معایب پول های فیات
ارز فیات به عنوان ارز دولتی یک کشور شناخته شده است که هیچ پشتوانه فیزیکی مانند طلا و نقره ندارد بلکه پشتوانه ان دولتی است که آن را صادر کرده است. ارزش پول فیات از ارتباط میان عرضه و تقاضا و همچنین ثبات دولت به دست آمده است و به ارزش کالای فیزیکی مانند ارزش پول وابسته نیست.
اکثر ارزهای کاغذی از جمله دلار آمریکا، یورو و دیگر ارزهای مهم، پول فیات هستند.
تاریخچه پول فیات
منشاء پیدایش پول فیات به قرن ها پیش و در کشور چین برمیگردد و زمانی که استان سیچوآن، تصمیم به چاپ پول کاغذی خود در قرن ۱۱ گرفت، برمیگردد. در آغاز این پول به ابریشم، نقره و طلا تبدیل شده بود اما در آخر با روی کار آمدن قوبلای خان، سیستم ارزی پول فیات در قرن ۱۳ راه اندازی شد. این سیستم اری برای امپراتوری مغول ها بسیار گران تمام شد به طوری که مورخان هزینه های زیاد و بی رویه ناشی از ان را از دلایل اصلی سقوط امپراطوری می دانند.
در قرن ۱۷ پول فیات در قاره اروپا و کشورهای اسپانیا، هلند و سوئد نیز مورد استفاده قرار گرفت. سیستم ارزی فیات در سوئد با شکست مواجه شد و دولت ان را با استاندارد نقره جایگزین کرد و دولت فدرال ایالات متحده نیز بعدها از آن استفاده کرد.
در قرن ۲۰ میلادی معایب پول های فیات نیز دولت ایالات متحده بار دیگر به سیستم پولی کالایی تغییر جهت داد و از سال ۱۹۳۳، مبادله های کاغذی با طلا را متوقف کرد. در سال ۱۹۷۲ نیز به دستور رئیس جمهور، ریچارد نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را کامل کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در مقیاس جهانی رقم زد.
پول فیات چگونه کار می کند؟
میتوان گفت چیزی که پول فیات را ارزشمند می کند، قدرت آن کشوری است که ارز را چاپ و آن را عرضه می کند. همچنین پذیرش طرفین قراردادها نیز در استفاده از آن ارز مهم است. زمانی که مردم جهان در ذهن خود یک ارز مانند دلار را قبول می کنند و در مبادلات مالی خود از آن استفاده می کنند، آن ارز را ازشمندتر می کند. بنابراین اگر مردم اعتقاد و اعتماد خود را نسبت به پول فیات از دست دهند ان پول دیگر ارزشی نخواهد داشت.
در رابطه با پول های کالایی چنین اتفاقی نخواهد افتاد زیرا آن پول به دلیل داشتن پشتوانه کالایی، ذاتا ارزش دارد. اگر در آینده مردم به این نتیجه برسند که دلار را در تبادلات خود استفاده نکنند و در قراردادهای تجاری خود از ارز دیگری استفاده کنند، ارزش دلار کاهش می یابد و به تدریج از رده خارج می شود.
اگر دولتی سیاست های نادرست پولی را در زمینه پول فیات ملی خود اتخاذ کند، به طور مستقیم در ارزش آن تاثیرگذار خواهد بود. به همین دلیل تعامل میان عرضه و تقاضا و قدرت اقتصادی، نظامی، فرهنگی و… یک کشور، در ارز ملی آن کشور به طور مستقیم تاثیر دارد.
مبادله کالا به کالا
اولین راه حلی که بشر برای تبدیل دارایی ها و کالاها در نظر گرفت، روش مبادله کالا به کالا بود. در این روش افراد دارایی خود را به دیگران داده و در مقابل یک دارایی جدید دریافت می کردند. اگرچه این روش برای شروع روش بدی نبود اما از مشکلات زیادی نیز رنج می برد. مهم ترین مشکل این روش، نبود سیستم ارزش گذاری بود. همین مساله موجب می شد که مبادله با توافق طرفین انجام شود که ممکن بود در این میان ارزش تبادل شده سنخیتی با واقعیت های اقتصادی نداشته باشد. از طرفی نیز این مساله موجب عدم اطمینان از خرید محصولی خاص در برابر مقدار مشخصی از یک کالای دیگر می شد.
مشکل دیگر در این روش، نبود ابزار مبادله بود. در این روش خود کالاها نیز به عنوان ابزار مبادله استفاده می شدند. معیار خرید و فروش نیز بر اساس ارزش ذاتی بود به این معنی که، کالایی به عنوان ابزار مبادله استفاده می شد که در زندگی بشر کاربرد داشت و گرنه کسی حاضر به مبادله دارایی خود با آن نبود. در این دوره افراد می توانستند ابزارهای مالی که همان کالاها بودند را کسب و خرج کنند و هیچ استفاده دیگری از آن صورت نمی گرفت. مشکلات این روش، بشر را به سمت ایجاد یک روش دیگر برای مبادله سوق داد.
مزایا و معایب ارز فیات
در اینجا به بخشی از مزایا و معایب پول فیات می پردازیم. البته اقتصاددانان و کارشناسان امور مالی، در رابطه با ارزهای فیات اتفاق نظر ندارند. موافقان و مخالفان این سیستم پولی دلایل خود را دارند که هیچ کدام به طور ۱۰۰ درصد درست و یا غلط نیست.
