روش های تقسیم سود

Toggle navigation

حسابداري تخصصى

اولین موردی که در سیاست گذاری تقسیم سود مورد توجه قرار می گیرد سود انباشته است زیرا اندوخته کردن سود یکی از منابع تأمین مالی است .

در همین رابطه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

الف ) هزینه سرمایه

هزینه خاص سرمایه مربوط به سود انباشته از هزینه خاص سرمایه مربوط به اوراق قرضه و سهام ممتاز بیشتر است ولی از این بابت سود یا بهره مربوط به اوراق قرضه و سهام ممتاز پرداخت نمی شود.

ب ) جانشینی برای سهام عادی

اگر سهام عادی در دست عده ای روش های تقسیم سود خاص باشد و انتشار سهام جدید از نظر مالکیت مسائلی را به وجود آورد بهتر است برای تامین مالی از سود انباشته استفاده گردد.

ج ) عدم دسترسی به منابع مالی دیگر

مثلاً در حالتی که بازاری برای سهام عادی نباشد .

گاهی اوقات شرکت ها مجبورند به خاطر مسایلی مانند تورم انتشار سهام جدید یا اوراق قرضه را به تأخیر اندازند در این حالت بهترین کار استفاده از سود انباشته به عنوان منبع تأمین مالی است.

2 – حفظ ساختار سرمایه

معمولاً در زمان تدوین سیاست تقسیم سود شرکت میزان و درصد اجزای تشکیل دهنده سرمایه نیز تعیین می گردد که به دو عامل بستگی دارد:

الف ) انعطاف پذیری در تأمین مالی

یعنی اینکه شرکت تا حد معینی می تواند از استقراض برای تأمین مالی استفاده کند در غیر این صورت ریسک شرکت بالا می رود و شرکت قادر نخواهد بود در سالهای بعد از طریق استقراض تأمین مالی کند ولی انتشار سهام عادی یا افزایش سرمایه از محل سود انباشته مبنایی می شود که شرکت در آینده به پشتوانه آن از طریق استقراض می تواند تأمین مالی کند.

ب ) سیاست تقسیم سود باقیمانده

اگر روش های تقسیم سود درصد ترکیب ساختار سرمایه شرکتی مشخص باشد باید مقدار مشخصی از سرمایه مورد نیاز از محل نگهداری سود شرکت تأمین شود باقیمانده سود به صاحبان سهام پرداخت خواهد شد یعنی سیاست تقسیم سود بر این اساس تدوین می گردد که آن میزان از سود شرکت که بر اساس ساختار سرمایه مطلوب مورد نیاز نیست به سهامداران پرداخت گردد. اگرچه اندوخته کردن سود برای تأمین مالی پروژه های سرمایه گذاری باعث کاهش پرداخت سود در همان سال می شود ولی با شروع بهره برداری از طرح های سرمایه ای میزان سود خالص پرداختی شرکت ها در سال های بعد افزایش می یابد.

3 – نیاز سهامداران

سومین عامل در تدوین سیاست تقسیم سود نیاز سهامداران سهام عادی است. اصولاً سهامداران یا به این

هدف سهام را خریداری می کنند که به صورت مستمر و سالانه سود دریافت کنند و یا به امید منفعت از افزایش قیمت سهام اقدام به خرید سهام می کنند و یا با هدف دریافت سود و افزایش قیمت سهام، سهام عادی خریداری می کنند.

اگر شرکتی سیاست ثبات تقسیم سود را در نظر بگیرد آن دسته از سهامداران که هدف آنها دریافت سود مستمر سالانه است اقدام به خرید این سهام خواهند کرد. برخی از شرکت هایی که هر سال مبلغ ثابتی را به عنوان سود سهام پرداخت می کنند در اجرای این سیاست آثار تورمی را نیز در نظر می گیرند و سعی می کنند با توجه به نرخ تورم میزان سود پرداختی هر سال را افزایش دهند.

