عمق بازار چیست

تحليل بورس

در تحلیل‌های مختلف از وضعیت بازارهای سرمایه، گاه از اصطلاحی به نام «عمق بازار» استفاده می‌شود و بورس تهران در زمره بازارهای کم‌عمق طبقه‌بندی می‌شود.

درخصوص این موضوع و ابعاد گوناگون آن، نظر دو تن از کارشناسان بازار سرمایه را جویا شدیم. دکتر علی جعفری مدیر بورس منطقه‌ای ساری و مدرس دانشگاه و یوسف امین‌داور مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آوای آگاه موضوع مزبور را بررسی کرده‌اند.

عوامل هشتگانه تعیین‌کننده عمق بازار

جعفری درباره مفهوم عمق بازار گفت: بازار عمیق به بازاری گفته می‌شود که در آن خرید و فروش به آسانی انجام می‌شود و مدت زمان انتظار برای فروش (خرید) سهام به حداقل ممکن کاهش یابد. در بازار عمیق، برای تغییر قیمت (صعود یا سقوط)، حجم سفارش باید به مقدار قابل توجهی افزایش یابد. بنابراین می‌توان گفت بازار‌های عمیق دارای نقدشوندگی بسیار بالا هستند. در این بازارها صف‌های خرید و فروش هرگز پایدار نمی مانند.

وی درباره عوامل تعیین‌کننده عمق بازار سرمایه توضیح داد: یکی از این عوامل، اختلاف قیمت پیشنهادی عرضه و تقاضا است که هر چه این اختلاف قیمت، کمتر باشد، بازار دارای عمق بیشتری است. عوامل دیگر عبارتند از: تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده،‌ تعداد سهامداران حقیقی، نهادهای مالی فعال در بازار، محدودیت نوسان قیمتی سهام وجود بازارسازان و شفافیت اطلاعاتی.

عامل دیگر موثر در عمق بازار، وجود ابزارهای مالی متنوع و گوناگون است که بتواند بین خانوار به عنوان سرمایه‌گذار در بازارهای مالی و شرکت به عنوان تامین‌شونده منابع مالی پیوند برقرار کند. حرکت در مسیر تحقق این هدف‌ها موجب می‌شود تا در این بین صنعت واسطه‌گری مالی ظهور کند. این صنعت با تبدیل اوراق بهادار ساده شرکت‌ها به اوراق بهادار فنی یا پیچیده که مناسب تقاضای مشتریان است، بین تمایلات این دو گروه (شرکت‌ها و خانوارها) پیوند برقرار کرده و حفره بازار در انتشار و خرید اوراق بهادار را از بین می‌برد.

مدیر بورس ساری درباره عمق بازار سهام گفت: بورس تهران در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی کرده است. این بازار در سال 1383 تقریبا بازاری تک محصولی بوده است، اما اکنون اوراق بهادار متنوعی در این بازار وجود دارد و نگاه‌های زیادی را به خود معطوف کرده است. اعتقاد دارم که این روند موجب جهش اقتصادی در آینده برای اقتصاد رو به توسعه ایران خواهد شد. وی افزود: بورس تهران در زمینه عمق بخشی به بازار سرمایه به دلیل وجود برخی محدودیت‌ها، موفقیت زیادی نداشته و شاید اکثر قریب به اتفاق عامه مردم، بورس را معادل بازار پرریسک در نظر می‌گیرند. جعفری سپس با اشاره به برخی محدودیت‌های معاملاتی بازار سهام گفت: صف‌های خرید و فروش در بورس تهران بعضا برای روزهای متمادی پایدار می‌ماند و نبود ابزارهای مالی بازارساز در معاملات مناسب و فعالان موجب کاهش عمق بورس تهران شده است.

وی سپس به میزان گرایش مردم دیگر کشورها به بورس اشاره کرد و گفت: طبق اطلاعات مستند منتشر شده در پایان سال 2007 ترازنامه خانوارهای آمریکایی معادل 27 تریلیون دلار دارایی فیزیکی و 42 تریلیون دلار دارایی مالی را نشان می‌دهد. این به این معنی است که هر خانواده آمریکایی به ازای یک دلار دارایی فیزیکی (نظیر مسکن) بیش از 5/1 دلار دارایی مالی دارد و این به معنی نقش پر رنگ خانوار در بازارهای مالی است.

جعفری درباره رابطه نسبت ارزش کل معاملات به کل ارزش بازار گفت: تاکنون مجامع حرفه‌ای و نهادهای قانونی نسبت استانداردی را در این خصوص تعریف نکرده‌اند، ولی نگاه مقایسه‌ای در این باره می‌تواند معیار مناسبی برای اندازه گیری عمق بازار باشد؛ در حالی که در کشورهایی با بازارهای مالی پیشرفته این نسبت از یک بیشتر است، در بورس تهران نسبت مورد بحث به سختی به عدد 2/0 می‌رسد.

این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا بین ارزش بازار نسبت به تولید ناخالص داخلی کشور و عمق بازار سهام رابطه‌ای وجود دارد، گفت: افزایش تولید ناخالص داخلی در مقیاس انبوه، نیاز به منابع مالی انبوه دارد.

