موشکافی نوسانات اخیر بورس


گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - محمدحسین مهدوی عادلی *: نوسان در بازارهای طلا، ارز، نفت و بورس طی هفته‌های اخیر عاملی بر بی‌ثباتی در شرایط اقتصادی شده است به طوری که قیمت در این بازارها مسیر یکسانی را طی نکرده و هر روز بر مدار تازه‌ای قرار می‌گیرد.

گزارش تحلیل تکنیکال و بنیادی ارز دیجیتال

اواخر هفته گذشته آپدیت Merge با موفقیت به انجام رسید و ویتالیک شخصا در توییتی اظهار کرد: " کار را تمام کردیم " و به نوعی با این توییت خود علاوه بر.

نقشه بازار ارزهای دیجیتال فدرال رزرو نرخ بهره بانکی را در این هفته افزایش خواهد داد. به نظر می‌رسد این افزایش 0.75 درصد باشد. شاخص‌های S&P500 و NASDAQ بدترین هفته‌های خود را از ماه ژوئن سپری کردند. دلایل این موضوع سیاست‌های انقباضی احتمالی است که چهارشنبه فدرال رزرو اتخاذ خواهد کرد. تحلیل‌گران جی پی مورگان […]

در میانه‌ی هفته‌ی گذشته بعد از انتشار داده‌های تورمی آمریکا، همه‌ی بازارهای مالی در سطح جهانی ریزش داشتند. اکنون همه بازارها چشم به روز چهارشنبه و تصمیم فدرال رزرو در خصوص نرخ بهره دوخته‌اند.

روز گذشته داده‌های تورمی آمریکا منتشر شد. برخلاف انتظار، تورم خیلی بالاتر از پیش‌بینی‌ها بود، همین موضوع، انتظار از فدرال رزرو برای افزایش شدید نرخ بهره را افزایش داد. آمارها نشان از این دارد که تورم ماهانه‌ی آمریکا در ماه آگوست به نسبت ماه قبل دو برابر شده است. همچنین تورم سالانه‌ی آمریکا بسیار بالاتر […]

تحلیل تکنیکال (Apecoin D1) | 21 شهریور 1401 در شرایطی که اتریوم حالت ریزشی به خود گرفته و اطرفی دامیننس بیت کوین در حال شروع ساخت یک روند صعودی قدرتمند است، می‌توان گفت NFT میمون های معروف با توکن Apecoin دارای حباب قیمتی است و احتمالا می‌توانیم از محدوده قیمتی 6دلار تا محدوده قیمتی 2 […]

ارز دیجیتال شیبا که طی ماه های اخیر سروصدای زیادی به واسطه ی رشد حدود 1000 برابری خود به پا کرده بود همزمان با ریزش دسته جمعی ارزهای دیجیتال با ریزش سنگینی همراه شده است.اما طی روزهای اخیر خبر راه اندازی صرافی غیر متمرکز این رمز ارز با نام شیباسوآپ بار دیگر نام شیبا را سر زبان ها انداخته است. ازاین رو در این ویدئوی تحلیلی به بررسی این رمز ارز پرداخته ایم.

چشم انداز بورس روشن است؟

بررسی مدل‌های ذهنی بازیگران در بازار سرمایه ایران طی سال‌های اخیر نشان می‌دهد که به‌خوبی می‌توان نظریه چشم‌انداز و نظریه وابستگی به مسیر را در واکاوی وضعیت بازار یادشده نشان داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد، از مردادماه سال۹۹ به بعد، به‌خوبی می‌توان از بینشی که این نظریه‌ها ارائه می‌دهند، بهره برد.

اقتصاد۲۴- ما در این گزارش، با استفاده از این دو نظریه نشان می‌دهیم که چگونه تجربه تلخ مرداد ۹۹ باعث خروج نزدیک به ۱۵۰‌هزار میلیارد تومان از بازار سرمایه در دوسال اخیر شده است. براساس یافته‌های نظریه چشم‌انداز که نخستین بار از سوی دنیل کانمن و آموس تورسکی ارائه شد، هنگامی که فردی دچار یک‌واحد زیان می‌شود، میزان هیجان منفی که تجربه می‌کند، دوبرابر هیجان مثبتی است که هنگام کسب یک‌واحد سود در ذهن او ایجاد می‌شود.

تجربه تلخ سرمایه‌گذاران از مرداد ۹۹ با دوبرابر ارزش ذهنی منفی‌تر در نظر گرفته شده و وابستگی به مسیر بر مبنای ترس سرمایه‌گذاران از تکرار آن وضعیت، باعث ریسک‌گریز‌تر شدن آن‌ها در موشکافی نوسانات اخیر بورس ورود مجدد به بازار سهام شده است.

