اوراق قرضه قابل تبدیل و تعویض با سهام
اوراق قرضه قابل تبدیل و تعویض با سهام، اوراق قرضه مرکبی است که دربردارنده امتیاز مضاعفی برای صاحب آنها می‌باشد. دارنده این‌گونه ورقه قرضه می‌تواند تحت شرایطی به جای طلبکار شرکت بودن، شریک شرکت شود. این کار از طریق پذیره‌نویسی اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام و پذیره‌نویسی اوراق قرضه قابل تعویض با سهام امکان‌پذیر می‌باشد.
فهرست مندرجات
۱ - چیستی اوراق قرضه
[ویرایش]
اوراق قرضه، اوراق قابل معامله‌ای است که نشان‌دهنده مبلغی وام با بهره معین می‌باشد که تمام آن یا اجزای آن باید در موعد یا مواعد معینی مسترد گردد و شرکت سهامی عام می‌تواند تحت مقررات قانونی این اوراق را منتشر نماید.
[۲] انصاری، مسعود و طاهری، محمدعلی، دانشنامه حقوق خصوصی، تهران، انتشارات محراب فکر، ۱۳۸۴، چ۱، ج۲، ص۱۱۶۱.
۲ - انواع اوراق قرضه
[ویرایش]
دارنده اوراق قرضه تنها طلبکار شرکت محسوب می‌شود و پس از دریافت وجه اوراق قرضه ارتباطش با شرکت قطع می‌شود. این اوراق قرضه، اوراق قرضه ساده هستند. در مقابل این اوراق، اوراق قرضه مرکب وجود دارند که دربردارنده امتیاز مضاعفی برای صاحب آنها هستند. این امتیاز عبارت است از اینکه دارنده این‌گونه ورقه قرضه می‌تواند تحت شرایطی به جای طلبکار شرکت بودن، شریک شرکت شود. این کار از طریق پذیره‌نویسی اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام و پذیره‌نویسی اوراق قرضه قابل تعویض با سهام امکان‌پذیر می‌باشد.
۳ - تبدیل اوراق قرضه به سهام
[ویرایش]
دارندگان اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام می‌توانند درصورت سودآور شدن شرکت، با شریک شدن در شرکت از سود حاصله استفاده نمایند. پس از شریک شدن دارندگان اوراق قرضه، بازپرداخت اوراق قرضه نیز منتفی می‌شود.
۳.۱ - شرایط تبدیل
ا. انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام مستلزم این است که مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت، بنابه پیشنهاد هیات‌مدیره و گزارش خاص بازرسان شرکت، این امر را تصویب نماید.
ب. مجمع عمومی فوق‌العاده که اجازه انتشار این اوراق را صادر می‌نماید باید شرایط و مهلتی را که در طی آن مدت دارندگان این‌گونه اوراق قرضه خواهند توانست اوراق خود را به سهام شرکت تبدیل کنند را معین نماید. علاوه بر آن مجمع عمومی اجازه افزایش سرمایه را نیز به هیات‌مدیره می‌دهد.
چگونگی انتشار آگهی و صدور ورقه قرضه در اوراق قرضه برابر مواد ۵۷، ۵۸، ۵۹ و ۶۰ ل. ق و همانند اوراق قرضه عادی می‌باشد و تنها در اطلاعیه انتشار این اوراق و ورقه قرضه قابلیت تبدیل ورقه قرضه به سهام و مهلت و شرایط این تبدیل آورده می‌شود.
۳.۲ - چگونگی تبدیل
شرایط و ترتیب تعویض ورقه قرضه با سهم باید در ورقه قرضه قید شود. تعویض ورقه قرضه با سهم تابع میل و رضایت دارنده ورقه قرضه است. دارنده ورقه قرضه در هر موقع قبل از سررسید ورقه می‌تواند تحت شرایط و به ترتیبی که در ورقه قید شده است آن را تبدیل به سهم شرکت نماید.
هرگاه قبل از رسیدن مهلت بازپرداخت اوراق قرضه، دارنده این اوراق بخواهد آنها را به سهام شرکت تبدیل نماید، شرکت مکلف است این تبدیل را انجام دهد. در صورتی که دارنده ورقه قرضه مایل به تبدیل این اوراق به سهام شرکت نباشد، شرکت باید طلب ناشی از این اوراق را به صاحبان آن بپردازد.
هیات‌مدیره شرکت، براساس تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده، در پایان مهلت مقرر برای تبدیل این اوراق به سهام شرکت، معادل مبلغ اوراق قرضه‌ای که جهت تبدیل به سهام شرکت عرضه شده است سرمایه شرکت را افزایش داده و پس از ثبت این افزایش در مرجع ثبت شرکتها، سهام جدید صادر و به دارندگان اوراق قرضه مذکور معادل مبلغ اوراقی که به شرکت تسلیم کرده‌اند سهم خواهد داد.
۴ - تعویض اوراق قرضه با سهام
[ویرایش]
اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت، اوراق قابل معامله وعده‌داری است که مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت سهامی عام پس از صدور اجازه افزایش سرمایه شرکت، انتشار این اوراق را تصویب می‌کند.
انتشار اوراق قرضه قابل تعویض با سهام مستلزم افزایش سرمایه می‌باشد. در شرکت سهامی عام، مجمع عمومی فوق‌العاده باید به پیشنهاد هیات‌مدیره و گزارش خاص بازرسان شرکت همزمان با صدور اجاره انتشار این نوع اوراق قرضه، افزایش سرمایه شرکت را حداقل برابر با مبلغ قرضه تصویب نماید.
زیرا درصورت تعویض این اوراق با سهام، سرمایه شرکت افزایش می‌یابد و مبلغ اوراق قرضه جزو سرمایه شرکت می‌شود. درنتیجه سرمایه شرکت از مبلغ ثبت‌شده بیشتر می‌گردد.
در این افزایش سرمایه فقط بانکها و مؤسسات مالی معتبر می‌توانند سهام جدید شرکت را پذیره‌نویسی نمایند. تعیین شرایط بانکها و مؤسسات مالی را که می‌توانند افزایش سرمایه شرکتها را پذیره‌نویسی کنند با شورای پول و اعتبار می‌باشد.
همچنین تعداد سهام پذیره‌نویسی شده در این افزایش سرمایه باید حداقل برابر تعداد اوراق قرضه قابل تعویض با سهام باشد. بعلاوه این افزایش سرمایه باید قبل از صدور اوراق قرضه بوسیله یک یا چند بانک و یا مؤسسه مالی معتبر پذیره‌نویسی شده باشد و قراردادی که درخصوص این‌گونه پذیره‌نویسی و شرایط آن بین شرکت و این‌گونه پذیره‌نویسان منعقد شده است نیز باید به تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده برسد والا معتبر نخواهد بود.
باید دانست که با این پذیره‌نویسی حق تقدم سهامداران شرکت در خرید سهام قابل تعویض با اوراق قرضه خودبهخود منتفی خواهد بود.
