تجدید ارزیابی دارایی ها
تا کنون در مجله فرادرس، مقالات و آموزشهای متنوعی را در موضوع «تجدید ارزیابی دارایی ها» منتشر کرده ایم. در ادامه برخی از این مقالات مرتبط با این موضوع لیست شده اند. برای مطالعه هر مقاله، لطفا روی عنوان آن کلیک کنید.
خبر افزایش سرمایه یک سهم، معمولا بازتاب گستردهای بین فعالان بازار بورس و اوراق بهادار دارد. خیلی از افراد مبتدی بازار بورس، از این خبر…
با فرادرس
آموزشهای ویدئویی فرادرس
همراه شوید
سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمیترین وبسایتهای یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود. فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینههای علمی گوناگون از جمله آمار و دادهکاوی، هوش مصنوعی، برنامهنویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزشهای دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرمافزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزشهای دانشآموزی و نوجوانان، آموزش زبانهای خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهرهگیری از آموزشهای با کیفیت، به روز و مهارتمحور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانشآموزان فرادرس و با بهرهگیری از آموزشهای آن، میتوانید تجربهای متفاوت از علم و مهارتآموزی داشته باشید. مشاهده بیشتر
هر گونه بهرهگیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.
© فرادرس ۱۴۰۱
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها | صفر تا صد
هر شرکتی، داراییهایی دارد که در ترازنامه ی آن درج و ثبت شده است. ارزش و قیمت دارایی شرکتها در طی زمان، در حال تغییر خواهد بود. در روش افزایش سرمایه از روش تجدید ارزیابی داراییها، شرکتها قادر خواهند بود تا با رعایت مقررات قانونی، داراییهای خود را ارزشگذاری مجدد کرده، مازاد آن را به حساب سرمایه منتقل سازند. در این مطلب، قصد داریم تا تمام آنچه که در این شیوه از افزایش سرمایه وجود دارد بررسی نماییم.
افزایش سرمایه چیست؟
شرکتها برای اجرایی کردن اهداف خود، نیاز به «تأمین مالی» خواهند داشت. یعنی روشهایی که بتواند منابع مالی و سرمایهای شرکت را ایجاد و تغذیه نماید. بدین صورت، شرکت قادر خواهد بود تا برنامهها و اهداف توسعهی خود را ارتقا بخشد. از جمله روشهایی که شرکتها میتوانند برای تأمین مالی خود، به کار بگیرند، افزایش سرمایه است. در این روش، هدف آن است که رقم و مبلغ حساب سرمایهی شرکت ارتقا یابد؛ این امر سبب ارتقای شرکت از نظر قراردادهای تجاری و … خواهد شد.
روشهای افزایش سرمایه و افزایش سرمایه از منبع تجدید ارزیابی دارایی ها تجدید ارزیابی داراییها
در حالت کلی، چهار روش برای افزایش سرمایه بیان میشود که در لیست زیر بیان شدهاند:
- افزایش سرمایه از طریق سود انباشته
- افزایش سرمایه از طریق آوردهی نقدی و مطالبات حالشده
- افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییهای شرکت
- افزایش سرمایه از طریق صرف سهام
در هر کدام از این روشها، براساس روش خاصی به تأمین مالی شرکت میپردازند. همچنین در این مطلب، روش سوم یعنی « افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییهای شرکت» را بررسی و تشریح خواهیم نمود. این روش به خصوص در اقتصاد تورمی و لزوم ارتقا نسبت به کفایت سرمایه، بسیار کاربردی و مورد توجه خواهد بود.
مفهوم دارایی و افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی
دارایی یا asset به کلیهی منابعی گفته میشود که ارزش اقتصادی داشته، فرد، شرکت یا دولت میتواند مالکیت آن را در اختیار داشته باشد. انتظار میرود که دارایی در آینده برای فرد منافعی را بهدنبال داشته باشد. به عبارت دیگر، دارایی باید بتواند در آينده (در طی زمان) جریان نقدی ایجاد کند یا سبب کاهش هزینهها و افزایش فروش شود؛ به عنوان مثال تجهیزاتی که برای یک کسب و کار تهیه میشود، چون میتواند سبب درآمدزایی گردد، جزو دارایی آن کسب و کار محسوب میشود. در هنگام ثبت و تأسیس یک شرکت، کلیهی داراییها، در ترازنامه درج خواهد شد.