تعریفی از نظریه‌های «چشم‌انداز» و «وابستگی به مسیر»

نظریه وابستگی به مسیر در ادبیات توسعه اقتصادی بار‌ها تعریف شده است؛ اما در اصل، این نظریه برای استفاده در بازار‌های مالی و حتی بازی‌های شرط‌بندی نیز صدق می‌کند. براساس این نظریه، اگر تجربه باخت بزرگی را در بازار مالی داشته باشید، در ورود دوباره به آن بازار یا شرط‌بندی، محتاط‌تر خواهید بود. وابستگی به مسیر شما را به مسیر شکستی که تجربه کردید و ممکن است ارتباطی به برد آتی شما در شرط‌بندی نداشته باشد، وابسته می‌کند.

از طرفی نظریه چشم‌انداز مطرح می‌کند که باخت‌ها در شرط‌بندی‌ها و بازار نسبت به زمانی که برنده می‌شوید، دوبرابر درد ذهنی ایجاد می‌کند. این امر به این معنی است که برای مثال، سقوط شاخص کل از مردادماه ۹۹ براساس این نظریه باعث احساس ناکامی بیشتر نسبت به چیزی که واقعا اتفاق افتاده، شده است. ممکن است شاخص تنها ۵۰۰‌هزار واحد کاهش یافته باشد؛ اما براساس نظریه چشم‌انداز، در ذهن بازیگران بازار، این ریزش به نحوی احساس می‌شود که گویی شاخص یک‌میلیون واحد سقوط کرده است.

این توضیح نظریه چشم‌انداز است. در این نظریه باخت دوبرابر بیشتر از برد در نظر گرفته می‌شود. نظریه مذکور یکی از ابزار‌های تحلیلی پرقدرتی است که در تبیین اقتصاد رفتاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سرمایه اجتماعی بورس از مرداد ۹۹ تا امروز

شاخص کل بورس در سال ۹۹ رشدی قابل‌توجه را به ثبت رساند، به نحوی که نماگر مذکور در روز ۱۹ مردادماه سال یادشده به محدوده ۲ میلیون و ۱۰۰‌هزار واحدی رسید. در حال حاضر، اما شاخص نامبرده در محدوده یک‌میلیون و ۳۸۹ هزار واحد قرار گرفته است. بررسی نوسانات رخ‌داده از آن تاریخ تاکنون از این واقعیت حکایت دارد که نماگر مذکور حدود ۳۳ درصد افت داشته است. این در حالی است که با احتساب تورم در دوسال اخیر، نماگر یادشده افتی بیش از این میزان را به ثبت رسانده است.

با این حال، این روز‌ها شاخص همچنان کاهش می‌یابد. از دلایل سیاسی کاهش دماسنج بورسی می‌توان به مساله برجام اشاره کرد؛ اما در این گزارش نشان می‌دهیم که توضیح علّی برجام تنها بخش کوچکی از کاهش شاخص کل را توضیح می‌دهد و بخش بزرگ‌تری از ماجرا به اعتمادی که پس از مرداد ۹۹ از بازار سرمایه سلب شد و به این امر انجامید که سرمایه از این بازار خارج شود، مربوط می‌شود.

سرمایه اجتماعی و اعتماد در بورس به‌طور مستقیم با نظریه چشم‌انداز مرتبط است. تجربه تلخ سقوط شاخص تنها یک رخداد اقتصادی نیست، بلکه به سرمایه اجتماعی بازار نیز آسیب رسانده و باعث شده است تا سرمایه‌گذاران در مدل ذهنی خود برای آن تجربه تلخ، بهایی دوبرابر در نظر بگیرند و نسبت به ورود مجدد به بازار ریسک‌گریز‌تر باشند و حتی در صورت وقوع شانس صعود در بازار با مثبت‌شدن شاخص‌های سهام، سرمایه خود را از آن خارج کنند.

دلیل مهم دیگر ریسک‌گریزی نسبت به سرمایه‌گذاری در بورس جدا از نظریه چشم‌انداز، نظریه وابستگی به مسیر است که در خصوص عملکرد آن توضیح داده شد. اگرچه بازار سرمایه، امروز مستعد رشد است و نسبت به سایر بازار‌ها فرصت‌های بیشتری برای سرمایه‌گذاری با بازدهی بالا فراهم می‌آورد؛ اما این عوامل انگیزه کافی در بازیگران برای ورود به این بازار فراهم نمی‌کند. عوامل خارجی موشکافی نوسانات اخیر بورس مانند برجام نیز تنها می‌توانند تا حدی بر بازار سرمایه تاثیر بگذارند. متغیر مهم و فراموش‌شده در این بازار، سرمایه اجتماعی است که در دوسال اخیر بر مبنای دو نظریه مطرح‌شده تا حد زیادی از بین رفته و تاکنون دولت تلاش قابل قبولی در جهت بازگرداندن اعتماد از دست رفته انجام نداده است.

شاید یکی از دلایل مهم کاهش شاخص کل از مرداد ۹۹ به‌رغم رشد قیمت دلار، شاخص تورم و رشد بازار‌های رقیب، این نکته باشد که بورس، سرمایه اجتماعی‌محورتر است؛ بازاری است که در آن بازیگران نسبت به اعتماد به مسیر و در نظر گرفتن وقایع تلخ گذشته حساس‌تر هستند.

در این بازار باخت بیشتر از برد اهمیت و تاثیر دارد و تجربه باخت‌های مکرر در پی سیاست‌های نادرست دولت و سازمان بورس در این بازار می‌تواند بازگشت اعتماد را با چالش بیشتری مواجه کند. تجربه مرداد ۹۹ باختی بزرگ برای همه بود؛ باختی که امید به چشم‌انداز برد را حتی تا امروز به حداقل رسانده است.

بازار سرمایه ایران نسبت به بازار‌های مالی در کشور‌های توسعه‌یافته جدید‌تر بوده و از این نظر رفتار بازیگران حقیقی آن نیز کمتر بر منطق اقتصادی استوار است. از طرفی بورس از منظر رفتار بازیگران حقوقی با ضعف‌های بزرگی روبه‌روست.

عمق بسیار کم بازار سرمایه در کنار سیاست‌های نادرست با عنوان حمایت از بورس سبب شده است تا این بازار به‌جای تبدیل‌شدن به بستر سرمایه‌گذاری بلندمدت و تامین مالی برای اقتصاد (که از ایجاد ارتباط مناسب میان بازار اولیه و ثانویه حاصل می‌شود) تنها به بازاری کوتاه‌مدت تبدیل شود. در بیشتر مواقع، در کوتاه‌مدت بازدهی بازار سرمایه کمتر از بازار‌های رقیب است و نگاه کوتاه‌مدت بازیگران حقیقی به بازار سرمایه، نشانه ضعف زیرساخت‌های مطرح‌شده و مهم‌تر از همه، نشانه فقدان اعتماد بلندمدت در بازار سرمایه است. اما سوال تجربی مهم این است که نقطه مرجع بازیگران بورس کجاست؟

پیش از پرداختن به جواب این سوال لازم است به تعریفی خلاصه‌وار از نقطه مرجع پرداخت. از نظر بازیگران در یک بازی، زمانی که شخصی صدایی بلند را از پس صدای بلندی می‌شنود در نظر او آن صدا با کسی که همان صدای بلند را پس از صدای آهسته‌ای شنیده برابر نیست.

در بازار نیز سقوط شاخص کل برای همه به صورت برابر در نظر گرفته نمی‌شود. واقعیت این است که شاخص ۳۳‌درصد کاهش یافته؛ اما ارزش ذهنی این کاهش برای عده‌ای بسیار بیشتر و برای عده‌ای کمتر از میزان واقعی است. برمبنای تحلیل نقطه مرجع، برای کسانی موشکافی نوسانات اخیر بورس که بسیار متضرر شده‌اند نقطه مرجع شاخص نزدیک به ۲ میلیون واحد است. این دسته از سرمایه‌گذاران تنها با نزدیکی شاخص به این عدد ممکن است مجددا به بازار سرمایه ورود کنند و بر مبنای ریسک‌گریزی ناشی از نظریه چشم‌انداز این گروه ممکن موشکافی نوسانات اخیر بورس است سرمایه‌گذاری در بازار‌های کم‌ریسک مانند طلا را ترجیح دهند (این گروه می‌توانند نویز‌ها باشند).

دسته دوم که کمتر از مرداد ۹۹ متضرر شده‌اند، می‌توانند سرمایه‌گذارانی باشند که پیش از سقوط شاخص از بازار خارج شده باشند یا کسانی که مدت زیادی پس از کاهش شاخص تصمیم به ورود به بازار گرفته باشند. نقطه مرجع ممکن است برای این گروه در محدوده یک‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تا یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار باشد. این گروه، نسبت به گروه اول ریسک‌پذیر‌تر هستند؛ اما ممکن است با ادامه روند فعلی شاخص کل تصمیم به خروج از بازار بگیرند یا نسبت به ورود مجدد تجدید نظر کنند که خروج روزانه نقدینگی حقیقی از بازار این مساله را تایید می‌کند؛ بنابراین نقطه مرجع برای گروه‌های مختلف فعال در بازار، متفاوت است.

بالطبع کسانی که از مرداد ۹۹ متضرر شده‌اند، نسبت به کسانی که بعد‌تر متضرر شده‌اند، نارضایتی بیشتری احساس می‌کنند. بازگرداندن اعتماد به بازار تنها داستان فهم بازار مالی از دریچه نظریه چشم‌انداز است. بازیگران از باخت، دوبرابر بیشتر متنفرند و این باعث می‌شود که با ورود تجربه تلخ مرداد ۹۹ به مدل ذهنی بازیگران بازار، بازگشت مجدد اعتماد به بازار یادشده با چالش‌ها و دشواری‌های بسیاری مواجه شود.

به طور خلاصه می‌توان گفت که کاهش شاخص کل در دوسال اخیر در ذهن بازیگران مختلف بازار با ارزش منفی متفاوتی ارزیابی می‌شود. نقاط مرجع بازیگران نیز متفاوت است. حتی اگر ۹۰‌درصد احتمال برد بزرگ‌تر در بورس تهران با برد کوچک و با احتمال کمی بیشتر از ۹۰‌درصد در بازار مسکن مقایسه شود، براساس نظریه چشم‌انداز، سرمایه‌گذاران احتمالا مورد دوم را انتخاب خواهند کرد.

نوسانات بازار ارز و موشکافی نوسانات اخیر بورس رفتارهای هیجانی

استاد دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به نوسانات اخیر در بازار ارز و بورس، رفتارهای هیجان زده را علت اصلی این وضع ارزیابی کرد.

نوسانات بازار ارز و رفتارهای هیجانی

گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - محمدحسین مهدوی عادلی *: نوسان در بازارهای طلا، ارز، نفت و بورس موشکافی نوسانات اخیر بورس موشکافی نوسانات اخیر بورس طی هفته‌های اخیر عاملی بر بی‌ثباتی در شرایط اقتصادی شده است به طوری که قیمت در این بازارها مسیر یکسانی را طی نکرده و هر روز بر مدار تازه‌ای قرار می‌گیرد.

نگاهی به مهم‌ترین دلایل نوسانات اقتصادی این روزها نشان می‌دهد روند نزولی قیمت نفت، موجب حاکمیت جو روانی بر کشور شده است به طوری که فعالان عرصه اقتصاد با نگاه تردیدآمیز نسبت به شرایط آتی، رفتارهای هیجانی در پیش گرفته‌اند و این رفتارهای هیجانی بازار را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار داده است.

از دیگر مسایلی که بازارهای نوسانی کشور را متاثر کرده سرنوشت مذاکرات هسته‌ ای است که همه در انتظارش به سر می‌برند چراکه حصول این نتیجه قطعی به طور حتم شرایط حاکم بر اقتصاد کشور را پویا‌تر خواهد کرد.

با تمام این شرایط شرایط اقتصادی بر این موضوع تاکید دارد که تغییر خاصی در شاخص‌های اقتصادی روی نداده و آنچه در قالب نوسانات قیمتی تمام بازارها را متاثر کرده همان اثرات روانی ناشی از رفتار فعالان اقتصادی است.

در این شرایط چند اتفاق مهم می‌تواند تا حدی از اثرات روانی حاکم بر شرایط فعلی بکاهد عواملی که می‌توان در قالب عملکرد شفاف دولت، ارایه تسهیلات به تولید از سوی بانک‌ها و پرداخت تسهیلات حاصل از افزایش قیمت حامل‌های انرژی در قالب یارانه به بخش تولید اشاره کرد. بر این اساس با اجرای این سیاست‌ها توسط دولت بخشی از اطمینان از دست رفته جبران خواهد شد و بازار از تلاطم خارج می‌شود.

با تمام این نوسانات شرایط اقتصادی ما به طور کلی رو به جلو است و در این میان دولت می‌تواند با اتکا بر اقتصاد مقاومتی اقدامات خود را به سمتی پیش ببرد. به این ترتیب که از خام فروشی فاصله گرفته و ارزش افزوده حاصل از فروش فرآورده نهایی را در اقتصاد صرف کند.

یکی از مولفه‌هایی که در بررسی نوسانات اقتصادی تاثیرگذار بوده کاهش قیمت نفت در مدت زمان کوتاه است اتفاقی که کاهش درآمدهای نفتی ایران و احتمال کسری بودجه دولت را افزایش می‌دهد اما با نگاه به روی دیگر سکه می‌توان از مزیت کاهش قیمت و در موازاتش کاهش درآمدهای متکی بر فروش نفت صحبت به میان آورد چراکه دولت طی سال‌ های اخیر همواره در تلاش برای کاهش وابستگی به درآمد نفت بود و این اتفاق به نوعی در بودجه سال 94 روی داد، با این اتفاق که به نوعی توفیقی اجباری است دولت باید با هشیاری و ارایه چندین سناریو برای قیمت بودجه را تدوین کند.

بر این اساس دولت می‌تواند در سناریوهای مختلف با نفت زیر 60 دلار و نفت بین 60 تا 70 دلار بودجه را تدوین کند و به این ترتیب آماده مقابله با هر شرایطی باشد. در عین حال دولت می‌تواند با ادامه نوسانات در بازار نفت از روش بودجه‌ریزی غلتان استفاده کند به طوری که هر دوماه یکبار با بررسی شرایط اقتصادی بودجه‌ای متناسب با آن شرایط را تدوین کند.

تمام این شرایط در حالی است که بررسی بازار نفت نشان می‌دهد کاهش قیمت نفت رشد اقتصادی کشورهای وارد‌کننده نفت را به دنبال خواهد آورد و این اتفاق می‌تواند منجر به افزایش تقاضا در بازار نفت شده و در نهایت قیمت نفت دوباره در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت.

پژو و دنا خیز برداشت/ آخرین قیمت تیبا، پراید، ساینا و سمند

پژو و دنا خیز برداشت/ آخرین قیمت تیبا، پراید، ساینا و سمند

بررسی نوسانات قیمتی در بازار خودرو حاکی از ریزش قیمت خودروهای پراید و افزایش قیمت خودروهای پژو و دنا است.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین ، بررسی نوسانات قیمتی در بازار خودرو در یک ماه اخیر حاکی از کاهش قیمت خودروهای پراید در این مدت است به طوری که پراید ۱۱۱ از ۲۰۳ میلیون تومان در یک شهریور ماه امروز به ۲۰۲ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۳۱ ان نیز در این مدت یک میلیون تومان ارزان شده است و در حال حاضر ۱۸۲ میلیون تومان قیمت خورده است و پراید ۱۵۱ مدل ۱۴۰۱ نیز از ۱۷۸ میلیون تومان در ابتدای ماه امروز به ۱۷۷ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۴۰۰ این خودرو نیز در این مدت یک میلیون تومان ارزان شده است و ۱۷۱ میلیون تومان قیمت خورده است.

خودروهای پژو اما در این مدت گران شدند به طوری که پژو ۲۰۶ تیپ ۲ مدل ۱۳۹۹ از ۲۷۶ میلیون تومان در ابتدای شهریور ماه امروز به ۲۸۰ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۴۰۰ این خودرو نیز در این مدت ۴ میلیون تومان گران شده است و این خودرو در حال حاضر ۲۹۰ میلیون تومان قیمت خورده است و مدل ۱۴۰۱ این خودرو نیز از ۲۹۵ میلیون تومان در ابتدای ماه امروز به ۲۹۸ میلیون تومان رسیده است.

در بین خودروهای دنا مانند خودروهای پژو این نوسانات قیمتی صعودی بوده است به طوری که دنا معمولی مدل ۱۴۰۱ از ۳۹۵ میلیون تومان در ابتدای شهریور ماه امروز به ۴۰۲ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۴۰۰ این خودرو نیز در این مدت ۴ میلیون تومان گران موشکافی نوسانات اخیر بورس موشکافی نوسانات اخیر بورس شده است و ۳۸۲ میلیون تومان قیمت خورده است.

موشکافی نوسانات اخیر بورس

بورس تهران پس از‌ 2 انتخابات

مهم‌ترین رخداد سیاسی هر کشور برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است که می‌تواند بسیاری از حوزه‌ها را تحت‌تاثیر قرار دهد. بر همین اساس، بخش‌های اقتصادی از اصلی‌ترین بخش‌هایی هستند که طی این تحولات مورد تغییر و بازبینی قرار می‌گیرند. در همین راستا و با توجه به نزدیکی زمان انتخابات آمریکا و

پرتال جامع اتاق اصناف مشهد مقدس

ایران، کارگزاری بانک کشاورزی با برگزاری یک نشست، آثار این دو انتخابات را در بازار سهام ایران مورد بررسی قرار می‌دهد. بررسی موشکافی نوسانات اخیر بورس ادوار مختلف انتخابات آمریکا در این نشست نشان می‌دهد که همواره با روی کار آمدن حزب دموکرات فضای اقتصادی این کشور و بازارهای جهانی به سمت مطلوب‌تری حرکت کرده است. در این زمینه مناظرات دونالد ترامپ جمهوری‌خواه و هیلاری کلینتون دموکرات در روزهای اخیر نیز گواه این بوده که با تمایل نظرسنجی‌ها به سمت کلینتون بازار‌های جهانی نیز واکنش‌های خوبی نشان داده‌اند. اما بررسی دولت‌های مختلف در ایران تا کنون نیز سناریو‌های مختلفی را در‌بر‌داشته است که می‌تواند تا حدودی چشم‌انداز دقیق‌تری را از فضای بازار سرمایه ایران در آینده نشان دهد. شرکت کارگزاری بانک کشاورزی نشست تحلیلی «نگاهی به رفتار انتخاباتی بازار سرمایه» را عصر روز دوشنبه در تهران برگزار کرد. در این نشست تحلیلی سعید اسلامی بیدگلی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و امیر شفیعی معاون سرمایه‌گذاری شرکت تدبیرگران فردای امید به بررسی تاثیر انتخابات بر بازار سرمایه پرداختند. در ابتدای این نشست شفیعی با اشاره به نظریه‌های مختلف درخصوص واکنش‌های اقتصادی به انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: انتخابات سراسری در بیشتر کشور‌ها در دوره‌های 4 ساله برگزار شده و جهت‌گیری سیاسی و اقتصادی کشور‌ها را تعیین می‌کند. مطالعات انجام‌شده در این زمینه نیز حاکی از تکرار الگوهایی خاص در رفتار سرمایه منطبق بر بازه‌های زمانی برگزاری انتخابات است. تحقیقات انجام‌شده در این زمینه بسیار است، پانتزالیس و همکارانش در سال 2000 رفتار بازار سهام در هفته‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری در 33 کشور را مورد بررسی قرار دادند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که در دو هفته منتهی به انتخابات شاخص، بازده غیرطبیعی داشته است.

نظریه چرخه انتخابات ریاست جمهوری

بر‌اساس نظریه چرخه انتخابات ریاست جمهوری، بازار سهام در دوره‌های چهارساله ریاست جمهوری از یک الگوی قوی و قابل پیش‌بینی پیروی می‌کند. در این بین بررسی شاخص S&P در سال انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قابل توجه است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در 81 درصد از سال‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بازده این شاخص مثبت بوده و میانگین بازدهی شاخص در سال انتخابات، در 65‌سال اخیر حدود 66 درصد بوده است. این شاخص در یک سال اخیر نیز 1/ 6 درصد رشد داشته و از ابتدای سال رشد 8/ 5 درصدی داشته است. اما در سال بعد از انتخابات شرایط برای بازار سرمایه متفاوت بوده است، تحقیقات در این زمینه نیز نشان می‌دهد سال بعد از انتخابات به‌عنوان ضعیف‌ترین دوره از لحاظ عملکرد بازار سهام است. معمولا تصمیمات سختگیرانه در مورد مالیات در سال نخست فعالیت دولت‌ها باعث می‌شود شرکت‌ها در تنگنای بیشتری قرار بگیرند و به تبع آن بازار سهام با رشد چندانی همراه نباشد. از سوی دیگر، بازار نیز در مورد سیاست‌های دولت جدید با احتیاط برخورد می‌کند و همین موضوع می‌تواند در روند بازار سرمایه اثرگذار باشد. در این رابطه، متوسط بازده این سال در 16 دوره انتخابات اخیر 5/ 6 درصد بوده که نسبت به دیگر سال‌ها بازده ضعیفی به نظر می‌رسد.

رفتار احزاب مختلف و اثر آن بر اقتصاد آمریکا

در آمریکا دو حزب قوی وجود دارد که هرکدام در ادوار مختلف تاثیر متفاوتی بر شرایط اقتصادی کشور داشته است. آمریکا از سال 1900 تاکنون 19 رئیس‌جمهور به خود دیده که 8 نفر از آنها دموکرات و 11نفر دیگر جمهوری‌خواه بوده است. در بررسی رشد GDP در دولت‌های مختلف، از 6 رئیس‌جمهوری که بالاترین رشد GDP را داشته‌اند، 5نفر دموکرات است. همچنین آمارها نشان می‌د‌هد که عملکرد اقتصادی حزب دموکرات به لحاظ آماری بسیار بهتر از حزب جمهوری‌خواه بوده است. در حال حاضر دولت اوباما دموکرات و مجلس این کشور جمهوری‌خواه است. در مطالعات آماری ترکیب دولت دموکرات و کنگره جمهوری‌خواه متوسط بازده 6/ 9 درصدی در سال داشته است که بالاترین بازدهی در میان ترکیب‌های مختلف دولت و کنگره به شمار می‌رود. تصاحب همزمان دولت و کنگره توسط دموکرات‌ها در رده بعدی قرار می‌گیرد که متوسط بازده سالانه 3/ 7‌درصدی را برای سهامداران به همراه داشته است. در این مطالعات بیان شده است که جمهوری‌خواهان تنها زمانی که دولت و کنگره را همز‌مان به خود اختصاص داده‌اند بازار سهام عملکرد مناسبی را به ثبت رسانده است؛ بازده سالانه 7 درصدی نصیب سهامداران شده است.

به‌عنوان مثال شاخص داوجونز در دولت اوباما با رشد 121 درصدی همراه بوده است. یکی از تحقیقات اقتصاددانان آمریکایی در این زمینه می‌گوید اگر در آغاز دوره ریاست جمهوری جان اف.‌کندی (دموکرات) هر فرد هزار دلار در یک صندوق شاخصی S&P سرمایه‌گذاری می‌کرد و تنها در زمان ریاست جمهوری دموکرات‌ها در بازار حضور داشت هزار دلار در پایان فوریه 2012 به 10هزار و 920دلار می‌رسید. اما اگر از زمان ریچارد نیکسون و تنها در زمان جمهوری‌خواهان سرمایه‌گذاری صورت می‌گرفت، ارزش هر هزار دلار در پایان دوره ریاست جمهوری جرج بوش تنها به 2087دلار می‌رسید. البته تمام این عوامل را نمی‌توان به قدرت احزاب ربط داد. به‌عنوان مثال بعد از بحران اقتصاد جهانی در سال 2009 که اوباما به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب شد بسیاری از بازار‌ها با افت قابل توجهی روبه‌رو‌ بودند که اجرای برنامه‌های اقتصادی دولت در آن دوره باعث شد که بازدهی‌ مطلوبی در بازار‌های مالی به دست‌ آید. با این همه رفتار مناظره‌های انتخاباتی این دوره ریاست جمهوری آمریکا نیز گواه مطالب فوق است. رفتار انتخاباتی ترامپ نماینده جمهوری‌خواه انتخابات این دوره آمریکا به گونه‌ای است که اثر آن در بازارهای جهانی به خوبی ملموس است. در هفته‌های اخیر نیز به خوبی دیده شد که زمانی‌که هیلاری کلینتون نامزد دموکرات در نظر‌سنجی‌ها از رقیب خود پیشی می‌گیرد بازار‌های جهانی با رشد مواجه می‌شوند و در زمان‌های دیگر و خوش‌اقبالی ترامپ بازار‌های جهانی رفتاری منفی از خود نشان می‌دهند.

سیر حرکت شاخص در ادوار مختلف

اما مطالعات تطابقی در بازار سرمایه ایران نیز خالی از لطف نیست. بررسی نمودار شاخص بازده نقدی و قیمت، از زمانی که این شاخص وجود داشته است (مرداد ماه سال 78) نتایج قابل توجهی دارد. این نمودار نشان می‌دهد تا سال 87 بازار یک روند متعادل و مثبت را طی کرده است و پس از آن دوران تا سال 91 تا حدودی شیب رشد بازار بیشتر می‌شود. در سال 91 دیده می‌شود که شیب رشد بازار همزمان با اوج‌گیری مسائل سیاسی در کشور به شدت افزایش می‌یابد. بررسی نوسانات شاخص به خوبی نشان می‌دهد که در دوره‌های مختلف تحولات سیاسی تا چه حد در بورس تهران اثرگذار بوده و توانسته این بازار را تحت تاثیر قرار دهد.

عملکرد بازار سرمایه در دولت‌ها

جدول شماره2 نشان‌دهنده عملکرد بازار سرمایه در دولت‌های مختلف است. با توجه به اینکه کلیه آمارهای مربوط به شاخص از سال 78 به بعد است؛ اطلاعات وارد شده از میانه‌های فعالیت دولت هفتم در نظر گرفته شده است. بر این اساس بیشترین میانگین بازدهی روزانه شاخص مربوط به دوران دولت هفتم است. همچنین در دوره دوم ریاست جمهوری احمدی‌نژاد، (دولت دهم) انحراف معیار شاخص عدد بزرگی است. حاصل تقسیم میانگین بازدهی بر انحراف معیار، ضریب تغییرات را به دست می‌دهد که این رقم در دولت نهم در کمترین میزان خود قرار داشته است. از نکات قابل توجه دیگر این جدول درصد روزهای مثبت بازار سرمایه در دولت‌های مختلف است که این رقم در زمان دولت اصلاحات بیشترین مقدار است (در 86 درصد از روزهای معاملاتی بازار روند مثبتی داشته است).