شرایط صدور و انتشار این‌گونه اوراق قرضه مانند اوراق قرضه عادی است و فقط باید در ورقه قرضه قابلیت تعویض با سهام و شرایطی که باید برای تعویض رعایت شود و نام بانک یا مؤسساتی که تعهد تعویض اوراق قرضه با سهام را نموده‌اند آورده شود.
بانک یا مؤسسه مالی که سهام شرکت را پذیره‌نویسی نموده است نمی‌تواند این سهام را در اختیار خودش بگیرد بلکه تنها می‌تواند از حقوق مربوط به این سهام استفاده نماید آن‌هم تا زمانی که دارندگان اوراق قرضه قابل تعویض با سهام، تعویض اوراق خود را با سهام (که در اختیار شرکت است) تقاضا بنمایند
تعویض ورقه قرضه با سهم تابع میل و رضایت دارنده ورقه قرضه است. دارنده ورقه قرضه در هر موقع قبل از سررسید ورقه می‌تواند تحت شرایط و به ترتیبی که در ورقه قید شده است آن را با سهام شرکت تعویض نماید.
هرگاه دارنده ورقه قرضه نخواهد ورقه خود را با سهام شرکت تعویض بنماید، سهام در مالکیت بانک یا مؤسسه مالی پذیره‌نویس باقی می‌ماند. حال چنان‌چه در قراردادی که بین بانک یا مؤسسه پذیره‌نویس و شرکت درخصوص پذیره‌نویسی منعقد شده است، توافق شود که در این مورد شرکت سهام را باطل کند و پول بانک یا مؤسسه مالی را بابت پذیره‌نویسی به او پس بدهد، سهام در مالکیت بانک یا مؤسسه مالی پذیره‌نویس نخواهد بود و درصورتی که چنین توافقی صورت نگرفته باشد، بانک یا مؤسسه مالی شریک شرکت باقی خواهد ماند.
۵ - نتایج انتشار اوراق قرضه
الف) پس از انتشار اوراق قرضه تا پایان موعد یا مواعد اوراق قرضه، شرکت نمی‌تواند اوراق قرضه جدید قابل تعویض یا قابل تبدیل به سهام منتشر کند یا سرمایه خود را مستهلک سازد یا آن را از طریق بازخرید سهام کاهش دهد یا اقدام به تقسیم اندوخته کند یا در نحوه تقسیم منافع تغییراتی بدهد. کاهش سرمایه شرکت درنتیجه زیان‌های وارده که منتهی به تقلیل مبلغ اسمی سهام و یا تقلیل تعداد سهام بشود شامل سهامی نیز که دارندگان اوراق قرضه در نتیجه تبدیل اوراق خود دریافت می‌کنند می‌گردد و چنین تلقی می‌شود که این‌گونه دارندگان اوراق قرضه از همان موقع انتشار اوراق مزبور سهامدار شرکت بوده‌اند.
ب) پس از انتشار اوراق قرضه تا پایان موعد یا مواعد اوراق قرضه، صدور سهام جدید در نتیجه انتقال اندوخته به سرمایه و بطور کلی دادن سهام و یا تخصیص یا پرداخت وجه به سهامداران تحت عناوینی از قبیل جایزه یا منافع انتشار سهام ممنوع خواهد بود مگر آن‌که حقوق دارندگان اوراق قرضه که بعداً اوراق خود را با سهام شرکت تعویض می‌کنند به نسبت سهامی که درنتیجه معاوضه مالک می‌شوند حفظ شود. به این منظور شرکت باید تدابیر لازم را اتخاذ کند تا دارندگان اوراق قرضه که بعداً اوراق خود را با سهام شرکت تعویض می‌کنند بتوانند به نسبت و تحت همان شرایط حقوق مالی فوق را استیفانمایند.
ج) نحوه کار اوراق قرضه سهامی که جهت تعویض با اوراق قرضه صادر می‌شود بانام بوده و تا پایان موعد یا مواعد اوراق قرضه، وثیقه تعهد پذیره‌نویسان مبنی بر تعویض سهام با اوراق مذکور در برابر دارندگان اوراق قرضه می‌باشد و نزد شرکت نگاه‌داری خواهد شد این‌گونه سهام تا انقضا موعد یا مواعد اوراق قرضه فقط قابل انتقال به دارندگان اوراق قرضه بوده و نقل و انتقال این‌گونه سهام در دفاتر شرکت ثبت نخواهد شد مگر وقتی‌که تعویض ورقه قرضه با سهم احراز گردد.
د) سهامی که به منظور تعویض با اوراق قرضه صادر می‌شود تا زمانی که این تعویض به عمل نیامده است تا انقضای موعد یا مواعد اوراق قرضه قابل تامین و توقیف نخواهد بود.
۶ - تشابه و تفاوت تبدیل و تعویض
۶.۱ - وجوه تشابه
وجوه تشابه این دو نوع اوراق قرضه ذیلاً مورد اشاره قرار می‌گیرد.
۱- هر دو نوع اوراق قرضه با پیش‌بینی مقررات اساسنامه یا بنا به تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده صادر می‌گردد.
۲- صدور هر دو نوع اوراق قرضه موجب افزایش سرمایه شرکت می‌شود.
۳- صدور هر دو نوع اوراق قرضه نهایتاً منجر به افزایش سهامداران شرکت می‌گردد.
۴- در هر دو نوع اوراق قرضه، شرایط جایگزینی ورقه قرضه با سهام باید در ورقه قرضه قید گردد و تعویض یا تبدیل ورقه قرضه با سهام تابع میل و رضایت دارنده ورقه است.
۶.۲ - وجوه تفاوت
وجوه تمایز این دو نوع اوراق قرضه در زیر مورد اشاره قرار می‌گیرد.
۱- افزایش سرمایه شرکت سهامی عام باید قبل از صدور اوراق قرضه‌ی قابل تعویض با سهام، توسط یک یا چند بانک یا مؤسسه مالی معتبر پذیره‌نویسی شده باشد اما در اوراق قرضه قابل تبدیل با سهام چنین امری صورت نمی‌گیرد.
۲- افزایش سرمایه شرکت هنگام صدور اوراق قرضه قابل تعویض با سهام حداقل برابر با مبلغ اوراق قرضه خواهد بود اما در هنگام صدور اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرکت، افزایش سرمایه معادل مبلغ بازپرداخت نشده اوراق قرضه است.
۳- سهام صادرشده برای تعویض با اوراق قرضه قابل تعویض با سهام، سهام با نام خواهد بود اما سهام صادره برای تبدیل با اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام می‌تواند بانام یا بی نام باشد.