داراییها میتوانند به صورت جاری یا ثابت باشند. داراییهای جاری، آن دسته از داراییها هستند که خاصیت نقدشوندگی بسیار بالایی دارند و به صورت یک ساله، مورد استفاده قرار میگیرند، مانند پول نقد. همچنین داراییهای ثابت، برخلاف داراییهای جاری، جریان نقدی بیشتر از یک سال، ایجاد خواهند کرد.
داراییهای ثابت، خود به دو گروه داراییهای مشهود و نامشهود تقسیم میشوند. مبنای این دستهبندی، فیزیکی بودن یا نبودن آن دارایی است. داراییهایی مانند زمین، ساختمان و … که وجود فیزیکی دارند، در گروه داراییهای ثابت مشهود قرار میگیرند. از طرف دیگر، نرم افزارها، علائم تجاری و … که به صورت فیزیکی نیستند، دارایی ثابت نامشهود خواهند بود.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها چگونه است؟
با افزایش تورم در یک کشور، قدرت و ارزش پول آن کشور، افت پیدا میکند. در نتیجهی این امر، در قیمت کالاها و خدمات جهش روبه بالایی رخ میدهد و اصطلاحاً گرانی به وجود خواهد آمد. این موضوع، در جنبههای گوناگون خود را نشان میدهد؛ به عنوان مثال نرخ تمامشده برای یک ساختمان، بر طبق وضعیت اقتصادی به وجود آمده (ناشی از تورم) با ارزش جاری آن متفاوت خواهد بود. یعنی قیمت ساختمان در اقتصاد تورمی، قیمتی بسیار بالاتر خواهد داشت؛ در نتیجهی این شرایط، نمیتوان تصمیم اقتصادی درست را اتخاذ نمود، چرا که اطلاعات ناقص و نامربوط است.
یکی از راهکارهایی که در چنین شرایطی، میتواند نقص این اطلاعات را برطرف سازد، تجدید ارزیابی داراییها است. در این روش، دارایی ثابت که قبلاً از ارزش و بهای خاصی برخوردار بوده است دوباره تعیین ارزش میشود. روشن است که به دلیل تورم ، این ارزش فعلی (ارزش جاری)، از ارزش قبلی آن بالاتر است. بنابراین یک مابهالتفاوت قیمتی میان قیمت قبلی و قیمت تورمیافته وجود دارد که به نام «مازاد تجدید ارزیابی» شناخته میشود. برای درک بهتر موضوع، یک مثال میزنیم.
تصور کنید شرکتی در سال ۱۳۶۰ تأسیس شده باشد. این شرکت در زمان تأسیس خود، زمین، ساختمان و تجهیزاتی را فراهم آورده است که به طور مثال، تمام آنها در حدود ۱۰۰ میلیارد تومان ارزش داشته است. حال اگر این شرکت قصد افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها داشته باشد، بعد از طی مراحل قانونی، کارشناس دادگستری اقدام به ارزشگذاری دوبارهی داراییهای آن شرکت خواهد کرد. به عبارت دیگر، داراییهای شرکت با نرخ روز، ارزشگذاری میشوند. از آنجا که تورم وجود داشته، نرخ زمین و ساختمان و داراییها، روند صعودی یافته است؛ بنابراین با قیمتگذاری جدید، داراییها میتواند چندین برابر قیمت اولیه ارزش داشته باشد.
ویژگیهای افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها
هر یک از روشهای مختلفی که برای افزایش سرمایه در نظر گرفته میشوند، مزایا و ویژگیهای خاص خود را دارد که برحسب زمان و شرایط شرکت، میتوان بهترین شیوه را برای افزایش سرمایه انتخاب نمود. بنابراین آشنایی با ویژگیها و امتیازات روشهای گوناگون افزایش سرمایه در اتخاذ تصمیم در این زمینه، بسیار مؤثر است. در این بخش، قصد داریم تا مهمترین ویژگیهای افزایش سرمایه از روش تجدید ارزیابی داراییها را بررسی کنیم.
