستقیم بین فروشنده و خریدار.
• کاهش نوسانات مخل بازار و امکان انتقال ریسک.
• امکان انجام معاملات نقدی و آتی کالا با استفاده از ابزارهای مناسب.

نحوه انجام معامله در بورس کالا چگونه است؟

خوب است بدانید که معاملات کالای فیزیکی در بورس کالای ایران به روش مزایده انجام می‌شود. مزایده یا حراج به نوعی از معامله گفته می‌شود که در ابتدا فروشنده حداقل قیمتی را که حاضر است کالای خود را بفروشد اعلام می‌کند. سپس خریداران قیمت نهایی را جهت خرید آن کالا پیشنهاد می‌کنند. در نهایت کالا به خریداری فروخته می‌شود که بالاترین قیمت را پیشنهادداده است.
شرایط سرمایه‌گذاری در بورس کالا و خرید یا فروش کالا در این بازار شامل چند مرحله است. همانطور که قبلا هم گفتیم، شما در ابتدا باید به یک کارگزاری بورس مراجعه و کد معاملاتی بورس کالا را دریافت کنید.
برای انجام معامله، فرم ثبت سفارش را نزد کارگزاری تکمیل می‌کنید و قیمت پیشنهادی خود را نیز اعلام کنید. سپس شما باید حداقل سپرده مورد نیاز برای معامله را به حساب کارگزار نزد اتاق پایاپای واریز کنید.پس از طی مراحل بالا، سفارش مشتریان توسط کارگزار به تالار معاملات انتقال داده می‌شود تا برای انجام معامله در تالار در حراج حضوری آن کالا (و ثبت معامله در سیستم توسط ناظر معاملات) شرکت داده شوند.اگر فرد در حراج برنده شد و معامله صورت گرفت او باید باقیمانده وجه معامله را پس از کسر سپرده اولیه به حساب کارگزار نزد اتاق پایاپای واریز کند.
آخرین مرحله خرید از بورس کالا تسویه اسنادی معاملات در اتاق پایاپای و صدور اسناد معاملاتی و در نهایت تسویه مالی معاملات در اتاق پایاپای و نقل و انتقال وجوه پس از کسر هزینه‌ها به حساب معامله‌گران از طریق حساب بانکی است.

عرضه خودرویی در بورس کالا با ۵۰ میلیون تومان زیر قیمت بازار

به گزارش ایبِنا به نقل از بورس کالا، بر اساس اطلاعیه عرضه بورس کالای ایران، عرضه خودروی شاهین گروه خودرویی سایپا در بورس کالا تایید شد و بر اساس آن، ۲۰۰ دستگاه خودرو شاهین با قیمت پایه هر خودرو ۳۰۴ میلیون تومان در سه شنبه ۲۲ شهریور در بورس کالا عرضه می‌شود. تاریخ تحویل خودروی شاهین ۲۳ مهر ۱۴۰۱ اعلام شده است.

در توضیح مشخصات این محصول آمده است محل تحویل خودرو، نمایندگی های فروش شرکت به انتخاب مشتری است.

خریداران ملزم به واریز ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و یک درصد مالیات نقل و انتقال و ۲ درصد مالیات شماره گذاری برچسب انرژی (بر مبنای قیمت نهایی) و همچنین مبلغ ۴۲ میلیون و ۳۴ هزار و ۴۶۵ ریال به ازای هر خودرو شامل بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۸ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۴۶۵ ریال و خدمات مرتبط با شماره گذاری و پلاک به مبلغ ۳ میلیون و ۸۹۷ هزار ریال هستند.

در این اطلاعیه همچنین اشاره شده انتخاب نمایندگی و امکان تعیین رنگ خودرو (سفید یا مشکی) بدون هزینه در مرحله تکیمل وجه برای مشتری فراهم شده است.