۴- سهامی که جهت تعویض با اوراق قرضه قابل تعویض با سهام صادر می‌شود تا زمانی که این تعویض صورت نگرفته است، به عنوان وثیقه بانکها یا مؤسسات مالی پذیره‌نویسی‌کننده‌ی افزایش سرمایه شرکت، در محل شرکت نگهداری شده و تا انقضای موعد یا مواعد اوراق قرضه، قابل تامین و توقیف نیست اما صدور سهام جدید برای مبادله با اوراق قرضه قابل تبدیل با سهام شرکت، در پایان مهلت تعیین‌شده برای تبدیل اوراق به سهام، پس از مشخص شدن مبلغ بازپرداخت نشده اوراق قرضه، صادر و به دارندگان این‌گونه سهام تحویل می‌گردد.
۵- حق رجحان سهامدارن در خرید سهام قابل تعویض با سهام شرکت خودبهخود از بین می‌رود اما در اوراق قرضه قابل تبدیل با سهام چنین امری وجود ندارد.
۶- در اوراق قرضه قابل تعویض با سهام، مجمع عمومی فوق‌العاده، افزایش سرمایه را همزمان با اجازه انتشار اوراق قرضه تصویب می‌کند اما در اوراق قرضه قابل تبدیل با سهام، مجمع عمومی اجازه افزایش سرمایه را به هیات‌مدیره می‌دهد.
نحوه کار اوراق قرضه
021-28422720 همین حالا تماس بگیرید
صدور اوراق قرضه
شرکت سهامی عام می‌تواند تحت شرایط خاصی، مبادرت به صدور اوراق قرضه کند. این اوراق همچون سهام می‌توانند معامله، واگذار و یا در دفتر نقل و انتقال سهام شرکت ثبت شوند. اوراق قرضه معرف مبلغ مشخصی است که بصورت وام به یک شرکت واگذار می‌شود. به عبارت دیگر، صاحب ورقه قرضه، با دریافت این ورقه، به عنوان طلبکار شرکت به شمار می‌رود اما برخلاف صاحب سهم نمی تواند از حقوق ناشی از سهم بهره مند شود. به ورقه قرضه بهره معین و ثابتی تعلق می‌گیرد که در هر سال مالی، به صاحب آن وجوهی پرداخت می‌شود.
شرکت صادر کننده اوراق قرضه موظف است تا تمامی وام دریافتی را در یک دفعه و یا بصورت اقساط به صاحب ورقه قرضه پرداخت نماید. دارنده اوراق قرضه حقوقی از قبیل قابل تعویض یا قابل تبدیل بودن ورقه قرضه به سهام دارد.
انتشار اوراق قرضه
انتشار اوراق قرضه در ایران از سوی دولت و موسسات وابسته به آن به سالها قبل باز می‌گردد اما انتشار این اوراق در بخش خصوصی به علت عدم نیاز به سرمایههای عظیم برای واحدهای تولیدی، متداول نیست. در مواد 51 الی 71 قانون تجارت ترتیباتی در رابطه با صدور اوراق قرضه ذکر شده است. موارد که شرکتهای سهامی می‌توانند دست به انتشار اوراق قرضه بزنند، عبارتند از: عدم تمایل شرکت سهامی برای تغییر در ترکیب مجمع عمومی، کم هزینه بودن انتشار اوراق قرضه نسبت به انتشار سهام و نیاز به سرمایه بیشتر برای توسعه فعالیتهای تولیدی و اقتصادی.
نحوه انتشار اوراق قرضه
انتشار اوراق قرضه زمانی صورت می‌گیرد که شرکت سهامی عام تمامی سرمایه ثبت شده خود را پرداخت کرده باشد و از تاریخ ثبت شرکت نیز 2 سال گذشته باشد. ضمن اینکه ترازنامههای سالیانه مربوط به دو سال گذشته نیز باید توسط تصویب مجمع عمومی ثبت شده باشد.
طبق مواد 55 و 56 قانون تجارت، اگر بنا به پیشنهاد هیات مدیره شرکت، در اساسنامه شرکت، انتشار اوراق قرضه را تصویب و شرایط آن را نیز نحوه کار اوراق قرضه تعیین کرده باشد، مبلغ اسمی اوراق قرضه و همچنین قطعات اوراق قرضه در صورت تجزیه باید بطور مساوی باشند.
اعلانیه انتشار اوراق قرضه
اطلاعیه انتشار اوراق قرضه مشتمل بر نکات مندرج در ماده 5٨ (ل.ا.ق.ت) است که پس از امضا توسط دارندگان امضای مجاز شرکت باید به انضمام تصمیم کتبی راجع به فروش اوراق قرضه و شرایط صدور و انتشار آن به مرجع ثبت شرکتها اعلام گردد.
اداره ثبت شرکتها باید پس از ثبت مفاد تصمیم شرکت در رابطه با فروش اوراق قرضه، خلاصه آن را به همراه طرح اطلاعیه انتشار اوراق مزبور، در روزنامه رسمی آگهی نماید. لازم به ذکر است که بدون انجام تشریفات مورد بحث، هر گونه آگهی برای فروش اوراق قرضه ممنوع می‌باشد.
طبق مواد 57، 58 و 59 (ل.ا.ق.ت)، پس از انتشار آگهی مذکور، شرکت باید تصمیمات مجمع عمومی و اطلاعیه انتشار اوراق قرضه را با ذکر شماره و تاریخ آگهی منتشر در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار را آگهی نماید.
مطابق با ماده 6٠ ل.ا.ق.ت.، ارواق قرضه همچون سهام دربرگیرنده نکات زیر بوده و به همان ترتیبی که برای امضای اوراق سهام مقرر شده، باید توسط حداقل دو نفر که به موجب مقررات اساسنامه تعیین شده اند، به امضا برسد.
اطلاعات موجود در اوراق قرضه
- نام شرکت
- مدت شرکت
- مرکز اصلی شرکت
- مبلغ سرمایه شرکت
- شماره و تاریخ ثبت شرکت
- تضمیناتی که احتمالا برای قرضه (در صورت نیاز)
- مبلغ اسمی و شماره ترتیب و تاریخ صدور ورقه قرضه
- تاریخ و شرایط بازپرداخت قرضه و نیز شرایط بازخرید ورقه قرضه ( در صورتی که اوراق قرضه قابل بازخرید باشد)
- اگر اوراق قرضه قابلیت تعویض با سهام را داشته باشد، ذکر شرایط و ترتیباتی که باید برای تعویض رعایت شود با ذکر نام اشخاص یا موسساتی که تعهد تعویض اوراق قرضه را نموده اند. همچنین مهلت و نحوه کار اوراق قرضه شرایط تبدیل نیز ذکر می‌شود.
حقوق دارندگان اوراق قرضه
ضمن تصمیمات شرکت در رابطه با فروش و شرایط انتشار اوراق قرضه، نرخ بهره مشخص می‌شود. در بند ٩ ماده 5٨ (ل.ا.ق.ت) در اطلاعیه انتشار اوراق قرضه برای اطلاع خریداران قید می‌شود تا علاوه بر مبلغ اسمی هر ورقه، نرخ بهره ای اوراق قرضه و ترتیب محاسبه آن تعیین گردد.