اولین ویژگی که در شیوهی افزایش سرمایه از روش تجدید ارزیابی داراییها دیده میشود، بهروزرسانی و ایجاد انضباط در اطلاعات داراییهای شرکت است. به این صورت که بعد از تجدید ارزش دارایی، با لیست جدیدی از قیمتها و ارزشها روبهرو خواهیم بود که واقعیتر و بهروزتر هستند؛ چرا که بعد از تورمِ بهوجودآمده، نرخهای قدیمی دیگر اعتباری ندارند.
ویژگی مهم دیگری که در افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها دیده میشود، آن است که مابهالتفاوت بهوجود آمده از ارزش و قیمت جدید داراییها، سبب ایجاد نقدینگی نخواهد شد! به عبارت دیگر این افزایش قیمتی که در خصوص داراییهای شرکت وجود دارد، ارزش آن شرکت را بالاتر نمیبرد. این موضوع در ادامهی مطلب اثبات شده است.
معایب افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها
در روش افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییها، مشکلاتی نیز وجود دارد. این مشکلات سبب میشوند تا بسیاری از شرکتها، رغبتی برای اعمال افزایش سرمایهی خود از این طریق نداشته باشند. در این بخش، به معرفی مسائل و مشکلات این روش میپردازیم.
افزایش هزینهی استهلاک، یکی از مسائلی است که در تجدید ارزیابی داراییها وجود دارد. همانطور که میدانید، گذشت زمان سبب فرسوده شدن و استهلاک وسایل، ابزارها و دیگر داراییهای فیزیکی خواهد شد. به عنوان مثال، یک ساختمان با گذشت زمان دچار فرسودگی میشود. این امر سبب میگردد علیرغم افزایش ارزش زمین (که ساختمان در آن واقع شده است)، هزینهی بنای ساختمان به شدت دچار افت شود.
مشکل دیگری که در افزایش سرمایه از روش تجدید ارزیابی داراییها دیده میشود، افزایش هزینههای نگهداری است. از هر دارایی فیزیکی و غیرفیزیکی باید نگهداری شود. اِعمال نکات مراقبتی سبب میشود تا ارزش دارایی حفظ شود. این در حالی است که خودِ مراقبت و نگهداری، نیازمند صرف هزینه خواهد بود.
چگونگی انجام افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییها
در گام اول برای افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییها، شرکت باید به صورت قانون مراجعه نماید و از اینکه مشمول مادهی ۱۴۱ قانون تجارت میشود، اطمینان حاصل یابد؛ در صورت شمول، این شرکت میتواند برای افزایش سرمایه به روش تجدید ارزیابی داراییها، اقدام نماید. لازم به ذکر است که این روش در اقتصادهای تورمی انجام میشود؛ بنابراین در شرایط ثبات قیمتها، انجام تجدید ارزیابی داراییها توجیهی نخواهد داشت. در مرحلهی بعد، میبایست گزارش توجیهی حسابرس تهیه شود. با استفاده از نظر کارشناس دادگستری، میتوان کلیهی داراییهای شرکت را ارزشگذاری و قیمتگذاری نمود.
مبلغ حاصل از مابهالتفاوت قیمت روز داراییهای شرکت، میتواند به سرمایهی اسمی شرکت افزوده شود. این کار منجر به افزایش سرمایه به عنوان مثال از ۱۰۰ درصد تا ۵۰۰ درصد خواهد شد. مازاد تجدید ارزیابی، به عنوان بخشی از حقوق صاحبین سرمایه در ترازنامه در نظر گرفته میشود. در این شیوه، سهامدار جدیدی ایجاد نمیشود و در حالت کلی، در ارزش دارایی سهامداران نیز تغییری به وجود نخواهد آمد، چرا که افزایش سهام هر سهامدار، با افت قیمت هر سهام همراه بوده و سهم به صورت رقیق شده در میآید.