این منابع مالی انبوه را چه کسی باید تامین کند؟ اگر خانوارها اعتماد کامل به بازار سرمایه داشته باشند؛ یعنی بازار از عمق کافی برخوردار باشد، سرمایه خود به خود به سمت بازارهای مالی سرازیر می‌شود که این روند موجب افزایش تولید ناخالص داخلی می‌شود.

وی درباره رابطه عمق کم بورس تهران با حضور نهادهای مالی گفت: حضور نهادهای مالی بزرگ می‌تواند موجب عمق بخشی به بازار شود. جعفری در این باره توضیح داد: تنوع در نیازهای سرمایه‌گذاران نیازمند ابداع اوراق بهادار جدیدی است که بتواند نیازهای مشتریان را برآورده سازد. ابداع اوراق بهادار با استفاده از مهندسی مالی موجب می‌شود تا اوراق بهادار متناسب با ویژگی‌های مختص مشتریان تولید شود. وی درباره فاصله بین ارزش ذاتی و قیمت سهام در بازارهای کم‌عمق گفت: در بازارهای کم عمق بنا به دلایل پیش گفته به دلیل فقدان شفافیت اطلاعاتی و حضور کمرنگ تحلیلگرانی که مشغول ارزیابی و جست‌و‌جوی اطلاعات جدید هستند، فاصله بین ارزش ذاتی و قیمت سهام زیاد است.

سه سطح برای عمق بازار

یکی دیگر از مشاوران سرمایه‌گذاری فعال درخصوص مفهوم عمق بازار به خبرنگار ما گفت: عمق بازار از لحاظ آکادمیک، بر مبنای توان خرید یا فروش تعداد زیادی سهم در کوتاه‌ترین زمان بدون تاثیرگذاری شدید بر قیمت سهم، تعریف شده است. بدین معنا که اگر ورود یا خروج مقادیر قابل توجهی منابع مالی به بازار سرمایه اثر چندانی بر قیمت‌های سهام نداشته باشد بازار را عمیق می‌نامند.

امین داور افزود: می‌توان عمق بازار را در سه سطح تعریف کرد؛ در سطح کلیت بازار، در سطح صنعت و در سطح تک‌سهم‌ها. یعنی ممکن است در بازاری که عمق کمی دارد، سهامی پیدا شود که به دلایل مختلف از معاملات پرحجمی برخوردارند.

وی درباره عوامل تعیین‌کننده عمق یک بازار سرمایه گفت: عمق بازاری یک سهم، به تعداد سهامداران و تنوع آنها وابسته است. هر چه تعداد سهامداران در بازار بیشتر باشد و در کنار آن سهامداران نیز به طیف‌های مختلفی وابسته باشند، عمق معاملات بیشتر می‌شود. سهامداران در بازار می‌توانند شامل طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران باشند؛ مالکان و سهامداران عمده، هلدینگ‌ها، بازارگردانان، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های بازنشستگی، خرده سهامداران و نوسان‌گیران روزانه طیف های اصلی سهامداران را تشکیل می‌دهند.

امین داور خاطرنشان کرد: بازار پرعمق نقدشوندگی بیشتری دارد؛ زیرا به دلیل حضور طیف متنوعی از سهامداران، ارائه درخواست خرید یا فروش در حجم‌های مختلف همواره از فروشنده یا خریدار متقابل برخوردار است و ارائه درخواست‌های سنگین برای معامله سهم باعث تغییرات قابل توجه در قیمت سهام نمی‌شود.

این مشاور سرمایه‌گذاری درباره بازار سهام ایران گفت: بورس تهران از عمق زیادی برخوردار نیست. شاهد بر این مدعا نیز رشدهای سریع قیمت سهام در بازه‌های زمانی کوتاه نظیر فروردین‌ماه سال جاری و همچنین تشکیل صف‌های فروش سنگین در شرایط رکود است. مهم‌ترین دلیل عمق کم این بازار، عدم توازن در فعالیت گروه‌های مختلف فعال در بازار است. برای مثال، در حال حاضر سرمایه‌گذاران نهادی بزرگ که در شرایط بحران باید جلوی تلاطم بیش از حد بازار را بگیرند عملا منفعل و غیرفعال شده‌اند؛ در مقابل، خرده سهامداران و صندوق‌های سرمایه‌گذاری که معمولا در شرایط فقدان اطمینان، فروشنده سهام خود می‌شوند، در بازار فعال شده‌اند.