پول فیات چیست | آیا ارزهای رمز پایه جایگزین پول کاغذی میشوند؟
پول فیات یک پول ملی است که پشتوانهای مثل طلا و نقره ندارد. ارزش پول فیات تا حد زیادی بر اساس اعتقاد عموم مردم به صادر کننده ارز است که به طور معمول دولت یا بانک مرکزی آن کشور است.
واحد ارز فیات که به آن پول فیات نیز گفته میشود، نقطه مقابل پول رایج و فیزیکی است. تفاوت بین پول فیات و پول فیزیکی به ارزش ذاتی آنها مربوط میشود؛ ارزش پول فیزیکی به مواد تشکیل دهنده و پشتوانهی آن مثل سکههای طلا و نقره بستگی دارد؛ در مقابل ، پول فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد و ارزش و پشتوانهی آن وعدهای است که از طرف دولت یا بانک مرکزی به آن داده میشود تا در مبادلهی کالاها از آن استفاده شود.
از نمونههای معروف ارزهای فیات میتوان به پوند استرلینگ، یورو و دلار آمریکا اشاره کرد. در حقیقت، تعداد معدودی از ارزهای جهان ارز واقعی کالایی هستند و بیشتر آنها به طریقی یا روش دیگر، نوعی پول فیات هستند.
به این ترتیب پول فیات، ارز دولتی یک کشور است و به بانکهای مرکزی دولتی کنترل بیشتری روی اقتصاد میدهد زیرا مقدار ارز چاپ شده در کنترل بانکهای مرکزی است. اما مشکل عمدهی پول فیات چاپ بیش از اندازهی آن است که باعث افزایش تورم میشود.
برخلاف ارزهای کالایی که میتواند با کشف یک معدن طلای جدید تحت تأثیر قرار گیرد، عرضه ارزهای فیات توسط دولت ارز مربوطه، تنظیم و کنترل میشود.
معایب ارز فیات
از آنجا که ارز فیات به دارایی ملموسی وابسته نیست، ارزش آن به سیاست مالی مسئولانه و تنظیم آن توسط دولت بستگی دارد. سیاست پولی بدون برنامهریزی میتواند منجر به تورم و حتی تورم بیش از حد ارز فیات شود.
علاوه بر این، فرصت بیشتری برای حباب با ارز فیات وجود دارد؛ یک چرخه اقتصادی که در آن قبل از یک کاهش سریع، افزایش سریع قیمت وجود دارد.
افزایش حباب به این دلیل است که ارزهای فیات تقریبا عرضه نامحدود دارند، اگرچه احتمالا محرک اقتصادی است، اما کاهش کمی نیز میتواند نرخ تورم بیشتری ایجاد کند. این موضوع میتواند از قیمت مسکن تا سطح بدهی ملی تأثیر بگذارد که به نوبه خود بازارهای مالی را تحت تأثیر قرار میدهد.
سیستم فیات چگونه کار میکند
سیستم پولی جهانی همان سیستمی است که در آن پول فیات ذخیرهای برای خرید قدرت و جایگزینی مبادله کالا است؛ هر اسکناس دلار، یورو، ین، شمش طلا یا هر ارز دیگری که انتخاب کنید شما را قادر میسازد در صورت نیاز یا خواسته چیزهایی را خریداری کنید، بنابراین سیستم مبادله کالا (تجارت یک سرویس یا محصول با کالای دیگر) را عمدتا منسوخ میکند.
پس از آن پول شرکتها را قادر میسازد تا توسعه یافته و جوامع بتوانند زیرمجموعههای خاص را ایجاد کنند، بنابراین نوعی پیشرفت پویا به سمت آینده را تقویت میکند. به عنوان مثال قبل از پول هر کسی که زمین داشت مایحتاج خود را تولید میکرد و مازاد آن را با افراد دیگر برای چیزهای مورد نیاز خود تجارت میکرد.
پول با توانایی ذاتی خود در ذخیره قدرت خرید، آن سیستم را تغییر داد و به این ترتیب به مردم این فرصت را داد که برای آینده برنامه ریزی کنند. به عبارت دیگر، اگر شما یک گندم کار خوب هستید، میتوانید در صنعت گندم کسب و کار خوبی راهاندازی کنید، تجهیزات خود را بخرید، کارگر استخدام کنید و برای توسعه مزرعه گندم خود به دنبال زمین همسایگان برای خرید باشید.
سپس بازارها و بانکهای مرکزی ارزش نسبی کاغذ (ارز) را بر اساس درک چگونگی اداره یک کشور خاص بر خود، وضعیت فعلی اقتصاد خود و تأثیرات این دو عامل بر نرخ بهره ارزیابی میکنند.
بیشتر پولهای جهان پول فیات نامیده میشود، به این معنی که به عنوان پول پذیرفته میشود زیرا یک دولت میگوید که این پول قانونی است و مردم به توانایی و اعتبار پول در خدمت به عنوان وسیله ذخیره سازی قدرت خرید اعتماد و اعتقاد کافی دارند.
یک سیستم فیات براساس دستور دولت بنا شده است که ارز کاغذی چاپ شده آن پول قانونی برای انجام معاملات مالی است. پول قانونی به معنای این است که پول با ایمان و اعتبار کامل دولتی که آن را صادر میکند پشتیبانی شود.
پول فیات در مقابل پول کالا است، یعنی پولی که بر اساس کالای ارزشمندی ساخته شده است، روشی برای ارزیابی که در گذشته استفاده میشد. در بعضی مواقع، خود کالا به عنوان پول استفاده میشد. به عنوان مثال استفاده از طلا، دانه و حتی پوست و سایر محصولات حیوانی به عنوان پول کالا مقدم بر سیستم فعلی فیات بود.
آیا ارز دیجیتال در آینده جایگزین پول فیات خواهد شد؟
موضوع ارزهای رمزپایه به تازگی بسیار خبرساز شده است، به ویژه بیت کوین که پس از مدت زمان کوتاهی ارزش قابل توجهی کسب کرد.
اما آیا ارزهای رمز پایه میتوانند به عنوان جایگزین پول تأثیر زیادی بر سیستم مالی کل جهان بگذارند. با محبوبیت روزافزون و افزایش ارزش آنها، ممکن است این اتفاق بیفتد.
به گفته کارشناسان و تحلیلگران بازار، ارز رمزنگاری شده قطعا جایگاه خوبی در آینده در اقتصاد کشورها خواهند داشت و پیش بینی میشود تا سال ۲۰۳۰ جایگزین تقریبا ۲۵ درصد از ارزهای ملی شود.
جای تعجب نیست که موسسات مالی شروع به شناسایی استفاده از ارز رمزنگاری شده به عنوان یک دارایی با ارزش واقعی کردهاند. این میتواند نشانه خوبی باشد که ارزهای رمزگذاری در آینده نزدیک جایگزین پول فیات خواهد شد.
در واقع در آینده معاملات بدون استفاده از اسکناس و سکههای بانکی انجام خواهند شد. اما چطور یک کشور با تبدیل شدن به بی پولترین جامعه روی کره زمین میتواند پیشرفت کند.
ایده حذف پول رایج از معاملات روزانه، برای تعدادی از بانکها به منظور استفاده از فناوری بلاکچین در تأمین انرژی یک پول ملی متمرکز، گزینه جذابی است. این گزینه مطمئناً دارای چند مزیت است که میتواند به نفع نحوه انجام معاملات باشد.
مزایای جایگزین شدن رمز ارزها به جای پول فیات
بدون واسطه
از آنجا که ارز رمزنگاری شده غیرمتمرکز است، هیچ موسسه یا شخصی نمیتواند آن را تنظیم کند یا به عنوان یک واسطه برای تأثیرگذاری بر ارزش آن عمل کند. این امر از لحاظ نحوه خرید و معامله در حالی که ارزش بالاتری نسبت به پول فیات در هر واحد دارد، کاملا سادهتر است.
امنیت
با افزایش روزافزون حوادث مربوط به سرقت هویت از کارتهای اعتباری، ارز رمزپایه اکنون به گزینهای مناسب برای معاملات امنتر با رمزگذاری از فناوری بلاکچین خود تبدیل شده است. با این کار داراییهای دیجیتالی شما ایمنتر میشود و احتمال سرقت کاهش مییابد.
بدون کنترل دولتها
دولتها همیشه تأثیر بسزایی در نوسان ارزش پول فیات داشتهاند که خود اقتصاد کل کشور را تحت تأثیر قرار میدهد. وقتی ارزش آن سقوط میکند یا افزایش مییابد، ممکن است دولت در این امر سهیم باشد. با رمزنگاری، هیچ بانک مرکزی تحت کنترل دولت نمیتواند بر نحوه اداره آن نفوذ داشته باشد یا آن را کنترل کند.
پول یا ارز فیات چیست؟
پول فیات به واحد پولی گفته میشود که دولتها آن را منتشر میکنند، اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا ، نقره) ندارد.
به گزارش ایبِنا، ارز فیات یا پول بیپشتوانه مانند دلار آمریکا، در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکنندهاش میگیرد و برخلاف پول کالایی، ارزش آن به یک کالای فیزیکی بستگی ندارد. فیات از واژه لاتین به همین نام و به معنی «بگذارید انجام شود» گرفته شده است. دولتی که پول فیات را چاپ میکند، عامل تعیینکننده در ارزش آن است و در حال حاضر بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایهگذاری و سپردهگذاری استفاده میکنند. این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است.
در واقع پول فیات (Fiat Currency) به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر میکنند اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا، نقره) ندارد. ارزش این نوع پول بهجای آنکه وابسته به ارزش ذاتی داراییهایی دیگر بهعنوان پشتوانه باشد، ناشی از ارتباط بین میزان عرضه و تقاضا است.
متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح میکنند:
کمیابی (Scarcity): پول فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمیپذیرد.
هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی بهصرفهتر است.
واکنشپذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار میدهد که نسبت به بحرانهای اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
مبادلات بینالمللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.
راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینهزا باشد، نیست.
نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولتها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را میدهد که میتواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.
سابقه تاریک: از نظر نمونههای تاریخی، پیادهسازی سیستم ارزی فیات معمولاً به سقوط نظامهای مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟
تنها مشابهت بین ارز فیات و ارز دیجیتال در نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست. در حالی که ارز فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی کنترل میشود، ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکزی دارند.
تفاوت آشکار این دو سیستم پولی، در نحوه ایجاد پولهای جدید در هر یک از آنهاست. بیت کوین به عنوان نمونه برتر ارزهای دیجیتال، در مقایسه با پولهای فیات که در کنترل بانکهاست و اساساً میتوانند بدون هیچ پایه و اساسی به وجود آیند، عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.
به عنوان شکل دیجیتالی پول، ارزهای دیجیتال هیچ قرین فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمیشوند. علاوه بر این، تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشتناپذیر است در حالی که در ارزهای فیات اینگونه نیست.
لازم به اشاره است که بازار ارز دیجیتال دربرابر بازارهای سنتی و مبادلات ارزی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است. این یکی از دلایلی است که مانع از فراگیر شدن و پذیرش گسترده این ارزها در عرصه بینالمللی شده است. اما با رشد بازار ارزهای دیجیتال، به احتمال زیاد نوسان آن نیز کمتر و کمتر خواهد شد.
مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال
با داغ شدن مبحث ارز دیجیتال، موضوع مقایسه، پذیرش و بهکارگیری این ارزهای جدید نیز در جامعه شدت گرفته است. برخی از افراد پیشتر نسبت به پذیرش این ارزها اقدام کردهاند و در مورد آنها اطلاعات کاملی دارند.
اما عده دیگری با این پرسش و سردرگمی مواجهند که بهترین گزینه برای آنها چه میتواند باشد؟ اگر به صورت مسئله نگاه کنیم، ارزهای دیجیتال قابلیت پسانداز در بانکها را ندارند و در هر فروشگاهی به سادگی نمیتوان از آنها استفاده کرد.
پس این ارزها دقیقاً چه استفادهای دارند؟ پیش از آن که به بررسی دقیقتر جزئیات رمزارزها و موارد استفاده از آنها بپردازیم، ابتدا نگاهی خواهیم داشت به تفاوتها و شباهتهای این ارزها با ارزهای رایج بین المللی یا همان پول فیات (fiat).
پول فیات
پول فیات، پولی است که از جانب دولت و حکومت بعنوان ارز قانونی اعلام شده و توسط یک کالای فیزیکی پشتیبانی نمیشود. اغلب مردم در سراسر جهان در کارهای روزمره خود از پول فیات استفاده میکنند. اما از آنجاییکه این پول توسط یک کالای فیزیکی (مانند طلا و نقره) پشتیبانی نمیشود، ارزش آن به اعتقاد و اعتباری است که از طرف دولت مربوطه القا شده است.
مزایا:
مدیریت اعتبار : پول فیات نیازی به پشتیبانی توسط منابع ثابت و مادی ندارد، از این رو بانکهای مرکزی میتوانند میزان عرضه آن را به نسبت شرایط مدیریت کنند. این مسئله باعث خواهد شد تا بانکهای مرکزی از قدرت اقتصادی برای مدیریت اعتبار، نرخ بهره و نقدینگی برخوردار شوند.
کمک به بحران اقتصادی : چاپ و نگهداری از پول فیات میتواند در شرایط رکود اقتصادی محلی نقشی نجاتبخش داشته باشد. بااینحال استفاده از این روش در مقیاس وسیع و یا در شرایط رکود جهانی موثر نیست.
پایداری نسبی : برخلاف طلا و یا ارزهای دیجیتال که ارزش آنها بسته به شرایط بازار تغییر میکند، ارزش پول فیات معمولاً با پایداری نسبی همراه است. بااینحال ارزش این نوع از ارز عمدتاً به قدرت دولت و حکومت وابسته است.
معایب:
درصورت معایب پول های فیات عرضه نامحدود پول فیات ممکن است تورم افسار گسیختهای ایجاد شود. ارزهای وابسته به منابع ثابتی مانند طلا و نقره، باتوجه به عرضه محدود این منابع، در بلندمدت پایداری بیشتری دارند.
بسته به میزان انباشتگی ثروت و محل عرضه، ممکن است مالیات بالایی داشته باشد.
بهدلیل عدم پشتیبانی توسط یک کالای فیزیکی، امکان بازخرید آن وجود ندارد.
ثبات آن وابسته به دولت است . درصورتیکه یک دولت از لحاظ اقتصادی عملکرد مثبتی داشته و بانکهای آن به خوبی کار کنند، پول فیات کارکرد مناسبی خواهد داشت؛ ولی زمانیکه یک کشور بهدلیل ضعف مدیریتی و یا هر دغدغه دیگری دچار مشکل شود، پول فیات آن نیز دچار عدم ثبات شده و مردم آن کشور از لحاظ مالی متضرر خواهند شد.
سرعت تراکنش کند : باوجود پیشرفتهای فناوری و اینترنت و درنتیجه کاهش زمان تراکنشها، تراکنشهای الکترونیکی این نوع از پول معمولاً چندین روز به طول میانجامند و همچنین شامل تاخیرهای بانکی و کارمزد نیز میشوند.
امکان چاپ غیرقانونی و جعل آن وجود دارد. پولهای فیات چاپی و چکها آسانترین اهداف برای جعل به شمار میروند.
مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال
ارز دیجیتال
رمزارزها از نوع ارزهای دیجیتالی بهشمار میروند. اغلب این ارزها بر مبنای فناوری بلاکچین ایجاد شده و برای حفظ امنیت آنها از رمزنگاری استفاده میشود. این ویژگی امنیتی امکان کنترل و ایجاد واحدهای جدید و انتقال امن داراییها را فراهم میکند.
برخلاف پول فیات که توسط بانکهای مرکزی و دولتها کنترل میشوند، رمزارزها بهصورت غیرمتمرکز کنترل میشوند. بیتکوین اولین ارز رمزنگاری شده غیرمتمرکز بود که در سال ۲۰۰۹ پدید آمد. از زمان توسعه آن به بعد، هزاران آلتکوین و توکن رمزنگاری شده دیگر برای اهداف مختلفی ایجاد شدهاند.
مزایا:
تعداد ارزهای رمزنگاری شده به سرعت افزایش نیافته و دچار تورم نمیشوند . دولتها و بانکهای مرکزی به هراندازهای که بخواهند قادر به چاپ پول رایج خود هستند. همین مسئله باعث میشود تا پول فیات در دام تورم گرفتار شود.
دسترسی جهانی : ماهیت غیرمتمرکز ارزهای رمزنگاری شده باعث شده تا دسترسی به آنها برای افراد سراسر جهان مقدور شود. درنتیجه برای استفاده از این ارزها محدودیت وجود ندارد و نیازی نیست که برای بکارگیری آنها به خدمات بانکی دسترسی داشته باشیم.
تراکنشهای شفاف : یکی از مهمترین مزایای رمزارزها شفافیت تراکنشهای آن است. به لطف وجود دفترکل باز یا همان بلاکچین، تراکنشهای ثبت شده به صورت عمومی تایید شده و غیرقابل تغییر و بازگشت هستند.
این ارزها به سادگی مشمول مالیات نمیشوند .
رمزارزها بهراحتی قابل انتقال هستند . انتقال این ارزها بهصورت نامحدود و تقریباً آنی انجام میپذیرد.
غیرقابل جعل : ماهیت غیرمتمرکز رمزارزها باعث شده تا ایجاد هر توکن و سکه دیجیتالی جدید نیازمند تایید عمومی باشد. درنتیجه تکثیر غیرمجاز و جعل این ارزهای دیجیتالی غیرممکن است.
فاقد کارمزد بانکی : بانکها به دلایل مختلفی همچون هزینه انتقال، نگهداری ماهانه، هزینه برداشت، هزینههای بینالمللی بانکی و اضافه برداشت، اقدام به دریافت مبالغ اضافی از مشتریان خود میکنند. این درحالی است که کل هزینههای مرتبط با رمزارزها، به هزینههای شبکه مربوط بوده و به نسبت مبالغ دریافتی از جانب بانکها بسیار پایین است.
مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال
معایب:
ارزش یک رمزارز مستقیماً به میزان تقاضای آن بستگی داشته و قابل کنترل نیست.
این ارزها هنوز از محبوبیت بالایی برخوردار نیستند . از آنجایی که اغلب مردم هنوز درک درستی از کاربرد رمزارزها ندارند، درحالحاضر بسیاری از افراد و کسبوکارها این نوع ارزها را بهعنوان یک پول رایج نپذیرفتهاند. درنتیجه استفاده از ارزهای رمزنگاری شده هنوز در مرحلهای محدود قرار دارد.
امکان انجام فعالیتهای مجرمانه در دنیای ارزهای رمزنگاری شده وجود دارد. از آنجایی که این نوع از ارزها بسیار جدید هستند، رگولاتورها هنوز در مرحله توسعه راهکارهایی برای جلوگیری از فعالیتهای جنایی از طریق آنها قرار دارند. پیش از آن که مقررات مشخصی برای شناسایی مشتری (KYC) در مبادلات ارزهای رمزنگاری شده تبیین شود، مجرمان به سادگی و بدون لو رفتن هویت واقعی خود قادر به انجام معاملات با این ارزهای دیجیتال بودند.
ارزش ناپایدار : همانطور که اشاره شد رمزارزها توسط یک دولت یا بانک مرکزی کنترل نمیشوند. از همین رو ممکن است ارزش این ارزهای بسیار ناپایدار بوده و به سرعت تغییر یابد. برخی از مردم این ویژگی ارزهای دیجیتال را ستایش میکنند؛ چراکه امکان ریسک و دریافت سود بالا را فراهم میکند. این درحالی است که عده دیگری از مردم داراییهای باثباتتر را ترجیح میدهند.
امکان دستکاری در بازار : گاهی در بازار رمزارزها شاهد پیادهسازی طرحهایی مانند پمپ و تخلیه (Pump and dump) هستیم که به دلیل ماهیت تراکنشهای این ارزهای دیجیتال، امکان ردیابی آنها بسیار دشوار است.
مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال
چگونه میتوان از رمزارزها استفاده کرد؟
در کنار مواردی چون تجارت ارزهای دیجیتال و اندوختن ثروت، استفاده از این ارزهای دیجیتالی به روشهای متعددی امکانپذیر بوده و همه روزه کانالهای بسیار و روشهای متنوعتری برای بهرهگیری از آنها ایجاد میشود. در ادامه به معرفی برخی از این روشها میپردازیم:
سرمایهگذاری : ارزهای رمزنگاری شده باعث شدهاند تا راه برای کسانی که قصد سرمایهگذاری در استارتآپهای جدید را دارند، آسانتر شده و موانع آنها برای تعامل با سایر سرمایهگذاران برطرف شود.
ارسال پول در مقیاس جهانی بدون پرداخت کارمزدهای بانکی و بینالمللی: همه روزه برای افرادی که از دسترسی به بانکها محروم هستند، راهکارهای جدیدی ابداع میشود. ارسال پول به صورت بینالمللی از طریق ارزهای رمزنگاری شده به ویژه اهمیت بالایی برای جمعیتهای فقیر و کشورهای محروم در سراسر جهان دارد.
استفاده در سفر : صنعت سفر و توریسم یکی از بزرگترین حوزههایی است که میتوان در آن از رمزارزها استفاده کرد. این مسئله به لطف وجود ماهیت غیرمتمرکز و جهانی این ارزها حاصل شده است.
شرکتهای مسافرتی زیادی ازجمله چیپایر (CheapAir)، بیتکوین تراول (bitoin.travel) و تراوالا (travala) از رمزارزها پشتیبانی میکنند. در نتیجه مسافران قادراند تا با کمک این ارزها یک سفر جهانی را برنامهریزی کرده و هزینههای خود را با آن بپردازند. حتی برای پرداخت هزینههای سفر به فضا نیز میتوانید از ارزهای دیجیتال استفاده کنید!
فرصتهای بازاریابی: تعداد شرکتهای جدید افزایش پیدا کرده و صنعت بازاریابی و تولید محتوا در بخش بازار ارزهای رمزنگاری شده رشد یافته است. شرکت در برنامههای ایر دراپ (Airdrop) و باونتی(Bounty) این فرصت را برای مردم فراهم میکند که از تلاشهای بازاریابی مشترک سود ببرند.
خرید: فروشگاههای آنلاین زیادی درحال پذیرش رمزارزها بهعنوان روشی برای پرداخت هستند. برخی از بازارهای مبتنی بر بلاکچین نیز برای پرداخت هزینههای خرید کالا و دریافت خدمات، تنها از این ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکنند.
بازی و تفریح: تعداد بازیهای آنلاینی که در آنها از رمزارزها استفاده میشود، درحال افزایش است. حتی برخی از این بازیها امکان تبدیل ارزهای رمزنگاری شده به پول فیات و یا نوع دیگری از داراییها را نیز امکانپذیر ساختهاند.
خرید خانه: صنعت املاک و مستغلات یکی دیگر از صنایعی است که در بازار ارزهای دیجیتال رشد سریعی دارد. بسیاری از شرکتهای مبتنی بر توکن و سکههای دیجیتال در حوزههایی چون به اشتراکگذاری زمین و ساخت و ساز فعالیت دارند.
نتیجهگیری
هنگامیکه بحث کاربرد به میان میآید، ارز دیجیتال و پول فیات عملکرد یکسانی دارند. از هر دوی این ارزها میتوان برای اموری چون تبادل، خرید کالاها و خدمات، اعتبار، ذخیرهسازی و یا انتقال استفاده کرد. هردوی آنها وابسته به عوامل اقتصادی بوده و بسته به این عوامل ممکن است افزایش و یا کاهش یابند. هیچ یک از این ارزها توسط یک کالای فیزیکی پشتیبانی نمیشوند و ارزش آنها وابسته به شرایط خاصی همچون میزان تامین و تقاضا تغییر میکند.
زمان خیلی زیادی صرف شده تا پول فیات به ثبات برسد و به عنوان یک روش مرسوم جهانی مورد استفاده قرار بگیرد. بر همین اساس میتوان نتیجه گرفت که رمزارزها درحالحاضر در مراحل ابتدایی چرخه زندگی خود قرار داشته و در طول سالیان آینده رایجتر خواهند شد.
هر یک از این ارزها مزایا و معایب مربوط به خود را دارند؛ بااینحال، حجم عظیم قابلیتهای معرفی شده توسط یک سیستم ارز غیرمتمرکز چیزی نیست که به سادگی بتوان از آن چشمپوشی کرد. ارزهای دیجیتالی ممکن است درحالحاضر نتوانند یک ساختارشکنی عظیم را در جهان ایجاد کنند، ولی با گذر زمان تاثیر خود را خواهند گذاشت.
ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟
ارز فیات دقیقا هین پول هایی است که برای رد بدل کردن کالاهای خود استفاده میکنیم هر کشوری پول رایج خود را دارد در طول تاریخ بشریت همیشه برای مبادلات و رفع نیازهای انسان ها یک اوراق بها داری جابه جا شده و در نتیجه یک داد و ستد همیشه فروشنده و خریدار مبادلات خود را انجام داده اند. اما هیچ تضمینی برای آینده ارزهای فیات وجود ندارد.
دلیل اصلی آن هم تورمزا بودن ارزهای کاغذی یا همان فیاتمانی است. دلیل اصلی تورمزا بودن آنها نیز حکومتهای
کشورهای مختلف هستند که برای مقاصد مختلف دست به چاپ بدون حسابوکتاب ارز رایج خود میزنند . اما بیت کوین با توجه به محدود بودن تعداد و غیرمتمرکز بودن آن میتواند راه مناسبی برای جلوگیری از این ابر تورمها در نظر گرفت. این در حالی است که رمز ارزها هنوز راه درازی را در پیش دارند.
تاریخچه پول کاغذی (فیات مانی)
مردم دنیا قرن ها پیش برای تبادل اقلام مورد نیاز خود از مبادله کالا به کالا استفاده می کردند. بعدها پول کاغذی در کشور چین چاپ شد. استان سی چوآن در قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی یا همان فیات مانی را آغاز کرد. ابتدا امکان تبدیل این پول کاغذی به ابریشم، طلا و یا نقره وجود داشت ولی در نهایت طی قرن سیزدهم میلادی، یک سیستم ارز فیات تشکیل شد. مورخان نوشته اند که این سیستم پولی در سقوط امپراتوری مغول ها نقشی اساسی داشته است و هزینه های بیش از اندازه و ابرتورم ریشه اصلی مشکلات آن بودند.
در قرن هفدهم میلادی، پول فیات در اروپا توسط کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند مورداستفاده قرار گرفت. البته سیستم فیاتمانی در سوئد شکست خورد و دولت مجبور شد آن را کنار بگذارد و از نقره استفاده کند. در طول دو قرن بعدی فرانسه، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالت متحده امریکا از ارز کاغذی یا همان فیاتمانی استفاده کردند و نتایج خوبی گرفتند. با فرارسیدن قرن بیستم میلادی، آمریکا دوباره استفاده از ارز کالا محور را در دستور کار قرارداد ، اما این بار بهصورت محدود. در سال ۱۹۳۳ ، دولت امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را از بین برد. در سال ۱۹۷۲ (دوران ریاست جمهوری نیکسون) ایالاتمتحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و از سیستم ارز فیات یا همان پول کاغذی استفاده کرد. درنتیجه این اقدام، طلا در سطح جهانی از میان تبادلات و معاملات کنار گذاشته شد و کشورهای مختلف تصمیم گرفتند از فیات استفاده کنند. این سرآغاز پولهای کاغذی از ابتدای تاریخ بشریت و تبادلات کالا به کالا تا به شکل امروزی بود.
ارزهای فیات چگونه کار می کنند؟
ارزهای فیات یا همان پول کاغذی امروزی توسط هیچ کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شود، بلکه با اعتقاد افراد و دارندگان آن ارزشمند و به موجب دستورات دولتی و قانونی ارزش گذاری می شود. پول کاغذی به عنوان یک وسیله ذخیره سازی برای قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم مبادله ای نقش بازی می کند. این به مردم اجازه می دهد تا محصولات و خدمات را همان طور که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله کالا با کالا خریداری کنند.
ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصادی یک کشور، نحوه اداره کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره بانکی دارد. کشوری که بی ثباتی سیاسی را تجربه می کند، احتمالاً دارای یک ارز فیات ضعیف و قیمت های تورم زا است، که خرید محصولاتی که مردم نیاز روزانه دارند را برای آن ها دشوار می کند. یک ارز فیات زمانی به خوبی کار می کند که عموم مردم به توانایی آن ارز اعتقاد و برای قدرت خرید، اعتماد کافی داشته باشند. همچنین باید اعتبار کامل دولت حاکم را برخوردار باشد و البته به میزان چاپ این ارزها توسط بانک های مرکزی دولت ها نیز مربوط است.
مزایا و معایب استفاده از ارز فیات
مهم ترین ویژگی ارزهای فیات، بر خلاف کالاهایی مانند طلا، مس و نقره، ثبات ارزش آن است. استفاده از پول فیات در قرن بیستم رایج شد، زیرا دولت ها و بانک ها برای محافظت از اقتصاد خود در برابر رکودهای مکرر چرخه تجاری وارد عمل شدند. ارزهای مبتنی بر کالا به دلیل چرخه تجاری منظم و رکودهای دوره ای نوسان داشتند. بانک های مرکزی می توانند در صورت نیاز پول کاغذی را چاپ یا نگهداری کنند و بر روی آن ها کنترل بیشتری در عرضه پول، نرخ بهره و نقدینگی داشته باشند.
به عنوان مثال، کنترل فدرال رزرو بر عرضه و تقاضای پول، آن را قادر ساخت تا بحران مالی جهانی سال 2008 را از آسیب رساندن بیشتر به سیستم مالی ایالات متحده و اقتصاد جهانی مدیریت کند. اگر چه پول فیات به عنوان ارز باثبات تری در دنیا دیده می شود که می تواند در برابر رکود کاهش یابد، اما بحران مالی جهانی خلاف آن را ثابت کرد. حتی فدرال معایب پول های فیات رزرو که عرضه پول را کنترل می کند، نتوانست از وقوع بحران جلوگیری کند. منتقدان پول فیات استدلال میکنند که عرضه محدود طلا آن را به ارز ثابت تری نسبت به پول فیات که عرضه نامحدودی دارد، تبدیل می کند.