جمعبندی آکادمی دانایان
تأمین مالی از طریق افزایش سرمایه، از مهمترین اقداماتی است که هر شرکت میتواند برای پیشبرد اهداف توسعهای خود، در نظر داشته باشد. افزایش سرمایه از روش تجدید ارزیابی دارایی، یکی از چهار روش بیان شده برای افزایش سرمایه است. در روش افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییها، شرکتها میتوانند نسبت به قیمتگذاری داراییهای خود اقدام نمایند. در شرایط تورم اقتصادی که قیمت کالا و خدمات افزایش پیدا میکند، قیمتگذاری دوبارهی داراییهای شرکت نیز با افزایش همراه خواهد بود. بنابراین مبلغی به عنوان مازاد تجدید ارزیابی، تجدید ارزیابی دارایی ها حاصل از مابهالتفاوت قیمت دارایی در ابتدای تأسیس شرکت (هزینهی اصلی پرداختشده) و قیمتگذاری جدید، حاصل خواهد شد؛ این مبلغ به عنوان حقوق سهامداران در نظر گرفته میشود.
افزایش سرمایه شرکت از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
شرکتها برای راهاندازی واحدهای جدید و همچنین برای توسعههای مالی و اصلاح عملکرد خود، با روشهای گوناگونی به افزایش سرمایه میپردازند یکی از این روشها افزایش سرمایه شرکت از محل تجدید ارزیابی دارایی ها است. طبیعتاً روشهای گوناگونی برای این امر وجود دارد که مزایا و معایب خود را دارد در نهایت هرکدام از این روشها توسط هیئت مدیره شرکتها بررسی شده و سپس مورد تأیید قرار میگیرند.
افزایش سرمایه چیست و چگونه انجام میشود؟
اگر یک شرکت تولیدی بخواهد واحدهای تولیدی دیگری به مجموعه خود بیفزاید، قطعاً به سرمایهای بیشتر از آنچه در دسترس دارد، نیاز پیدا میکند. همچنین شرکتهای خدماتی نیز در پی اضافه کردن و ارائه خدمات در سطح وسیعتر، به افزایش سرمایه نیاز پیدا میکنند. اما برای بدست آوردن این سرمایه، چندین راه در پیش روی شرکتها قرار دارد که آنها بسته به شرایط خود یکی از آنها را انتخاب میکنند. از جمله روشهای افزایش سرمایه شرکتها میتوان موارد زیر را نام برد:
- افزایش سرمایه از محل سود انباشته
- افزایش سرمایه از آورده نقدی و مطالبات حال
- افزایش سرمایه از محل صرف سهام
- افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییهای شرکت
هریک از روشهای فوق میتوانند با استفاده از منابع متفاوتی، تأمین مالی شرکتها را به همراه داشته باشند. برای مثال، در روش استفاده از محل سود انباشته، این خود شرکت است که از منابع داخلی سودهای سالیانه ذخیره شدهاش برای افزایش دادن سرمایه کلی شرکت بهره گرفته و آن را در بین سهامدارانش تقسیم میکند.
در روش آورده نقدی نیز، سرمایه از منابع خارجی و از طریق مشارکت هریک از سهامدارن ایجاد میشود. روش محل صرف سهام از طریق مابهالتفاوت قیمتها در شرکت و بازار باعث افزایش سرمایه میشود. روش تجدید داراییهای شرکت نیز موضوع این مطلب است که در ادامه به بررسی دقیق آن خواهیم پرداخت.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها
در روش «افزایش سرمایه از محل تجدید داراییها» باید به داراییهای یک شرکت نگاه بیندازیم، چراکه این داراییها هستند که میتوانند باعث تأمین مالی شرکت شوند. هر شرکت وقتی دارایی جدیدی را به لیست داشتههایش اضافه میکند، با همان قیمت خرید اولیه در دفاتر حسابداریاش ثبت میشود. این در حالی است که روز به روز بر قیمت داراییها افزوده شده و پس از چند سال، نرخ آنها چند برابر میشود.
برای مثال، اگر یک شرکت تولیدی در آغاز فعالیت خود یک زمین ۱۰۰ هزار متری با قیمت متری صدهزار تومان در سال ۱۳۸۰ خریده باشد (جمعاً به مبلغ ۱۰ میلیارد تومان) و حالا قیمت هر متر آن زمین یک میلیون تومان باشد (۱۰۰ میلیارد تومان)، میتوان از این قائده در افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها استفاده کرد. چراکه در سیستم حسابداری آن شرکت، همان قیمت متری صد هزار تومان ثبت شده است و قیمت روز زمین لحاظ نشده (در این حالت، ۸۰ میلیارد تومان به لیست داراییهای شرکت افزوده میشود!)