– حق اخذ مبلغ اسمی ورقه قرضه
دارنده اوراق قرضه می‌تواند پس از انقضای موعد یا مواعد قرضه مبلغ اسمی آن را استرداد کند. شرکت صادر کننده ورقه مزبور نیز موظف است تا مبلغ اسمی مندرج در ورقه قرضه را در موعد یا مواعد معین به دارنده اش پرداخت نماید. به منظور پیشگیری از خسارت و ضرر دارنده ورقه ناشی از کاهش ارزش پول، شرکتها برای بازپرداخت مبلغ اسمی، میزان افزایش نرخ بعضی از محصولات یا خدمات شرکت را در نظر میگیرند. همچنین گاهی برای صاحبان اوراق قرضه جایزه نیز پیش بینی مینمایند.
طبق ماده 5٢ (ل.ا.ق.ت) حقوق دیگری از قبیل تبدیل ورقه قرضه با سهم شرکت که با افزایش سرمایه شرکت تحقق می‌یابد، حق تعویض ورقه قرضه با سهم شرکت که این امر نیز با افزایش سرمایه صورت می‌گیرد، برای دارندگان اوراق قرضه در نظر گرفته شده است.
اوراق مشارکت چیست و چگونه آن را بخریم؟ سود اوراق مشارکت چقدر است؟
در این مقاله می خواهیم درباره ی اوراق مشارکت که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است صحبت کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
اوراق مشارکت چیست؟
اوراق مشارکت را می توانیم با یک مثال توضیح دهیم به این صورت که می تواند مانند یک بدهی برای ناشر باشد که با انتشار آن قول می دهد که طی بازه های زمانی مشخص مبلغ ثابتی را که در برگه اوراق ذکر شده در قالب سود اوراق به سرمایه‌گذار پرداخت کند.
اوراق مشارکت را اگر بخواهیم از نوع اقتصاد به آن نگاه کنیم یک نوع اوراق بهادر است که هم چنین توسط موسسه هایی مانند دولت، شهرداری، شرکت های عمومی و خصوصی برای تامین اعتبار منتشر می گردد.
جالب است که بدانید نوشتن دستورالعمل اجرایی و مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت بر عهده ی بانک مرکزی است، به این صورت که تمامی قوانین و محدودیت های این اوراق توسط بانک مرکزی انجام می شود.
به این صورت است که این اوراق با صادر شدن مجوز توسط بانک مرکزی برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز و یا طرح هایی با زیر نظر بودن بانک مرکزی جاری می شود، هم چنین در هر برگه مشارکت انداره سهم دارنده آن مشخص و تعیین می شود.
اکثر کار هایی مانند ساخت بزرگراه، سد، تونل، جاده، راه‌آهن و خیلی چیز هایی دیگر توسط شهرداری ها یا دولت، برای تأمین مالی آن ها اقدام به انتشار اوراق مشارکت می‌کنند این کار نحوه کار اوراق قرضه باعث بهبود خیلی از کار ها شده است.
سایت های مرجع
خیلی از سایت ها وجود دارند برای افرادی که می خواهند در این زمینه اطلاعاتی بدست آورند و هم چنین آن ها پی دی اف هایی در سایت خود می گذارند که فرد می توانند با دانلود آن تمام اطلاعات مورد نیازش را بدست آورد. اوراق مشارکت به انگلیسی می شود Bonds که اگر آن را در اینترنت جستجو کنید، می توانید اطلاعاتی که سایت های خارجی درباره ی اوراق مشارکت گذاشته اند را مشاهده کنید.
همان گونه که می دانید در حال حاضر اکثر مردم در قرنطینه به سر می برند و این بهترین فرصت است تا اطلاعات بورسی خود را در شاخه های مختلف بالا ببرند. در این زمینه ابزار های مختلفی وجود دارد که می توانیم از آنها بهره بگیریم. یکی از این ابزار ها وب سایت های مختلفی هستند که در دنیای مجازی وجود داشته که ما می توانیم با مراجعه به آن ها اطلاعات مورد نیاز خود را کسب کنیم و از آنها در جهت سود آوری بیشتر در بورس استفاده کنیم.
در این وب سایت ها انواع روش های آموزشی موجود می باشد که یکی از آن ها فیلم های آموزشی بسیار کاربردی است که می توانیم از آن ها بهره بگیریم. معمولا در این فیلم ها نکات مهم دنیای بورس گنجانده شده است و شما با دیدن این فیلم ها از هرگونه حضور در کلاس های آموزشی بی نیاز خواهید شد. البته لازم به ذکر است با توجه به شیوع ویروس کرونا و محدودیت های کرونایی اکثرا کلاس های آموزشی در این زمینه منحل شده و شما به ناچار باید بصورت خودآموز یادگیری خود را انجام دهید.
اگر شما به کتاب های مورد نظر دسترسی ندارید می توانید آنها را به صورت الکترونیکی از سایت های مختلف دانلود کرده و مطالعه کنید. همانگونه که در بالا توضیح داده شد به این گونه از کتاب ها پی دی اف نیز می گویند و شما می توانید آن را بر روی رایانه شخصی خود و یا تلفن هوشمندتان بریزید و در هر زمان و هر مکان که خواستید از آن استفاده کنید.
در زمینه شبکه های اجتماعی نیز باید بگوییم بستر مناسبی برای تبادل اطلاعات شکل گرفته است. برای مثال در پیام رسان تلگرام علی رغم فیلترینگ خیل عظیمی از هموطنان در کانال ها و گروه های بورسی عضو شده و اطلاعات مورد نظر خود را از این طریق به اشتراک می گذارند. همچنین در شبکه اجتماعی اینستاگرام نیز شاهد پیج هایی هستیم که روزانه با گذاشتن پست هایی در قالب فیلم و عکس اقدام به اموزش و راهنمایی دنبال کنندگان خود می باشند.
اوراق مشارکت بانک ملی
بانك ملي ايران باز پرداخت اصل وجه اوراق مشاركت و سود علي‌الحساب را با اعلام قبلي تضمين مي نمايد، به این صورت فرد دیگر نگرانی بابت این موضوع نخواهد داشت.
در ابتدا بگوییم که برای ثبت نام اوراق در بانک ملی باید مراحلی را انجام دهید که شامل: تكميل ورقه ی درخواست خريد اوراق مشاركت، پرداخت مبلغ مورد نياز جهت خريد اوراق مشاركت، گرفتن اوراق و كوپن هاي سود مربوطه می شود.
این بانک قوانینی نیز دارد که آن ها در این قسمت بیان می کنیم:
در ابتدا متقاضيان مي توانند اوراق مشاركت خود را جهت نحوه کار اوراق قرضه نگهداري از طريق برگ درخواست نمونه 361 به بانك ملي بسپارند كه بانك این اوراق را نگه داری می کند و هزینه ای سالانه جهت نگه داری این اوراق از متقاضی می گرد. متقاضيان سود علي‌الحساب اوراق مشاركت را طبق كوپن هاي دريافتي در سررسيد هاي مشخص همیشه از طريق مراجعه به بانك دريافت مي نمايند و نمی تواند به صورت غیر حضوری و از طریق تماس این کار را انجام بدهد. خريد و فروش اوراق همیشه به طور مستقیم، از طريق شعب منتخب بانك و يا در صورت فراهم شدن شرايط، از طريق بورس اوراق بهادار مجاز مي باشد و غیر از این نمی تواند صورت بگیرد.