بورس کالا چیست؟ | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های پیشین از مجموعه بورس و بازار سرمایه مجله فرادرس، در مطالب «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با مفاهیم بورس و همچنین مباحثی مانند تابلوخوانی، نوسان‌گیری و شاخص بورس آشنا شدیم. همچنین، درباره حجم مبنا و قیمت پایانی بحث کردیم. در این آموزش با بورس کالا آشنا می‌شویم.

فیلم آموزش رایگان بورس کالا

فیلم آموزش رایگان بورس کالا به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص بورس کالا، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

بورس کالا چیست ؟‌

بورس کالا، مشابه بورس اوراق بهادار، بازاری است که در آن معامله و داد و ستد انجام می‌شود، با این تفاوت که در بورس کالا، همان‌گونه که از نامش پیداست، کالاهای خام و فرآوری نشده مانند گندم، برنج، پنبه، فلزات و… معامله می‌شود. وجود مشکلات و محدودیت‌های بازار سنتی، شفاف نبودن کشف قیمت در آن‌ها، و وجود نداشتن تضمین‌های لازم برای معامله‌گران، منجر به راه‌اندازی بازارهایی مانند بورس کالا شده است. از ویژگی‌های بورس کالا می‌توان حضور نهادهای ناظر را نام برد که با در نظر گرفتن قوانین و مقررات، از حقوق تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و بازرگانان حمایت می‌کنند.

فعالان بورس کالا معمولاً دو دسته‌اند. دسته اول کسانی مانند تولیدکنندگان کالا و مصرف‌کنندگان عمده هستند که می‌خواهند از نوسان قیمت‌ها در امان باشند. اما گروه دوم افرادی هستند که از نوسان قیمت استقبال کرده و با استفاده از این نوسان‌ها سود خود را حداکثر می‌کنند.

امروزه صدها بورس کالای مدرن در سراسر دنیا فعال است که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به بورس تجاری شیکاگو (CME)، بورس کالای نیویورک (NYMEX)، بورس کالای توکیو (TOCOM)، بورس کالای هند (MCX) و بورس کالای شانگهای (SHFE) اشاره کرد.

بورس کالا در ایران

از آنجایی که بازار ایران سابقه‌ای سنتی دارد، همواره با مشکلات و محدودیت‌هایی روبه‌رو بوده است. علی‌رغم پتانسیل بالای این بازار، به دلیل عدم وجود ساختار مناسب، بازدهی قابل قبولی در آن وجود نداشته است. برخی از مهم‌ترین مشکلات و محدودیت‌های بازار کالا در ایران عبارتند از:

• عدم هماهنگی بخش‌های تولید، بازار مصرف، واردات و صادرات
• عدم وجود سیستم ناظر
• نبود نظام قیمت‌گذاری شفاف
• نوسان‌های کاذب قیمت
• نبود داده و سیستم پردازش جهت تصمیم‌گیری مناسب
• عدم امکان مدیریت ریسک

با توجه به موارد بالا، ایجاد بازاری ساختارمند و منسجم احساس می‌شد. در همین راستا، در شهریور سال ۱۳۸۲ بورس فلزات، به عنوان اولین بوس کالای ایران، فعال شد و یک سال بعد، در شهریور ۱۳۸۳ بورس کالای کشاورزی نیز فعالیت خود را شروع کرد.

پس از آن، بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و قانون جدید بازار اوراق بهادار، با ادغام بورس فلزات و کشاورزی، موجبات تشکیل شرکت بورس کالای ایران در مهر سال ۱۳۸۶ فراهم شد.

مهم‌ترین اهداف و اثرات بورس کالا به شرح زیر است:

• اطلاع‌رسانی درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاها جهت افزایش سطح دانش فعالان بازار
• توسعه سرمایه‌گذاری و ارائه تسهیلات مالی برای خرید و فروش
• امکان مدیریت ریسک در بازار
• شفافیت قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا
• نظارت و سازمان‌دهی بازار
• تسهیل معامله بر اساس قانون

معاملات در بورس کالا چگونه است؟

معاملات بورس کالا در قالب قراردادهای استانداردی انجام می‌شود. به طور کلی، انواع قراردادهای داد و ستد به شرح زیر هستند:

• قرارداد نقدی: در قرارداد نقدی، خریدار کل قرارداد را به علاوه کارمزد کارگزار به صورت نقد پرداخت کرده و فروشنده نیز موظف است کالا را به خریدار تحویل دهد. در این نوع قرارداد که تحویل فوری نیز نامیده می‌شود، وجه و کالا باید در سه روز مبادله شوند. قراردادهای معاوضه نفتی از این دسته‌اند.
• قرارداد سَلَف: نوعی قرارداد است که در زمان معامله، خریدار مبلغ را پرداختی می‌کند، ولی فروشنده آن را در آینده تحویل خواهد داد.
• قرارداد نسیه: در قرارداد نسیه، پرداخت به صورت نقد و نسیه مورد توافق قرار می‌گیرد، ولی تحول کالا باید حداکثر تا سه روز کاری پس از انجام معامله انجام شود. این قرارداد برعکس قرارداد سلف است.
• قرارداد آتی: در قرارداد آتی، فروشنده و خریدار متعهد می‌شوند که یک دارایی پایه را در زمان آینده با قیمت مشخصی داد و ستد کنند. در زمان مورد توافق، خریدار باید هزینه مشخص شده در قرارداد را پرداخت کرده و فروشنده باید کالا را تحویل دهد.
• قرارداد اختیار معامله: این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش. در قرارداد اختیار خرید، به خریدار اختیار (و نه اجبار) داده می‌شود که یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا زمان مشخصی بخرد. فروشنده این قرارداد نیز اجبار دارد تا قبل از اتمام مهلت، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشته باشد، دارایی معین را در قیمت مشخص معامله کند. برعکس، در قرارداد اختیار فروش، فروشنده ملزم به فروش کالا نیست.
• قراردادهای صلح: نوعی قرارداد است که در آن، دو طرف بر امری توافق می‌کنند که عنوان آن قراردادهای معروف از قبیل خرید، رهن، اجاره و… نباشد. قرارداد صلح گاهی برای رفع اختلافات موجود یا برای جلوگیری از تنازع احتمالی آینده صورت می‌گیرد یا به جای یکی از قراردادهای معاملاتی به کار می‌رود.
• قراردادهای خاص موضوع ماده ۱۰ قانون مدنی: ماده 10 قانون مدنی به عنوان اصل آزادی قراردادها مورد قبول قانون‌گذار است. شرکت بورس کالای ایران در نظر دارد این قراردادها را پس از انجام مراحل کارشناسی حقوقی، بر اساس ماده 10 قانون مدنی اجرایی کند.
• قراردادهای معاوضه: در قرارداد معاوضه، یک دارایی یا تعهد در مقابل یک دارایی یا تعهد دیگر، به منظور تمدید یا کاهش سررسید معامله می‌شود.

در بورس‌های دنیا، داد و ستدها به صورت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است. در نتیجه، کالا به طور فیزیکی معامله نمی‌شود و تنها ۳ درصد از معاملات به تحویل فیزیکی کالا می‌انجامد.

فرایند معامله در بورس کالا در چهار مرحله انجام می‌شود:

1. درخواست خرید یا فروش مشتری به کارگزار و ارائه این سفارش از طرف کارگزاری در تالار معاملات
2. اجرای سفارش به روش حراج حضوری و ثبت معامله در سیستم توسط ناظر معاملات
3. آغاز داد و ستد، پردازش اطلاعات و تهیه گزارش نهایی (شامل وضعیت سپرده‌های مورد نیاز، تسویه روزانه و کارمزد معاملات) توسط اتاق پایاپای و ارسال آن به دفاتر کارگزاران
4. تسویه حساب اتاق پایاپای با کارگزاران، تسویه حساب کارگزار با مشتری و ارسال آگهی انجام معامله برای مشتری

برای آشنایی بیشتر با این موضوعات، می‌توانید به فیلم آموزش آشنایی با بازارهای مالی مراجعه کنید. در این آموزشِ ۲ ساعت و ۸ دقیقه‌ای، انواع بازارهای مالی، بازار سهام، مفاهیم کاربردی بورس، بازارهای آتی و بازارهای ارز به طور کامل توضیح داده شده است. لینک این آموزش را در ادامه مشاهده می‌کنید.