البته داراییهای یک شرکت فقط شامل زمین نیست و میتواند تجهیزات، ماشینآلات، ساختمان و حتی سرمایهگذاریهای شرکت را نیز در بر بگیرد. از طریق ارزیابی دوباره قیمت این داراییها و بهروزرسانی نرخ آنها، ارزش بالاتری برای شرکت ایجاد خواهد شد.
تجدید ارزیابی داراییهای یک شرکت، چه تأثیری بر روی سهام آن در بورس دارد؟
وقتی شرکت داراییهای خود را مورد تجدید ارزیابی قرار میدهد، افزایش سرمایه از طریق منابع داخلی ایجاد شده و شرکت روی منابع خارجی و جذب سرمایه و سرمایهگذاران جدید اقدام نکرده است. پس یک روش مستقل به حساب میآید. اما این تجدید ارزیابی باعث کاهش قیمت سهام آن شرکت در بورس میشود!
ارزان شدن تجدید ارزیابی دارایی ها قیمت یک سهم، یکی از عوامل محبوبیت سهمها در بازار بورس است؛ اکثریت سهامدارن علاقه بیشتری به خرید سهام ارزان دارند تا سهامی که قیمتهای بالایی دارند. سهمهای ارزان در کوتاه مدت امکان رشد بالاتری دارند و سهامداران میتوانند از افزایش نرخ آن در آینده نزدیک بهرهمند شوند. این مفهوم بهصورت مفصل در آموزش ۰ تا ۱۰۰ بورس که توسط تیم «دلفین وست» آماده شده، آموزش داده میشود.
کدام سهامداران از افزایش سرمایه حاصل از تجدید ارزیابی داراییها بهرهمند میشوند؟
وقتی یک شرکت برای افزایش سرمایه خود از روش تجدید ارزیابی داراییها استفاده کند، کلیه افرادی که در آن زمان سهامدار آن شرکت باشند، از افزایش سرمایه بهرهمند خواهند شد. اگر شما سهم کوچکی از سهام یک شرکت را در پرتفوی خود داشته باشید، پس از عملیات تجدید ارزیابی داراییها، بسته به مقدار سهمی که دارید، مقداری سهام جدید به سهام پیشین آن شرکت در پرتفوی شما افزوده میشود.
این نوع سهمبندی را در بازار بورس، با عنوان «سهام جایزه» میشناسند که بهصورت خودکار به سهام افراد افزوده میشود. بنابراین اگر یکی از شرکتهایی که سهام آنها را خریداری کردهاید، بخواهد تجدید ارزیابی داراییهای خود را انجام دهد، سهام حاصل از این تجدید ارزیابی به شما نیز تعلق میگیرد.
مزایا افزایش سرمایه به روش تجدید ارزیابی دارایی ها
- خروج از قانون ۱۴۱ تجارت:
- افزایش اطلاعاتی بازار تجدید ارزیابی دارایی ها سرمایه:
- افزایش طرفیت تامین مالی:
- دقیقتر شدن نسبتهای مالی:
- مقایسه بهتر صورتهای مالی:
- کاهش هزینههای سیاسی:
نکات تکمیلی افزایش سرمایه به روش تجدید ارزیابی داراییها
روش تجدید ارزیابی دارایی به نسبت سایر روشهای افزایش سرمایه، طرفداران کمتری دارد. اما اخیراً برخی از شرکتها از این روش استفاده کردهاند و پیشبینی میشود در آینده، تعداد بیشتری از شرکتها تصمیم به تجدید ارزیابی داراییهای خود بگیرند. نکات زیر میتواند دید جامعتری نسبت به این روش ایجاد کند.
- افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی داراییها، تنها سرمایه را روی کاغذ زیاد میکند و عملاً هیچ سرمایه تازهای در شرکت جاری نمیشود!
- تجدید ارزیابی داراییها میتواند باعث واضحتر شدن ارزش یک شرکت شود؛ چراکه شرکتها با پی بردن به ارزش حقیقی آنچه که دارند، میتوانند برخی از آن داراییها را فروخته و سود ایجاد کنند.