کسانی که این اوراق را دارند به نسبت قيمت اسمي و مدت زمانی که برای سود مشارکت کرده اند، می توانند حاصل از اجراي طرح هاي مربوط سهيم باشند.
اوراق مشارکت بانک مسکن
یکی از مهم ترین تصمیم هایی که توسط خانواده های ایرانی گرفته می شود، تهیه خانه است. حال اگر خانواده ای قصد خرید خانه ای داشته باشند و بودجه آن ها کمتر از مقداری که می خواهند خانه بخرند باشد اولین چیزی که به فکر آن ها می رسد گرفتن وام است، آن ها با چندین روش می توانند اوراق مسکن خریداری کنند.
اگر کسانی می خواهند سپرده گذاری در بانک را دور بزنند می توانند با خرید اوراق مسکن این کار را انجام دهند، با این کار افراد سود زیادی می کنند، چرا که با این کار افراد دیگر نیازی نیست از یک سال قبل سپرده گذاری کنند. در واقع این کار مناسب افرادی است که سود بانک را بسیار نا چیز می دانند و قصد ندارند که پول خود را به مدت طولانی در یک جا بلوکه کنند اما با این کار می توانند اوراق مربوطه را خریداری کنند و به صورت غیر مستقیم در سرمایه گذاری مشارکت داشته باشند.
هر فرد با خرید برگ تسه می تواند 500 هزار تومان وام دریافت کند و درحال حاضر هربرگ تسه تقریبا 42 هزار و 500 تومان می باشد. به عنوان مثال اگر شخصی 240 میلیون تومان وام بخواهد باید 480 برگه تسه خریداری کند که برای دریافت 240 میلیون تومان وام چیزی حدود 20 میلیون و 400 هزار تومان باید هزینه کرد. همانطور که مشاهده می کنید هر برگه تسه ارزش بالایی دارد و به همین دلیل است که در بازار های مالی از اهمیت بالایی برخوردار است.
اوراق مشارکت فرابورس
جالب است که بدانید به جزء سهام، اوراق دیگری با نام اوراق مشارکت در بورس معامله می شود، که سهامداران می توانند این معاملات را انجام داده و سود خوبی از طریق این کار بدست آورند. به یاد داشته باشید که این کار زیر نظر بانک مرکزی انجام می شود تا هرگونه ابهام و مشکلی که در این کار پیش می آید را برطرف کند.
همان گونه که می دانید کسی که در بازار بورس قدم می گذارد به دنبال سود بیش تر و منفعت مالی است به همین منظور در کنار سهام شرکت ها و مجموعه های بزرگ اوراق های مختلفی نیز خرید و فروش می شود و سهام داران می توانند همانند خرید هر برگ سهم آن ها را نیز داد و ستد کنند و از این طریق به سرمایه اصلی خود اضافه نمایند.
اوراق مشارکت بانک صادرات
طبق پایگاه خبری گفته شده است که بانک صادرات درسال 1398 اوراق گواهی سپرده الکترونیکی به صورت یک ساله از طریق سامانه یکپارچه مدیریت اوراق بهادار الکترونیکی منتشر کرده است. این اوراق با نام است و از طریق سامانه الکترونیکی با نرخ سود علی‌الحساب 18 الی 20 درصدی سالانه منتشر شده است و سود آن به صورت ماهانه پرداخت می شود.
نرخ بازخرید
هم چنین بیان شده است که نرخ بازخرید این اوراق پیش از سررسید در شعب بانک صادرات با نرخ 10 الی 11 درصد سالانه صورت خواهد گرفت ولی خیلی ها گفته اند که این نسبت به قبل خیلی کم است و در عین حال قابل نقل و انتقال به غیر است. اما توجه کنید که به دلیل با نام بودن اوراق، بازخرید آن فقط توسط خریدار و یا نماینده قانونی فرد صورت می گیرد.
همین موضوع باعث شده است که سهام داران زیادی نسبت به این موضوع احساس خوشایندی نداشته باشند و بخواهند حوزه خود را تغییر داده و به سمت بازار های سرمایه گذاری دیگری بروند.
اوراق مشارکت بانک ملت
خرید اوراق مشارکت در بانک ملت نیز انجام می شود، جالب است که بدانید در این بانک فروش اینترنتی اوراق مشارکت امکان پذیر می باشد. روابط عمومی بانک ملت دلیل این کار را این گونه بیان کرده است که باعث کاهش جمعیت در شعب در هنگام فروش اوراق مشارکت شود.
سود اوراق مشارکت در این بانک 16 درصد است که به گفته خیلی ها سوددهی بانک صادرات از بانک ملی خیلی بیشتر است ولی خیلی از افراد دیگر معتقد هستند بانک ملت معتبر تر از بانک صادرات است. همچنین فارغ از این مسئله پیشنهاد می کنیم مقاله امیدنامه بورس را مطالعه کنید تا اطلاعات مفیدی نیز کسب کنید.
در همین زمینه دو گانگی های بسیاری ایجاد شده است که بسیاری از سهام داران را دو دل کرده است و در میان انتخاب بانک ملت و صادرات مردد شده اند. اما بد نیست بدانید که هر یک از این بانک ها محاسن و معایب خود را دارند و نمی توان دیگری را بر ان یکی برتری داد زیرا هر کسی می توان با شرایط خود، یکی از ان ها را برگزیند و از سود ان ها بهره ببرد.
البته همان طور که می دانید در وهله اول چیزی که به چشم می آید این است که کدام بانک سود خوبی می دهد و بیش تر معامله گران و سهام داران نیز به ان توجه می کنند اما در این بین بهتر است که موارد دیگری را نیز لحاظ کنند. یکی از این موارد این است که ایا ان بانک به تعهدات قبلی خود عمل کرده است یا خیر؟ در این صورت می توانید با خیال راحت بانک مورد نظر خود را انتخاب کرده و منتظر سود خود باشید.
قانون نحوه انتشار نحوه کار اوراق قرضه اوراق مشارکت
اوراق مشارکت قوانین و تبصره هایی دارد که در این قسمت به بعضی از آن ها می پردازیم، هم چنین یکسری قوانین برای تسویه اوراق مشارکت، فروش اوراق مشارکت و بالاترین سود اوراق مشارکت وجود دارد.
نکته بسیار مهم این است که به منظور مشارکت همگان در اجرای طرح های عمرانی انتفاعی دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کل کشور و طرح های سودآور تولیدی و ساختمانی و خدماتی، به دولت و شرکت های دولتی و شهرداری ها و شرکت های وابسته به دستگاه های مذکور و هم چنین شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های تعاونی تولیدی اجازه داده می شود، مطابق مقررات این قانون قسمتی از منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرح های مذکور شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحد های تولیدی را از طریق انتشار و عرضه عمومی اوراق مشارکت تامین نمایند.