میزان سود سهام پیشنهادی هیات مدیره معمولاً حاوی اطلاعاتی در مورد سودآوری آتی شرکت است. تغییر غیر منتظره سود تقسیمی دارای محتوای اطلاعاتی مهمی است به ویژه زمانی که میزان سود تقسیمی کاهش یابد یا اصلاً پرداخت نشود که نشان می دهد سود سالهای آتی کاهش خواهد یافت.

4 – محدودیت های قانونی

چهارمین عامل که در سیاست تقسیم سود اهمیت دارد محدودیت های قانونی است. معمولاً برخی از مقررات به مدیر شرکت اجازه نمی دهد هر طور که می خواهد در تعیین و پرداخت سود عمل کند.

دو نمونه از این قیود عبارتند از:

الف ) قید و بندهای قرارداد وام، قرارداد برخی از وام ها به شرکت اجازه نمی دهد که بر میزان سود تقسیمی بیافزایند و حتی گاهی شرکت را مجبور می کنند تا سود تقسیمی را کاهش دهند.

ب ) شرایط مربوط به سهام ممتاز شرکت ها تا سود سهامداران ممتاز را پرداخت نکنند نمی توانند سود سهامداران روش های تقسیم سود عادی را پرداخت کنند و اگر سهام ممتاز با حق انباشت سود باشد باید ابتدا سودهای معوق را پرداخت کنند.

سیاست های متداول تقسیم سود در شرکت ها

اکثر شرکتها در سیاست تقسیم سود از یکی از سه روش زیر استفاده می کنند:

1 – نسبت سود تقسیمی ثابت

3 – پرداخت منظم سود ثابت همراه با مبلغ اضافی

1 – نسبت سود تقسیمی ثابت

این روش به سه قسمت تقسیم می شود:

الف ) پرداخت درصد ثابتی از سود سالانه

ب ) پرداخت سود سهام به صورت درصد ثابت و مشخصی از سود خالص سالهای قبل

ج ) انتخاب درصدی از سود تقسیمی مطلوب که قرار است در بلند مدت رعایت شود که درصد سود تقسیمی واقعی می تواند کمتر یا بیشتر از درصد مطلوب باشد ولی شرکت می کوشد درصد سود تقسیمی واقعی را نزدیک به درصد مطلوب نگه دارد.

متداول ترین روشی که اغلب شرکت ها در سال های اخیر پیش گرفته اند این است که سالانه از بابت سود هر سهم مبلغ معینی پرداخت کنند و با افزایش سود شرکت به تدریج بر این مبلغ بیافزایند. شرکتی که چنین سیاستی را اعمال می کند این پیام را به سهامداران خود می دهد که شرکت از نظر سود آوری و قدرت نقدینگی در وضع بسیار خوبی قرار دارد.

3 – پرداخت منظم سود ثابت همراه با مبلغ اضافی

سیاست برخی از شرکت ها بدین منوال است که هر سال مبلغی را به عنوان سود ثابت پرداخت می کنند و با افزایش سود شرکت مبلغ این سود را افزایش می دهند. مزیت دادن مبلغ اضافی در این است که شرکت می تواند حسب ضرورت مبالغ اضافی را قطع کند بدون اینکه از میزان سود تقسیمی هر سهم بکاهد. عیب این سیاست این است که توقع سهامداران را بالا می برد که اگر این مبالغ اضافی پرداخت نگردد احیاناً قیمت بازار سهام شرکت کاهش می یابد.

شیوه پرداخت سود سهامدار در بعضی از کشورها مانند امریکا سود سهام به صورت فصلی یعنی هر سه ماه یکبار پرداخت می شود در برخی از موارد نیز سهامداران سهام عادی سود تقسیمی را مجدداً در همان شرکت سرمایه گذاری می کنند و به جای پول نقد سهام دریافت می کنند.