واکنش‌های انتخاباتی بازار سرمایه

اما بررسی واکنش بازار به انتخابات نیز جالب است. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که متوسط بازده روزانه شاخص در 60 روز پیش از انتخابات قبل از دولت یازدهم به بیشترین رقم خود رسیده، این در حالی است که این رقم در زمان قبل از انتخابات دولت نهم در کمترین میزان یعنی 06/ 0درصد بوده است. همچنین این شرایط در 60 روز معاملاتی پس از انتخابات نیز به همین‌گونه است، به‌طوری‌که در دو ماه بعد از انتخاب حسن روحانی این میزان به 44/ 0درصد رسیده است و در دولت نهم متوسط بازده منفی 16/ 0درصد بوده است. در سال 82 و همزمان با دولت اصلاحات بازار سرمایه بیشترین بازدهی را داشته است که تاکنون بی‌سابقه بوده است. در دوران اصلاحات بازده کل شاخص در حدود 265 درصد بوده است که متوسط بازده روزانه در آن دوران 4/ 0 درصد بود. این آمار در زمان دولت نهم و دهم به 181 درصد می‌رسد که نسبت روزهای مثبت به منفی 54 درصد بوده است. اما بازدهی دولت روحانی را می‌توان از چند جهت بررسی کرد، اگر مبنای بازدهی دولت یازدهم را از آغاز به کار فعالیت آن بدانیم، توجه به این نکته ضروری است که بازار با خوشبینی به انتخاب حسن روحانی در یک نقطه اوج قرار داشت و پس از آن تحت تاثیر رکود اقتصادی در کشور و کاهش شدید قیمت نفت نتوانست بازدهی مطابق با دولت‌های قبل داشته باشد. در این شرایط بازده کل دوره حسن روحانی تا کنون در حدود 50 درصد بوده است که تعداد روزهای مثبت و منفی تقریبا برابر است.

تاثیر مولفه‌های مختلف بر بازار سرمایه در دولت‌ها

بحران مالی جهانی: در اواسط سال 2008 (خرداد 87) قیمت نفت برنت 139دلار در هر بشکه بود و ظرف مدت 6 ماه این کالا به رقم 45 دلار رسید. بر همین اساس بازار سهام از تیرماه سال 87 تا اسفندماه 87 طی 8 ماه روند نزولی را تجربه کرد.

کاهش دستوری نرخ سود بانکی و هدفمندی یارانه‌ها: بازار سهام از اسفند 87 تا فروردین 90 طی 25 ماه روند صعودی را به ثبت رساند. طی این بازه زمانی p/ e بازار به کمترین مقدار تاریخی خود یعنی 84/ 3 در پایان سال 87 رسید. دلایل رشد بازار در این دوره بسیار است، از آن جمله می‌توان به بهبود وضعیت بازارهای جهانی، کاهش دستوری نرخ سود سپرده‌های بانکی و آغاز هدفمند کردن یارانه‌ها در آذر ماه سال 89 اشاره کرد. تشدید تحریم‌ها و افزایش نرخ ارز: از فروردین 90 تا مهر 91 بازار روندی نزولی داشت. طی این دوره التهابات در بازار ارز بسیار افزایش پیدا کرد به‌طوری‌که بسیاری در بازار ارز به سود‌های هنگفتی رسیدند. از سوی دیگر تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌ها طی این مدت قابل توجه بود که باعث شد روابط تجاری بسیاری از شرکت‌ها تا حد زیادی کمرنگ شود. تحول در سیاست‌های خارجی: از مهر سال 91 تا آذر سال 92 در بازار سهام شاهد رشد شاخص بودیم. فضای سیاسی کشور در آن دوران به سمت تعادل پیش رفت که عمدتا تحت‌تاثیر چشم انداز مثبت در سیاست‌های بین‌المللی و رفع تحریم‌های هسته‌ای بود. همچنین انطباق بازار با قیمت جدید ارز و تعادل جدید در بازار سرمایه از دیگر نکات قابل توجه بود. در همین رابطه افزایش سود پیش‌بینی شده شرکت‌ها از 253 هزار میلیارد در پایان مهر 91 به 492 هزار میلیارد ریال در پایان آذر 92 تحت تاثیر افزایش نرخ تورم و ارز قابل مشاهده بود.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.