- تجدید ارزیابی داراییها باید با دقت و کارشناسی شده انجام شود، چراکه تجدید ارزیابی نادرست داراییها میتواند هزینههای استهلاک شرکت را بالا برده و باعث افزایش زیان شرکت شود.
- تجدید ارزیابی داراییها سبب میشود تا ارزش ذاتی شرکتها، منصفانهتر شناخته شود.
- به دلیل تورم شدیدی که بر اقتصاد کشورمان حاکم شده، تجدید ارزیابی داراییها میتواند با مشخص کردن ارزش حقیقی شرکتها، چشماندازهای تازهای را به روی آنها بگشاید. چگونگی این عمل در آموزش بورس توضیح داده شده است.
- به دلیل اینکه معمولاً ارزش حقیقی داراییها نادیده گرفته میشود، پی بردن به ارزش واقعی شرکتها ناشناخته باقی میماند و اکثر نتیجه گیریها در مورد سودآوری آنها به صورت مقطعی انجام میشود!
سخن نهایی
شرکتهایی که قصد توسعه فعالیت دارند، برای افزایش مالی خود نمیتوانند روی تجدید ارزیابی داراییها حساب کنند؛ چون آنها برای راهاندازی واحدهای تازه به سرمایههای مازادی نیاز دارند که باید از منابع داخلی و خارجی تأمین شوند. تنها شرکتهایی میتوانند از این روش استفاده کنند که بخواهند ارزشهای حقیقی خود را با نرخ روز محاسبه کنند و از مزایای آتی آن بهرهمند شوند!
بنابراین اگر سهام جایزه حاصل از تجدید ارزیابی داراییهای یک نماد بورسی به شما تعلق بگیرد، صرفاً تعداد سهام شما بالا میرود، اما قیمت آن تغییر چندانی نمیکند (سهام بیشتر شده، اما نرخ سهام کمتر میشود!) یعنی به تناسب زیاد شدن سهمها، سود آن بر تعداد تقسیم میشود! برای درک بهتر این نوع از افزایش سرمایه، انواع دوره بورس و آموزش مقدماتی بورس دلفین وست در دسترس قرار دارند.
برای یادگیری “افزایش سرمایه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
نحوه بررسی افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی
با عنایت به استانداردسازی و عملیاتی ساختن فرایند ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری و ایجاد رویۀ واحد و در راستای تکالیف قانونی به استناد ماده (۱۷) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور و تقویت آنها در امر صادرات و اصلاح ماده (۱۰۴) قانون مالیاتهای مستقیم و آییننامه اجرایی آن مصوب ۹/۴/۱۳۹۲ و همچنین بند ۴۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۲، نحوۀ ممیزی و اقدامات ثبتی در خصوص صورتجلسات افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی به شرح ذیل است:
۱- کلیه اشخاص حقوقی ازجمله انواع شرکتهای تجاری و واحدهای اقتصادی که طی ۵ سال اخیر اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ننمودهاند، میتوانند از این قانون و آییننامه اجرایی آن در خصوص افزایش سرمایه با توجه به مدتزمان پیشبینیشده اقدام نمایند.
۲- اشخاص حقوقی که تا پایان سال تجدید ارزیابی، افزایش سرمایه خود را در مرجع ثبت شرکتها ثبت ننمایند، بایستی، تجدید ارزیابی داراییها را در دفتر قانونی شرکت منظور و بر اساس تبصره ۳ ماده ۲ آئیننامۀ مرقوم، حداکثر تا سه ماه پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، نسبت به ثبت آن اقدام نمایند.
۳- در اجرای افزایش سرمایه از طریق مازاد تجدید ارزیابی، رعایت دقیق قوانین تجارت ازجمله تکالیف ماده ۱۰۶ و ۱۶۱ لایحه اصلاحی الزامی است.
۴- با عنایت به اینکه تجدید ارزیابی نسبت به اموال اشخاص حقوقی صورت میپذیرد و شخصیت حقوقی شرکت یا مؤسسه جدا از شخصیت حقوقی سهامداران یا شرکا است، لذا سلب افزایش سرمایه نسبت به برخی از سهامداران و شرکا امکانپذیر نیست و سرمایه به نسبت مساوی افزایش مییابد.