1 - پرداخت سود سهام به صورت نقد

فرایند پرداخت سود سهام دارای چهار تاریخ مشخص است که عبارت اند از تاریخ اعلام ـ تاریخ ثبت ـ تاریخ مؤثر در بورس ـ تاریخ پرداخت سود.

تاریخ اعلام سود روزی است که هیأت مدیره و یا مجمع عمومی عادی صاحبان سهام ( در ایران ) در مورد سود پرداختی تصمیم می گیرند و نتیجه تصمیمات خود را اعلام می کنند. مثلاً مجمع عمومی در تاریخ اول تیر روش های تقسیم سود در مورد سود تقسیمی تصمیم می گیرد و تاریخ اعلام اول تیر است.

- تاریخ ثبت در دفاتر:

سود سهامی که هیات مدیره یا مجمع عمومی یک شرکت اعلام می کند به کسی پرداخت می شود که در تاریخ معینی نام وی به عنوان صاحب سهم در دفاتر سهام به ثبت رسیده باشد.

طبق مقررات کسی که سهام شرکتی را خریداری می کند چهار روز کاری طول می کشد تا این سهام در دفتر سهام شرکت ثبت شود. در نتیجه زمانی که سود سهام اعلام می شود سود به کسی روش های تقسیم سود تعلق خواهد گرفت که چهار روز قبل از تاریخ ثبت اقدام به خرید سهام کرده باشد. اگر کسی بعد از تاریخ مؤثر سهام خریداری کند سود سهام به فروشنده سهام می رسد.

پس از اعلام سود تقسیمی و اعلام نام کسانی که مطابق دفاتر شرکت مستحق دریافت سود هستند شرکت اقدام به کشیدن چک در وجه سهامداران می کند.

2 - سرمایه گذاری مجدد سود سهام

بسیاری از شرکت های بزرگ برنامه هایی را به اجرا می گذارند که به موجب آن سهامداران می توانند به جای دریافت سود سهام به روش های تقسیم سود صورت وجه نقد مجدداً در همان شرکت و با خرید سهام جدید سرمایه گذاری کنند که البته مالیات مربوط به آن سود را باید بپردازند ولی از هزینه های مربوط به نقل و انتقال سهام معاف می شوند.

برخی از شرکتها به جای پرداخت وجه نقد به سهامداران خود سود سهمی یا سهام جایزه می دهند. مثلاً اگر شرکتی اعلام روش های تقسیم سود کند به صاحبان سهام عادی 10 درصد سهام جایزه می دهد بدان معنی است که هر کس که فرضاً 10 سهم عادی دارد یک سهم جدید دریافت می کند. شیوه روش های تقسیم سود حسابداری آن نیز بدان صورت است که سود انباشته شرکت به اندازه ارزش بازار سهام جایزه بدهکار و سرمایه و صرف سهام بستانکار می شود.

آثار مالی از تجزیه سهام مشابه سهام عادی است با این تفاوت که میزان یا نسبت انتشار سهام جدید در تجزیه سهام بسیار بیشتر از سهام جایزه است. مثلاً اگر شرکتی 500000 سهام 1000 ریالی دارد و بخواهد در ازای هر سهم 2 سهم پرداخت کند در نتیجه پس از تجزیه سهام 1000000 سهم 500 ریالی خواهد داشت. می بینیم که بر عکس سهام جایزه سود انباشته و صرف سهام تغییری نخواهد کرد.

نکاتی در مورد سهام جایزه و تجزیه سهام

1 – دادن سهام جایزه باعث تغییر ترکیب حساب های حقوق صاحبان سهام می شود ولی بر کل دارایی ها و بدهی ها و حقوق صاحبان سهام تأثیری نخواهد گذاشت. تجزیه سهام فقط ارزش اسمی سهام عادی را کاهش می دهد و هیچ تغییری در ساختار حقوق صاحبان سهام ایجاد نخواهد کرد.

2 – سهام جایزه و تجزیه سهام، ثروت سهامداران را افزایش نمی دهد زیرا قیمت بازار هر سهم و سود هر سهم متناسب با مقدار سهام جدید کاهش می یابد ولی نسبت یا درصد مالکیت سهامداران ثابت خواهد ماند.