غلبه دیدگاه این گروه موجب تلاطم و ریزش بازار می‌شود.امین داور درباره ارتباط عمق کم بورس تهران و نبود نهادهای مالی در این بازار گفت: عمق بازار و کارایی بازار دو مفهوم مستقل بوده که با هم دارای هم‌پوشانی هستند. طبیعتا با حضور نهادهای متنوع در بازار، نظیر صندوق‌های بازنشستگی یا بازارگردانان، عمق بازار افزایش خواهد یافت. این کارشناس درباره فاصله بین ارزش ذاتی و قیمت سهام در بازارهای کم‌عمق گفت: هر‌چه بازار کم‌عمق باشد، نقدشوندگی سهام در بازار کاهش می‌یابد و طبیعی است که در چنین بازاری قیمت سهام واقعی نباشد. امین داور درباره راهکارهای موجود برای افزایش عمق بورس تهران گفت: نخست باید طیف‌های متنوع سرمایه‌گذاران تشویق شوند که سرمایه‌های خود را به بورس وارد کنند و صاحبان عمق بازار چیست صنایع و بنگاه‌ها نیز شرکت‌های خود را به بورس بیاورند. همچنین ابزارهای لازم طراحی شود تا بخشی از منابع پس‌اندازکنندگان خرد یعنی همان آحاد جامعه به بورس انتقال یابد.از سوی دیگر سرمایه‌گذاران نهادی جدید می‌بایست به بازارهای بورس وارد شوند و سرمایه‌گذاری خارجی نیز در بورس افزایش یابد. از نظر امین‌داور در صورت تحقق این عوامل می‌توان به تعمیق فعالیت بازار سرمایه کشور امیدوار بود.

پیشنهادی برای احیای دریاچه ارومیه

حسین راستین (جنائی) در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز دربارهٔ احیای دریاچهٔ ارومیه نوشت:

قبل از معرفی روش احیا دریاچه ارومیه، لازم است به چند سؤال پاسخ داده شود.

چرا باید دریاچه‌ها را احیا کنیم و هدف از احیا دریاچه ارومیه چیست؟
آیا فواید احیا محدود به مواردی است که نام برده می‌شود؟!
از جمله

• حفظ محیط زیست، حیات جانوری و گیاهی
• تقویت سفره آب‌های زیر زمینی
• طراوت هوا و
• جلوگیری از برخواستن طوفان نمک؟!عمق بازار چیست عمق بازار چیست

حتی وجود همین تعداد فواید، کافی نیست تا هرچه سریعتر موضوع احیا دریاچه ارومیه به چالش ملی تبدیل شده؛ اقدام شود؟!

اما مشکلات ناشی از خشکی دریاچه‌ها، از جمله دریاچه ارومیه، خیلی بیشتر از حد تصور ما خواهد بود!

-بدون شک کاهش بخشی از بارندگی‌ها در حوزه آبریز، همچنین استان‌های شرقی دریاچه و جنوب رشته کوه البرز، از جمله آذربایجان شرقی، زنجان، همدان، قزوین، البرز، تهران، سمنان، خراسان رضوی و… ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه است.

• حتی در این استانها خشکی و گرمی هوا را سبب خواهد شد! که یکی از عوامل تشدید کننده تغییرات اقلیمی خواهد بود!
  و مطمئن‌ترین راه حل بشر برای مقابله با گرم شدن کره زمین، چاره‌ای بجز احیا دریاچه‌ها نخواهد بود.

آیا تا کنون این سؤال را از خودمان پرسیده‌ایم؛
چرا در سالهای اخیر، استان‌های جنوبی البرز تا خراسان، از جمله بعضی نقاط در استان‌های، همدان، زنجان، قزوین عمق بازار چیست و… پسته خیز شده‌اند؟!
مگر پسته محصول کویری نیست؟!

آیا ژنتیک و ذات پسته را تغییر داده‌ایم یا آب و هوا را؟!

در گذشته کمتر شاهد کاهش بارندگی‌ها و خشکسالی‌ها به شکل امروزی بودیم، زمانی دریاچه ارومیه آب و تبخیر داشت، ابرهای ضعیف گذری را با رطوبت خود تقویت می‌کردند؛ و این ابرها سبب بارش‌های به مراتب مناسب‌تر نسبت سالهای اخیر می‌شدند، حتی دریاچه‌ها تولید ابر کرده! بارندگی دارند!

جالب است که حتی دریاچه‌های کوچیک‌تر از ارومیه، تولید ابر می‌کنند و باعث بارندگی می‌شوند!

بعنوان مثال؛ دریاچه بختگان استان فارس؛ که قبلاً آب و تبخیر داشته، تولید ابر نموده و درختان انجیر دیم ارتفاعات اطراف خود را بوجود آورده و آبیاری می‌کرده است! ولی امروزه با خشک شدن دریاچه، درختان انجیر دستی آبیاری می‌شوند!

مهم‌تر اینکه خشک شدن دریاچه بختگان، بر روی بارندگی استانهای یزد و کرمان، تأثیر منفی گذاشته است!

شاید دریاچه‌ها تولید ابر قوی نکنند، ولی صددرصد ابرهای گذری را تقویت خواهند نمود، و ابرهای تقویت شده، سبب بارندگی مناسب‌تری بر روی زمین‌های سر راه خود خواهند شد!

اینجا اهمیت دریاچه‌ها، باتلاق‌ها، آبگیرها ودر کل مخازن آبی مشخص می‌شود، که باید آب و تبخیر داشته باشند، چون به تبخیر زمستانه و بهاری این آبها احتیاج داریم در تابستان ودر مناطق خشک، مانند ایران در سالهای خشکسالی باید مانع تبخیرشان شد!

متاسفانه در ایران عکس آن اتفاق می افتد! در زمستان آبها را در پشت سدها (داخل لیوان) ذخیره کرده، مانع تبخیرشان می‌شویم و در تابستان با کشاورزی سنتی و با کشاورزی بدون برنامه تبخیر می نمائیم! که این شیوه باعث نابودی سرمایه گرانبهایی چون آب و مخازن طبیعی وحیاتی مانند دریاچه‌ها خواهد شد! درست مانند آب روی پارچه خیس در محیط باز!

سرعت تبخیر حجم برابر از آب، با توجه به اینکه بر روی پارچه ریخته شود یا داخل لیوان باشد متفاوت است!

متاسفانه با عملکرد غلط و به دست خود، چالش‌های بزرگ آبی کشور را به وجود آورده‌ایم! تغییرات اقلیمی و حتی کاهش بارندگی‌ها متأثر از دخالت‌های انسانی در طبیعت هستند!

با بستن سد برروی رودها جلو مسیر طبیعی آب را گرفته‌ایم و تبخیر سر جای خودش نیست و ریشه همه مشکلات خواهد بود!

طرح احیای دریاچه‌ها، که با روش ساده، کامل و”راستین” معرفی می‌گردد، سبب خواهد شد

• با کمترین بارندگی‌ها!
• و کمترین برداشت‌ها از بالادست به منظور رساندن به دریاچه!
• در سریعترین زمان، دریاچه‌ها احیا گردند!
  همچنین دریاچه ارومیه احیا شود!

اما مهم‌ترین انتظارمان از احیا دریاچه ارومیه چیست؟

• کل سطح دریاچه آب داشته باشد
  -تبخیر داشته و ضمن مطلوب نمودن هوا، ایجاد ابر نماید یا ابرهای گذری را تقویت نموده سبب بارندگی مناسب‌تر در حوزه آبریز و استانهای شرقی شود.
• از ایجاد طوفان نمک جلوگیری کند
• قابلیت کشتی رانی بدست آید
• سفره آب‌های زیر زمینی را تقویت نماید
• محیط زیست را حفظ، حیات گیاهی و جانوری را به مخاطره نیندازد! بر خلاف تصورات، برای برخی چالش‌های کشور، راه حل‌های ساده وجود دارد! یا راه حل‌ها چندان پیچیده نیست که تصورش چنان سخت جلوه کنند که ترس از ورود، پرداختن به آنها را سالها به تأخیر اندازد!

باید مشکل دریاچه ارومیه در خیلی سالها پیش، برای همیشه برطرف می‌شد!

تصور راه حل‌های ساده برای چالش‌های بزرگ سخت است، اما با چند سؤال به ظاهراً غیر ممکن و جواب به آن این موضوع اثبات خواهد شد! که برای بزرگترین چالش‌های کشور (مانند خشکی دریاچه ارومیه) راه حل‌ها، چندان سخت، پیچیده و غیر ممکن نیست!

با طرح دو سؤال بظاهر غیر ممکن و جواب به آن می‌توانیم به راهکار احیا دریاچه‌های کم عمق از جمله احیا دریاچه ارومیه برسیم.

به گفته مدیرکل بحران آذربایجان‌غربی، تا این تاریخ ۹۵ درصد دریاچه ارومیه خشک شده است!

اما سؤال غیر ممکن!

چگونه می‌توانیم با حجم آبی معادل آب باقیمانده (۵ درصد) خط کشتیرانی دریاچه ارومیه بین بندر شرفخانه تا بندر گلمانخانه به طول ۶۵ کیلومتر را فعال نمائیم؟!

ظاهراً غیر ممکن، اما راه حل آسان است!

و آن حفر کانالی با عرض حداقل ده متر و عمق چند متر و به طول ۶۵ کیلومتر و انتقال بخشی از ۵ درصد آب به این کانال خواهد بود!

خط کشتیرانی فعال می‌شود!

سؤال عجیب‌تر و پاسخ آن!

چطور با حجم آبی معادل با ۵ درصد آب دریاچه، می‌توان کل سطح آنرا احیا کرد؟!

اگر فرض کنیم ۵ درصد آب باقی مانده در دریاچه، عمق متوسط ۱ متری داشته باشد، با این آب می‌توانیم ۵۰ درصد سطح دریاچه با عمق ۱۰ سانتیمتر و ۱۰۰ درصد سطح دریاچه را با عمق ۵ سانتیمتری پوشش دهیم به شرط آنکه حق‌آبه‌ای اختصاص یابد که تبخیر و نفوذ روزانه آب را جبران نماید.

“حتی با حجمی معادل این آب، امکان احیا دریاچه! و هم برقراری خط کشتی رانی وجود دارد! با این تفاوت که عمق ۵ سانتیمتری، تقریباً تا نصف کاهش خواهد یافت!”

اما در عمل چگونه می‌توان چنین حجمی زیادی از آب را در تمام سطوح دریاچه با عمق یکسان توزیع نمائیم؟!

با استفاده از شیوه مشابه با آبیاری پلکانی مزارع یا انتقال آب بصورت پلکانی در سطح شیبدار، اما در مقیاس بزرگتر قابل اجرا خواهد بود!

بعنوان مثال؛ چشمه باداب سورت، دومین چشمه آب شور جهان در ساری، از بالای تپه جوشش دارد به شکل پلکانی، کرت‌ها و صفحه‌های غیر هم سطح با عرض چند متر و طول دهها متر شکل گرفته‌اند، که ضمن ایجاد دریاچه کوچک و بسیار زیبا و بشکل پلکانی، آب به پائین نقطه منتقل می‌شود، که با همین شرایط در دریاچه ارومیه قابل اجراست با این تفاوت که عرض بیشتر کرت‌ها و صفحات چندین کیلومتر و به طول دهها کیلومتر خواهد رسید!

فقط کافیست دریاچه را کرت بندی نموده، که در برخی نقاط تسطیح لیزری نیاز خواهد شد که باید آب را از بالاترین نقاط دریاچه رها سازی نمود، کرت‌ها را یکی پس از دیگری از آب با ارتفاع یکسان و قابل تنظیم پر نموده و اضافه آبها را به عمیق‌ترین قسمت دریاچه منتقل و ذخیره نمائیم و چنانچه کانال آب جهت کشتیرانی حفره شود، با حرکت آب اضافه و سرریز کرت‌ها به داخل این کانال، خود به خود به قسمت‌های عمیق منتقل و ذخیره خواهد شد!

با این روش و شیوه اجرا، می‌توان با کمترین آب حتی در زمان خشکسالی ها، مانع از خشک شدن دریاچه شد!

و برای احیا صددرصد دریاچه، دیگر به هیچ عنوان نیاز نیست تا حجم انبوهی از آب را در بعضی قسمت‌ها به ارتفاع ۱۵ متر در سطح وسیع، روی هم انباشت نمائیم! بلکه عمق آب در گودترین و بالاترین قسمت دریاچه یکسان بوده ومیتوانیم ارتفاع آب را با توجه به شرایط خشکسالی یا برعکس ترسالی و بارندگی عمق بازار چیست مناسب تنظیم نمائیم، یا همیشه عمق یکسان باشد، اضافه آبها در قسمت‌های عمیق ذخیره شوند!

اگر در این شیوه احیا دریاچه با استفاده از ۵ درصد آب موجود مثال زده شد، برای درک بهتر موضوع عنوان گردیده است، قطعاً آب ورودی تحت تأثیر شرایط گوناگون، طرح‌های عمرانی و سازه‌ای در حال اجرا و مدیریت بیشتر تغییر خواهد یافت و به مراتب بیشتر خواهد بود!

شاید در نگاه اول، سادگی بیش از حد طرح، ایرادات فراوانی را متوجه آن نماید! که با توضیحات بیشتر کارآمدی آن قابل اثبات خواهم بود.

مگر مهمترین اهداف از احیا دریاچه، جلوگیری از برخواستن طوفان نمک نیست؟!

با استفاده از این روش، حتی اگر عمق آب یک سانتیمتر هم باشد! ایجاد طوفان نمک نخواهد کرد! وحتی این عمق (یک سانتیمتر!) تأثیر چندانی در نفوذ و مهمتر از آن تبخیر نخواهد گذاشت.

همچنین تشکیل دریاچه با شرایط جدید، برروی، اقتصاد، فعالیت و زندگی ساکنان محلی تأثیر منفی نمی‌گذارد.

زیرا نمی‌شود از آب دریاچه ارومیه بهره برداری اقتصادی و معیشتی کرد، مثلاً: عمق کم بر روی پرورش ماهی تأثیر بگذارد! چون آب بسیار شور دریاچه، برای پرورش ماهی مناسب نبوده ونیست و موجودات آبزی موجود، تاثیری در اقتصاد مردم ندارند! برعکس، قبل تلاقی آب شیرین بعضی رودها با نمک کف دریاچه و با انتقال به کرت‌ها و حوضچه مجزا، می‌توان پرورش ماهی انجام داد، کسب درآمد کرد.

• همچنین از نظر فنی و اجرایی به مهندسی پیچیده نیاز نیست و آبیاری پلکانی قدمتی به بلندای تاریخ دارد. که فقط بر روی دریاچه ارومیه باید در سطح وسیع اجرا گردد که با ابزار و ماشین آلات موجود، به راحتی ممکن خواهد بود.

با استفاده از این شیوه و روش احیا:

• با اقدام سریع، در یک فصل با بارندگی مناسب، احیا انجام خواهد شد!
• احیا با حداقل آب ممکن (یک دهم میزان معمول، میلیاردها متر مکعب صرفه جویی!) اتفاق خواهد افتاد!
• احتیاج به هزینه‌های گزاف جهت انتقال آب نخواهیم داشت!
  انتقال آب، فقط در پیرامون و درون دریاچه خواهد بود و شاید نیاز شود محل ریزش رودها به دریاچه، مسافتی از طریق کانال جابجا شوند، ودر بدترین حالت از طریق لوله و از بالادست به بالاترین نقاط منتقل نموده در کرت‌ها رها سازی گردد!

در این روش احیا، آبی که به غلط از بالادست بسمت کشاورزی تبخیری! صنعت و شرب در نظر گرفته شده، کاهش چندانی نیاز نخواهد داشت! و احتیاج نمی‌شود! هرچند باید بسمت کشاورزی مکانیزه با حداقل تبخیر حرکت نموده و روش‌های بسیار ساده وکارآمد در این ارتباط استفاده گردد.

با احیا به شکل پلکانی فرصت‌های زیادی را به وجود خواهد آورد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها جذب توریست و گردشگر، جهت بازدید از تنها دریاچه بزرگ و پلکانی در جهان است! که پلکانی بودن با توجه به وسعت زیاد، دریاچه‌ای بسیار بسیار زیبا و منحصر بفرد بشکل آینه مقعر! خلق خواهد نمود.

که شکل مقعر خود سبب بازتاب نور بیشتر بسمت جو و خنکی بیشتر هوا خواهد شد!

بدون شک و با تاکید، راه حل دریاچه پلکانی، برای دریاچه‌هایی که دارای عمق کم، شیب ملایم واز همه مهمتر شوری زیاد هستند و در ناحیه خشک مانند ایران واقع شده‌اند، بهترین گزینه خواهد بود! شاید بهتر است گفته شود دریاچه‌هایی با عمق زیاد مانند دریاچه وان در ترکیه با وجود حجم زیاد آب تبخیر خیلی کمی داشته و مانند آب داخل لیوان می‌مانند!

احیا دریاچه ارومیه با شرایط خاص در غرب کشور و با توجه به حجم زیاد ابر! که در زمستان و بهار از روی آسمان آن عبور می‌کنند و این ابرها تشنه تبخیر دریاچه هستند! اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

“یک توصیه و هشدار از روی دلسوزی:

چنانچه به هر دلیل احیا انجام نگیرد و از گذشته درس نگیریم؛ با وجود همه شرایط خاص، لازم است در تابستان دست به تبخیر نزنیم! و آب را در عمیقترین قسمت دریاچه برای جلوگیری از تبخیر زیاد ذخیره نمائیم تا در زمستان با شروع فصل بارندگی، دیگر نیاز به آبگیری از قسمت‌های عمیق نداشته باشد و در تابستان، برای ذخیره آبهای کمی که از رودها به دریاچه می‌ریزند، روی سطح به حال خود رها نشوند حتماً نیاز خواهد بود از طریق کانالها و کوچکترین مسیرها به قسمت‌های عمیق هدایت وذخیره شوند، لازم است یادآوری شود، ذخیره آب در تابستان در قسمت عمیق، برای زمانیست که در شرایط خشکسالی یا عدم مدیریت و احیا، سبب شود در تابستان (همانند همه سالهای گذشته!) حداقل آبها را برای دریاچه درنظر بگیریم

احیا از طریق شیوه پیشنهادی و با توجه به وسعت دریاچه و سطح وسیع غیر قابل پیشبینی، باتلاق، نمک، دره، برآمدگی، فرو رفتگی و…! راه حل‌های گوناگون جهت توزیع آب با عمق نسبتاً یکسان پیش بینی می‌شود همچنین ایجاد نقاطی به شکل شبه جزایر یا تعدادی جزیره کوچک دور از ذهن نیست و تأثیر آنچنانی بر روی عمق بازار چیست کل پروژه نحواهد گذاشت.

با امید به آینده روشن و ان شاءالله، احیا تمامی دریاچه‌ها و دیگر مخازن آبی و حیاتی کشور و جهان.

مقایسه آیفون 13 پرو مکس با آیفون 14 پرو مکس

آیفون 14 پرو مکس در جریان رویداد اپل در تاریخ 16 شهریور معرفی شد. این گوشی جدیدترین پرچمدار سری آیفون 14 است و به‌روزرسانی‌های قابل توجهی نسبت به آیفون 13 پرو مکس تجربه کرده است و می‌توان آیفون 14 پرو مکس را رقیبی جدی برای بهترین گوشی‌های موبایل موجود در بازار دانست. حال که این گوشی معرفی شده، در مقاله پیش رو به مقایسه آیفون 13 پرو مکس با آیفون 14 پرو مکس پرداخته‌ایم تا ببینیم کدام یک ارزش خرید بیشتری دارد و آیا می‌توان جدیدترین پرچمدار آیفون را بهتر از نسل قبلی آن دانست یا خیر. پس در ادامه با کالاتیک همراه باشید.

مقایسه مشخصات آیفون 13 پرو مکس با آیفون 14 پرو مکس

رم

حافظه ذخیره‌سازی

128/256/512 گیگابایت - 1 ترابایت

دوربین سلفی

تراشه

مقایسه قیمت آیفون 13 پرو مکس با آیفون 14 پرو مکس

علیرغم شایعه‌ها مبنی بر افزایش قیمت 100 دلاری مدل‌های آیفون 14 پرو، اپل تصمیم گرفت آیفون 14 پرو مکس را در همان قیمت اولیه 1099 دلار نگه دارد. با این حال هنوز مشخص نیست که این گوشی در بازار ایران با چه قیمتی به فروش می‌رسد.

اگر قیمت چهار رقمی 14 پرو مکس زیاد به نظر می‌رسد، اپل آیفون 14 پرو را با قیمت 999 دلار به فروش می‌رساند؛ البته پس از اضافه شدن مالیات و هزینه‌ها، همچنان قیمت آن بیش از 1000 دلار خواهد شد. مقایسه آیفون 13 پرو مکس با آیفون 14 پرو مکس ما را مطالعه کنید تا که ببینید که آیا افزایش قیمت آیفون 14 پرو مکس نسبت به نسل قبلی ارزش هزینه کردن دارد یا خیر.

مقایسه طراحی iPhone 14 Pro Max VS iPhone 13 Pro Max

در نگاه اول، آیفون 14 پرو مکس شبیه نسخه قبلی با لبه‌های مسط در اطراف صفحه نمایشی 6.7 اینچی که بیشتر پنل جلویی را در بر گرفته به نظر می‌رسد. تفاوت فقط در حذف ناچ و اضافه شدن یک بریدگی قرصی شکل است که دوربین سلفی، فیس آیدی و اجزای آن را در خود جای داده است.

اپل این بریدگی را جزیره داینامیک (Dynamic Island) نام گذاشته و iOS طوری طراحی شده تا این بریدگی در صفحه نمایش متحرک باشد و مواردی مانند اعلان‌ها و نشانگرهای وضعیت آن را احاطه کنند یا از آن خارج شوند. رنگ‌های گرافیتی، نقره‌ای و طلایی آیفون 13 پرو مکس همچنان در مدل جدید نیز موجود هستند و رنگ بنفش تیره نیز در دسترس است اما متاسفانه به نظر می‌رسد اپل گزینه‌های رنگی آبی و سبز ارائه شده در سال گذشته را کنار گذاشته است.

مقایسه صفحه نمایش

در جلوی آیفون 14 پرو مکس همان صفحه نمایش 6.7 اینچی اولد نسل قبلی دیده می‌شود؛ اما این بار این پنل روشن‌تر طراحی شده تا صفحه قفل را بهتر نشان دهد که در iOS 16 بیشتر از قبل قابل تنظیم است.

آیفون 14 پرو مکس از همان فناوری نرخ نوسازی 120 هرتز تطبیقی مشابه نسل قبل پشتیبانی می‌کند. آیفون 13 پرو مکس می‌تواند نرخ نوسازی را از 120 به 10 برساند اما این عدد در آیفون 14 پرو مکس به 1 هرتز کاهش پیدا می‌کند. این اتفاق به صفحه نمایش همیشه روشن جدی کمک می‌کند تا مصرف باتری را کاهش دهد و شبیه به ویژگی مشابه ارائه شده در گلکسی S22 اولترا باشد.

مقایسه نرم افزار دو گوشی آیفون 13 پرو مکس با آیفون 14 پرو مکس

خانواده آیفون 13 با iOS به بازار عرضه شد و آیفون 13 پرو مکس نیز از این قاعده مستثنی نیست. این گوشی در حال حاضر از iOS 15.6 استفاده می‌کند و در آینده نزدیک نیز iOS 16 را دریافت خواهد کرد.

در طرف دیگر، آیفون 14 پرو مکس با iOS 16 وارد بازار خواهد شد. همچنین، صفحه نمایش همیشه روشن و جزیره داینامیک آن باعث می‌شود تا حتی اگر هر دو گوشی از سیستم عاملی یکسان استفاده کنند، باز هم استفاده از آیفون 14 پرو مکس برای شما جذابیت داشته باشد.

مقایسه دوربین آیفون 14 پرو مکس با آیفون 13 پرو مکس

با اینکه آیفون 14 پرو مکس عملا همان آرایه دوربین پشتی نسل قبلی را با خود به همراه دارد و از لنزهای عریض، اولتراواید و تله‌فوتو استفاده می‌کند؛ اما تغییر بزرگی در دوربین‌های این گوشی رخ داده است. آیفون 14 پرو مکس حالا از یک دوربین اصلی 48 مگاپیکسلی در جلو استفاده می‌کند که به سال‌ها حضور دوربین‌های 12 مگاپیکسلی در دوربین‌های اپل پایان می‌دهد.

آیفون 14 پرو مکس در فیلمبرداری نیز بهتر از نسل قبلی خود عمل می‌کند؛ چون حالا می‌تواند در حالت سینمایی با حداکثر سرعت 30 فریم بر ثانیه در 4K HDR فیلمبرداری کند؛ در حالی که مدل قبلی فقط می‌تواند حالت سینمایی را در 1080p مدیریت کند. همچنین آیفون 14 پرو و پرو مکس می‌توانند بدون HDR به حالت اکشن (Action Mode) جدید برای ضبط ویدئوهای پرسرعت اکشن دسترسی داشته باشند.

با در نظر گرفتن همه این تغییرات، به نظر می‌رسد که آیفون 14 پرو مکس تجربه دوربین بهتری نسبت به آیفون 13 پرو مکس ارائه می‌دهد و چنین نتیجه‌ای جالب است؛ چون در حال حاضر آیفون 13 پرو مکس یکی از بهترین دوربین‌های موبایل را دارد و آیفون 14 پرو مکس حتی این مجموعه دوربین را از گذشته نیز بهتر می‌کند. با این حال، باید منتظر ماند و دوربین نسل جدید را آزمایش کرد تا بتوان صحت این ادعا را تایید کرد.

مقایسه عملکرد آیفون 14 پرو مکس با آیفون 13 پرو مکس

آیفون 14 پرو مکس از تراشه A16 Bionic قدرت می‌گیرد. این تراشه نسخه‌ای ارتقا یافته از A15 Bionic به کار رفته در نسخه سال پیش است. این تراشه جدید دارای CPU با 6 هسته است و دو هسته کم‌مصرف و 4 هسته پرقدرت دارد؛ همچنین از GPU با 5 هسته و موتور عصبی 16 هسته‌ای بهره می‌برد.

به علاوه چیپست جدید براساس فرایند 4 نانومتری (در برابر فرایند 5 نانومتری نسل قبل) ساخته شده است. به زبان ساده، باید انتظار داشته باشیم که آیفون 14 پرو مکس سریع‌تر و قدرتمندتر از آیفون 13 پرو مکس باشد؛ اما این سرعت و قدرت بیشتر آنچنان زیاد نیست. مقایسه A15 Bionic با A16 Bionic نشان می‌دهد که تراشه جدیدتر تغییر چندانی ندارد؛ البته اپل ادعا می‌کند این تراشه 16 درصد انرژی کمتری نسبت A15 مصرف می‌کند و GPU آن 50 درصد نسبت به قبلی حافظه بیشتری دارد.

حالا مدیریت انرژی به فاکتور مهمی تبدیل می‌شود؛ چون 14 پرو مکس صفحه نمایش همیشه روشن دارد و A16 برای مدیریت هوشمندانه صفحه نمایش و نرخ نوسازی 1 تا 120 هرتز نیز برای صرفه‌جویی در مصرف باتری طراحی شده‌اند.

مقایسه مصرف باتری و شارژ دو گوشی

اپل در سری آیفون 13 اندازه باتری را افزایش داد و آیفون 13 پرو مکس باتری به باتری 4352 میلی‌‌آمپر ساعتی مجهز شد. همین امر باعث شد تا آیفون 13 پرو مکس به یکی از بهترین گوشی‌ها در عمر باتری برسد.

به نظر می‌رسد که اپل باتری آیفون 14 پرو مکس را زیاد تغییر نداده است. با این حال، با توجه به بهبودهای احتمالی راندمان در چیپست A16 عمق بازار چیست Bionic و صفحه نمایش 1 تا 120 هرتز گوشی، آیفون 14 پرو مکس می‌تواند مانند نسل قبلی در بخش باتری عمل کند. طبق ادعای اپل، آیفون 14 پرو مکس می‌تواند با باتری کامل تا 29 ساعت پخش ویدئو داشته باشد که یک ساعت بیشتر از زمان وعده داده شده برای آیفون 13 پرو مکس است.

هر دو آیفون با سرعت 20 وات شارژ می‌شوند؛ در حالی که سرعت شارژ دستگاه‌های اندرویدی روزبه‌روز بیشتر از قبل می‌شود. علیرغم شایعه شارژر 30 واتی در اوایل سال جاری، آیفون 14 پرو مکس هنوز از سرعت شارژ 20 وات استفاده می‌کند و مانند نسل قبلی، اپل ادعا می‌کند که این گوشی در مدت 30 دقیقه می‌تواند تا 50 درصد شارژ شود.

آیفون 14 پرو مکس بهتر است یا آیفون 13 پرو مکس؟

آیفون 13 پرو مکس گوشی هوشمندی تقریبا عالی است که برای هر گوشی که بعد از آن عرضه می‌شود (از جمله آیفون 14 پرو مکس) کار را سخت می‌کند. حالا که اپل نسخه جدید گوشی پرچمدار خود را معرفی کرده باید منتظر ماند و دید که آیا آیفون 14 پرو مکس می‌تواند مثل نسل قبلی عملکردی بالا از خود داشته باشد یا خیر.

نظر شما چیست؟ فکر می‌کنید آیفون 14 پرو مکس می‌تواند جایگزین مناسبی برای آیفون 13 پرو مکس باشد؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

پرسش‌های متداول

قیمت آیفون 14 پرو مکس چقدر است؟

آیفون 14 پرو مکس برای نسخه پایه 128 گیگابایتی با قیمت 1099 دلاری به فروش می‌رسد. عرضه عمق بازار چیست عمق بازار چیست این گوشی در تاریخ 25 شهریور آغاز می‌شود و پس از آن باید منتظر قیمت این دستگاه در ایران باشیم.

از کجا می‌توان آیفون 14 پرو مکس را خرید؟

پس از آغاز عرضه آیفون 14 پرو مکس می‌توانید این گوشی را با بهترین قیمت در سایت کالاتیک خریداری کنید.