۵- با عنایت به اینکه افزایش سرمایه علاوه بر پیشبینی در قوانین بودجه سنواتی، در قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور و تقویت آنها در امر صادرات و اصلاح ماده (۱۰۴) قانون مالیاتهای مستقیم و آییننامه اجرایی آن مصوب ۹/۴/۱۳۹۲ پیشبینی شده است، لذا تا زمان اعتبار قانون مذکور میتوان نسبت به ثبت افزایش سرمایه از طریق مازاد تجدید ارزیابی اقدام نمود.
۶- در صورتجلسات ابرازی، بهموجب این مقررات و مدارک و مستندات پیوست میبایست شخصیت حقوقی بهصراحت مراتب رعایت مفاد ماده ۳ آئیننامه مرقوم مبنی بر تجدید ارزیابی تمامی اموال یک طبقه را گواهی و تائید نمایند.
۷- تجدید ارزیابی دارایی توسط کارشناس رسمی دادگستری صورت میپذیرد. همچنین در مورد شرکتهای دولتی و شرکتهای وابسته به مؤسسات عمومی غیردولتی، تجدید ارزیابی توسط کارشناس یا کارشناسان منتخب مجمع عمومی صاحبان سهام نیز امکانپذیر است.
۸- مدارک و مستندات لازم در خصوص ثبت افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی، علاوه بر شرایط کلی و شرایط دعوت و رعایت اساسنامه، ارائه صورتجلسه مجمع عمومی فوقالعاده با دستور افزایش سرمایه، گزارش بازرس در خصوص مبلغ تجدید ارزیابی و نحوه اختصاص آن در تقویم افزایش سرمایه، گزارش کامل کارشناس رسمی دادگستری و یا کارشناس منتخب مجمع عمومی (در خصوص شرکتهای دولتی و عمومی) ضروری است.
۹- اشخاص حقوقی مشمول نهادهای مالی و یا شرکتهای سهامی عام مشمول بورس، در اجرای ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه و ماده ۲۵ قانون بورس اوراق بهادار، بایستی قبل از ثبت افزایش سرمایه نسبت به اخذ مجوز از سازمان بورس اقدام نمایند.
۱۰- اشخاص حقوقی موضوع نهادهای پولی و بانکی، در اجرای ماده ۹۶ قانون برنامه پنجم توسعه و قانون پولی و بانکی کشور میبایستی قبل از ثبت افزایش سرمایه، نسبت به اخذ مجوز از بانک مرکزی اقدام نمایند.
لذا با عنایت خواهشمند است مراتب به نحو مقتضی به مراجع ثبت شرکتها تابعۀ آن استان ابلاغ و پیگیری لازم به عمل آید.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها ؛ مزایا و معایب
زمانی که شرکت ها و سازمان ها با مشکلات مالی روبرو شده و نیاز به نقدینگی پیدا می کنند، روش های مختلفی برای تامین سرمایه پیش روی آن ها قرار دارد که به نظر می رسد یکی از بهترین آن ها، تامین سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها باشد.با استفاده از این روش اگر چه نقدینگی به سازمان وارد نمی شود، اما بالا بردن سرمایه، موجب بازگشت اعتماد نسبت به وضعیت و عملکرد سازمان شده و به خودی خود زمینه ساز دریافت وام و اعتبارات یا میل دوباره سهامداران خواهد شد.
تجدید ارزیابی دارایی ها
بدیهی است که ارزش دارایی های سازمان و شرکت ها در زمان خرید آن ها در حسابداری ثبت شده و به همان قیمت روز، در رقم سرمایه لحاظ می شوند. با در نظر گرفتن تورم های همیشگی رایج در کشور، دارایی هایی نظیر ملک، ماشین آلات و …، در گذر زمان با افزایش قیمت همراه خواهند بود. به این شکل با تجدید ارزیابی دارایی های شرکت یا سازمان می توان ترازنامه را به روز کرده و به این شکل با افزایش سرمایه شرکت، امکان دریافت اعتبارات، جذب سهامداران و … را به شکلی موثرتر رقم زد و تامین مالی و سرمایه گذاری را شکل داد.