3 – سهام جایزه و تجزیه سهام، مشمول مالیات نمی شوند و با توجه به کاهش قیمت و سود هر سهم متناسب با مقدار سهام جدید این معافیت مالیاتی باعث افزایش ثروت سهامداران نمی شود.

4 – سیاست تقسیم سود برخی از شرکت ها بدین منوال است که هم سهام جایزه بدهند و هم اینکه مقداری از سود سالانه شرکت را به صورت نقدی پرداخت کنند.

ه- یکی از منابع تأمین مالی بلند مدت برای شرکت ها بوده است. معمولاً شرکت های سهامی عام 35% سود خالص ( سود پس از کسر مالیات ) را به حساب سود انباشته منظور می کنند. از آنجایی که بخشی از سود سالانه به صاحبان سهام داده می شود و بخشی دیگر به حساب سود انباشته منظور می گردد هیات مدیره می تواند سیاستهای مربوط به تقسیم سود را به عنوان یک راهنما مورد استفاده قرار دهد.

باسلام خدمت شما اوقات خوشی روبراتون ارزومندیم
امیدوارم مطالب وبلاگ موردعلاقه ونظرشماباشد
ازحضور گرمتان بسیارخرسندیم
نظریادتون نره ممنون میشم

روش های تقسیم سود

۱-میزان سود خالص شرکت برای ذخیره قانونی شرکت بر اساس آنچه در مجمع عمومی عادی شرکت تصویب می‌شود حداقل ۵ درصد،لازم به ذکر است که این مقدار تا زمانی که ذخیره قانونی به میزان یک چهارم معدل سرمایه سه سال اخیر شرکت برسد. منظور کردن آن امری الزامی است.

۲-بر اساس پیشنهاد هیئت مدیره شرکت و تصویب آن در مجمع عمومی عادی می‌توان حداکثر ۵ درصد از سود خالص به عنوان اندوخته احتیاطی به حساب مربوط منظور شود. همچنین باید اشاره کرد که این موضوع امری است اختیاری برای شرکت.

۳- از دیگر موارد الزامی در شرکت تعاونی اختصاص چهار درصد از سود خالص شرکت به عنوان حق تعاون و آموزش به صندوق تعاون شرکت است.

۴- موردی دیگر که از جمله موارد اختیاری در شرکت است، طرح این موضوع به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب مجمع عمومی عادی است که، درصدی از سود جهت پاداش به اعضاء ، کارکنان ، مدیران و بازرسان تخصیص داده شود.

۵-بعد از کسر مفدار وجوه باقیمانده در شرکت، سود خالص به ترتیبی که در اساسنامه و شرایط ضمن عقد پذیرفته می شود تقسیم می شود.

۶- حداکثر میزان سود در شرکت تعاونی برای تقسیم سود خالص در شرکت تعاونی نباید بیش از شش درصد باشد.

انتقال سهم هر شریک در شرکت تعاونی

در شرکت تعاونی کلیه اعضاء این حق را دارند بدون نیاز به کسب اجازه و یا تصویب سایرین سهم خود را به هر یک از اعضاء یا اشخاص جدید واجد شرایط واگذار کنند.البته باید توجه داشت که این موضوع بر اساس آنچه قبلا در ماده ۱۲ قانون تجارت بیان شده انتقال باید حتماَ به یکی از اعضاء شرکت صورت می گرفت ، اما در حال حاضر چنین الزامی وجود ندارد.

ذخیره قانونی و اندوخته احتیاطی در شرکت های تعاونی

برخلاف آنچه در لغت دیده می‌شود، معنای این دو عبارت یکسان است ولی باید دقت کرد که در شرکت های تعاونی مفهوم آن ها با یکدیگر متفاوت است. این تفاوت ها را می‌توان به سه دسته متفاوت تعرف کرد که در ادامه با یکدیگر مرور خواهیم کرد.

ساختار مالکیت و سیاست‌های تقسیم سود بر سودآوری و ریسک

ساختار مالکیت شرکت­ها ممکن است به تغییر رفتار شرکت­ها منجر شود. این موضوع از فعالیت­های نظارتی که سرمایه‌گذاران مختلف در این ساختار انجام می­دهند نشات می­گیرد. از طرفی بازده سهام شرکت ها تابعی از ریسک سیستماتیک است و ریسک سیستماتیک بیانگر تغییرات نرخ بازده یک سهم نسبت به تغییرات نرخ بازده کل بازار سهام می باشد. در بازار سرمایه نیز، سرمایه گذاران سعی دارند در جایی سرمایه گذاری کنند که بیشترین بازدهی را برای آنان به ارمغان آورد و در این راستا به ریسک مربوط به سرمایه گذاری نیز توجه دارند و در صورتی تحمل ریسک را پذیرا هستند که بابت آن مابه ازایی، عایدشان شود و این عواید چیزی جز سود بیشتر سرمایه گذاری نخواهد بود. تحقیق پیش رو با هدف بررسی تاثیر ساختار مالکیت و سیاست­های تقسیم سود بر سودآوری و ریسک، اقدام به جمع­آوری داده­ های مرتبط با تحقیق کرد. این تحقیق از نظر طبقه­ بندي بر مبناي هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است، از نظر روش و ماهیت از نوع تحقیق همبستگی است. همچنین مقیاس اندازه گیری داده ها مقیاس نسبي است. روش تحقیق به صورت استقرایی است که در آن مبانی نظری و پیشینه پژوهش از راه کتابخانه، مقاله و اینترنت جمع آوری شده و در رد یا اثبات فرضیه های پژوهش با بکارگیری روش های آماری مناسب، از استدلال استقرایی در تعمیم نتایج استفاده شده است. جامعه آماري معین شده در پژوهش پیش رو شامل کلیه شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران به تعداد 580 شرکت برای بازه زمانی 1390 تا 1397 بوده که با استفاده از روش حذفی سیستماتیک، تعداد 112 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شد. برای آزمون فرضیه‌های این تحقیق و تعیین ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته نيز از الگوهای اقتصادسنجی استفاده‌شده است. داده ها پانل دیتا و روش برآورد آماری رگرسیون اثرات ثابت یا تصادفی است. نتایج تحقیق نشان داد که مالکیت خانوادگی بر سودآوری تاثیر مثبت و معناداری دارد. سیاست تقسیم سود بر سودآوری شرکت تاثیر منفی و معناداری دارد. سیاست تقسیم سود بر ریسک غیر سیستماتیک شرکت تاثیر منفی و معناداری دارد.

روش های تقسیم سود

Toggle navigation

مصوبه در خصوص نحوه توزیع سود قابل تقسیم شرکت های سرمایه پذیر سهام عدالت

ماده واحده: مقرر گرديد؛ " سود قابل تقسيم شركت‌هاي سرمايه‌پذير سهام عدالت (شامل 36 شركت بورسي و فرابورسي) متعلق به تمامي مشمولين سهام عدالت اعم از مستقيم و غيرمستقيم از محل سود تقسيمي در مجامع عمومي عادي ساليانه آنها كه در سال 99 برگزار شده است توسط شركت سپرده‌گذاري مركزي اوراق بهادار و تسويه وجوه دريافت و تجميع شده و به نحو زير بين مشمولين سهام عدالت توزيع مي‌شود. بديهي است به شركت‌هاي سرمايه‌گذاري استاني در اين سال از اين محل هيچ‌گونه وجهي پرداخت نخواهد شد و آن شركت‌ها نمي‌توانند از محل سود سهام شركت‌هاي سرمايه‌پذير درآمد شناسايي و ثبت نمايند و درصورت دريافت وجه از شركت‌هاي سرمايه‌پذير مكلف‌اند نسبت به عودت و پرداخت آن به حساب اعلامي شركت سپرده‌گذاري مركزي اقدام نمايند.
الف) سود سهام دارندگان سهام شركت‌هاي سرمايه‌پذير كه روش مستقيم سهامداري را انتخاب كرده و در تاريخ برگزاري مجمع هر شركت، مالكيت سهام خود را حفظ كرده باشند توسط شركت سپرده‌گذاري مركزي اوراق بهادار و تسويه وجوه تجميع شده و به تناسب سهام هر يك از آنها در روز برگزاري مجمع حداقل در دو مرحله كه تاريخ آن از سوي سازمان بورس و اوراق بهادار تعيين و اعلام مي‌گردد به سهامداران شركت‌هاي يادشده پرداخت خواهد شد.
ب) به مشمولين سهام عدالت كه روش غيرمستقيم را انتخاب كرده‌اند، سود شركت‌هاي سرمايه‌پذير در صورتي پرداخت مي‌شود كه سهام خود را تا تاريخ 1399/12/25 همچنان به فروش نرسانده و مالكيت آن را در اختيار داشته باشند. بديهي است سود سهام سهامداران شركت مزبور به نسبت ميزان سهام آنها در شركت تعلق گرفته و درصورت فروش سهام از سوي مشمولين سود سهام نيز به خريداري تعلق خواهد گرفت كه در تاريخ 1399/12/25 سهامدار باشد."روش توزيع سود نيز مشابه بند (الف) خواهد بود.

نحوه تقسیم سود سهام عدالت امسال چگونه است؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، حسن قالیباف اصل در خصوص مصوبات جلسه دیروز شورایعالی بورس با اشاره به این که تا به حال 27 شرکت آماده پذیرش در بورس شده اند افزود: در این جلسه آخرین وضعیت شرکت های سرمایه گذاری استانی و سهام عدالت بررسی و گزارشی در این خصوص به شورایعالی بورس ارائه شد. بر اساس آیین نامه ابلاغ شده در مرداد ماه، شرکت های سرمایه گذاری استانی موظف بودند سهامداران خود را شناسایی و اسامی آنها را در سامانه ثبت کنند.

سخنگوی شورای عالی بورس ادامه داد: دو ماه از ابلاغ آیین نامه سپری شده و اکنون شرکت های سرمایه گذاری باید به منظور انتخاب اعضای هیات مدیره سهامداران را برای حضور در مجمع دعوت کنند.

وی ادامه داد: شرکت های سرمایه پذیر هم باید سود سهامدارانی که روش مستقیم و غیر مستقیم را انتخاب کرده اند مطابق سایر سهامداران پرداخت کنند. به این ترتیب سود سهامدارانی که روش مستقیم را انتخاب کرده اند به حساب شخصی واریز و سود افرادی که روش غیر مستقیم را انتخاب کرده اند به حساب شرکت های سرمایه گذاری استانی واریز می شود.

قالیباف به ضرورت اصلاحات مصوبه سال 91 شورایعالی بورس در خصوص شرکت های تامین سرمایه نیز اشاره کرد و افزود: با توجه به مصوبات شورا در سال 91 تاسیس شرکت های سرمایه گذاری موسسین می توانستند حداکثر 35 درصد یک شرکت تامین سرمایه را داشته باشند. اما امروز با اصلاحاتی که در این مصوبه صورت گرفت موسسین شرکت هایی که سهام عام تشکیل می دهند، فارغ از این که یک گروه یا چند گروه باشند، می توانند حداکثر60 درصد یک شرکت تامین سرمایه را داشته باشند و مجاز هستند که 40 درصد مابقی را پذیره نویسی عمومی کنند. همچنین اگر گروه یا گروه هایی عضو هیات مدیره و سهامدار یک شرکت تامین سرمایه باشند نمی توانند در دیگر شرکت های تامین سرمایه به عنوان عضو هیات مدیره حضور داشته باشند.