شکست ارزهای فیات
در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، بانک مرکزی زیمباوه به علت مشکلات اقتصادی، چاپ پول معایب پول های فیات ملی خود را به میزان شگفت انگیزی افزایش داد. این اقدام منجر به ابرتورم در این کشور شد و در سال ۲۰۰۸ نرخ تورم این کشور بین ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد قرار داشت. قیمت ها به سرعت در حال افزایش بودند و شرایط به حدی بد شده بود که مشتریان برای خرید مایهتاج روزانه خود دچار مشکل شده بودند. آن ها محبور به حمل کیسه هایی پر از پول بودند. در اوج بحران اقتصادی این کشور، ۱۰۰ تریلیون دلار زیمباوه ای، معادل ۴۰ سنت از ارز کشور آمریکا بود.
تفاوت ارز فیات با طلا در چیست؟
طلا امکان تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را فراهم میکرد و پشتوانه تمام پول های کاغذی این سیستم، مقداری مشخصی از این فلز گران بها بود که توسط دولت نگهداری می شد. در یک سیستم ارزی کالا محور، دولت ها و بانک ها تنها در صورتی می توانند ارز جدید وارد چرخه اقتصاد کنند که مقدار متناسبی از طلا در ذخایر خود داشته باشند. چنین سیستمی توانایی دولت برای تولید پول و افزایش ارزش آن (صرفا بر اساس فاکتورهای اقتصادی) را محدود می کند. در اکوسیستم ارزهای فیات، پول را نمی توان به چیز دیگری تبدیل کرد.
در این سیستم، مسئولین می توانند به صورت مستقیم روی ارزش پول تاثیر گذاشته و افزایش یا کاهش قیمت آن را به شرایط اقتصادی وابسته کنند. بنابراین دولت ها و بانک های مرکزیشان اختیارات بیشتری خواهند داشت و با به کار گیری ابزارهای مختلف می توانند نسبت به انواع شرایط و بحران های اقتصادی، واکنش مناسب نشان دهند. بانک داری ذخایر کسری (Fractional Reserve Banking) و کاهش کمی (Quantitative easing) از جمله ابزارهایی هستند که این سیستم در اختیار دولت ها و بانک ها قرار می دهد. طرفداران طلا ادعا می کنند سیستم یک ارز کالا محور به دلیل پشتوانه فیزیکی و ارزشمندش، ثبات بیشتری دارد. در مقابل، طرفداران سیستم پولی فیات می گویند که قیمت طلا هرگز با ثبات نبوده است. نوسان و تغییر در میزان ارزش، هم برای ارز کالا محور و هم برای ارز فیات اتفاق می افتد، ولی در سیستم فیات، دولت در شرایط اقتصادی اضطراری اختیار عمل بیشتری دارد.
تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال
ارز فیات و ارزهای دیجیتال پشتوانه فیزیکی ندارند و این تنها وجه تشابه آن ها با یکدیگر است. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، رمز ارزها اصولا به خاطر یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاک چین، ساختاری غیر متمرکز دارند. نحوه تولید این دو نوع پول نیز کاملا متفاوت است. بیت کوین مثل بیشتر کریپتوکارنسی ها، یک موجودی محدود و کنترل شده دارد، اما در مقابل، بانک ها می توانند هر مقدار از ارز فیات را بدون هیچ پیش نیازی و با توجه به صلاح دیدشان برای اقتصاد کشور، تولید کنند.
رمز ارزها پول دیجیتالی هستند و معادل فیزیکی ندارند و مرزی برای آن ها تعیین نشده است. بنابر این برای انجام تراکنش های بینالمللی محدودیت های کمتری دارند. علاوه بر این، تراکنش های رمزارزی برگشت ناپذیر هستند و با توجه به ماهیت رمزارزها، دنبال کردن و پیگیری امور مالی در مقایسه با سیستم فیات بسیار دشوارتر خواهد بود. در حال حاضر، بازار ارزهای دیجیتال خیلی کوچک تر و در نتیجه پُر نوسان تر از بازارهای سنتی است. این نوسان زیاد احتمالا یکی از دلایل اصلی پذیرفته نشدن رمزارزها در بخش اصلی اقتصاد بوده است، اما با ادامه رشد این اقتصاد نوپا و پخته شدن کاربران آن، نوسانات نیز کاهش خواهد یافت.
نظر شما در رابطه با ارز فیات و آینده آن ها چیست؟
دیدگاه خود را در بخش نظرات برای ما بنویسید.
سوالات متداول:
ارز فیات دقیقا هین پول هایی است که برای رد بدل کردن کالاهای خود استفاده میکنیم هر کشوری پول رایج خود را دارد در طول تاریخ بشریت همیشه برای مبادلات و رفع نیازهای انسان ها یک اوراق بها داری جابه جا شده و در نتیجه یک داد و ستد همیشه فروشنده و خریدار مبادلات خود را انجام داده اند. اما هیچ تضمینی برای آینده ارزهای فیات وجود ندارد.
تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال در چیست؟
ارز فیات و ارزهای دیجیتال پشتوانه فیزیکی ندارند و این تنها وجه تشابه آن ها با یکدیگر است. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، رمز ارزها اصولا به خاطر یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاک چین، ساختاری غیر متمرکز دارند. نحوه تولید این دو نوع پول نیز کاملا متفاوت است.
دیدگاه شما