یکی از رایج ترین نمونه های سازمانی که دست به تجدید ارزیابی دارایی ها به منظور جلوگیری از اعلام ورشکستگی کامل می زنند، سازمان های بحران زده و در معرض ورشکستگی هستند. معمولا این تجدید ارزیابی دارایی ها سازمان ها در شرایط بحران زده، قادر به دریافت وام و اعتبارات لازم از بانک ها و موسسات مالی نیستند و با تجدید ارزیابی دارایی ها و افزایش سرمایه به این شکل، نسبت زیان انباشته به سرمایه را کاهش داده و از ماده 141 قانون تجارت مربوط به قانون ورشکستگی خارج می شوند. به این شکل سازمان فرصت پیدا می کند تا دوباره خود را احیا کرده و با کسب اعتبارات به فعالیت ادامه دهد.
البته این تنها شرکت های بحران زده نیستند که از این فرمول تجدید ارزیابی دارایی ها افزایش سرمایه بهره می برند، بلکه سازمان هایی نیز که دارای شرایط مالی و کسب و کار مناسبی هستند با استفاده از تجدید ارزیابی دارایی ها، می توانند زمینه به دست آوردن اعتبارات بیشتر را رقم زده و به این شکل تامین سرمایه بالاتری برای ورود به پروژه های جدید و پیشبرد پروژه ها و اهداف قبلی با سرعت بالاتر را داشته باشند.
مزایا و معایب تجدید ارزیابی داراییها
از مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها باید به موارد زیر اشاره کرد:
مزایا
- با این روش بدون نیاز به دریافت وام و اعتبارات، عدد کلی سرمایه شرکت افزایش می یابد. به واقع دارایی های فعلی سازمان، مجدد ارزیابی شده و مطابق با نرخ روز آن ها که معمولا انتظار داریم بیشتر از قبل باشد، عدد بزرگتری به عنوان سرمایه سازمانی ثبت خواهد شد.
- با این فرمول، اعتبار و سایز سازمانی افزایش پیدا کرده و اقبال عمومی به آن بیشتر خواهد شد. همین طور سهامداران با دید مثبت تری به سازمان نگریسته و این باعث جذب سرمایه های نقدی و واقعی خواهد شد.
- سازمان ها و شرکت های ورشکسته یا در معرض ورشکستگی می توانند به این ترتیب، سرمایه جاری سازمان را افزایش داده و نسبت زیان دهی را کاهش دهند. این موجب می شود تا سازمان از قالب ورشکستگی خارج شده و فرصت تنفس برای بازیابی قوای خود را داشته باشد.
معایب
1. اصلی ترین ایرادی که به این روش افزایش سرمایه وارد است، این خواهد بود که به این شکل هیچ نقدینگی واقعی به سازمان وارد نمی شود و تنها عدد سرمایه آن در ترازنامه افزایش خواهد یافت. به واقع اگر سازمان نیازمند تزریق نقدینگی واقعی برای پیشبرد اهداف و پروژه های خود یا اضافه کردن پروژه های جدید باشد، به این شکل تنها زمینه به دست آوردن نقدینگی و اعتبارات را کسب خواهد کرد و باید در مراحلی جداگانه برای رسیدن به نقدینگی و اضافه کردن آن به چرخه مالی سازمان اقدام شود.
2. در زمانی که مصوبات حمایتی خاصی وجود نداشته باشد، مطابق با قانون مالیاتهای مستقیم، سازمان هایی که اقدام به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی بنمایند، لازم است که به اندازه 25 درصد از افزایش سرمایه به وجود آمده در قیمت دارایی مزبور را تحت قالب مالیات به اداره مالیات بپردازند . همین طور تا زمانی که این دارایی ها در شمار دارایی های سازمان باشند، لازم خواهد بود که هر 5 سال یک بار تجدید ارزیابی صورت بگیرد. (البته در صورتی که این دارایی ها به فروش رسیده و از شمار دارایی های سازمان خارج شوند، دیگر بدیهی است که نیازی به تجدید ارزیابی نخواهد بود.)
شما چه نکات و موارد مهم دیگری در خصوص افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها می دانید که در بالا به آن ها اشاره نکرده باشیم؟ این نکات مهم را در بخش نظرات با کاربران وبلاگ گروه مشاوران مدیریت و فناوری غزال در میان بگذارید.
دیدگاه شما