قوانین مهم
یکی دیگر از قوانین حائز اهمیت این است که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طرح های مشمول این قانون به استثناء طرح عمرانی انتفاعی دولت موضوع ماده (3) را که از طریق شرکت های دولتی، شهرداری ها و موسسات و شرکت های غیردولتی موضوع ماده (1) ارائه می شود بررسی نموده و در صورتی که دارای توجیهات کامل اقتصادی، فنی و مالی باشد، بعد از ارائه تضمین کافی توسط موسسه و یا شرکت متقاضی به بانک عامل، مجوز انتشار اوراق مشارکت به مقدار لازم صادر خواهد کرد، که این کار باعث ایجاد امنیت ها لازم می شود در نتیجه انجام این کار ضروری است.
هم چنین در صورتی که شرکت های سهامی خاص وابسته به دستگاه های مذکور در ماده (1) این قانون به سهامی عام تبدیل شوند، کسانی که این اوراق دارند با مشارکت شرکت های مزبور در خرید سهام از اولویت برخوردار می باشند، که این بسیار برای دارندگان اوراق مفید است.
نکته دیگر این است که شرکت های دولتی، شهرداری ها و موسسات و شرکت های غیردولتی موضوع ماده (1)، در صورت انتشار اوراق مشارکت مجبورند بازپرداخت اصل و سود متعلق را در سررسید های مقرر در اوراق مذکور، تعهد و تضمین نمایند. در صورت عدم ایفای تعهدات مزبور در سررسید های‌مقرر، بانک عامل مجبور است از محل تضمین مذکور در ماده (4) راسا اقدام نماید.
سود اوراق مشارکت بانک ملی به این گونه است که بانک سود 18 درصدی برای متقاضیان در نظر گرفته است تا فرصت مناسب برای مردم ایران به وجود بیاید که بتوانند با روشی مطمئن پول های خود را در این بانک سرمایه گذاری کنند. همچنین اگر می خواهید در مورد اوراق منفعت کسب اطلاعات کنید، این مقاله را بخوانید.
بانک ملی همواره به دنبال این بوده است که رضایت مشتریان خود را همیشه همراه خود داشته باشد زیرا شعار این بانک این بوده است که در صورتی که رضایت وجود نداشته باشد، بقا نیز غیر ممکن است. مشتریان این بانک نیز تا حدودی از ان راضی هستند و سرمایه گذاری خود را ارتقا نیز می دهند.
سوالات متداول درباره ی اوراق مشارکت
- ثبت نام اوراق در بانک ملی به چه صورت است؟
شامل مراحلی مانند: تكميل ورقه ی درخواست خريد اوراق مشاركت، پرداخت مبلغ مورد نياز جهت خريد اوراق مشاركت، گرفتن اوراق و كوپن هاي سود مربوطه می شود.
این افراد می توانند با خرید اوراق مسکن این کار را انجام دهند، با این کار افراد سود زیادی می کنند، چرا که با این کار افراد دیگر نیازی نیست از یک سال قبل سپرده گذاری کنند
اوراق مشارکت را اگر بخواهیم از نوع اقتصاد به آن نگاه کنیم یک نوع اوراق بهادر است که هم چنین توسط موسسه هایی مانند دولت، شهرداری، شرکت های عمومی و خصوصی برای تامین اعتبار منتشر می گردد.
در واقع می توان گفت به دلیل این که سود دهی بانکی از سال پیش کم تر شده است، سهام داران مجبور شده اند در این زمینه احتیاط بیش تری داشته باشند و گاها حتی به سمت بازار های دیگری بروند.
اوراق مشارکت چیست؟
عموما مردم زمانی که سرمایه ای کسب می کنند تمایل دارند تا این سرمایه را چند برابر کنند و به نحو احسن آن را در جایی امن سرمایه گذاری کنند. سرمایه گذاری دارای انواع مختلفی است که برخی از آن ها پیچیدگی خاصی دارند که نیازمند علم و اطلاعات تخصصی از جانب سرمایه گذار می باشد و برخی دیگر نوع ساده تر و از ریسک کمتری برخوردار است.
یکی از انواع سرمایه گذاری که در کشور ما به صورت متداول صورت می گیرد اوراق مشارکت است. اوراق مشارکت نسبت به سایر موارد سرمایه گذاری با دشواری ای کمتری مواجه است و برای این کار امن تر است.
در این نوشتار جهت آشنایی بیشتر با اوراق مشارکت نحوه کار اوراق قرضه و انواع آن مطالبی ارائه خواهد شد.
دسترسی سریع به عناوین:
اوراق مشارکت چیست؟
برای تعریف اوراق مشارکت ابتدا لازم است که تعریف مختصری از اوراق بهادار ارائه کرد. زیرا اوراق مشارکت نوعی اوراق بهادار است. در واقع اوراق بهادر یک ابزار مالی است که قابل داد و ستد می باشد و دارای ارزش مالی است.
اوراق مشارکت هم به اوراق بهاداری گفته می شود که نشان دهنده مشارکت مالک در یک در اجرای یک طرح با سرمایه پذیر است.
در واقع سرمایه گذار، سرمایه خود را در یک پروژه مثلا عمرانی قرار می دهد و با توجه به قرارداد در هر دوره سود حاصل از اجرای آن طرح را با سرمایه پذیر تقسیم می کند.
اما در بیان حقوقی ماده ۲ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت بیان می دارد:
اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی نامی است که به موجب این قانون به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح ها را دارند واگذار می گردد. دارندگان این اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت، در سود حاصل از اجرای طرح مربوط شریک خواهند بود. خرید و فروش این اوراق مستقیما و یا از طریق بورس اوراق بهادار مجاز می باشد.
طرح های عمرانی در بخش اوراق مشارکت
به منظور مشارکت عموم در اجرای طرح های عمرانی انتفاعی نحوه کار اوراق قرضه دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کل کشور و طرحهای سود آور تولیدی و ساختمانی و خدماتی، به دولت و شرکت های دولتی و شهرداری ها و موسسات و نهاد های عمومی غیردولتی و موسسات عام‌المنفعه و شرکت های وابسته به دستگاه های مذکور و همچنین شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های تعاونی تولیدی اجازه داده می شود.
طبق مقررات قسمتی از منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرحهای مذکور شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحد های تولیدی را از طریق انتشار و عرضه عمومی اوراق مشارکت تامین نمایند.
همچنین تشخیص انتفاعی بودن طرح های عمرانی دولت با رعایت تعریف قانونی “طرح انتفاعی” به عهده هیاتی مرکب از نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می باشد.
این قبیل طرح ها در پیوست طرح های عمرانی لوایح بودجه سالانه کل کشور با علامت مشخص درج خواهد شد.
انواع اوراق مشارکت
به طور کلی دو نوع اوراق مشارکت وجود دارد که عبارتند از:
- اوراق مشارکت ساده: یکی از رایج ترین اوراق مشارکت ها در ایران اوراق مشارکت ساده است. این اوراق پس از انتشار دچار تغییراتی می شوند و در نهایت دارنده و انتشار دهنده می توانند تا اصل سرمایه و سود حاصل از آن در پروژه را دریافت نمایند. لازم به ذکر است پس از پایان پروژه، شراکت دارنده اوراق مشارکت و انتشار دهنده پایان می یابد. این نوع از اوراق مشارکت به سبب عدم پیچیدگی گزینه مناسبی جهت سرمایه گذاری های کوتاه مدت برای عموم مردم محسوب می شود. زیرا سود و اصل سرمایه قابل بازگشت است و دارنده اوراق قادر است آن ها را انتقال دهد یا به ناشر ارائه دهد.
- اوراق مشارکت قابل تبدیل یا تعویض (مرکب): این اوراق عموما در ایران طرفدار زیادی ندارد. اوراق مرکب توسط شرکت سهامی عام منتشر می شود و در سر رسید نهایی با سهام بقیه شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار کشور تعویض می‌شود. همچنین اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام است. اوراق مذکور قابل تبدیل به سهام است. لازم به ذکر است این سهام توسط شرکت های سهامی عام منتشر می شود در سر رسید یا زمان افزایش سرمایه به سهام شرکتهای منتشر کننده اوراق مشارکت بدل مي گردند.
اطلاعاتی بر روی اوراق مشارکت درج می شود
- تعداد اوراق مشارکت و مبالغ سرمایه اسمی.
- دوره های پرداخت سود.
- درصد سود علی الحساب.
- با نام یا بی نام و عمر اوراق مشارکت (۲ سال الی ۵ سال).
نحوه پرداخت سود اوراق مشارکت
سود اوراق مشارکت در موعد تاریخی که بین طرفین معین می شود، پرداخت می شود. لذا اگر فردی اوراق خود را بعد کسب سود به فروش بگذارد، باید آگاه باشد که نماد شرکت ۳ روز قبل از پرداخت سود بسته می شود.
بنابراین باید تا باز شدن نماد پس از پرداخت سود صبر نماید.
تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت
- اوراق مشارکت برای طرح های مشخص منتشر می شود در صورتی که برای اوراق قرضه چنین الزامی وجود ندارد.
- به اوراق مشارکت سودی به عنوان علی الحساب به نرخ معین تعلق می گیرد و سود قطعی آن در پایان طرح و یا در سررسید اوراق مشارکت از محل سود قطعی طرح تعیین و ما به التفاوت پرداخت می شود، در صورتی که در اوراق قرضه اعطای چنین سودی رایج نیست.
- ناشر اوراق مشارکت باید در مقاطعی از زمان وضعیت مالی و عملکرد اجرایی طرح موضوع اوراق مشارکت را گزارش کنند، اما ناشرام اوراق قرضه با چنین الزامی مواجه نیستند.
نتیجه گیری
در واقع اوراق بهادر یک ابزار مالی است که قابلت داد و ستد دارد و دارای ارزش مالی است. اوراق مشارکت هم به اوراق بهاداری گفته می شود که نشان دهنده مشارکت مالک در یک در اجرای یک طرح با سرمایه پذیر است.
در واقع سرمایه گذار، سرمایه خود را در یک پروژه می گذارد و با توجه به قرارداد در هر دوره، سود حاصل از اجرای آن طرح را با سرمایه پذیر تقسیم می کند.
به طور کلی انواع اوراق مشارکت عبارتند از:
اوراق مشارکت ساده و اوراق مشارکت قابل تبدیل یا تعویض.
سوالات متداول
بهترین زمان برای خرید و فروش اوراق مشارکت چه زمانیست؟
زمانی که شاخص روند صعودی و رشدی دارد و بالعکس بهترین زمان خرید اوراق مذکور زمانی است که روند بازار خنثی و نزولی باشد.
اوراق مشارکت پذیرفته شده در بورس، به چه صورت قیمت گذاری می شود؟
در واقع قیمت خرید و فروش این نوع از اوراق مشارکت پذیرفته شده مانند سهام طبق عرضه و تقاضا تعیین می شود.
در بحث اوراق مشارکت پرداخت مالیات به چه نحو است؟
به سود حاصل از اوراق مشارکت، مالیات تعلق نمی گیرد و از پرداخت معاف است.
سود اوراق مشارکت در چه بازه زمانی پرداخت می شود؟
این سود در بازه زمانی تعیین شده مثل یک ماهه یا سه ماهه از طریق برگه هایی که همراه اوراق مشارکت تحویل داده است، پرداخت می شود.
تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت
تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت | اوراق قرضه و اوراق مشارکت دو ابزار مهم در تأمین مالی بازارهای سرمایه هستند. این دو کارکرد متفاوتی اما بسیار نزدیکی در بازار سرمایه دارند. در این مقاله به توضیح هر کدام و تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت می‌پردازیم. اوراق قرضه چیست؟ این اوراق ابزاری با درآمد ثابت […]
تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت | اوراق قرضه و اوراق مشارکت دو ابزار مهم در تأمین مالی بازارهای سرمایه هستند. این دو کارکرد متفاوتی اما بسیار نزدیکی در بازار سرمایه دارند. در این مقاله به توضیح هر کدام و تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت می‌پردازیم.
اوراق قرضه چیست؟
این اوراق ابزاری با درآمد ثابت است که نشان دهنده وامی است که توسط یک سرمایه‌گذار به وام گیرنده (معمولاً شرکتی یا دولتی) پرداخت می‌شود. این اوراق توسط شرکتها، شهرداری‌ها، ایالت‌ها و دولت‌های مستقل برای تأمین اعتبار پروژه‌ها و عملیات استفاده می‌شود. جزئیات اوراق شامل تاریخ پایان زمانی است که اصل وام به صاحب اوراق پرداخت می‌شود و معمولاً شامل شرایط پرداخت سود نحوه کار اوراق قرضه متغیر یا ثابت است که توسط وام گیرنده پرداخت می‌شود. این اوراق واحدهایی از بدهی شرکتها است که توسط آنها صادر و به عنوان دارایی قابل معامله اوراق بهادار می‌شود.
از آنجا که این اوراق به طور سنتی نرخ بهره ثابت را به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند، از این اوراق به عنوان یک ابزار با درآمد ثابت یاد می‌شود. نرخ بهره متغیر یا شناور نیز اکنون کاملاً رایج است. قیمت اوراق با نرخ بهره رابطه معکوس دارد: وقتی نرخ بالا می‌رود، قیمت آنها کاهش می‌یابد و بالعکس. همچنین این اوراق دارای تاریخ سررسید است که در آن زمان مبلغ اصلی باید به طور کامل بازپرداخت شود.
نحوه کار اوراق قرضه
از این اوراق معمولاً به عنوان اوراق بهادار با درآمد ثابت یاد می‌شود و یکی از سه کلاس دارایی است که سرمایه‌گذاران معمولاً با کلاس‌های دیگر مانند بازار سهام و پول آشنا هستند. بسیاری از اوراق قرضه شرکتی و دولتی به صورت عمومی معامله می‌شوند. مابقی فقط بدون نسخه (OTC) یا به طور خصوصی بین وام گیرنده و وام دهنده معامله می‌شوند.
هنگامی که شرکتها یا نهادهای مالی برای تأمین مالی پروژه‌های جدید، حفظ عملیات مداوم یا تأمین مالی مجدد بدهی‌های موجود به جمع آوری پول نیاز دارند، ممکن است مستقیماً به سرمایه‌گذاران اوراق قرضه بدهند. وام گیرنده (ناشر) اوراقی را منتشر می‌کند که شامل شرایط وام، سود پرداختی و زمان بازپرداخت وجوه وام گرفته شده (اصل اوراق) است (تاریخ سررسید). پرداخت سود بخشی از بازدهی است که دارندگان این اوراق بابت وام وجوه خود به ناشر کسب می‌کنند. نرخ سود تعیین کننده پرداخت را نرخ کوپن می‌نامند.
قیمت اولیه اکثر اوراق بهادار معمولاً با توجه ارزش اسمی هر اوراق تعیین می‌شود. قیمت واقعی اوراق بهادار به عوامل مختلفی بستگی دارد: کیفیت اعتباری ناشر، مدت زمان انقضا و نرخ کوپن در مقایسه با شرایط نرخ بهره عمومی در آن زمان. ارزش اسمی اوراق همان چیزی است که پس از سررسید اوراق به وام گیرنده بازپرداخت می‌شود.
بیشتر اوراق پس از انتشار توسط دارنده اوراق بهادار به سرمایه‌گذاران دیگر قابل فروش است؛ به عبارت دیگر، یک سرمایه‌گذار اوراق قرضه لازم نیست که این اوراق را تا تاریخ سررسید آن نگه دارد. همچنین خرید مجدد اوراق توسط وام گیرنده در صورت کاهش نرخ بهره یا بهبود اعتبار وام گیرنده معمول است و می‌تواند اوراق جدید را با هزینه کمتری منتشر کند. توجه داشته باشید این اوراق در ایران عرضه نمی‌شوند.
ویژگی‌های اوراق قرضه
- دارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او به‌عنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین‌شده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم – که به سهامداران پرداخت می‌شود – دریافت نمی‌کند.
- اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به‌تدریج سررسید می‌شوند.
- معمولاً اوراق قرضه دارای ارزش اسمی مشخص هستند.
- اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل‌وفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آنها در قراردادهای مربوط، قید می‌شود.
- بعضی از شرکتها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق نحوه کار اوراق قرضه قرضه با وثیقه می‌کنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکتهای مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه بدون وثیقه منتشر می‌کنند.
- به‌طورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت(مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکتهای دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور می‌توانند بر بسیاری از فعالیتهای شرکت اعمال قدرت کنند.
- اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه به‌طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به‌عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.
اوراق مشارکت چیست؟
اوراق مشارکت اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که به قیمت اسمی و برای مدت زمان معین منتشر شده و سرمایه‌گذار نسبت به قیمت اسمی و مدت‌زمان مشارکت در سود حاصل از پروژه‌ها سهیم می‌شود. این اوراق به مانند یک بدهی است که منتشر کننده آن تعهد می‌دهد در بازه‌های زمانی معین مبلغی که در اوراق ذکر شده به عنوان سود به سرمایه‌گذار پرداخت کند.
دولت و شرکتهای دولتی، شهرداری‌ها و مؤسسات غیردولتی، شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی تولید و … از جمله نهادهایی هستند که این اوراق را منتشر می‌کنند. شرکت ابتدا پروژه را بررسی کرده و در صورت داشتن توجیه اقتصادی اقدام به انتشار این اوراق می‌نماید.
ویژگی‌های اوراق مشارکت
- قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه
- بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران
- مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق
- معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت
- تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دارندگان اوراق
- پرداخت سود دوره‌های معین با کوپن‌های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
- پرداخت سود به‌صورت علی‌الحساب و سود قطعی در سررسید
- تعیین سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت(ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)
تفاوت اوراق مشارکت با اوراق قرضه چیست؟
۱- اوراق قرضه در ایران منتشر نمی‌شود
در حال حاضر اوراق قرضه در ایران منتشر نمی‌شود اما در سالیان گذشته یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت بوده که برای تامین منابع مالی دولت و شرکتها صادر می‌شد.
ماهیت اوراق قرضه با سیستم بانکداری اسلامی ایران تطابق ندارد و به همین علت مورد معامله قرار نمی‌گیرد اما در بسیاری از کشورهای جهان به کار گرفته می‌شود.
کارکرد اقتصادی اوراق قرضه و اوراق مشارکت بسیار به هم نزدیک است اما تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارند.
۲- قرض یا مشارکت؟
در اوراق قرضه ناشر موظف می‌شود به دارندگان اوراق قرضه طی مدت زمانی که در ابتدا تعیین می‌شود یک مبلغی به عنوان بهره اعطا کند و در زمان سررسید نیز اصل پول را پرداخت کند.
اوراق قرضه به مثابه یک وام با بهره است که افراد به ناشر اوراق در واقع پول قرض می‌دهند. اما تفاوت اوراق مشارکت با اوراق قرضه در چیست؟
در اوراق مشارکت در واقع افراد نقش مشارکت‌کننده دارند و سرمایه خود را در اختیار دولت یا شرکت قرار می‌دهند تا بتواند طرح و پروژه‌های توسعه‌ای خود را اجرا کند. سپس از سود آن مقدار معینی را دریافت کند.
یک تفاوت اوراق مشارکت با اوراق قرضه مساله تطابق داشتن با نظام بانکداری اسلامی است. به همین دلیل همانطور که گفته شد خرید و فروش اوراق قرضه در ایران صورت نمی‌گیرد. با این حال، ما به تفاوت‌های این دو اشاره می‌کنیم.
۳- محل به کارگیری اوراق
در اوراق قرضه، هیچ محدودیتی برای وام گیرنده وجود ندارد و می‌تواند منابع به دست آمده را در هر فعالیتی به کار گیرد حتی فعالیتهای غیرقانونی. اما در اوراق مشارکت، منابع به دست آمده باید در طرحهای عمرانی، تولیدی، خدماتی و صنعتی به کار گرفته شود.
۴- تفاوت در پرداخت سود
در اوراق قرضه میزان بهره یا همان سود در ابتدا مشخص می‌شود در حالی که در اوراق مشارکت پس از به پایان رسیدن طرح، سود سرمایه‌گذار محاسبه و پرداخت می‌شود.
در اوراق مشارکت پرداخت سود تضمین می‌شود و تا پایان سرمایه‌گذاری، سود معینی طی فواصل زمانی مشخص به عنوان سود علی‌الحساب دریافت می‌کند.
دیدگاه شما