برای مشاهده فیلم آموزش آشنایی با بازارهای مالی + اینجا کلیک کنید.

مزایای بورس کالا چیست؟

مهم‌ترین مزایای بورس کالا عبارتند از:

• ایجاد اطمینان در نزد خریدار و فروشنده: اصالت کالاهایی که در این بورس عرضه می‌شوند، تأیید شده است. علاوه بر این، اصالت فروشنده و خریدار نیز مورد تأیید قرار می‌گیرد. همچنین، پرداخت وجه و تسویه نیز ریسکی نخواهد داشت و از طریق اتاق پایاپای انجام می‌شود.
• کشف نرخ واقعی: کشف نرخ در بازار کالا مبتنی بر عرضه و تقاضا است. در بورس کالا، کشف نرخ بر اساس رقابت بین عرضه‌کنندگان و خریداران انجام می‌شود و همه عوامل، تأثیر خود را مستقیماً‌ روی قیمت خواهند داشت.
• شفافیت: در بورس کالا، خریدار، فروشنده و معاملات آن‌ها به طور شفاف در معرض دید همه قرار دارد و به این ترتیب، امکان معاملات صوری و دستکاری قیمت‌ها وجود ندارد.
• جبران خسارت:‌ به توجه به تضامین طرفین معامله در بورس کالا، جبران خسارت در تسویه یا تحویل کالا از طریق اتاق پایاپای انجام شده و نیازی به اقامه دعوی در مراجع قضایی و صرف وقت نیست.
• تأمین مالی: از آنجایی که دو طرف معامله در بورس کالا می‌توانند داد و ستد را به صورت تسویه یا خرید سلف انجام دهند و با توجه به اینکه بانک‌ها می‌توانند بر اساس بورس کالا ایران اسناد معتبر به خریدار وام اعطا کنند، تأمین مالی به سهولت انجام می‌پذیرد.
• معاملات ساختارمند و مکانیزه: در بورس کلا، برخلاف بازارهای سنتی، معاملات به صورت مکانیزه و در بستری منظم انجام می‌شوند.
• عدم نیاز به تبلیغات گسترده: در بورس کالا عرضه کننده به تعداد زیادی خریدار داخلی و خارجی معرفی می‌شود. بدیهی است که این کار در حالت عادی، مستلزم تبلیغات و هزینه زیادی است.
• جمع‌آوری اطلاعات: با استفاده از اطلاعات خرید و فروش در بورس کالا می‌توان تحلیل‌های اقتصادی را به درستی انجام داد.
• بخشودگی مالیاتی: طبق قانون توسعه ابزارهای جدید، ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس کالا معامله می‌شوند، بخشوده خواهد شد.

البته در بورس کالا محدودیت‌هایی نیز وجود دارد. برای مثال، حجم خرید در بورس کالا باید از حد معینی، مثلاً ۲۰ یا ۱۱۰ یا ۲۲۰ تن در رینگ‌های مختلف کمتر نباشد. یا اینکه برخی کالاها به صورت سبد ارائه بورس کالا ایران می‌شوند و خریدار نمی‌تواند انتخاب کند.

سخن پایانی

در این مطلب به صورت خلاصه به ماهیت کلی بازار بورس کالا در ایران پرداختیم، همچنین انواع و فرآیند معاملات در آن را مرور کردیم و در نهایت مزایای سرمایه‌گذاری در این بازار را بر شمردیم. دیدگاه شما در رابطه با بازار بورس کالا چیست؟ از شما دعوت به عمل می‌آوریم، اگر تجربه‌ای از حضور در این بازار دارید، آن را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و سایر خوانندگان مجله فرادرس در میان بگذارید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند: